بازارهای فرابورس

در این مقاله تلاش کردیم فرق بورس با فرابورس را توضیح دهیم. با مقایسه تفاوت‌های بین بورس و فرابورس می‌توان به مزایا و معایب هر یک پی برد. امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد.

فرا بورس چیست؟

فرا بورس اصطلاحی که در بازار های جهانی OTC گفته می شود که اختصار کلمه over the counter می باشد. فرا بورس در واقع به معاملاتی گفته می شود که در بازارهای مالی خارج از بورس اوراق بهادر انجام می شود.

شرکت ها و موسساتی که بنا به هر دلیلی شرایط عرضه سهام در بورس را ندارند با ورود به فرابورس اقدام به داد و ستد می کنند.

فرابورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه ابزارهای تامین مالی متنوعی را برای بنگاه های اقتصادی فراهم آورده و بر اساس شرایط گزینه های مناسبی را به منظور بهره مندی حداکثری از مزایای بازار سرمایه پیشنهاد می کند.

هدف فرابورس

از مهم ترین اهداف راه اندازی فرا بورس سازمان‌دهی شرکت‌هایی که تمایل دارند در بازار سرمایه فعالیت کنند ولی شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و نظارت در فرابورس کمتر از بورس است.

گزارش ‌گیری در سال مالی شرکت‌ های بورس نیاز به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. این موضوع خود باعث می شود که ریسک سرمایه ‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.

مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس

حضور بازارهای مالی بسیار متنوع در فرا بورس یکی از جاذبه های سرمایه گذاری در فرا بورس می باشد. سهامداران می‌توانند در شرکت‌های مختلف سرمایه‌ گذاری کرده که این امر منجر می شود که ریسک سرمایه ‌گذاری کاهش یابد.

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. نکته قابل توجهی هم برای شرکت ها بوده و هم سهامداران چرا که این معافیت در معامله ای که اتفاق می افتد تاثیر مستقیمی دارد. موضوع دیگری که ازمزایای سرمایه گذاری در فرابورس مباشد این است که صاحبان سهام در شرکت‌های فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.

در یک درجه بندی می توان عنوان کرد که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه ‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از مزایای سرمایه گذاری در فرابورس است.

فرا بورس در ایران

فرا بورس در ایران شرایط متفاوتی نسبت به بازارهای مشابه در دنیا دارد، در واقع فرابورس در ایران در حد و اندازه بورس ظاهرشده است. شرکت های بسیاری در این بازار حضوری پر رنگ دارند و بر اساس قوانین بازار فرا بورس به انجام معاملات می پردازند.

تعداد بسیار قابل ‌توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله می‌شوند و این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. بر اساس قانون بازار بورس اوراق بهادار مبنی بر اداره بازارهای خارج از بورس توسط نهادی متمرکز، شرکت فرا بورس ایران در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد.

شرکت فرابورس ایران نیز همچون سایر بورس‌های فعال کشور با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. فرابورس ایران توانمندی های زیادی دارد که می‌تواند نیاز مالی بنگاه‌های اقتصادی را برآورده نماید.

از مهم ترین کارهایی که در فرا بورس ایران اتفاق می افتد پذیرش سهام شرکت‌های سهامی عام در فرابورس است. ضوابط حاکم بر پذیرش شرکت‌ها در فرا بورس ایران به‌گونه‌ای است که طیف وسیعی از شرکت‌ها قادر به احراز شرایط و پذیرش در آن هستند.

ضوابط ساده‌تر و تنوع در شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط به سرعت به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند شوند.

معرفی انواع بازارهای فرا بورس

بازار اول

سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش می‌شوند و مورد معامله قرار می‌گیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهره‌برداری آن‌ها گذشته و زیان انباشته ندارند.

شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.
• شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
• شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

بازار عرضه، محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است، که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.

سوالات متداول

بله شرکت های حاضر در فرابورس نیز افزایش سرمایه دارند.

فرابورس ایران یکی از ارکان بازار سرمایه کشور ایران به‌شمار می‌رود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به فعالیت مشغول است.

شرکت هایی که هنوز شرایط حضور در بورس را ندارند، در فرابورس شرکت می کنند

نحوه انجام معامله در فرابورس تفاوتی با بورس ندارد. با همان روالی که شما در بورس سهام می‌خرید، می‌توانید با همان روال سهام شرکت‌هایی که در فرابورس پذیرفته شده‌اند را نیز خریداری کنید.

فرابورس چیست؟ (آشنایی با ساختار بازار فرابورس ایران)

اگر با کلمه بورس و بازار سرمایه آشنایی داشته باشید، حتماً نام فرابورس را در کنار این بازارها نیز شنیده‌اید. ابتدا با مفهوم کلی فرابورس در بازارهای جهانی آشنا خواهیم شد و بعد از آن فرابورس ایران را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

معرفی فرابورس:

به طور کلی به معاملاتی که خارج از بازار بورس انجام پذیرد فرابورس (Over The Counter) میگوییم. در واقع فرابورس یعنی معاملاتی که مستقیماً بین دو طرف معامله بدون هیچ‌گونه نظارتی از جانب سازمان بورس انجام می‌پذیرد. فرابورس نقطه مقابل معاملات بورسی است که در بازارهای سازمان یافته انجام می‌گیرد. تفاوت عمده فرابورس با بورس در پذیرش شرکت‌ها می‌باشد. به طور کلی هدف فرابورس ایران در پذیرش شرکت‌ها، ساماندهی و هدایت شرکت‌هایی است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار تهران را ندارند و یا تمایل به ورود هر چه سریع‌تر به بازار سرمایه را دارند. از جمله شرایط سهل‌تر نسبت به بورس تهران می‌توان به مواردی مانند پایین‌تر بودن میزان سهام شناور، امکان پذیرش شرکت‌ها با سرمایه حداقل یک ‌میلیارد ریال در بازار دوم و حتی پذیرش شرکت‌های زیان ده در صورت داشتن برنامه مدون برای جبران زیان اشاره کرد.

تاریخچه فرابورس در ایران:

فرابورس در ایران تحت عنوان شرکت فرابورس ایران در سال 1387 تاسیس شد و فعالیت رسمی این شرکت در سال 1388 آغاز گردید. طبق تعریف اساسنامه این شرکت ” بازار خارج از بورس، بازاری در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره ” معرفی ‌شده است. برخلاف بازارهای جهانی خصوصاً آمریکا، صدور، تعلیق و لغو فعالیت‌های بازارهای خارج از بورس که فرابورس نیز از همین دسته بازارها است، بر عهده شورای عالی بورس نهاده شده، همچنین تأسیس بازارهای خارج از بورس همانند تأسیس بورس‌ها و نهادهای مالی منوط به ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است و فعالیت آن‌ها تحت نظارت سازمان انجام می‌شود.

مهم‌ترین مأموریت فرابورس، ساماندهی و هدایت بنگاه‌های اقتصادی به منظور تأمین مالی از طریق بازار سرمایه می‌باشد، بنابراین شرایط و بازارهای فرابورس ضوابط پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه‌ای می‌باشد که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته تا بتوانند از تمامی مزایای شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بازار اوراق بهادار بهره‌مند شوند. فرابورس به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه، ابزارهای تأمین مالی را برای شرکت‌ها و کارخانه‌ها فراهم آورده و بر اساس شرایط فعالیت هر بنگاه، گزینه‌های مناسبی را برای استفاده از مزایای این بازار پیشنهاد می‌کند.

ساختار بازار فرابورس ایران

بازار فرابورس شامل بازار اول، بازار دوم، بازار پایه، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) و بازار ابزارها و نهادهای مالی می‌شود. که به ‌اختصار به توضیح هرکدام از آن‌ها خواهیم پرداخت.

بازار اول و دوم:

طبق تعریف شرکت فرابورس ایران “در بازار اول، معاملات سهام شرکت‌های سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را احراز کرده باشند، انجام می‌شود. پذیرش شرکت در بازارهای اول و دوم فرابورس منوط به تهیه امید نامه و ارسال مدارک و مستندات کافی به منظور شناخت از وضعیت شرکت می‌باشد. ” شرایط در بازار دوم مانند بازار اول می‌باشد، تنها تفاوت آن‌ها شرایط منعطف‌تر در بازار دوم نسبت به بازار اول می‌باشد. به ‌طور کلی در بازارهای اول، دوم و بازار شرکت‌های کوچک و متوسط، پذیرش و داد و ستد سهام شرکت‌های سهامی عام انجام می‌پذیرد. ضمن اینکه در این بازارها، دامنه نوسان تغییرات سهام شرکت‌ها و اوراق پذیرفته ‌شده ۵ درصد می‌باشد.

بازار پایه:

این بازار شامل سه تابلو با نام های تابلو پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز می‌باشد. طبق تعریف شرکت فرابورس ایران سه نوع شرکت در زیرمجموعه بازار پایه قرار می‌گیرند. ” 1) شرکت‌هایی که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی طبق ماده 99 برنامه پنجم توسعه بایستی در بازار پایه درج گردند. 2) شرکت‌هایی که نزد سازمان بورس ثبت ‌شده‌اند، اما شرایط پذیرش را ندارند. 3) شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش می‌شوند، در بازار پایه درج می‌گردد. ” مقررات ارائه اطلاعات در این بازار به ‌مراتب ساده‌تر از بازار اول و دوم است. دامنه نوسان در این بازار بر اساس هر تابلو متفاوت است، این دامنه نوسان در بازار پایه زرد 3% در بازار پایه نارنجی 2% و در بازار پایه قرمز 1% نسبت به قیمت پایانی روز قبل می‌باشد.

ساعت معاملات در بازار فرابورس نیز همانند بازار بورس 8:30 الی 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه می‌باشد.

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط:

این بازار سازوکاری شبیه دیگر بازارها و در حال حاضر تنها چهار شرکت در این بازار پذیره نویسی شده و مشغول فعالیت می‌باشند. تفاوت اصلی این بازار با بازارهای اول و دوم علاوه بر آسان‌تر بودن شرایط پذیرش در بازار SMEs، می‌توان به مواردی از قبیل محدودیت در سمت تقاضا برای خرید سهام این شرکت‌ها، نداشتن محدودیت حجمی و دامنه نوسان و متفاوت بودن شیوه معاملات اشاره کرد. ضمن اینکه خرید سهام در این بازار صرفاً توسط اشخاص حقوقی و سرمایه ‌گذاران نهادی امکان پذیر است.

بازار ابزارها و نهادهای مالی:

شامل عرضه صندوق‌های سرمایه‌گذاری از قبیل زمین و مسکن و صندوق‌های ETF، اوراق تسهیلات مسکن، اسناد خزانه اسلامی، اوراق تأمین مالی و… می‌باشد.

در زیرمجموعه بازارهای زیرمجموعه فرابورس بازاری به نام ابزار مشتقه وجود دارد که قراردادهای اختیار فروش و اختیار خرید معامله انجام می‌پذیرد.

سرمایه‌گذاری در بازار فرابورس شامل مزایایی می‌باشد. این مزایا شامل مواردی مانند امکان تأمین مالی آسان، افزایش سریع نقد شوندگی، برخورداری از معافیت‌های مالیاتی تا 10 درصد، معرفی شرکت به جامعه و افزایش اعتبار شرکت پذیرفته ‌شده، کشف بازاری قیمت سهام و امکان به ثبت رساندن سهام جهت اخذ تسهیلات می‌باشند. ارزیابی بهتر عملکرد مدیریت شرکت، دستیابی به معیاری برای مقایسه شرکت، ارتقای سیستم‌های اطلاعات حسابداری و کنترل داخلی، افزایش میزان نظارت و کنترل سهامدار عمده و نیز بهبود ساختار مالی و اقتصادی و سلامت شرکت در نتیجه رعایت الزامات بورس از جمله مزایای پذیرش در فرابورس ایران است.

نکاتی راجع به بازار فرابورس:

ناشرانی که حداقل 6 ماه از تاریخ عرضه اوراق بهادار آن‌ها در بازار اول یا دوم فرابورس ایران گذشته است، می‌توانند درخواست انتقال به بورس اوراق بهادار تهران را به این بورس ارائه کنند. انتقال اوراق بهادار مزبور به بورس اوراق بهادار تهران ، منوط به پذیرش این اوراق در بورس یاد شده با رعایت مقررات است.

شرکت‌هایی که در مرحله قبل از بهره برداری هستند می‌توانند در صورت دارا بودن شرایط پذیرش درخواست پذیرش خود را به فرابورس ایران ارائه دهند. مهم‌ترین نکته راجع به این نوع شرکت‌ها تعیین زمان بهره ‌برداری و ارائه برنامه از وضعیت سودآوری آتی شرکت است.

فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟

فرابورس یکی دیگر از بورس‌های مهم ایران با عمر کمتر نسبت به بورس است. تفاوت اصلی بورس و فرابورس به زبان ساده در نحوه پذیرش آنهاست. بدین‌صورت که پذیرش شرکت‌ها در فرابورس نسبت به بورس ساده‌تر است. بنابراین شرکت‌هایی که در بورس تهران پذیرفته می‌شوند از اعتبار بیشتر و ریسک معاملاتی کمتری (ارزش ذاتی بالاتر، سوددهی بالاتر، شفافیت اطلاعاتی بالاتر و…) برخوردار هستند. بورس تهران از سال 1346 فعالیت خود را آغاز کرد اما فرابورس از سال 1387 شکل گرفت و در مهرماه سال 1388 بصورت رسمی فعالیت خود را شروع کرد. در ادامه مقالات آموزش بورس به مفهوم بازار فرابورس و انواع آن خواهیم پرداخت.

فرابورس چیست؟

فرابورس یکی دیگر از بورس‌های مهم ایران است. از آنجایی که شرکت‌ها جهت پذیرش در بورس (بورس چیست؟) باید از فیلترهای سختی عبور کنند و این امکان برای شرکت‌های کوچک‌تر مهیا نیست بازار فرابورس تهران در سال 87 شکل گرفت. این بازار از نظر عملکرد و ساختار دقیقا مشابه بازار بورس است با این تفاوت که فرآیند پذیرش شرکت‌ها در آن آسان‌تر است. بدین صورت شرکت‌های کوچکتر نیز شانس حضور در بازار سرمایه و عرضه سهام خود جهت تامین منابع مالی موردنیاز و کسب اعتبار بیشتر و… را خواهند داشت. شرکت فرابورس ایران به عنوان یک شرکت زیرمجموعه سازمان بورس و اوراق بهادار ایران متولی نظارت بر این بازار است. با این تفاوت که محدودیت‌های حاکم بر شرکت‌های فرابورسی کمتر از شرکت‌های بورسی است.

تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس نیز از این شانس برخوردار هستند که با افزایش سوددهی و افزایش سرمایه بتوانند به تابلو اصلی بورس راه پیدا کنند. همچنین امکان دارد شرکتی بعد از پذیرش در بورس به علت تغییر وضعیت شرکت، به این بازار منتقل شود. در گذشته تفاوت‌هایی بین نمادهای بورسی و فرابورسی وجود داشت. برای مثال حجم مبنا شرکت‌های فرابورسی 1 بود! یا بازه نوسان روزانه قیمت سهام با یکدیگر متفاوت بود. اما در حال حاضر تفاوتی با یکدیگر ندارند. البته بازار پایه فرابورس محدودیت‌های خاص خودش را دارد که در ادامه توضیح خواهیم داد. همچنین مدنظر داشته باشید که کارمزد معاملات در فرابورس کمی کمتر از بورس بازارهای فرابورس است.

نکته: اطلاعات شرکت های فرابورس نیز مثل بورس در سایت TSETMC درج می‌شود.

انواع بازار فرابورس

فرابورس دارای 9 بازار است:

1. بازار اول فرابورس
2. بازار دوم
3. شرکت‌های کوچک و متوسط (SME Market)
4. ابزارهای نوین مالی
5. بازار مشتقه
6. پایه الف (بازار پایه زرد)
7. پایه ب (بازار پایه نارنجی)
8. پایه ج (بازار پایه قرمز فرابورس)
9. بازار سوم

با مراجعه به دیده‌بان بازار می‌توانید تمام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس را مشاهده کنید. شرایط پذیرش شرکت‌ها و بالطبع ریسک معاملات در این بازارها با یکدیگر متفاوت است. در ادامه با پارس سهام همراه باشید تا به معرفی این بازارها بپردازیم.

بازار اول و دوم

تمامی شرکت‌های سهامی عام که تمامی شرایط لازم (شرایط عمومی و اختصاصی پذیرش) را کسب کرده باشند مجاز به حضور در بازارهای اول و دوم خواهند بود. بازار اول و دوم فرابورس هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند صرفا شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازار دوم نسبت به بازار اول ساده‌تر است. مطابق تصویر زیر، شرکت افرانت در بازار اول و شرکت ذوب آهن اصفهان در بازار دوم معامله می‌شوند. همان‌طور که مشاهده می‌کنید هیچ تفاوتی در نحوه خرید و فروش سهام آنها وجود ندارد.

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME Market) فرابورس

شرایط پذیرش شرکت‌ها در این بازار نسبت به بازار اول و دوم فرابورس منعطف‌تر است. اما تفاوت اصلی آن با بازار اول و دوم این است که محدودیت حجمی و دامنه نوسان بورس را ندارد. شیوه معاملات سهام شرکت‌ها در این بازار با بازار اول و دوم متفاوت است. همچنین افراد حقیقی امکان انجام معامله در بازار SME را ندارند. فقط سرمایه‌گذاران نهادی (اشخاص حقوقی، بانک ها، بیمه‌ها، هلدینگ‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های تامین سرمایه، صندوق‌های سرمایه گذاری جسورانه، سازمان‌ها و نهادهای دولتی و عمومی) امکان معامله در این بازار را دارند. چرا که هدف از تشکیل این بازار تحقق اهداف استراتژیک است نه جذب سرمایه گذارن خُرد.

شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس

• ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار
• اظهارنظر مقبول یا مشروط حسابرس به صورت‌های مالی
• برخورداری از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت
• داشتن صورت‌های مالی مطابق با استانداردهای حسابداری و دستورالعمل‌های اجرایی سازمان بورس
• عدم محدودیت قانونی موثر برای نقل و انتقال سهام شرکت
• نداشتن محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکت

شرایط اختصاصی جهت پذیرش شرکت‌ها در فرابورس نیز مطابق جدول زیر است.

بورس بهتر است یا فرابورس؟

همان‌طور که در بالا اشاره شد، هدف فرابورس پذیرش شرکت‌هایی ست که شرایط ورود به بورس را ندارند. بنابراین با تسهیل شرایط پذیرش شرکت‌ها، امکان عرضه سهام شرکت‌ها در بازاری مثل بورس وجود دارد. گاهی اوقات شرکتی تمام شرایط پذیرش در بورس را ندارد اما به علت تامین منابع مالی، خواستار انتشار سهام خود در بورس است. این گونه شرکت‌ها ابتدا در فرابورس پذیرش می‌شوند سپس بعد از مدت کوتاهی و با کسب شرایط موردنیاز به بورس منتقل می‌شوند. بنابراین صرفا بر اساس حضور یک شرکت در فرابورس، نمی‌توان قضاوت کرد که از اعتبار کمتری برخوردار است.

نکته حائز اهمیت، چشم‌انداز شرکت است. ممکن است شرکتی در فرابورس چشم‌انداز روشن‌تری از یک شرکت بورسی داشته باشد. همچنین نوسان قیمت سهام شرکت‌ها به پارامترهای زیادی بستگی دارد و عموما این قضیه که سهام متعلق به کدام تابلو (تابلو بورس یا فرابورس) است از اهمیت زیادی برخوردار نیست. اما همچنان دقت بفرمایید که شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از اعتبار بیشتری برخوردار هستند و احتمالا چشم‌انداز روشن‌تر و ریسک معاملاتی کمتری دارند.

مدنظر داشته باشید که آنچه گفتیم پیرامون بازار اول و دوم بود. بازار پایه فرابورس از محدودیت‌های خاص و ریسک معاملاتی بالاتری برخوردار است.

بازار پایه فرابورس چیست؟

متداول‌ترین و شناخته‌ترین بازارهای فرابورس، بازارهای اول و دوم و بازار پایه هستند. بازار پایه قبلا به اسم بازار پایه الف، ب و ج شناخته می‌شد. اما از شهریور سال 98 به اسامی بازار پایه زرد، بازار پایه نارنجی و بازار پایه قرمز تقسیم‌بندی و قوانین جدید بر آنها حاکم شده است. قبلا دامنه نوسان بازار پایه الف و ب روی 10% بود و بازار پایه ج فرابورس هم دامنه نوسان نامحدود داشت! همانطور که از اسم آنها پیداست این رنگ‌بندی بازار پایه فرابورس به ریسک معاملاتی آنها اشاره دارد! یعنی سهام شرکت‌های بازار پایه قرمز نسبت به بازار پایه نارنجی و نارنجی نسبت به زرد، ریسک معاملاتی بیشتری دارند.

شرکت‌ها با توجه به شرایط و صورت‌های مالی‌شان در بورس یا فرابورس پذیرش می‌شوند. حال فرض کنید که شرکتی شرایط پذیرش در این دو بازار را نداشته باشد و یا اینکه شرکتی قبلا مجوز پذیرش را گرفته است اما حالا به دلیل عدم رعایت دستورالعمل‌ها لغو پذیرش شده است! تکلیف چیست؟ بازار پایه فرابورس به همین منظور راه‌اندازی شده است. شرکت‌ها طبق میزان شفافیت اطلاعاتی و نقدشوندگی در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز درج خواهند شد.

تذکر: ریسک سهام عرضه شده در تابلو معاملاتی فرابورس از بورس بیشتر است و ریسک بازار پایه از بازار اول و دوم فرابورس بیشتر است. نهایتا در بازار پایه هم به ترتیب ریسک بازار پایه قرمز، نارنجی و زرد بیشتر است. هنگام خرید سهام حتما به نوع بازار سهام خود توجه بفرمایید.

دلایل ثبت شرکت‌ها در بازار پایه

طبق قوانین جدید بازار پایه فرابورس، کنار هر کدام از نمادها در تابلوهای بازار پایه (قرمز، نارنجی، زرد) عنوانی درج شده که بیانگر دلیل تقسیم‌بندی شرکت در بازار پایه است. این عناوین به شرح زیر است:

• انحلال: شرکت کلا منحل شده است و هیچ‌گونه فعالیتی ندارد!
• ورشکستگی: شرکت ورشکسته شده است! و بخاطر زیان انباشته قادر به پرداخت بدهی‌های خود نیست.
• عدم اظهارنظر: بخاطر ابهام در صورت‌های مالی، حسابرس هیچ‌گونه نظری پیرامون مقبولیت صورت‌های مالی ندارد.
• اظهارنظر مردود: بخاطر نقص‌های فراوان در صورت‌های مالی، حسابرس صورت‌های مالی شرکت را گمراه کننده می‌داند.
• لغو پذیرش شده: شرکت‌های پذیرش شده که بخاطر عدم رعایت دستورالعمل‌ها، لغو پذیرش و به بازار پایه منتقل شدند.
• قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور: شرکت‌ها بر اساس ماده ۳۶ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور موظف به انتشار اطلاعات مالی خود هستند.

تذکر: تمامی شرکت‌های مندرج در بازار پایه فرابورس، سالی 2 بار (انتهای ماه مرداد و دی) مورد بازنگری قرار می‌گیرند و در صورت تغییر شرایط به تابلوهای معاملاتی بالاتر یا پایین‌تر منتقل شوند.

در ادامه ویژگی‌های هر کدام از این 3 بازار پایه را خدمت شما توضیح خواهیم داد.

بازار پایه تابلوی زرد

کم ریسک‌ترین بازار پایه فرابورس، بازار پایه زرد است. طبق آخرین قوانین بازار پایه، شرکت‌های حائز شرایط زیر، در تابلو پایه زرد معامله خواهند شد.

1. مجموع روزهای تأخیر در ارائه صورت های مالی از 100 روز بیشتر نشود.
2. عدم ارائه صورت‌های مالی شرکت نباید 2 بار بیشتر شود. مدنظر داشته باشید که اگر بیش از 50 روز از موعد ارائه گزارش‌های مالی شرکت بگذرد و صورت‌های مالی شرکت ارائه نشود 1 فرصت آن شرکت می‌سوزد! حتی اگر بعد از 50 روز صورت‌های مالی خود را ارائه کند.
3. ارائه حداقل یک صورت مالی حسابرسی شده

دامنه نوسان روزانه قیمت سهام شرکت‌های بازار پایه زرد 3 درصد است. همچنین اگر سهامی در 3 روز معاملاتی متوالی صف خرید یا صف فروش باشد دامنه نوسان قیمت روزانه به 5% افزایش می‌یابد. همچنین قیمت سهام هر شرکت در بازار پایه زرد مجاز است در 1 هفته معاملاتی حداکثر 15% نوسان قیمت داشته باشد.

بازار پایه تابلوی نارنجی

شرکت‌هایی که شرایط زیر را دارا باشند به تابلوی پایه نارنجی منتقل می‌شوند.

1. شرکت‌هایی که شرایط حضور در بازار پایه زرد و یا قرمز را نداشته باشند!
2. اظهارنظر حسابرس نسبت به صورت‌های مالی شرکت از نوع “عدم اظهارنظر” یا “اظهارنظر مردود” باشد.

دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌های بازار پایه نارنجی در یک روز معاملاتی 2 درصد است. همچنین اگر سهامی در 3 روز معاملاتی متوالی صف خرید و فروش باشد دامنه نوسان به 4% افزایش می‌یابد. همچنین حداکثر نوسان قیمت در 1 هفته معاملاتی برابر 10% است.

بازار پایه تابلوی قرمز فرابورس

پُر ریسک‌ترین بازار پایه فرابورس، بازار پایه قرمز است. شرکت‌های حائز شرایط زیر، در تابلو پایه قرمز درج خواهند شد.

1. اعلام انحلال شرکت با رای مجمع عمومی فوق‌العاده یا مراجع قضایی
2. اعلام ورشکستگی شرکت با رأی بدوی یا قطعی مراجع قضایی
3. عدم ارائه صورت‌های مالی شرکت در حداقل 3 سال مالی متوالی

دامنه نوسان روازنه در بازار پایه قرمز 1 درصد است. همچنین حداکثر نوسان قیمت در 1 هفته معاملاتی برابر 5% است.

نحوه خرید و فروش سهام در فرابورس

نحوه معامله سهام در این بازار کامل مشابه نحوه خرید و فروش سهام در بورس است. اما مدنظر داشته باشید شرکت‌های موجود در فرابورس عموما ریسک بالاتر و نقدشوندگی پایین‌تری دارند. چرا که شرایط پذیرش شرکت‌ها در این بازار نسبت به بورس راحت‌تر است و شرکت‌های نسبتا کوچک‌تری پذیرفته می‌شوند.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

تفاوت بورس و فرا بورس با زبان ساده

تفاوت بورس و فرا بورس را می دانید؟ اگر شما هم علاقه مند به آشنایی با بورس و فرابورس و فرق بورس با فرابورس هستید، این مطلب برای شما بسیار مفید خواهد بود. چند دقیقه وقت بگذارید و آن را کامل مطالعه کنید. ابتدا بورس و فرابورس تعریف شده اند سپس تفاوت بین بورس فرابورس به زبان ساده توضیح داده شده است. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی می توانید از وکیل بورس وکیل پرس کمک بگیرید.

همانطور که می‌ دانیم به بازارهای مانند بازار فارکس، بازار اوراق بهادار، اوراق عرضه، بازار سهام و بازار مشتقات که در آن‌ها اوراق بهادار معامله می‌ شود، بازار مالی می‌ گویند.‌ بازارهای مالی نقش بسیار مهمی در اقتصاد تمام کشورها دارند. اکثر بازارهای مالی دنیا به ویژه بازار سهام، معاملات خود را با استفاده از بورس انجام می‌ دهند.

بازارهای مالی با ساختار سازمانی و اقتصادی ویژه خود نقش زیادی در قیمت گذاری دارند. بورس مکانی است که در آن‌ها فروشندگان و خریداران یا به بیانی دیگر افراد تولید کننده و مصرف کننده با یکدیگر به معامله می‌ پردازند. همه افرادی که پا به عرصه سرمایه گذاری در بازارهای مالی می‌گذارند، محال است که با عبارت‌ هایی مانند بورس و فرابورس مواجه نشوند.

با توجه به اوضاع اقتصادی ایران، در سال‌های اخیر سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار به یکی از بهترین راه‌های کسب سود تبدیل شده است. علاوه بر بازار بورس، بازار دیگری به نام فرابورس نیز وجود دارد. وقتی فردی می‌خواهد سهام بخرد، جلوی بعضی از سهم‌ها نماد سهام فرابورس و جلو برخی دیگر سهام بورس نوشته می‌شود‌‌. در این مقاله قصد داریم ابتدا بورس و فرابورس را توضیح دهیم و سپس به تفاوت بورس و فرابورس بپردازیم.

بورس چیست؟

برای آشنایی با تفاوت بورس و فرابورس ابتدا لازم است تعریفی از بورس بدانید. بازاری که در آن دارایی‌ ها مورد معامله قرار می‌گیرند، بورس نامیده می‌شود. این بازار شامل سه دسته بازار بورس ارز، بازار بورس کالا و بازار بورس اوراق بهادار است. در بازار ارز پول‌های خارجی مانند دلار و یورو را معامله می‌کنند که البته این بازار در ایران فعالیتی ندارد‌.

در بورس کالا، کالاهایی معین و مواد اولیه‌ای مانند فلزات، محصولات کشاورزی، نفت و غیره معامله می‌شوند. در بورس اوراق بهادار اوراق مشارکت و سهام شرکت‌‌ ها و غیره را معامله می‌ کنند. در بورس اوراق بهادار منافع سرمایه پذیران و سرمایه‌گذاران حفظ می‌ شود.‌

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بورس به مطلب بورس چیست؟ مراجعه کنید.

فرابورس چیست؟

همه شرکت‌ ها اجازه ورود به بازار بورس را ندارد زیرا ساختارها و قوانین موجود در بورس این اجازه را به تمام شرکت‌ها نمی‌دهد. فرابورس موظف است که شرکت‌ هایی را که به فعالیت در بازار سرمایه علاقه دارند و هنوز موفق به کسب شرایط ورود به بورس نشده‌اند را سازماندهی کند.

در بازار فرابورس ( OTC) سهام و اوراق بهادار شرکت‌ ها طبق شرایط و قوانین ساده‌تر و بدون نظارت هیچ نهادی به طور مستقیم بین طرفین معامله می‌ شوند. شرکت فرابورس با گرفتن مجوز شورای عالی بورس و زیر نظر سازمان عالی بورس اوراق بهادر فعالیت می‌ کند. یکی از مزایای بازار فرابورس تنوع بیشتر و راحت بودن آن است. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال به ادامه مطلب توجه کنید.

تفاوت‌های بین بورس و فرابورس

همانطور که اشاره کردیم بورس و فرابورس تفاوت‌های زیادی دارند. در این بخش از مقاله قصد توضیح فرق بورس و فرابورس را داریم.

• اولین تفاوت بورس با فرابورس این است که در بازار بورس یک مکان خاص وجود دارد که افراد برای انجام معامله در آنجا به صورت فیزیکی دور هم جمع می‌شوند. اما در فرابورس چنین مکانی برای جمع شدن معامله‌ گران وجود ندارد.
• دومین تفاوت بورس و فرابورس در بخش قوانین می‌باشد. قوانین وضع شده در بازار بورس ویژه هستند و طبق استاندارد‌های خاصی اجرا می‌شوند. اما قوانین فرابورس طبق توافق طرفین بوده و نسبت به قوانین بورس انعطاف‌پذیرتر و راحت تر می باشند.
• سومین فرق بین بورس و فرابورس این است که معاملات بازار بورس ریسک کمتری دارند و قیمت‌ها شفاف‌تر هستند.‌ اما در بازار فرابورس به دلیل انجام معاملات با توافق طرفین، خبری از شفافیت قیمت و کاهش ریسک وجود ندارد.
• چهارمین تفاوت بورس با فرابورس میزان ساعت کاری می‌باشد‌. روش معامله در فرابورس و بورس تفاوت زیادی با هم ندارند. درست مانند خرید و فروش سهام در بورس می‌توانید سهام شرکت‌ها در فرابورس را نیز معامله کنید. ساعات کاری بازار بورس از نه صبح شروع شده و تاتا دوازده و نیم ظهر ادامه دارد. اما ساعات کاری در فرابورس انعطاف بیشتری نسبت به ساعات کاری بورس دارد. انجام معاملات در فرابورس به صورت 24 ساعته انجام می‌شود زیرا سطع امکانات الکترونیکی در فرابورس بیشتر است. این موضوع یکی از مزایای مهم فرابورس به شمار می‌رود.
• پنجمین تفاوت بورس و فرابورس در بخش بازار می‌باشد. بورس دارای دو بازار اول و دوم می‌باشد. اما بازارهای فرابورس شامل پنج بازار به نام‌های بازار اول، دوم، سوم یا عرضه، بازار پایه و بازار ابزارهای نوین مالی می‌باشد. در بازار اول فرابورس سهام واحدهای صندوق سرمایه گذاری و شرکت‌ها معامله می‌شوند. در بازار دوم فرابورس فقط سهام شرکت‌های سهامی عام مانند شرکت‌های تازه تاسیس وجود دارد. در بازار پایه نیز اوراق بهادار عرضه یا نقل و انتقال داده می‌شوند.

یکی دیگر از تفاوت‌های بین بورس و فرابورس روند پذیرش شرکت‌ها می‌باشد. پذیرش شرکت‌ها در بورس سخت‌تر از فرابورس است. شرایطی مثل حداقل سهام شناور، حداقل سرمایه، حداقل سابقه فعالیت شرکت، حقوق صاحبان سهام نسبت به سودآوری و دارایی‌ها، زیان انباشته و غیره در فرابورس معیارهای راحت‌تری نسبت به بورس دارند.

بازار فرابورس در ایران با جایگاهی خاص و ساختاری قانونی همانند بورس ایجاد شده است تا با شرایط پذیرشی راحت‌تر، باعث گسترش حوزه بازار سرمایه کشور شوند.‌ فرابورس موظف است که بخشی از بازار سرمایه را که هنوز شرایط ورود به بورس را ندارند، سامان داده و هدایت کند تا با سرعت بیشتری وارد بازار شوند.

نبود حجم مبنا در فرابورس و کارمزر کمتر آن نسبت به بورس باعث شده که معاملات در بازار فرابورس ایران به راحتی انجام شوند و نقد شوندگی بالاتری داشته باشند.‌ صف خرید و فروش سهام در فرابورس برخلاف بورس زیاد طولانی نیست.

فرق بین بورس و فرابورس به زبان ساده این است که تنوع شرایط پذیرش شرکت‌ها و رویه‌های پذیرش آن‌ها طوریست که شرکت‌ها در کوتاه‌ترین زمان و با احراز کمترین شرایط می‌توانند وارد بازار سرمایه گذاری شده و از تمام مزایا و امکانات شرکت‌های پذیرفته شده در اوراق بهادار بهر‌ه‌مند شوند.

در این مقاله تلاش کردیم فرق بورس با فرابورس را توضیح دهیم. با مقایسه تفاوت‌های بین بورس و فرابورس می‌توان به مزایا و معایب هر یک پی برد. امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد.

روند مثبت ۲۶۲ نماد در بورس و ۱۷۸ نماد در فرابورس

در روزهای اخیر شاهد ورود نقدینگی به نمادهایی هستیم که سقوط آزاد شدیدتری را تجربه کرده‌اند و همین موضوع باعث شده است سرعت رشد شاخص هم وزن از شاخص کل بیشتر باشد؛ تعداد نمادهای مثبت ۲۶۲، اما میزان رشد شاخص برابر با دوهزار ۵۸۵ واحد نشان‌دهنده کاهش سرعت رشد نمادهای بزرگ بازار است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، شاخص کل بازار بورس تهران با رشد دو هزار ۵۸۵ واحدی به سطح یک میلیون ۲۸۱ هزار واحد رسید، شاخص کل هم وزن با رشد سه هزار ۱۵۱ واحدی در سطح ۳۳۳ هزار ۹۵۰ واحد قرار گرفت، شاخص کل بازار رشد ۰.۲۰ درصدی و شاخص هم‎وزن رشد ۰.۹۵ درصدی را نسبت به روز کاری گذشته تجربه کردند.

تعداد نمادهای مثبت بازار بورس: ۲۶۲

تعداد نمادهای منفی بازار بورس: ۱۰۸

شاخص کل فرابورس با رشد ۳۰ واحدی به سطح ۱۷ هزار ۶۷۲ واحد رسید و نسبت به روز گذشته رشد ۰.۱۷ درصدی تجربه کرد.

تعداد نمادهای مثبت بازار فرابورس: ۱۷۸

تعداد نمادهای منفی بازار فرابورس: ۱۳۰

ارزش و حجم معاملات

ارزش معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب ۲۳ هزار ۵۶۷ و یک میلیون ۶۸۲ هزار ۹۶۷ میلیارد ریال بود.

حجم معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب سه میلیارد ۷۴۷ و سه میلیارد ۸۶۵ میلیون برگه سهم بود.

شاخص‌ها

تحلیل تکنیکال شاخص‌کل

حمایت: یک میلیون ۲۸۰ هزار واحد

مقاومت: یک میلیون ۳۰۰ هزار واحد

پیش بینی: رفتار نوسانی بین دو سطح فوق

سود سال ۹۹ سهام عدالت به‌زودی پرداخت می‌شود

محسن انصاری مهیاری؛ مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه سود سهام عدالت به‌زودی برای مشمولان پرداخت می‌شود، گفت: اکنون تعداد ۳۶ شرکت سرمایه‌پذیر سهام عدالت که ۳۲ شرکت آن سودده بودند، اقدام به واریز سودهای خود کرده و عدد خوبی به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی واریز شده است.

باید از بورس کالا حمایت کرد

رئیس هیأت مدیره انجمن سنگ آهن ایران گفت: امروز که پس از سال‌ها شاهد حذف دخالت‌های دولتی و برخی ذی نفوذان و کنار رفتن رویکرد عرضه محصولات با قیمت‌های یارانه‌ای هستیم و محصولات کل زنجیره فولاد از جمله معدن، راهی بورس شده، بی‌انصافی است که بداخلاقی کرده و هر بخش به دلیل منافع کوتاه مدت خود، اعتراض کند؛ سیاست گذاران با عرضه محصولات زنجیره فولاد در بورس، حذف قیمت‌های دستوری و لغو سهمیه بندی‌های رانتی به دنبال برقرار کردن تعادل در زنجیره فولاد هستند. طی یک سال اخیر بورس کالا پیگیری‌های زیادی در خصوص عرضه محصولات معدنی به رغم افزایش قیمت مواد اولیه فولادسازان انجام داده که این رویه که به نفع اقتصاد و صنعت است، جای حمایت دارد.

اخبار شرکت‌ها

افزایش سرمایه فولاد

پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه

درصد افزایش سرمایه: ۹۴ درصد

محل تأمین: سود انباشته

هدف افزایش سرمایه: احداث نیروگاه سیکل ترکیبی به ظرفیت اسمی ۹۱۴ مگاوات

(گزارش توجیهی هیئت مدیره به منظور پیشنهاد افزایش سرمایه از مبلغ ۲۹۳,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال به مبلغ ۵۷۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال از محل سود انباشته به منظور تأمین بخشی از منابع مورد نیاز جهت تکمیل طرح‌های توسعه در دست اجرا (احداثِ نیروگاه سیکل ترکیبی به ظرفیتِ اسمیِ ۹۱۴ مگاوات) خرید دارایی‌های سرمایه‌ای (۵۰ دستگاه لکوموتیو) جبرانِ مخارجِ انجام شده بابتِ مشارکت در افزایش سرمای? شرکت‌های سرمایه‌پذیر مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر جبرانِ مخارجِ انجام شده بابتِ سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته (خریدِ سهامِ) تحصیلِ سرمایه‌گذاری‌های جدید (خریدِ سهامِ جدید) تأمینِ بخشی از سرمای? در گردشِ مورد نیازِ شرکت که در تاریخ ۱۴۰۰/۱۲/۰۸ به تصویب هیئت مدیره رسیده و جهت اظهارنظر به حسابرس و بازرس قانونی ارسال شده.)

افت تولید و فروش کشرق در بهمن ماه

شرکت صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود در بهمن ماه ۶,۱۵۱ تن محصول تولید کرده که نسبت به ماه گذشته افت ۲۴ درصدی و نسبت به متوسط سال جاری افت شش درصدی داشته است. مقدار فروش شرکت نسبت به دی ماه افت ۲۹ درصدی و نسبت به متوسط سال جاری افت یک درصدی داشته و به ۱۰,۲۲۳ تن رسیده است. مبلغ فروش شرکت به ۱۰.۴ میلیارد تومان رسیده است که افت ۱۳ درصدی نسبت به دی ماه داشته است. مبلغ فروش شرکت نسبت به متوسط سال جاری رشد سه درصدی را ثبت کرده است. کاهش مبلغ فروش شرکت در حالی رخ داده که متوسط قیمت واحد محصولات با رشد ۲۲ درصدی نسبت به ماه گذشته همراه بوده است. متوسط قیمت محصولات نسبت به متوسط سال جاری رشد بیش یک درصدی داشته است. قیمت ذغال سنگ کک شو کیفی با دو درصد افزایش به ۱,۱۳۷ تومان در هر کیلوگرم و قیمت زغال سنگ کک شو کیفی درجه یک با سه درصد افزایش به ۱,۰۲۳ تومان رسیده است.

عملکرد خوب مارون نسبت به متوسط سال جاری

مقدار تولید اتان مارون در بهمن ماه نسبت به دی ماه افت ۷ درصدی داشته و به ۱۵۴,۸۷۹ تن رسیده اما نسبت به متوسط سال جاری رشد ۷ درصدی داشته است. تولید کل شرکت نیز افت سه درصدی داشته و به ۳۶۴,۲۰۰ تن رسیده است. تولید کل نسبت به متوسط سال جاری رشد شش درصدی را ثبت کرده است.

مقدار فروش شرکت نسبت به بهمن ماه افت ۱ درصدی داشته و به ۱۵۳,۵۹۶ تن رسیده و نسبت به متوسط سال جاری رشد هشت درصدی داشته است. مقدار فروش اتیلن با رشد ۲۷ درصدی نسبت به دی ماه به ۵۳,۴۸۳ تن و مقدار فروش منواتیلن گلایکول با رشد ۱۶ درصدی به ۳۰,۶۹۲ تن رسیده است. علی‌رغم کاهش ۱ درصدی مقدار فروش، مبلغ فروش با رشد ۳ درصدی همراه شده و به ۳,۰۶۰ میلیارد تومان رسیده است. مبلغ فروش شرکت با اهرم افزایش نرخ‌ها نسبت به متوسط سال جاری رشد ۱۵ درصدی داشته است. قیمت اتیلن با رشد ۲۸ درصدی، قیمت منو اتیلن گلایکول با رشد ۲۱ درصدی و قیمت پلی پروپیلن با رشد ۱۳ درصدی نسبت به متوسط سال جاری همراه بوده است.

فخاس فروش فوق‌العاده‌ای در بهمن ماه گزارش کرده است

در بهمن تولید محصولات سبک ساختمانی ۸,۸۷۴ تن و شمش ۵,۵۷۳ تن بوده است. میانگین تولید ماهانه این دو محصول در نه ماهه سال جاری به ترتیب ۴۷,۶۶۶ و ۲۹,۳۹۷ تن بوده است. در بهمن فروش عالی ۹۱,۶۷۹ تن محصول فروخته شده، میانگین فروش ماهانه در سال ۹۹، ۷۱,۴۳۱ تن بوده و در نه ماهه امسال به ۶۶,۶۸۰ تن رسیده است. در بهمن شرکت فروش عالی ۱,۲۷۶ میلیارد تومانی را گزارش کرده است. فروش سال ۹۹، ۷,۲۱۸ میلیارد تومان بوده و در سال جاری تا کنون ۹,۶۸۲ میلیارد تومان فروش ثبت شده است. شمش در دی ماه با نرخ ۱۲۶,۸۸۲ ریال معامله شده، نرخ بهمن ۱۴۰,۸۴۷ ریال گزارش شده و میانگین نرخ این محصول در سال ۹۹، ۸۲,۶۵۹ ریال بوده است.

رخدادهای بازار جهانی

گپ قیمتی در اولین روز معاملاتی بازارهای جهانی در واکنش به نگرانی از پیامدهای جنگ روسیه و اوکراین

قیمت نفت که در معاملات روز جمعه در قیمت ۹۸.۸ دلار به کار خود پایان داد در معاملات روز جاری با ۴ دلار افزایش در قیمت ۱۰۲.۸ دلار باز شد. قیمت طلا نیز با گپ قیمتی حدود ۳۰ دلاری مواجه شد و در قیمت ۱۹۱۸ دلار معاملاتش آغاز شد. با توجه به اینکه روسیه بزرگترین صادرکننده گندم در جهان است، این محصول با گپ ۸۰ دلاری بیشترین افزایش قیمت در شروع معاملات امروز را داشته است. تحریم‌های غرب باعث شده تا دسترسی اقتصاد و سیستم مالی روسیه به دنیا قطع شود.

علی‌رغم یک حمله تمام عیار به خاک اوکراین، رویدادها مطابق با انتظارات روسیه پیش نمی‌رود؛ ارزش روبل روسیه در بازار خارجی نزدیک ۳۰ درصد سقوط کرده است. جنگ اوکراین و تحریم‌های اقتصادی ریسک فشارهای تورمی را بالا برده است. قیمت منابع مهمی مثل گندم، گاز طبیعی، نفت خام و فلزات به سرعت در حال افزایش است و بدون شک بر داده‌های تورمی پیش رو تأثیر خواهند گذاشت.

برخلاف روز پنجشنبه که بازار طلا با نوسانات بسیار بالایی همراه بود، در روز جمعه آرامش نسبی در بازار دارایی‌های امن برقرار بود. قیمت طلا به دنبال حمله روسیه تا محدوده ۱۹۷۰ دلار افزایش پیدا بازارهای فرابورس کرد اما پس از اطمینان از اینکه واکنش سایر کشورها به تحریم ختم می‌شود و جنگ جهانی در راه نیست به قیمت‌های قبل از شروع حمله روسیه برگشت.

دو محرک اصلی قیمت طلا جنگ روسیه و اکراین و فشارهای تورمی است. در صورتی که روند جنگ به گونه‌ای نباشد که انتظارات تغییر کند، انتظار می‌رود قیمت طلا در محدوده ۱۸۸۰ تا ۱۹۲۰ دلار نوسان کند. بازار با سخنرانی بایدن در روز پنجشنبه انتظار دارد که اوکراین به زودی سقوط کند و به دست روسیه بیفتد. مقاومت اوکراین می‌تواند ارزیابی‌ها از جنگ را برهم بزند و دور دیگری از تقاضا برای دارایی‌های امن شروع شود. فشارهای تورمی هم بالا است بنابراین علی رغم اینکه انتظار می‌رود فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش دهد، قیمت طلا نیز می‌تواند افزایش پیدا کند.

تحلیل بازار جهانی سنگ آهن

رشد محدود چهار دلاری سنگ آهن بعد از افت هفته گذشته و رسیدن به ۱۳۵ دلار

معاملات سنگ آهن ۶۲ درصد چین در هفته گذشته با رشد محدود ۴ دلاری ۱۳۵ دلار شد. با این حال معاملات آتی سنگ آهن به دلیل عدم اطمینان بازار ناشی از درگیری نظامی در اوکراین که اعتماد بازار را کم کرده، کاهش یافت. علاوه بر ابهام فزاینده بازار در مورد جنگ روسیه و اوکراین، فعالان تجاری نیز منتظر حرکت‌ها و جهت‌گیری های بیشتر از سوی رگولاتورهای بازار چین شامل کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی (NDRC) در کاهش موجودی مازاد هستند. فعالیت‌های خرید سوداگرانه محدود شده زیرا رگولاتورهای بازار چین اقدامات خود را در زمینه انتشار اطلاعات قیمت برای جلوگیری از قیمت‌های ساختگی تشدید کرده‌اند و از تجار خواسته‌اند تا موجودی مازاد را به دور از شیوه‌های احتکار بازار، بفروشند. بر اساس گزارش Mysteel، موجودی سنگ آهن بنادر چین تا ۲۵ فوریه به ۱۵۸.۸۷ میلیون تن رسید که ۱.۴۷ میلیون تن کاهش هفتگی داشته است که نشان دهنده یک کاهش از سطح رکورد بالای ۱۶۰ میلیون تن از اوایل امسال است. با این حال، برخی فعالان بازار احساس می‌کنند که موجودی بنادر همچنان بالاست و انتظار دارند که برخی مداخلات از سوی دولت اعمال شود تا با فروش موجودی تجار، سطح موجودی کاهش یابد. خریداران چینی نیز به دلیل زیان وارداتی، ترجیح می‌دهند به جای خرید محموله‌های جدید سنگ آهن، از موجودی بنادر خرید کنند. اگرچه بسیاری از کارخانه‌های فولادی تولید خود را پس از کاهش محدودیت‌های عملیاتی افزایش داده‌اند اما تقاضای سنگ آهن آنها به دلیل پیش بینی کاهش بیشتر تولید در هفته آینده یا در آستانه بازی‌های پارالمپیک زمستانی که در همان مکان‌ها از ۴ مارس آغاز می‌شود و همینطور نشست دوقلو سیاسی سالانه چین که به ترتیب از ۴ تا ۵ مارس در پکن برگزار می‌شوند، محدود شود.

شرکت‌های تأثیر پذیر: کچاد، کنور، کگل، کگهر، ومعادن، وامید و واحیا

بازار اوره در نتیجه حمله روسیه به اوکراین با جهش قیمتی مواجه شد. بازار اوره روزهای ابتدایی هفته با تمایلات خرید ضعیف و قیمت‌های بدون حرکت مواجه بود و بعد از حمله، واکنش بازار در نتیجه نگرانی‌ها از افزایش قیمت انرژی، شدید بود. از دست دادن تولید اوره اوکراین نمی‌تواند توازن بازار جهانی را در سطح بالایی تحت تأثیر قرار دهد اما واکنش غرب در صورتی که جریانات تجاری را تعدیل کند، می‌تواند توازن بازار را بر هم بزند.

بنابراین عامل کلیدی محرک بازار اوره واکنش غرب به حمله روسیه است. اگر عرضه روسیه تحت تأثیر قرار نگیرد، بازار اوره جهانی با عرضه کافی روبرو خواهد بود. پتروشیمی شیراز یک تندر با ۳۰ تا ۵۰ هزار تن اوره گرانول برای بارگیری فوری از بندر عباس را ارائه داد. قیمت تولیدکننده حدود ۴۹۰ دلار بود که تقریباً در محدوده قیمت‌های پیشنهادی پتروشیمی پردیس و کرمانشاه بوده است. با توجه به اینکه قیمت خریداران متمایل به قیمت‌هایی در محدوده ۴۳۰ تا ۴۵۰ دلار بودند، هیچ فروشی گزارش نشده است.

بازار اوره نگران جهش قیمت‌های انرژی در اروپا و بالا رفتن هزینه تولید اوره و حتی توقف تولید این محصول است. در حال حاضر با توجه به اینکه آمریکا برای جلوگیری از جهش قیمت‌ها، صادرات نفت روسیه را تحریم نکرده است، این نگرانی تا حدی می‌تواند تعدیل شود. بخش قابل توجهی از گاز اروپا توسط روسیه تأمین می‌شود. ابعاد جنگ و اینکه تا چه زمانی می‌تواند ادامه پیدا کند روشن نیست. بنابراین ارائه چشم‌انداز دقیقی از وضعیت بازارهای کامودیتی نیز مشکل است.