معامله فضولی چیست ؟
زمانی که شخص برای دیگری یا با مال دیگری، معامله نماید بدون آنکه نماینده یا مأذون از طرف او باشد این نوع معامله ،معامله فضولی نام دارد. این نوع معامله، ممکن است تملیکی یا عهدی باشد. در معامله فضولی تملیکی، شخصی مال فردی را بدون اجازه مالک به دیگری میفروشد. معامله فضولی عهدی نیز بدین معنی میباشد که شخص به حساب فرد دیگری متعهد میشود که عملی را برای طرف دیگر معامله انجام دهد. شخصی که بدون داشتن نمایندگی و اذن، برای دیگری معامله را تشکیل میدهد، در اصطلاح فضول، طرف معامله او را اصیل و شخص دیگر را که معامله برای او یا به مال او انجام شده است، غیر میگویند.
اشخاص درگیر در معامله فضولی
در معامله فضولی ۳ شخص وجود دارد:
مالک: کسی که مالک اصلی و واقعی مال است و درواقع رضایت این شخص برای انجام معامله ضرورت دارد.
فضول: کسی است که بدون نمایندگی و رضایت اصیل اقدام به انجام معامله می‌نماید. (شخصی غیراز اصیل).
اصیل: طرف معامله با فضول.
برای نمونه فرض کنید که علی مالک یک خودروی سواری است. رضا، بدون آنکه وکیل علی باشد، اقدام به فروش خودروی او به محمد میکند. در این مثال، علی مالک، رضا فضول و محمد اصیل است.
امکان دارد که شخص فضول، با سوءنیت (قصد و انگیزه‌ی بد) یا حتی بدون سوءنیت مال دیگری را مورد معامله قرار دهد یا حتی به گمان اینکه از طرف صاحب مال، وکالت یا نمایندگی دارد، اقدام به انعقاد معامله نماید که در هر حال نیازمند رضایت مالک است و علاوه‌بر تبعات حقوقی درصورت وجود سوءنیت، آثار کیفری هم دارد.
به موجب ماده ۲۴۷ق.م معامله با مال غیر جز بعنوان وکالت ، وصایت ،ولایت نافذ نیست ولو اینکه صاحب مال باطناٌ راضی باشد ولی اگر مالک یا قائم مقام بعد از وقوع معامله آن را تنفیذ کند در این صورت معامله صحیح است. به هر حال اگر شخصی بجز نمایندگان قراردادی و قضایی و قانونی مالک ،مال او را مورد معامله قرار دهد این عمل معامله فضولی است .
منظور از معامله غیر نافذ چه می باشد
معامله ای که حالتی بین صحیح و باطل دارد معامله غیرنافذ میگویند. معامله غیر نافذ به آن دسته از معاملاتی میگویند که در آن نقص وجود دارد. به دلیل نقص موجود نمی‌توان صحیح یا باطل بودن معامله را تشخیص داد. در چنین موقعیتی برای صحیح واقع شدن معامله میبایست هر چه زودتر نسبت به رفع مشکلی که باعث غیر نافذ شدن معامله معامله فضولی چیست؟ شده است، اقدام کنید. در این نوع معامله مقصود از وجود نقص همان نارضایتی مالک است. هر موقع که شخص بتواند رضایت مالک را کسب نماید، نقصی که عامل غیر نافذ شدن معامله گردیده است، برطرف و در نتیجه معامله صحیح محسوب میشود.
انواع معامله فضولی
معامله فضولی دو نوع دارد.
معامله فضولی تملیکی: در این نوع معامله فرد بدون اطلاع و رضایت صاحب مال آن را میفروشد.معامله فضولی چیست؟
معامله فضولی عهدی: در این نوع معامله یک نوع تعهدی وجود دارد. یک شخص روی حساب شخص دیگری متعهد میشود تا یک معامله را برای شخص دیگری انجام دهد. بر این اساس موکل باید تعهداتی که وکیل در حیطه فعالیت خود دارد را انجام دهد. در مورد اقداماتی که در خارج از چهار چوب تعهدات قرار دارد، هیچ گونه مسئولیتی ندارد. ناگفته نماند که در این قسمت از توضیحات منظور از کلمه موکل همان معامله کننده فضول است. زمانی که از حدود اختیاراتی که برای وی در نظر گرفته شده است، خارج میشود.
مسئولیت طرفین عقد فضولی و ایادی بعدی
مطابق ماده ۲۵۹ قانون مدنی :« هر گاه معامل فضولی، مالی را که موضوع معامله بوده است به تصرف متعامل داده باشد و مالک، آن را اجازه نکند، متصرف ضامن عین و منافع بوده است.»در واقع تصرفات متصرف غیر ماذون (از طرف مالک) در حکم غصب است به عبارت دیگر اصیلی که مال مالک را به اذن فضول به تصرف گرفته است ضامن عین و منافع آن تلقی و در واقع غاصب محسوب می گردد چه آنکه برابر ماده ۳۰۸ قانون مدنی :«غصب، استیلاء بر حق غیر است به نحو عدوان، اثبات ید مال غیر بدون مجوز هم در حکم غصب است.» ماده ۲۶۱ قانون مدنی در همین رابطه مقرر داشته است :«در صورتی که مبیع فضولی به تصرف مشتری داده شود، هر گاه مالک، معامله را اجازه نکرد مشتری نسبت به اصل مال و منافع مدتی که در تصرف او بوده ضمن است اگر چه منافع را استیفاء نکرده باشد و همچنین نسبت به هر عیبی که در مدت تصرف مشتری حادث شده باشد.» همانطوری که معروض شد در واقع تصرفات متصرف غیر ماذون غاصبانه بوده و «الغاصب یوخذ الاحوال»فلذا ید وی ضمانی بوده و ضامن تسلیم عین و منافع مال می باشد ولی آنکه از آن استیفاء نیز نکرده باشد و همین امر صادق است بر ایادی بعدی چه آنکه ماده ۳۲۳ همان قانون اعلام میکند :«اگر کسی ملک مغصوب را از غاصب بخرد آن کس نیز ضامن و مالک می تواند بر طرق مقررات مواد فوق به هر یک از بایع و مشتری رجوع کرده عین کرده و در صورت تلف شدن آن، مثل یا قیمت مال و همچنین منافع آن را در هر حال مطالبه نماید.»
خریدار معامله فضولی همواره حق دارد جهت استرداد ثمن پرداختی به فضول مراجعه نماید و لیکن مطالبه خسارات از فضول مشروط به آن است که خریدار از فضولی بودن معامله اطلاعی نداشته باشد به همین علت ماده ۲۶۲ قانون مدنی مقرر داشته است :«در مورد ماده قبل (زمانی که مالک معامله را در نموده است) مشتری حق دارد که برای استرداد ثمن عیناً یا مثلاً یا قیمتاً به بایع فضولی رجوع کند.»و در ادامه ماده ۲۶۳ قانون مذکور اعلام می نماید :«هر گاه مالک معامله را اجازه نکند و مشتری هم بر فضولی بودن آن جاهل باشد، حق دارد که برای ثمن و کلیه غرامات به بایع فضولی رجوع کند و در صورت عالم بودن فقط حق رجوع برای ثمن را خواهد داشت.»
لازم به ذکر می داند که برابر ماده ۲۶۰ ماده مدنی :«در صورتی که معامل فضولی، عوض مالی را که موضوع معامله بوده است گرفته و در نزد خود داشته باشد و مالک با اجازه معامله قبض عوض را نیز اجازه کند، دیگر حق رجوع به طرف دیگر را نخواهد داشت.» همانند ماده ۶۶۵ قانون که مقرر می دارد :«وکالت در بیع، وکالت در قبض ثمن نیست، مگر اینکه قرینه قطعی دلالت بر آن کند.» فلذا علی الاصول اعلام قبولی معامله فضولی از سوی مالک دلیل بر تأیید قبض عوض نیست مگر آنکه دلیل یا قرینه قطعی نیز بر تأیید قبض عوض وجود داشته باشد.
وضعیت و آثار معامله قبل از اجازه و رد
معامله فضولی پیش از آنکه از طرف مالک، تنفیذ یا رد شود، باطل نیست اما صحیح و معتبر نیز نبوده، بلکه یک عقد غیر نافذ است. ماده ۲۴۷ قانون مدنی میگوید:
«معامله به مال غیر، جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت، نافذ نیست؛ ولو این که صاحب مال باطناً راضی باشد اما اگر مالک یا قائم مقام او پس از وقوع معامله آن را اجازه کرد، در این صورت معامله، صحیح و نافذ میشود.»
تنها اثری که میتوان برای آن شناخت، الزام اصیل به اجرای مفاد عقد در صورت تنفیذ غیر است. معامله فضولی از جانب اصیل که اراده‌اش کامل بوده، عقدی لازم است. وضعیت عدم نفوذ معامله، تا زمانی که اجازه یا رد صادر نشده است، باقی خواهد بود. ماده ۲۵۲ قانون مدنی اعلام می‌دارد: «لازم نیست اجازه یا رد فوری باشد و اگر تأخیر موجب تضرر طرف اصیل باشد، مشارالیه می تواند معامله را به هم بزند.» وضعیت عدم نفوذ معامله فضولی حتی پس از مرگ غیر، نیز باقی خواهد ماند و مطابق ماده ۲۵۳ قانون مدنی
«در معامله فضولی اگر مالک قبل از اجازه یا رد فوت کند، اجازه یا رد، با وارث است.»
تقسیم‌بندی معامله فضولی از لحاظ تحلیل اراده
معامله فضولی از لحاظ تحلیل اراده ۲ دسته است:
معامل فضول به نام و حساب مالک معامله میکند
در اینجا وضع معامل فضول همانند وکیلی است که از حدود اختیارات خویش خارج شده است. بر اساس ماده ۶۷۴ قانون مدنی، «موکل باید تمام تعهداتی را که وکیل در حدود وکالت خود کرده است، انجام دهد. در مورد آن چه که در خارج از حدود وکالت انجام داده است، موکل هیچ گونه تعهدی نخواهد داشت؛ مگر این که اعمال فضولی وکیل را صراحتاً یا ضمناً اجازه کند.»
معامل فضول به نام و حساب خویش معامله کند
بر اساس ماده ۳۰۴ قانون مدنی، «اگر کسی که چیزی را مِن غیر حق دریافت کرده است، خود را محق می‌دانسته اما در واقع محق نبوده و آن چیز را فروخته باشد، معامله، فضولی و تابع احکام مربوط به آن خواهد بود.» تعهد به نفع ثالث را نباید از مصادیق معاملات فضولی دانست؛ زیرا در آن یکی از طرفین در برابر طرف دیگر، اقدام به کاری را از ناحیه ثالث تعهد میکند.
آثار معامله پس از اجازه
هرگاه مالک، معامله فضولی را اجازه کند، معامله کامل شده و آثار حقوقی خود را خواهد داشت. ماده ۲۴۸ قانون مدنی میگوید: «اجازه مالک نسبت به معامله فضولی حاصل میشود به لفظ یا فعلی که دلالت بر امضای عقد کند.» مانند آن که مالک پس از وقوع معامله فضولی، مال مورد معامله را به اصیل تسلیم کند.
همچنین طبق ماده ۲۴۹ قانون مدنی، «سکوت مالک ولو با حضور در مجلس عقد اجازه محسوب نمیشود.» هرگاه اصیل، ثمن معامله را به فضول پرداخت کرده باشد، مالک میتواند جهت اخذ ثمن به فضول یا اصیل مراجعه کند، چنانچه به اصیل مراجعه کند، اصیل خواهد توانست ثمن پرداختی به فضول را استرداد کند.
زمان پیدایش آثار قانونی
باید ببینیم عقد از چه زمانی آثار قانونی خود را خواهد داشت، ماده ۲۵۸ قانون مدنی مقرر می‌دارد:
«نسبت به منافع مالی که مورد معامله فضولی بوده است و همچنین نسبت به منافع حاصله از عوض آن، اجازه یا رد از روز عقد مؤثر خواهد بود.»
وضعیت و آثار معامله قبل از اجازه و رد
معامله فضولی پیش از آنکه از طرف مالک، تنفیذ یا رد شود، باطل نیست اما صحیح و معتبر نیز نبوده، بلکه یک عقد غیر نافذ است. ماده ۲۴۷ قانون مدنی میگوید:
«معامله به مال غیر، جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت، نافذ نیست؛ ولو این که صاحب مال باطناً راضی باشد اما اگر مالک یا قائممقام او پس از وقوع معامله آن را اجازه کرد، در این صورت معامله، صحیح و نافذ میشود.»
تنها اثری که میتوان برای آن شناخت، الزام اصیل به اجرای مفاد عقد در صورت تنفیذ غیر است. معامله فضولی از جانب اصیل که اراده‌اش کامل بوده، عقدی لازم است. وضعیت عدم نفوذ معامله، تا زمانی که اجازه یا رد صادر نشده است، باقی خواهد بود. ماده ۲۵۲ قانون مدنی اعلام می‌دارد: «لازم نیست اجازه یا رد فوری باشد و اگر تأخیر موجب تضرر طرف اصیل باشد، مشارالیه می تواند معامله را به هم بزند.» وضعیت عدم نفوذ معامله فضولی حتی پس از مرگ غیر، نیز باقی خواهد ماند و مطابق ماده ۲۵۳ قانون مدنی
«در معامله فضولی اگر مالک قبل از اجازه یا رد فوت کند، اجازه یا رد، با وارث است.»
سکوت مالک حین معامله فضولی
چنانچه مالک حین معامله فضولی در مجلس عقد حضور داشته باشد و سکوت نماید، سکوت او به معنای اعلام رضایت نمیباشد و پس از عقد میبایست رضایت او را جلب کرد. اگر مالک بعد از معامله فضولی عقد را رد کند، معامله منتفی میباشد و مالک نمیتواند پس از آن عقد را به طور مجدد اجازه دهد. اجازه به معنای اعلام موافقت با معامله فضولی و رد به معنای اعلام مخالفت با معامله فضولی است.
تبعات تاخیر در اعلام اجازه یا رد
رد معامله فضولی میتواند به لفظ یا فعل باشد همچنین لازم نیست اعلام اجازه یا رد، فوری باشد. این در حالی است که اگر در اعلام اجازه یا رد، تاخیر شود و این تاخیر موجب ورود ضرر به طرف معامله باشد، طرف معامله میتواند عقد را به هم بزند.در صورتی که در این نوع معامله، مالک قبل از اعلام اجازه یا رد فوت کند، اجازه یا رد با وارث او است.اگر فردی نسبت به مال دیگری معامله کند و بعد از آن، مال به نحوی به شخص معامله‌کننده منتقل شود و به ملکیت او درآید؛ مثلا مالک بمیرد و معامله‌کننده یا فضول وارث او باشد و مال به او برسد، در این صورت فضول باید عقد را اجازه کند و صرف تملک به معنای اجازه معامله سابق نیست.
شرایط اجازه
برای آن که اجازه غیر، تأثیر کرده ومعامله فضولی را کامل و نافذ کند، باید شرایطی داشته باشد که عبارت است از:
اجازه مالک در صورتی عقد را کامل میکند که مسبوق به رد نباشد؛ در غیر این صورت، معامله با رد قبلی باطل شده و اجازه بعدی نمیتواند به ماهیت حقوقی باطل شده اعتبار بخشد.
اجازه باید در زمان اهلیت اجازه‌دهنده صادر شود. در صورتی که مالک هنگام اجازه، صغیر، مجنون یا سفیه باشد، اجازه بی‌تاثیر خواهد بود.
وضعیت و آثار معامله پس از رد
ممکن است مالک، معامله فضولی را رد کند، در این صورت عقد برای همیشه از بین می‌رود و هیچ گونه آثار حقوقی نخواهد داشت. ماده ۲۵۱ قانون مدنی در این باره میگوید: «رد معامله فضولی حاصل میشود به هر لفظ یا فعلی که دلالت بر عدم رضای به آن کند.» بدیهی است، رد مالک هنگامی عقد را باطل میکند که مبسوق به اجازه او نباشد.
در صورتی که فضول مال مورد معامله را به اصیل تسلیم کرده باشد و آن مال نزد او موجود باشد، مالک خواهد توانست با رد معامله، به او مراجعه کرده و عین مال خود را استرداد کند. هرگاه مال مورد معامله، نزد اصیل تلف شده باشد، مالک بدل مال و همچنین کلیه منافع و نمائات مال را از اصیل می‌گیرد؛ خواه آن منافع مورد استفاده قرار گرفته باشد یا خیر.
حکم کیفری معامله فضولی
چنانچه شخص فضول در معامله فضولی سوء نیت داشته باشد و معامله را با سوء نیت و اهداف مجرمانه ای که در سر دارد انجام دهد، مرتکب جرم انتقال مال غیر یا معامله نسبت به مال غیر شده و مجازات برای او در نظر گرفته شده است. مجازات معامله فضولی که همراه با سوء نیت باشد تحت عنوان فروش یا انتقال مال غیر به یک تا هفت سال حبس و جزای نقدی معادل مالی که فروخته و برگرداندن مال به صاحبش محکوم خواهد شد. البته اگر ارزش مال تا 100 میلیون تومان باشد مجازات شخص 6 ماه تا 3/5 سال حبس و جزای نقدی معادل مال اخذ شده خواهد بود. اگر فضول با تصور این که مالک موضوع معامله بوده یا در انعقاد معامله نسبت به آن دارای سمت قانونی بوده است مثل این که از جانب مالک وکالت داشته است اما مطلع نباشد که این وکالت باطل شده است، مرتکب جرم نشده است. درواقع تفاوت معامله فضولی و فروش مال غیر در داشتن و نداشتن سوءنیت شخص فضول می باشد.
معامله فضولی ملک مشاع
ملک مشاع، ملکی است که بیش از یک مالک دارد و مالکان نمی توانند سهم اختصاصی خود را در ملکشان تعیین کنند زیرا کلیه آنها در جزء جزء ملک شریک هستند. در خصوص ملک مشاع هر یک از شرکاء می توانند نسبت به حصه اختصاصی خود از لحاظ حقوقی هر قراردادی را منعقد نمایند اما هر گونه دخل و تصرف مادی در ملک موضوع قرارداد، مستلزم اجازه سایر شرکا خواهد بود. با این تفاسیر اگر یکی از شرکا نسبت به مال مشاع که بیشتر از سهم او است معامله ای صورت دهد، این معامله فضولی بوده و اگر با سوء نیت این اقدام را معمول دارد، مرتکب جرم معامله به مال غیر شده است و از این حیث، تابع سایر موارد پیش گفته خواهد بود.
تعریف معامله فضولی و فروش مال غیر در یک دقیقه
تفاوت انتقال مال غیر با معامله فضولی در چیست؟ ماهیت این دو از لحاظ حقوقی چه تفاوت هایی با یکدیگر دارد؟ با وکیل فروش مال غیر در تهران همراه باشید.
جرم انتقال مال غیر
کسی که مال متعلق به دیگری را با علم و اطلاع از اینکه متعلق به دیگری است، یعنی صاحب و مالک آن مال، شخص دیگری است، به غیر واگذار نماید یا بفروشد، کلاهبردار محسوب شده و مذتکب جرم انتقال مال غیر به دیگری شده است. ماهیت جرم فروش مال متعلق به دیگری، کیفری بوده و در فرض اثبات، یعنی ارائه ادله متقن در مقام اثبات دعوا، بر مرتکب، مجازات بار میگردد.
معامله فضولی چیست؟
معامله فضولی، ماهیتی مدنی داشته و بستر آن، حقوق مدنی کشور ایران است. در معامله فضولی، شخص فضول مال متعلق به دیگری را برای او مورد معامله قرار میدهد. بعنوان مثال برادری باغ متعلق به برادر کوچک تر خود را برای جلب منفعت برای او، به قینت خوبی به فروش میرساند. در اینصورت، معامله صورت گرفته غیرنافذ و نیازمند تنفیذ صاحب اصلی یعنی برادر کوچک تر میباشد. در این فرض هیچگونه جرمی بوجود نیامده لذا ماهیت امر کیفری نمیباشد و هیچ شخصی به مجازات محکوم نمیشود.
تفاوت انتقال مال غیر و معامله فضولی
وکیل انتقال مال غیر در تهران میگوید: در معامله فضولی، فضول فاقد سونیت است. فضول معامله را برای مالک و بنام مالک انجام میدهد. در جرم فروشم ال غیر، شخصی که مال را میفروشد خود را مالک معرفی میکند و دارای سونیت است. بهترین توصیه به شما عزیزان این است که از مشاوره حقوقی وکیل جرم فروش مال غیر در تهران بهره مند شده و اقدامات حقوقی و قانونی لازمه را بعد از صحبت با وکیل کیفری انجام دهید.
عناصری از قبیل سونیت و قصد مجرمانه و انجام معامله به نام خود و معرفی خود بعنوان مالک و صاحب مال، در جرم فروش مال غیر وجود دارد. درحالیکه در معامله فضولی، فضول معامله را به نام صاحب مال و با حسن نیت انجام میدهد.
معامله فضولی چیست؟
معامله فضولی در واقع، معامله‌ای میباشد که در بطن آن مالک از معامله یا رضایت ندارد! و یا آنکه از انجام معامله بی‌خبر است. در معاملات فضولی فرد بدون آنکه صاحب یک مال باشد و یا از صاحب مال اذن یا وکالتی در اختیار خود داشته باشد، اقدامات، جهت فروش مال را انجام میدهد. حال آنکه قطعاً می‌دانید، یکی از شروط معامله، وجود رضایت مالک است. چنانچه که بدون رضایت مالک معامله انجام شود، آن نیز غیرنافذ خواهد بود. پس تا رضایت مالک به دست آورده نشود، معامله صحت و سقم ندارد. جهت کسب اطلاعات از جوانب مختلف این معامله، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب از سروش عدل همراهی‌مان کنید.
✓ ارتباط معامله فضولی و ماده‌ی ۲۴۷ قانون مدنی؛
جهت کسب اطلاعات بیشتر شما از معامله‌ی فضولی و اثبات آن به طُرق قانونی، ماده‌ی ۲۴۷ قانون مدنی را بیان می‌کنیم؛
«معامله به مال غیر، جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت، نافذ نیست. ولو، این که صاحب مال باطناً راضی باشد. ولی اگر مالک یا قائم مقام او پس از وقوع معامله آن را اجازه نمود در این صورت معامله، صحیح و نافذ میشود.»
✓ انواع معامله فضولی کدام است؟
در مجموع معامله‌ی فضولی بر دو نوع میباشد؛
» معامله‌های فضولی تملیکی؛
ضمن معاملات فضولی از نوع تملیکی فرد فضول، مالی را بدون کسب رضایت صاحب آن، به فردی دیگر میفروشد.
» معامله‌های فضولی عهدی؛
ضمن این قبیل از معاملات هم بدین حالت است که فرد به حساب شخصی دیگر متعهد میگردد، معامله‌ای را برای فرد دیگری به انجام رساند.
براساس آن‌چه که قانونگذار در بطن ماده‌ی ۶۷۴ قید نموده است؛
«مؤکل باید تمام تعهداتی را که وکیل در حدود وکالت خود کرده است، انجام دهد. در مورد آن‌چه که در خارج از حدود وکالت انجام شده است، مؤکل هیچ گونه تعهد نخواهد داشت. مگر اینکه اعمال فضولی وکیل را صراحتاً یا ضمناً اجازه کند.»
توجه داشته باشید که؛
ضمن این ماده‌ی قانونی مقصود ما از وکیل همان معامله کننده‌ی فضولی میباشد. او در اینجا از چهارچوب اختیارات خود بیرون رفته است.
✓ حکم مربوط به معامله فضولی؛
این معامله‌ها بر سه نوع معامله فضولی
✓ مقصود از معامله‌ی فضولی غیرنافذ؛
معامله‌ی غیرنافذ، در واقع معامله‌ای است که در بطن آن یک عیبی وجود داشته باشد. پس به عبارتی نه باطل و نه درست است. صحت و سقم معامله بستگی به حل و برطرف نمودن آن عیبی است که منجر به غیرنافذ گردیدن معامله شده است. ضمن معاملات فضولی این عیب همان عدم وجود رضایت مالک است. به هر زمان که رضایت مالک به دست آید، عیب موجود برطرف گردیده و معامله صحت خود را به دست می‌آورد. رضایت مالک هم میتواند به صورت صریح و هم به صورت ضمنی باشد. مقصود از رضایت صریح این است که، مالک به گونه‌ای لفظی و صریح رضایت خود را اعلام دارد. ولو، ضمن رضایت ضمنی، مالک با ارائه اذن و وکالت به فرد دیگری (فضول) رضایت خویش را از انجام معامله اعلام میکند.
بهتر است خاطر نشان شویم؛
«اجازه‌ی مالک به هنگامی شرط است که او دارای اهلیت باشد. یعنی صغیر یا مجنون و سفیه نباشد.»
✓ به چه هنگام معامله‌ی فضولی باطل اعلام میشود!
معامله‌ی فضولی به دو هنگام باطل یا فسخ اعلام خواهد شد؛
- به هنگامیکه شخص مالک پس از در جریان قرار گرفتن از معامله، فقدان رضایت خود را اعلام معامله فضولی چیست؟ معامله فضولی چیست؟ دارد. در این زمان معامله فضولی باطل اعلام میشود.
- چنانچه وکالتی که فرد وکیل برعهده خود گرفته است، مطابق با برخی از علل باطل گردیده باشد. سپس، بعد از آن، جهت انجام معامله اقدام نماید. در این زمان معامله فضولی باطل اعلام میشود.
در بطن ماده ۲۵۱ قانون مدنی این گونه آمده است که؛ »رد معامله‌ی فضولی، به هر لفظ یا فعلی که بر عدم رضای به آن، دلالت کند، حاصل میشود.»
✓ اشخاص مداخله کننده در معامله‌ی فضولی؛
ضمن معاملات فضولی سه شخص مداخله می‌نمایند؛
» مالک؛
مالک همان فردی است که صاحب حقیقی مال است. بنابراین او از معامله بی‌خبر بوده یا از انجام معامله رضایت ندارد. جهت صحت یک معامله، وجود رضایت مالک شرط اصلی و اساسی است.
» فضول؛
فضول کسی است که جهت فروش یک مال اقدامات لازم را به انجام رسانده است. البته خود صاحب مال نبوده و بدون وجود مالک قصد فروش آن را نموده است.
» اصیل؛
شخص اصیل نیز فردی است که ضمن معاملات فضولی با فضول جهت انجام معامله اقدام می‌نماید.
لطفاً به این نکته توجه داشته باشید؛
دائماً فضول با قصد و نیت بد، جهت انجام معامله‌ی فضولی اقدام نمی‌نماید. گاهاً امکان دارد او قصد و نیت خوب و خیرخواهی داشته باشد. حال آنکه با وجود تمامی این شرایط معامله‌ی فضولی اثرات و تبعات حقوقی مخصوص به خود را برجای می‌گذارد. از سویی چنانچه که شخص فضول با قصد و نیت بد جهت انجام این معامله اقدام نموده باشد، جرم تلقّی شده و مجازات مخصوص به خود را شامل میشود.
✓ اثرات حقوقی معامله‌ی فضولی چیست!
چنانچه که ما تمایل به بررسی اثرات معامله‌ی فضولی داشته باشیم، خواهیم دید که، اجازه‌ی تنفیذ و پایبندی از جانب اصیل حائز اهمیت ترین آنهاست.
به گونه‌ای جامع معامله پیش از اجازه و یا رد مالک صحیح نبوده و باطل هم نیست. ولو در شرایطی واقع شده است که، بدان غیرنافذ اطلاق میشود و تا به هنگامیکه اجازه‌ی مالک به دست نیاید در هم شرایط پابرجاست. قانون مدنی ضمن ماده‌ی ۲۵۲ بدین حالت ذکر نموده است که؛ «لازم نیست اجازه یا رد فوری باشد. اگر تأخیر موجب تضرر طرف اصیل باشد مشارالیه میتواند معامله را به هم بزند.» ممکن است برای شما این سؤال به وجود آید که اگر مالک فوت نماید چه خواهد شد! البته که ضمن ماده‌ی ۲۵۳ قانون مدنی بدین نکته هم اشاره شده است، «در معامله‌ی فضولی اگر مالک قبل از اجازه یا رد فوت نماید، اجازه یا رد با وراث است.»
✓ اظهارنامه مربوط به معامله‌ی فضولی؛
آیا می‌دانید اظهارنامه به چه معناست!
اظهارنامه در واقع نوعی اوراق قضایی میباشد که ضمن آن فرد برای مطالبه‌ی حق و حقوق خویش با ابلاغ اظهارنامه به گونه‌ای رسمی جهت اقامه‌ی دعوی اقدامات لازمه را انجام میدهد. به عبارتی با ابلاغ اظهارنامه است که فرد میتواند هر نوع تعهدی که صورت گرفته است را به فرد متعهد خاطر نشان نماید. جهت به ثبت رساندن اظهارنامه لازم است به مراجع رسیدگی کننده و دفاتر ارائه دهنده‌ی خدمات قضایی بروید. مازاد بر آن شما میتوانید با رجوع به وب‌سایت الکترونیکی، به شیوه‌ی الکترونیکی نیز اقدامات ثبت را انجام دهید.
در نگارش اظهارنامه لازم است شما به برخی از نکات توجه نمایید. شما نباید مطلبی نامناسب قید کنید، چرا که امکان دارد در آتی این مطالب علیه خود مورد معامله فضولی چیست؟ استفاده قرار بگیرد. در نگارش اظهارنامه نباید از واژگان و اصطلاحات غیراخلاقی بهره گرفت. نیز نباید مطالب و منابعی کذب و تهمت‌آمیز به فرد مقابل چسباند که حاوی عواقب و فرجام بد شود. قید هر مطلبی باید به همراه ارائه اسناد و مدارک محکمه پسند باشد. به عبارتی بهتر اظهارنامه یک نمونه هشدار برای مخاطب شما است. او باید متوجه گردد به هنگام حل و فصل نشدن اختلافات، اقدامات قانونی علیه او شکل خواهد گرفت.
✓ نتیجه گیری؛
دوستان عزیز ما در این مطلب از سروش عدل سعی نمودیم شما را با جوانب گوناگون معامله فضولی اعم از وجود رضایت مالک، نبود آن و شرایط معامله حتی شکایت از جانب او و اثرات قانونی، آشنا سازیم. حال آنکه شما میتوانید به هنگام وجود سؤالات بیشتر در این زمینه با مشاوران حقوقی ما تماس حاصل فرمایید. قطعاً شما هم همانند ما می‌دانید به هنگام عدم توجه و فقدان علم حقوقی میتواند به شما اضرار مالی بسیاری در این مسیر وارد آورد.
درباره ما
مرکز حقوقی و داوری بین المللی سروش عدل با بکارگیری بیش از ۱۰۰ وکیل متخصص و قاضی بازنشسته و مشاوران حقوقی در زمینه های مختلف حقوقی در عرصه داخلی و بین المللی به فعالیت پرداخته و سیاست کلی خود را حمایت از حقوق و منافع موکلین قرارداده است.
آدرس ها
دفتر مرکزی: شریعتی ، ابتدای خ میرداماد ، پلاک 4 تلفن :22252009-021 ، 09101913036
شعبه قم: خیابان توحید نبش کوچه 9 تلفن : 38801712-025
شعبه مازندران : سلمانشهر بلوار امام خمینی تلفن: 54613009-011 ،09919787554
اخبار و رویدادها
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به مرکز حقوقی بین المللی سروش عدل می باشد. طراحی سایت و سئو: آواتار
معامله فضولی چیست؟
در این مقاله قصد داریم شما را با معامله عقد قرارداد فضولی و شرایط رد ضمنی یا ابطال آن و همچنین به بررسی فروش مال غیر و تفاوت با آن را شرح دهیم و البته در انتهای این مقاله با حکم کیفری معاملات فضولی و جمع بندی کلی در این مقاله میپردازیم، پس با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
معامله فضولی
معامله فضولی یعنی چه؟
اگر شخصی از جانب مالک یک مال یا صاحب حق، پیمانی ببندد در حالی که از جانب صاحب آن مال یا صاحب حق هیچ مجوز قانونی، قراردادی و قضایی ندارد، به چنین پیمان یا عقدی، معامله فضولی گفته میشود.
بطور مختصر، معاملات فضولی معاملاتی هستند که توسط صاحب مال یا نماینده‌ی او منعقد نشده اند، در معامله فضولی شخصی که اقدام به پیمان بستن نموده، “ فضول ” یا معامل فضولی نامیده میشود، در ادامه با مفهوم غیر و اصیل و رد ضمنی معاملات فضولی آشنا خواهید شد.
غیر و اصیل در معامله فضولی
شخصی که معامله بر روی مال او صورت گرفته است “غیر” نامیده میشود و در آخر فردی که با فرد فضول معامله نموده “اصیل” نام دارد! در ادامه با رد ضمنی معاملات فضولی و دیگر کاربردهای آن نیز آشنا خواهید شد.
رد ضمنی معامله فضولی
رد ضمنی معامله‌ی فضولی یعنی چی؟
در صورتی که مالک مال فضولی آن را به شخص فضول منتقل کند (مثلاً آن مال را به فضول ببخشد)، به عبارتی اگر مالک مال با علم به وقوع قرارداد فضولی، موضوع قرارداد را به فضول منتقل کند، این امر به معنی رد ضمنی معاملات فضولی است.
زیرا مالک با این انتقال اراده خود را مبنی بر اینکه معامله‌ی فضولی را قبول ندارد و میخواهد که مال مورد انتقال فضولی را به فضول منتقل کند، اعلام کرده است، اما اگر این انتقال بدون علم به وقوع معاملات فضولی باشد! فضول قائم مقامِ مالک سابق در قبولی یا رد معاملات فضولی میشود که خود منعقد کرده است.
در صورتی که برخی از وراث قرارداد یا عقد قرارداد فضولی را بپذیرند و برخی دیگر نه، در این حالت قرارداد نسبت به سهم آن دسته از وراث که آن را قبول کرده اند مورد قبول است و نسبت به سهم آن دسته از وراث که آن را رد کرده اند، باطل میشود.
اما از آنجا که در این وضعیت قراردادی تجزیه میشود، معامله کننده میتواند معامله را نسبت به سهم آن دسته از وراث نیز که آن را قبول کرده اند، منحل کند.
منظور از نماینده در معامله فضولی چیست؟
- پیمان فضولی با نماینده قانونی (قهری) :
منظور از نماینده قانونی شخصی است که به واسطه قانون نماینده‌ی شخص دیگری شده است، (ولیِ قهری برای محجور که پدر و جد پدری است).
منظور از نماینده ی قضایی شخصی است که به واسطه حکم دادگاه نماینده‌ی شخص دیگری شده است، ( امین که توسط دادگاه برای غایب مفقود الاثر تعیین میشود تا اداره ی امور مالی وی را بر عهده گیرد).
- پیمان فضولی با نماینده قراردادی :
منظور از نماینده‌ی قراردادی، شخصی است که به واسطه یک قرارداد نماینده‌ی شخص دیگر شده است (وکیل).
منظور از نماینده ایقاعی (که عبارت است از رضایت یک طرف در پیمان بستن) شخصی است که توسط یک ایقاع نماینده شخص دیگر شده است (ولیِ قهری برای فرد دیوانه).
معاملات فضولی متعدد نسبت به وجه مال دیگری :
اگر نسبت به مال شخصی، معامله فضولی صورت گیرد و فضول، وجه معامله را از متعامل فضولی دریافت کند و آن را مورد نقل و انتقالات متعدد قرار دهد، مالک میتواند هر یک از این معاملات متعدد را که نسبت به وجه مال او صورت گرفته است، قبول کند.
قبول هر یک از این معاملات متعدد موجب میشود که معامله مزبور و معاملات قبل از آن درست باشند و معاملات بعد از آن باطل شوند.
در ادامه با مفهوم عقد و قرارداد فضولی و همچنین چه مواردی باعث قبول یا عدم قبول عقد قرارداد این معاملات خواهد شد، آشنا میشوید!
عقد فضولی
اگر مالک، عقد فضولی را قبول کند، مال و منافع مال مورد معامله عقد فضولی از چه زمانی به طرف مقابل معامله فضولی منتقل میشود؟
در این خصوص سه نظریه وجود دارد:
۱) نظریه کشف حقیقی : مال از زمان پذیرش مالک که بیان‌گر انتقال به طرف مقابل است منتقل میشود، بنابراین هم مال و هم منافع از زمان انعقاد عقد به طرف مقابل منتقل میشود.
۲) نظریه کشف حکمی : مال از زمان پذیرش مالک به طرف مقابل منتقل میشود، اما منافع از زمان انعقاد عقد فضولی به طرف مقابل منتقل میشود.
۳) نظریه نقل : هم مال و هم منافع از زمان پذیرش مالک به طرف مقابل منتقل میشود.
ابطال معامله فضولی
قبول یا عدم قبول عقد قرارداد فضولی از جانب مالک به ۴ دسته تقسیم میشود :
۱- ممکن است مالکِ مال معامله فضولی، معامله را کاملاً قبول کند.
۲- ممکن است مالکِ مال در عقد قرارداد فضولی، معامله را کاملاً قبول نکند ولیکن کاری را در پیش گیرد که حاکی از قبول باشد برای مثال مال را به شخص ثالث تحویل دهد.
۳- ممکن است مالکِ مال در معاملات فضولی، معامله را کاملاً رد کند.
۴- ممکن است مالکِ مال در عقد قرارداد فضولی، آن را کاملاً رد نکند ولیکن کاری را در پیش گیرد که حاکی از رد باشد برای مثال مال را به دیگری انتقال دهد.
اگر مالکِ مالی که مورد معامله فضولی واقع شده است، آن را به شخص ثالثی منتقل کند دو حالت وجود خواهد داشت:
۱- با علم به وقوع معامله فضولی : در این حالت این عمل نوعی رد ضمنی معاملات فضولی است و معامله فضولی باطل میشود. (منظور از رد ضمنی، مالکی است که به طور آشکار معاملات فضولی را رد نکند اما اعمالی را انجام دهد که نشان‌گر رد است. برای مثال: عقد فضولی انجام شده است معامله فضولی چیست؟ ولیکن مالکِ مال آن را به فرد دیگری بفروشد.)
۲- بدون علم به وقوع معامله فضولی : در این حالت منتقلٌ الیه، قائم مقام مالک در رد یا قبولی معاملات فضولی میشود. یعنی معاملات فضولی همچنان غیر نافذ است و منتقلٌ الیه است که میتواند به عنوان مالک جدید، معاملات فضولی سابق را رد یا قبول کند.
دادخواست ابطال معامله فضولی
برای دانلود میتوانید از طریق لینک زیر اقدام نمایید…
نمونه رای ابطال معامله فضولی
برای دریافت نمونه رای ابطال از طریق لینک زیر اقدام نمایید…
حکم کیفری معامله فضولی
ابتدا باید بدانیم تفاوت بین این معامله و فروش مال غیر چیست!
تفاوت معامله فضولی و فروش مال غیر چیست؟
فروش مال غیر یعنی تصمیم به فروش اموالی که از منافع خود شخص فروشنده نخواهد بود و این اقدام در دسته جرم کلاهبرداری محسوب میشود و مجازات آن علاوه بر اینکه باعث رد اصل مال میشود، میتواند برای شخص فروشنده حبس از یک ماه تا ۷ سال در پی داشته باشد و برای آزادی از این محکومیت باید به اندازه معادل مال در نظر گرفته شده جزای نقدی را پرداخت نماید، در صورتی که در این معامله شرایط کلاهبرداری مشدده داشته باشد، مجازات آن چندین برابر خواهد شد.
به عنوان مثال اگر ارزش مال تا ۲۰۰ میلیون تومان باشد مجازات شخص ۷ ماه تا ۶ سال حبس و جزای نقدی معادل مال اخذ شده خواهد بود.
آیا معامله فضولی جرم است؟
در عقد معاملات فضولی، فرد اگر به نام خود و چه به نام مالک معامله ای انجام دهد، وجه کیفری بر آن محقق میشود و با رد شخص مالک میتوان آن معامله را فسخ نمود!
حکم کیفری معامله فضولی چیست؟
به طور کلی در انتقال فروش مال غیر سوء نیت و قصد تضرر در مال وجود دارد ولی در معامله فضولی سوء نیت همیشه محرز نیست! ولی این را هم بدانید رکن اساسی هر دو جرم به بیان انتقال مال به شخصی غیر از انتقال دهنده است و فرد انتقال گیرنده که آگاهی نسبت به این معامله و فروش مال غیر داشته باشد پاسخگو خواهد بود!
فروش مال غیر در چه صورتی صحیح و نافذ است؟
شرایط فروش مال غیر فقط در صورت رضایت شخصی خود صاحب مال است و صاحب اموال میتواند به فردی که به عنوان ولایت و سرپرستی، وصایت یا وکالت او قرار دارد، این اقدامات را واگذار نماید! در جرم انتقال مال غیر، اجازه مالک هم نمیتواند باعث جلوگیری از عواقب کیفری برای شخص فروشنده شود، تنها میتواند در مجازات شخص تخفیف قائل نمود!
معامله فضولی چه حکمی دارد؟
پس در جرم انتقال مال غیر اگر شخص مالک آگاهی کامل به داد و ستد داشته باشد، پس از انجام عقد قرارداد فروش از زمان آگاهی یافتن تا یک ماه فرصت دارد مورد داد و ستد خود را از طریق اظهارنامه به خریدار آگاه سازد و در غیر اینصورت مرتکب جرم کلاهبرداری است!
حرف آخر …
قرارداد یا معامله فضولی ممکن است برای هر فردی در جامعه رخ دهد اما نحوه مواجه با آن بسیار مهم است، به هنگام وقوع معاملات فضولی و عدم اطلاع افراد از نحوه طرح دعوی ( که از جمله دعاوی حقوقی محسوب میشود و نیازمند تنظیم دادخواست است )، بهتر است ابتدا و پیش از انجام هر گونه اعمالی با یک وکیل حاذق مشورت به عمل آید.
گروه وکلای پارسیان با بهره‌مندی از تجربیات موفق و با اتکاء به وکلای کاردان خود تمامی خدمات حقوقی و کیفری را ارائه میدهد، هدف مشاورین ما کمک به شماست تا بتوانید در کمترین زمان و با خیالی آسوده مشکلاتتان را حل نمایید، کافی است از طریق تماس با ما مشکلات حقوقی و کیفری خودتان را به صورت کاملا رایگان در میان بگذارید.
معامله فضولی چیست؟
اثر رد معامله فضولی
معامله فضولی معامله ای است که بموجب آن شخصی غیر از مالک مال، بدون داشتن سمت قانونی، اقدام به انجام معامله نسبت به مال غیر نماید. چنین معامله ای در قانون مدنی، غیرنافذ اعلام شده است یعنی در صورت تنفیذ مالک، معامله صحیح و در صورت رد مالک، معامله باطل خواهد بود. ماده ۲۴۷ قانون مدنی در این باره بیان نموده است:
“معامله به مال معامله فضولی چیست؟ غیر جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت نافذ نیست ولو اینکه صاحب مال باطناً راضی باشد ولی اگر مالک یا قائممقام او پس از وقوع معامله آن را اجازه نمود در این صورت معامله صحیح و نافذ می شود.”
هرگاه مالک پس از اطلاع از انجام معامله فضولی قصد رد معامله را داشته باشد، می بایست عدم رضایت خود را (رد معامله) با ابراز هر لفظ یا فعلی که دلالت بر عدم رضای او نسبت به معامله فضولی است را اعلام نماید. گاهی اوقات مالک صراحتاً معامله را رد می نماید بطور مثال با ارسال اظهارنامه. گاهی اوقات نیز ممکن است بطور ضمنی معامله فضولی را رد نماید مانند آنکه پس از اطلاع از انجام معامله فضولی، مال مورد معامله را به غیر منتقل نماید. به هر صورت پس از آنکه مالک معامله فضولی را رد نمود، معامله باطل می شود. پر واضح است که رد معامله فضولی دارای آثار حقوقی میان مالک و اصیل و هم چنین فضول خواهد بود بنابراین جداگانه به بررسی این آثار خواهیم پرداخت.
رابطه مالک و اصیل در معامله فضولی
اصیل، طرف قرارداد عقد فضولی است. اگر فضول مال مورد معامله را به اصیل تسلیم ننموده باشد، آثار معامله فضولی متوجه اصیل نیز خواهد شد اما قطعاً اصیل، غاصب محسوب نمی شود و آثار غصب نیز بر وی جاری نمی گردد. اما با توجه به آنکه معامله باطل شده است، اصیل موظف است که از عهده خساراتی که بر مالک وارد گردیده است، برآید. اما اگر فضول مورد معامله را به اصیل تسلیم نموده باشد، اصیل علاوه بر جبران خسارات فوق الذکر، موظف است که مورد معامله را با جبران ضرر ناشی از نقص یا عیب و … به مالک برگردانده و اگر عین مال تلف شده باشد، موظف است مثل یا قیمت روز تادیه مال را به مالک تسلیم نماید. در اینصورت علاوه بر اثر معامله فضولی، آثار غصب نیز شامل اصیل می گردد.
رابطه اصیل و فضول در معامله فضولی
در رابطه حقوقی میان اصیل و فضول دو فرض متصور است.
۱. اگر اصیل آگاه به انجام معامله فضولی باشد و با این قصد معامله را انجام داده باشد، فقط حق استرداد ثمن پرداختی را دارد چراکه آگاهانه معامله فضولی را انجام داده است. (قاعده اقدام)
۲. اما اگر اصیل به انجام معامله فضولی آگاه نباشد، علاوه بر آنکه استحقاق مطالبه ثمن پرداختی را دارد، می تواند برای مطالبه خسارات و غرامات خود به فضول مراجعه نماید. غرامات بمعنای خسارت یا ضرر و زیان مالی است که فضول می بایست بابت جبران خسارت به اصیل پرداخت نماید. هم چنین اگر اصیل بدلیل انجام این معامله مجبور به طرح دعوا و پرداخت هزینه دادرسی شود، می تواند تمامی این هزینه ها را از فضول مطالبه نماید. ماده ۳۹۱ قانون مدنی مقرر نموده است:
“در صورت مستحق للغیر بر آمدن کل یا بعض از مبیع بایع باید ثمن مبیع را مسترد دارد و در صورت جهل مشتری به وجود فساد بایع باید از عهده غرامات وارده بر مشتری نیز برآید.”
همچنین دیوانعالی کشور در رای وحدت رویه شماره ۸۱۱ مورخ ۱۴۰۰/۰۴/۰۱ در ارتباط با غرامات این چنین اعلام نظر نموده است:
“با عنایت به مواد ۳۹۰ و ۳۹۱ قانون مدنی، در موارد مستحق للغیر درآمدن مبیع و جهل خریدار به وجود فساد، همانگونه که در رای وحدت رویه شماره ۷۳۳ مورخ ۱۳۹۳/۰۷/۱۵ هیات عمومی دیوان عالی کشور نیز بیان شده است، فروشنده باید از عهده غرامات وارده به خریدار از جمله کاهش ارزش ثمن، برآید. هرگاه ثمن وجه رایج کشور باشد، دادگاه میزان غرامت را مطابق عمومات قانونی مربوط به نحوه جبران خسارت از جمله صدر ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹، عنداللزوم با ارجاع امر به کارشناس و بر اساس میزان افزایش قیمت (تورم) اموالی که از نظر نوع و اوصاف مشابه همان مبیع هستند، تعیین میکند و موضوع از شمول ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ خارج است …”
با عنایت به رای وحدت رویه فوق الاشاره می توان اینگونه بیان نمود که تعهد فضول به پرداخت قیمت واقعی مال مورد بحث منوط به دریافت وجه رایج کشوری است لذا اگر بخشی از وجه را دریافت نموده باشد، مکلف به پرداخت غرامت نسبت به همان میزان می باشد. هم چنین در تعیین میزان جبران خسارت، شاخص بانک مرکزی نقشی نداشته و ملاک عمل، قیمت روز امثال مبیع موضوع معامله فضولی از طریق کارشناسی است. نکته قابل توجه این است که اگر نسبت به مال غیر، معاملات متعدد فضولی انجام شود، هر یک از طرف های اصیل صرفاً می تواند به فضول معامله فضولی خود مراجعه نماید.
رابطه مالک و فضول در معامله فضولی
در ارتباط با رابطه میان مالک و فضول دو حالت وجود دارد:
۱. اگر فضول مال مورد معامله را تصرف نکرده باشد، صرفاً از باب مسئولیت مدنی در مقابل مالک مسئول است و می بایست از عهده خسارات وارده جهت انعقاد معامله فضولی و اثبات بطلان آن من جمله خسارات دادرسی و معامله فضولی چیست؟ … برآید.
۲. اما اگر فضول بر مورد معامله استیلا یافته باشد، در اینصورت علاوه بر آثار معامله فضولی عمل غصب نیز انجام شده است و مالک می تواند علاوه بر جبران خسارات، برای استرداد عین و منافع و در صورت تلف شدن مال، مثل یا قیمت آن به فضول مراجعه نماید.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری به صفحه تماس با ما مراجعه فرمائید.
دیدگاه شما