معایب بازار اولیه بورس

عرضه اولیه سهام چیست و آیا همیشه سود آور است؟

زمانی که شرکتی مجوز ورود به بازار بورس را کسب می‌کند، بخشی از سهام خود را با قیمت نسبتا مناسب در این بازار به فروش می‌رساند. به این نوع از سهام که برای اولین بار در بازار بورس و فرابورس عرضه شده‌ است، عرضه اولیه یا همان IPO که مخفف عبارت انگلیسی “ Initial Public Offering” است، می‌گویند. خبر خوش این است که عرضه اولیه سهام در اکثر مواقع سودآور است و خرید آن، نسبت به سایر سهم‌های بورسی، ریسک کم‌تری دارد. در واقع برای افراد نوپا با توان مالی متوسط، خرید عرضه اولیه بورس از سایر سهم‌ها به‌صرفه‌تر و مناسب‌تر است. اگر می‌خواهید درباره نحوه خرید این دسته از سهام و پیرامون آن اطلاعات بیشتری به‌ دست آورید و سطح دانش مالی خود را گسترده‌تر کنید، با ما در این مطلب از مجله لندو همراه باشید؛ مطمئنا به دردتان می‌خورد.

روش‌های خرید عرضه اولیه بورس

پیش از آنکه به سراغ توضیح روش‌های خرید عرضه اولیه برویم، به شما پیشنهاد می‌کنیم درباره مقوله بورس و شروع سرمایه‌گذاری در آن بیشتر بخوانید. چون هرچه اطلاعات شما در زمینه سرمایه‌گذاری اولیه در بورس وسیع‌تر باشد، درک سایر مطالب راحت‌تر می‌شود. پس با یک کلیک وارد صفحه شروع سرمایه‌گذاری در بورس شوید و سطح آگاهیتان را ارتقا دهید.

برگردیم سر موضوع اصلی؛ خرید عرضه اولیه سهام به چه روش‌هایی انجام می‌شود؟ به شما به صورت مفصل پاسخ می‌دهیم.

روش قدیم خرید عرضه اولیه سهام

در روش قدیم که نام آن «ثبت سفارش» بود، شرکت‌ها سهام خود را در یک ساعت مشخص عرضه می‌کردند و شما موظف به خرید سهام مورد نظرتان در یک ساعت خاص بودید.

از معایب این روش هم می‌توان به نرسیدن سهام به همه افراد و تمام شدن سهم‌ها در کسری از ثانیه اشاره کرد. بنابراین روش جدیدی به نام «بوک بیلدینگ» ایجاد شد تا هم شما بتوانید از عرضه اولیه سهام در یک مدت زمان مشخص در سامانه کارگزاری خود بهره‌مند شوید و از خرید سهم‌هادر بورس و فرابورس جا نمانید. در بخش بعدی از جدیدترین روش خرید عرضه اولیه بورس بیشتر صحبت کرده‌ایم.

روش جدید خرید عرضه اولیه سهام

روش جدید یا «بوک بیلدینگ» به تازگی معرفی شده است که در این روش، زمان خرید سهم‌ها در بورس و فرابورس مهم نیست بلکه قیمت‌ هر سهم مد نظر است. در واقع تعداد مشخصی از سهام شرکت‌ها در یک بازه قیمتی معین ارائه می‌شود و شما می‌توانید قیمت مورد نظر خود را در بازه تعیین شده در سامانه کارگزاری خود انتخاب کنید. در نهایت هم اولویت با کسانی است که بیشترین قیمت را پیشنهاد داده‌اند. اگر هم چند نفر همزمان قیمت بالایی پیشنهاد دهند، سهام شرکت‌ها به طور مساوی بین آن‌ها تقسیم می‌شود.

حالا که صحبت از روش، قیمت و زمان خرید سهم‌های بورسی شد، خالی از لطف نیست که از زمان مناسب جهت معامله در بازار سرمایه آگاه شوید، تا با شناخت کامل و کافی بهترین زمان معامله در بورس را انتخاب کنید.

در این صورت هم به موقع سهام مورد نظرتان را خریداری می‌کنید و هم از ضرر و زیان‌های احتمالی که در این راستا برایتان پیش می‌آید، جلوگیری می‌کنید.

بعد از آشنایی با روش‌های خرید عرضه اولیه سهام، نوبت به آشنایی با فرآیند خرید عرضه اولیه می‌رسد. اگر شما مشتاق خرید عرضه اولیه بورس با قیمت مناسب هستید و نمی‌دانید چه فرآیندی را برای خرید آن باید طی کنید، بخش بعدی مطلب را از دست ندهید. ما گام به گام مراحل خرید را برای شما توضیح داده‌ایم.

همچنین سعی کنید اطلاعات خود را درباره احراز هویت در سامانه سجام و دریافت کد بورسی هم افزایش دهید؛ چون در بخش بعدی متوجه خواهید شد که اولین قدم برای خرید عرضه اولیه سهام و هر سهم دیگری در بازار بورس و سرمایه، دریافت کد بورسی از سامانه سجام است.

گام به گام تا خرید عرضه اولیه بورس

برای آنکه بهترین راه سرمایه‌ گذاری در بورس را بشناسید تا بتوانید دارایی خود را افزایش دهید، بهتر است از صفر تا صد فرآیند خرید عرضه اولیه بورس را بخوانید و بدانید؛ در این صورت هم احتمال خطا کم‌تر است و هم با دقت بیشتری پروسه سرمایه‌گذاری را طی می‌کنید.

• ثبت‌نام در سامانه سجام: قدم اول برای ورود به حوزه بورس و خرید عرضه اولیه سهام، ثبت‌نام در سامانه سجام، احراز هویت و دریافت کد بورسی است؛
• دریافت کد بورسی: بعد از احراز هویت در سامانه سجام و دریافت کد معاملاتی، نوبت به ثبت‌نام آنلاین در سامانه یکی از کارگزاری‌های معتبر، یا مراجعه حضوری به شعب آن‌ها می‌رسد تا با عضویت در کارگزاری بتوانید با کد معاملاتی خود، سهام مورد نظرتان را در بازار بورس اوراق بهادار ، خرید و فروش کنید؛
• کسب دانش کافی برای زمان عرضه اولیه بورس: حالا که در کارگزاری مورد نظرتان هم عضو شدید، باید از زمان عرضه سهام مطلع شوید تا بتوانید بلافاصله پس از عرضه، برای خرید اقدام کنید. از آنجایی که عرضه اولیه‌ بورس، معمولا طرفدار بیشتری دارد و محبوب‌تر است، رسانه‌ها و اخبار در مورد زمان عرضه آن اطلاع‌رسانی خواهند کرد. همچنین کارگزاری‌ها هم به طرق مختلف مشتریان خود را باخبر می‌کنند تا از معامله در زمان عرضه، جا نمانند؛
• تحلیل ابتدایی هر سهم: فرقی نمی‌کند می‌خواهید عرضه اولیه سهام خریداری کنید یا از سایر سهم‌های بورسی بهره‌مند شوید، در هر حال نیاز به مشورت و راهنمایی گرفتن از افراد باتجربه در این زمینه دارید؛ سعی کنید از هوش مالی افراد مجرب استفاده کنید و بی‌گدار به آب نزنید. عرضه اولیه هم از این قانون مستثنی نیست و لازم است پیش از خرید، ابتدا آن سهم را بررسی کنید؛
• ثبت سفارش سیستمی عرضه اولیه سهام: شما باید حساب کارگزاری خود را به مقدار کافی شارژ کنید و در روزی که عرضه اولیه بورس انجام می‌شود، وارد حساب کاربری خود شوید و سفارش خود را در سیستم ثبت کنید؛

حالا که با مراحل خرید عرضه اولیه آشنا شدید، وقت آن است که با نکات مهم و کاربردی درباره این نوع از سهام هم آشنا شوید.

پیش از آنکه به سراغ بخش بعدی برویم، می‌خواهیم به سوال احتمالی ذهن شما پاسخ دهیم!

احتمالا با خودتان می‌گویید: با وارد شدن به عرصه بورس و سرمایه‌گذاری چگونه باید هزینه‌های جاری زندگی را مدیریت کنیم و چگونه به سایر مخارج خود بپردازیم؟ نگران نباشید! شما می‌توانید با دریافت انواع وام هم هزینه‌های زندگیتان را مدیریت کنید و هم از با سودی که از خرید عرضه اولیه سهام و سایر سهم‌های بورسی به‌دست می‌آورید، اقساط وامتان را پرداخت کنید.

۳ نکته مهم درباره عرضه اولیه سهام

شما در حال حاضر فردی هستید که با عرضه اولیه بورس، روش‌های خرید و مراحل ثبت سفارش آن، آشنا شده‌اید و احتمالا با پیگیری از دوست، آشنا، اخبار و رسانه اقدام به خرید آن در زمان عرضه، خواهید کرد. پس بهتر است درباره ۵ نکته کاربردی و مهم هم در معایب بازار اولیه بورس معایب بازار اولیه بورس این زمینه بخوانید و بدانید، تا هم ضرری متحمل نشوید و هم با دانش بالا قدم در دنیای سرمایه‌گذاری بگذارید!

• از آن‌جایی که موقع عرضه اولیه بورس، شرکت‌ها برای اولین‌بار اقدام به فروش درصدی از سهام خود کرده‌اند، با مبلغی پایین‌تر روی سهام خود قیمت می‌گذارند؛ به همین دلیل این نوع از سهم‌ها معمولا سودآور هستند و ریسک پایین‌تری نسبت به سایر سهم‌های بورسی دارند؛ البته استثنا در هر موردی وجود دارد؛ گاهی عرضه اولیه‌ها هم به جای رشد، افت دارند و ممکن است شما را با ضرر و شکست روبه‌رو کنند!
• از آن‌جایی که عرضه اولیه سهام از معایب بازار اولیه بورس سود مناسبی برخوردار است، تحلیل‌گران معتقدند مدتی دست نگه دارید و بعد از سپری شدن زمان نسبتا زیاد، اقدام به فروش آن کنید؛ البته حتما حواستان باشد که برای خرید و فروش این سهام از افراد حاذق و کاربلد مشاوره بگیرید تا با ضرر مواجه نشوید؛
• علاوه بر دو روش متداولی که پیش‌تر برای خرید عرضه اولیه بورس ذکر کردیم، روشی به نام «روش حراج» یا «مزایده» وجود دارد، که به ندرت در عرضه عمومی اولیه شرکت‌ها استفاده می‌شود و در آن سهام به خریداری تعلق می‌گیرد که بالاترین قیمت را برای خرید پیشنهاد دهد؛

حالا که با نکات مفید و موثر در زمینه عرضه اولیه بورس آشنا شدید، ممکن است پیش‌فرض‌تان این باشد که به‌هرحال حضور در عرصه بازار سرمایه‌، ریسک‌پذیری می‌طلبد. اگر شما فرد ریسک‌پذیری نباشید، باید به روش‌های دیگری که برای سرمایه‌گذاری میزان ریسک کم‌تری می‌خواهد، روی بیاورید. روش‌هایی مثل وام با سفته ، خرید طلا، سکه و… ما معایب بازار اولیه بورس در بخش بعد به شما در این باره مفصل‌تر توضیح داده‌ایم.

اگر جزو افراد ریسک‌پذیر نیستید، این بخش را از دست ندهید!

هرچند که عرضه اولیه سهام ریسک کم‌تری نسبت به خرید سایر سهم‌های بورسی دارد، اما بازهم ممکن است شما تمایلی به دنیای نوین سرمایه‌گذاری نداشته باشید. پس برای آنکه بتوانید با ریسک کمتر و همچنین بی‌دغدغه‌تر وارد حوزه سرمایه‌گذاری شوید، می‌توانید با بودجه نسبتا زیادتری، خانه و یا یک زمین در منطقه‌ای از شهر بخرید و شاهد رشد قیمت آن در سالیان پیش رو باشید. همچنین می‌توانید با بودجه و پس‌انداز مورد نظرتان، طلا و سکه بخرید و سرمایه خود را زیاد کنید.

ضمنا در دنیای امروز که قیمت کالاها روز به روز درحال افزایش است، دریافت وام خرید کالا و تهیه محصولات مورد نیاز شما هم تقریبا می‌تواند یکی از راه‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری باشد.

پلتفرم لندو این کار را برای شما آسان کرده است. با یک کلیک وارد سامانه خرید اقساطی لندو شوید و درباره خدمات آن بیشتر بدانید.

شما از کدام روش برای افزایش سرمایه استفاده می‌کنید؟ آیا درباره بورس و سرمایه‌گذاری در آن اطلاعات دارید؟ ممنون می‌شویم نظر خود را در کامنت‌های این مطلب با سایرین به اشتراک بگذارید!

سوالات متداول درباره عرضه اولیه بورس

معایب روش بوک بیلدینگ چیست؟

یکی از معایب این روش، قیمت و محدودیت مثبت و منفی ۱۰ درصد است؛ یعنی شرکتی که سهام خود را برای فروش عرضه می‌کند، یک قیمت را به عنوان قیمت حداقلی تعیین می‌کند و شما سرمایه‌گذاران می‌توانید سفارش خود را بین قیمت تعیین شده یا نهایتا ۱۰ درصد بالاتر ثبت کنید. برای آشنایی بیشتر با این مقوله بهتر است مطلب حد ضرر در بورس را مطالعه کنید تا شناختتان افزایش پیدا کند.

چگونه می‌توانیم دقیق و واضح از تاریخ و زمان عرضه اولیه‌ها مطلع شویم؟

شما می‌توانید به سایت فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران مراجعه کنید. در قسمت اطلاعیه‌های بازار، اخبار مربوط به عرضه‌ اولیه منتشر می‌شود.

آیا عرضه اولیه‌‌ها در هر بازه زمانی سودآور هستند؟

عرضه‌ اولیه‌ها در بلند‌مدت بازدهی خوبی به همراه دارند. البته ممکن است این عرضه‌ها در بازه‌ای از زمان منفی و دچار افت شوند؛ اما احتمالا این نوسان قیمتی محدود است و شما بازدهی خوبی در بلندمدت خواهید داشت.

مزایا و معایب عرضه اولیه برای سرمایه گذاران

خب… بهتر است از نقش خود به‌عنوان رئیس شرکت خصوصی خارج شوید و نقش یک سرمایه گذار را بازی کنید که قصد دارد سهام شرکت تازه‌وارد در عرضه اولیه را بخرد. به نظر شما مزایا و معایب عرضه اولیه برای سرمایه گذاران چیست؟

خیلی عالی است… برای خرید سهام شرکت های تازه‌وارد شما دو انتخاب دارید:

یا اینکه قبل از شروع عرضه اولیه اقدام کنید و سفارش خرید سهم در عرضه اولیه را به کارگزار خود بدهید.

یا صبر کنید سهام عرضه شود و عکس‌العمل سایر سرمایه گذاران نسبت به سهم را مشاهده کنید. درصورتی‌که عکس‌العمل مثبت بود، اقدام به خرید سهم کنید.

در اینجا به برخی مزایا و معایب عرضه اولیه برای سرمایه گذاران و خرید سهام در عرضه اولیه می‌پردازیم:

مزایا عرضه اولیه برای سرمایه گذاران

• شما وارد زمین‌بازی با شرکت های جدیدی می‌شوید که اغلب چشم‌انداز رشد قوی دارند و با سرمایه گذاری در این شرکت ها می‌توانید سود بسیار خوبی به دست آورید. سهامداران آمریکایی میگویند اگر پدربزرگان ما در سال ۱۹۱۹ تنها به‌اندازه ۴۰ دلار سهام کوکاکولا می‌خریدند، سهامشان الآن تقریباً ۱۰ میلیون دلار ارزش داشت!
• عرضه های اولیه به‌گونه‌ای قیمت‌گذاری می‌شوند که جذاب باشند و خریداران از سرمایه گذاری خود سود ببرند، به‌این‌ترتیب اغلب در روزهای اولیه عرضه، سهام با افزایش قیمت روبه‌رو می‌شود. بر اساس تحقیقی که در سال ۹۲ در بورساوراق بهادار تهران انجام شد، میانگین بازده بیست‌روزه عرضه های اولیه ۱۶ شرکت در ایران برابر با ۲۵/۶۸ درصد می‌باشد. به نظر این سود برای چند روز چندان بد نیست!

معایب عرضه اولیه برای سرمایه گذاران

• در یک عرضه اولیه نمی‌توانید تعداد زیادی سهام بخرید، چراکه محدودیت‌هایی در این زمینه وجود دارد.
• سهام برخی شرکت ها در عرضه اولیه بیش‌ازحد گران می‌شوند. این سهام ممکن است روزهای اول روند صعودی داشته باشند اما در روزهای بعدی سقوط را تجربه کنند.
• شما نمی‌توانید درباره سهامی که عرضه اولیه می‌شوند همچون سهامی که چندین سال در بورس فعالیت می‌کنند تحقیق کنید و اطلاعات به دست آورید.
• برخی اوقات مالکان یا کارکنان شرکت از این فرصت استفاده می‌کنند تا سهام خود را بفروشند و به‌این‌ترتیب موجب کاهش یافتن قیمت می‌شوند.

مهم‌ترین نکته ‌اینجاست. همان تحقیق که در سال ۹۲ نشان داد میانگین بازده بیست‌روزه سهام شرکت های عرضه اولیه‌ای، ۲۵/۶۸ درصد است، به ما می‌گوید که بازده برخی سهام منفی بوده و قیمت آن‌ها بیشتر از ۳۰ درصد کاهش داشته است. پس معایب بازار اولیه بورس حسابی مراقب باشید و همه جوانب را مدنظر قرار دهید.

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

تفاوت بازار اولیه و ثانویه در بورس چیست؟

همراهان عزیز بورس فردا همانطور که میدانید بازار سرمایه به دو دسته بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود. حالا سوال اصلی اینجاست که تفاوت بازار اولیه و ثانویه در بورس چیست؟ در گام های نخست ورود به بازار بورس حتما باید به عنوان فردی که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارد این دو بازار را شناخته و تفاوت بین این بازار اولیه و ثانویه را بدانید. ما در این مقاله قصد داریم به معرفی این دو بازار و تفاوت آن ها در بورس بپرازیم، همراه ما باشید.

بازار اولیه در بورس چیست و چه کاربردهایی دارد؟

بازار اولیه یا «primary market» محلی است که شرکت‌ها برای اولین بار سهام ، اوراق قرضه‌ و یا دارایی جدیدشان را برای عموم و سرمایه گذاران به قیمت اسمی به فروش می‌گذارند. در بازار اولیه، شرکت ها که اوراق بهادار خود را به عرضه گذاشته اند و می فروشند سرمایه مورد نیاز خود را به طور مستقیم از طریق همین فروش سهام به مردم تامین و فراهم می کنند که این امر در قالب پذیره نویسی صورت می گیرد.

پذیره‌نویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است یا سایر مؤسسات مجاز صورت می گیرد. در بازار اولیه فروشنده اوراق، همیشه خود شرکتی است که سهامش در حال عرضه است و سرمایه گذاران معمولا در بازار اولیه بورس، برای خرید اوراق بهادار مبلغ کم‌تری به نسبت بازار ثانویه پرداخت می‌کنند. هر معامله پس از این شامل بازار ثانویه می شود. نماد بازار اولیه در ایران، بانک و نماد بازار ثانویه، بورس است. به طور مثال عرضه‌ عمومی اولیه (IPO)، نمونه‌ای از یک بازار اولیه است که اوراق‌ بهادار شرکت برای اولین بار به عموم و بدون سابقه قیمت ‌گذاری قبلی عرضه‌ می‌شود. تعریف ساده عرضه اولیه به این صورت است که، به روز اول عرضه سهام شرکتی که برای اولین بار وارد بورس شده است اصطلاحاً «عرضه اولیه» گفته می‌شود. گاها شرکت ها برای انتشار اوراق بهادار خود به سراغ «موسسات تامین سرمایه» می‌روند. موسسات تامین سرمایه در طراحی و فروش اوراق بهادار در بازارهای اولیه و ثانویه متخصص هستند ودر واقع، به عنوان واسطه‌ای میان منتشرکنندگان و سرمایه گذاران قرار می‌گیرند و کمک می کنند

بازار اولیه چه وظایفی را بر عهده دارد؟

• سازمان‌دهی انتشارات جدید اوراق بهادار (یکی از مهمترین عناصر سازمان‌دهی انتشارات جدید اوراق بهادار، این است که دانش کافی در خصوص ساختار مالی دارند که شامل الزامات و در دسترس بودن حقوق صاحبان سهام، نسبت بدهی به سهام اوراق کوتاه‌مدت و نسبت نقدینگی است که همه‌ی این موارد باید در خصوص انتشارات جدید اوراق بهادار به دقت مورد بررسی قرار بگیرند).
• تضمین اوراق بهادار (خرید مقدار مشخصی از سهام منتشر شده‌ جدید با یک قیمت ثابت تضمین شود).
• توزیع اوراق بهادار جدید ( توزیع اوراق بهادار جدید، در واقع کار تخصصی است که توسط کارگزاران و معامله‌کنندگان اوراق بهادار انجام می شود و آن‌ها ارتباطی مستقیم و منظم را با سرمایه گذاران برقرار خواهند کرد).

بازار اولیه بورس چه مزایا و معایبی دارد؟

مزایای بازار اولیه شامل موارد زیر است:

• انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادرکننده صورت می‌گیرد
• رشد سرمایه‌ شرکت را آسوده می‌کند
• به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند
• می‌توان برای اهداف تجاری سرمایه به دست آورد
• دولت از طریق فروش اوراق خود در این بازار، قادر خواهد بود تا سرمایه موردنیازش را جمع‌آوری کند
• نقدینگی بیش‌ازحد در چرخه‌ی اقتصاد کنترل می‌شود
• به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک‌ می‌کند

معایب بازار اولیه بورس شامل موارد زیر است:

• پروژه‌های تحقیقاتی اولیه می‌توانند بسیار هزینه‌بر باشند
• تحقیقات اولیه یک فرایند وقت‌گیر و نیازمند بررسی‌های عمیق هستند

ساختار بازار ثانویه به چه شکلی است؟

همانطور که در مطالب فوق ذکر شد دارایی‌هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است (پذیره‌نویسی)، برای معامله‌های بعدی و مجدد، احتیاج به بازار ثانویه یا (secondary market) دارد. به فرض مثال اگر شما سهمی را در مرحله پذیره نویسی خرید کرده باشید و اکنون تصمیم به فروش آن سهام به سرمایه گذاران دیگر را داشته باشید باید به بازار ثانویه مرجعه کنید پس تمام معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند.

در واقع بازار ثانویه، محلی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از دیگر سرمایه گذاران خریداری می‌کنند. خوب است که بدانید حجم معاملاتی در بازار ثانویه از بازار اولیه بیشتر است و این خود می تواند یکی از همین تفاوت بین آن ها باشد. سرمایه گذاران در بازار ثانویه می‌توانند سهام خود را بخرند یا بفروشند، سود کسب کنند یا از ضرر بیشتر در آینده جلوگیری کند. بازارهای جهانی مثل بورس اوراق بهادار نیویورک NYSE و نزدک (NASDAQ) مثالی از بازارهای ثانویه هستند. از دلایلی که باید بازار ثانویه وجود داشته باشد این است که قابلیت نقد شوندگی و معامله مستمر اوراق را بوجود می‌آورد.

دلایل اهمیت بازار ثانویه

به دلیل بالا بودن نقدینگی در بازار ثانویه، ریسک آن کمتر است. بدین معنی که شما به عنوان یک سرمایه گذار می‌توانید سهام خود را با بیشترین سرعت ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و به این دلیل که به قیمت فعلی بازار به فروش می رسانید، ریسک بسیار کمتر خواهد بود. چنین بازاری صرف ریسک را از طریق نقدینگی‌اش کاهش می‌دهد؛ یعنی ارزش دارایی‌های مالی معامله شده افزایش می‌یابند. در نتیجه، بازار ثانویه برای سرمایه گذاران IPO بهترین استراتژی خروج است.

بازار ثانویه یک بازار قانونی است: به علت سازماندهی و قانونی بودن بازار ثانویه که در آن به سادگی خریداران و فروشندگان اقدام به خرید یا فروش سهام می کنند پس از این رو احتیاجی به نگرانی از بابت هرگونه کلاه برداری نیست.

نبود معایب بازار اولیه بورس محدودیت در خرید و فروش: افراد در بازار ثانویه هیچگونه نگرانی از بابت به فروش نرسیدن سهام خود ندارند، پس با خیال آسوده در بازار اولیه سهام را خریداری کرده و نگران به فروش نرفتن آن نیستند.

لازمه وجود بازارهای خصوصی: بدون وجود بازار ثانویه، بازار خصوصی نیز وجود نخواهد داشت بدین معنی که برای شرکت های نوپا و استارتاپی همیشه عرضه عمومی به منظور تامین منابع مالی امکان پذیر نیست و بازار ثانویه شرایط را برای آن ها ساده تر کرده است، زیرا با وجود بازار ثانویه می‌توانند سهام خود را در فرابورس و از طریق شبکه معامله گران بفروشند. این در حالی است که همه چیز کاملا خصوصی باقی می‌ماند.
کمک به رشد اقتصادی: بازار ثانویه کمک شایسته ایی به اقتصاد سهامداران و در نتیجه به اقتصاد کلی می کند. از این رو که در بازار اولیه آزادی محدود است. اما در بازار ثانویه این‌گونه نیست و می‌توانید انتخاب کنید که در کدام سهام سرمایه گذاری و کدام سهام را رها کنید.

بازار بورس چیست؟

در یک تقسیم‌بندی ساده اقتصادی، می‌توان مردم را به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول کسانی هستند که پول و سرمایه و پس‌انداز (به هر اندازه‌ای) دارند،ولی قادر نیستند فعالیت اقتصادی انجام دهند. دسته دوم افرادی هستند که توانایی انجام کارهای اقتصادی دارند،ولی به سرمایه برای انجام آن نیازمندند.

از طرفی، سرمایه و پس‌انداز همه مردم با هم برابر نیست و سلیقه و هدف آن‌ها برای سرمایه‌گذاری با هم متفاوت است؛ برخی اهداف کوتاه مدتی دارند و برخی بلند مدت. با توجه به تعاریف بالا بازاری که همه این تفاوت‌ها را در نظر می‌گیرد. امکان حضور همه در آن میسر است، بازار سرمایه و بورس است.

تاریخچه پیدایش بازار بورس

برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعا بورس چیست. در یک تعریف ساده، می توان گفت که: بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد داد و ستد قرار می گیرد.

اندیشه ی ایجاد بازار بورس زمانی شکل گرفت که عده ای از بازرگانان اروپایی از فعالیت های تجاری خود ضرر کردند. بنابراین به فکر راه حلی افتادند تا به وسیله ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند. یا آن را به حداقل برسانند. تعدادی از بازرگانان عده ای را در فعالیت های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آنها تقسیم کرده باشند.

این تجربه موفقیت آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی می کرد تا فعالیت های تجاری خود را به معایب بازار اولیه بورس این شکل ادامه دهد. به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت های بزرگ اقتصادی انجام می دادند بسیار مطلوب تر بود. به تدریج این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت های سهامی تبدیل گردید.

برای انجام این کار عده ای از تجار سرمایه ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت انجام پذیرفت.

بعدها با گسترش یافتن مبادلات در اروپا به سرمایه های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران رابطه برقرار کرد. چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند.

اولین بازار بورس دنیا

اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد. در حال حاضر اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس مصوب شد. از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ شروع به کار کرد.

بورس کلمه‌ای فرانسوی است و معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی‌گردد.

در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه‌ بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند. و به خرید و فروش کالاهای خود بر اساس حراج می‌پرداختند.

از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت می‌کردند. به‌تدریج شکل توسعه‌یافته‌تر و مسقف به خود گرفت و معایب بازار اولیه بورس به تدریج کامل تر شد بورس می‌گفتند.

فلسفه شکل‌گیری بازار بورس در جهان، جمع شدن سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است.

تاریخچه بورس ایران

مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجری‌شمسی برمی‌گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره‌ تأسیس بورس در ایران، اساسنامه‌ داخلی بورس را تهیه و به مسئولان وقت ارائه کرد. اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم،موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.

در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی ایران تشکیل شد. موافقت‌‌نامه‌ اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم گردید.

اواخر همان سال یعنی سال ۴۱، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بازار برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند. بالاخره پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.

حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶ و با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی که بزرگ‌ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می‌رفت، به‌طور رسمـی فعالیت خود را آغاز کـرد.

در حال حاضر چهار شرکت بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

انواع بازار بورس

1-بورس اوراق بهادار

بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران طبق قانون مورد دادوستد قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار در قالب شرکت سهامی عام تأسیس و اداره می‌شود. خرید و فروش سهام شرکتها یا اوراق قرضه دولتی یا خصوصی تحت ضوابط معین انجام می شود. مشخصه مهم آن حمایت قانونی از صاحبان پس اندازها یا سرمایه های راکد است. بورس اوراق بهادار به معنای یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است, که در آن سهام شرکت ها و اوراق مشارکت, تحت ظوابط و مقررات خاص, مورد معامله قرار می گیرد.

2-فرابورس

شرکت‌ها جهت ورود به بازار سرمایه مسیرهای متعددی پیش رو دارند. برخی شرکت‌ها نیازمند مسیری بودند تا بتوانند با سرعت بیشتر و آسان‌تر وارد فضای بازار سرمایه شوند. بنابراین محیطی به نام فرابورس ایجاد شد که ازنظر ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس بوده ولی شرایط پذیرش شرکت‌ها در این حوزه آسان‌تر از بورس باشد. در فرابورس، سهام شرکت‌هایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسب ندارند به‌صورت توافقی میان خریدار و فروشنده معامله می‌شوند. در فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفاً برای جلوگیری از کلاه‌برداری‌ها معامله شرکت‌هایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام می‌دهند.

3- بورس کالا

بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می گیرد و به طور منظم و دایٔم فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمول مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم در آن انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و … خرید و فروش می‌شود.

4-بورس انرژی

بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق و سایر حامل‎های انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ با هدف ایجاد بازاری شفاف کارآمد با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.

بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

بورس اوراق بهادار چه می کند؟

کار اصلی بورس اوراق بهادار این است که، زمینه ای فراهم می آورد تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تأمین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره مند شوند.

این دو گروه سرمایه گذاران و سرمایه پذیران می باشند. اصولا در یک تقسیم بندی ساده، افراد جامعه را می توان به دو گروه تقسیم کرد:

یک گروه کسانی که پول، سرمایه و یا پس انداز دارند اما نمی توانند با آن کار کنند.

گروه دوم کسانی که توانایی انجام فعالیت های اقتصادی دارند اما سرمایه و پول کافی ندارند.

حال برای شما که این سوال پیش آمده است که بورس چیست باید بگوییم این دو گروه علاوه بر این که یکدیگر را نمی شناسند و تعداد آنها نیز کم معایب بازار اولیه بورس نیست دارای ویژگی های مختلفی هستند.

به عنوان مثال، همه ی سرمایه گذاران به یک اندازه پس انداز ندارند. برخی دارای مبالغ اندک و برخی صاحب مبالغ کلان می باشند، سلیقه ی این افراد هم برای سرمایه گذاری متفاوت است. مثلا عده ای تمایل به سود کم در کوتاه مدت دارند. عدهای به دنبال سود بیشتر ولی در درازمدت اند و ده ها ویژگی دیگر.

سرمایه پذیران نیز از ویژگی های مختلف برخوردارند. برای مثال، هر گروه در زمینه ی خاصی فعالیت می کنند. با توجه به نوع فعالیت شان سودهای متفاوتی پرداخت می کنند. در اداره ی مراکز تولیدی خود سلیقه ی متفاوت دارند. حال با این همه ویژگی های متفاوت چگونه می توان بین این دو گروه رابطه برقرار کرد تا همه ی آنها ضمن قبول شرایط یکدیگر حاضر به شراکت شوند؟

یکی از کارهای اساسی این بازار همین است که با ایجاد یک فضای مناسب و قانونمند زمینه ای فراهم آورد تا از طریق آن برآوردن تمامی خواسته های قانونی طرفین با حفظ حقوق آنها میسر شود.

مزایای سرمایه ‌گذاری در بورس

شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که مزایای سرمایه گذاری در بورس چیست ؟ در پاسخ به این پرسش می‌توان مزیت‌های بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها را به صورت زیر نام برد:

معایب بورس

معایب بورس یکی از سوالات همه ما در بدو ورود به این بازار می‌باشد.

مطلب امروز آموزش بورس درباره معایب بازار بورس است. هر بازاری دارای مزایا و معایب خاص خود است.

بازار بورس نیز از این قاعده مستثنی نیست. بازار بورس هم در کنار مزایای خود معایبی هم دارد.

ما وظیفه داریم معایب بورس‌ را نیز قبل از ورود به بورس‌ها مورد بررسی قرار دهیم.

هر بازاری در دنیا دارای مزایا و معایبی است که بازار بورس هم از این قاعده مستثناء نیست.

چنانچه معایب بورس را بشناسیم، سپس به راحتی خواهیم توانست از مزایای بورس بهره برداری نماییم.

معایب بورس چیست

حال بصورت اجمالی چند نمونه از معایب بورس‌ها را بیان می‌کنیم.

• امکان وجود رانت اطلاعاتی در بازار
• امکان انتشار صورتهای مالی غیر واقعی
• وجود دلالان بی مسئولیت
• عدم توجه بسیاری از سهامداران و فعالان بازار به هشدارهای بورس
• امکان خطا در برآوردهای تحلیلگران
• امکان سفته بازی در بازار بورس
• امکان تغییر مالکان حرفه‌ای شرکت‌های بورسی
• امکان تغییر مدیران مجرب شرکت‌های بورسی
• تاثیرپذیری بازار بورس از اتفاقات خارج بورس
• امکان بروز رفتارهای غیرمنطقی افراد در بازار
• هیجان مقطعی و کوتاه‌مدت عامل تعیین روند قیمت سهام یا بازار
• امکان معامله سهام برای افراد بی تجربه و بدون دانش
• امکان خرید تک سهمی سرمایه گذار
• وجود سرمایه گذاران غیرحرفه‌ای در معاملات بازار
• امکان اثر گذاری شدید بر بازار از طریق نشر اخبار قبل از تایید منابع رسمی
• تاثیر بسیار بالای شایعات در روند تصمیم گیری سرمایه گذاران و …

همانطور که می‌بینید زیان دیدن از معایب بورس فقط در نتیجه عملکرد نادرست و ناآگاهانه ما می‌باشد.

تنها با کسب اطلاع از شرایط واقعی بازار و آموزش بورس بصورت اصولی می‌توان از گزند این معایب در امان ماند.

با آموزش بورس یاد می‌گیریم چطور از معایب بورس هیچ آسیبی نبینیم. پس این یک نیاز مهم است.