برآورد بهترین ها در سهام

نحوه محاسبه ارزش روز سهام شرکت‌های خارج از بورس

نحوه محاسبه قیمت فردا سهم در بورس

یکی از موضوعاتی که ذهن معامله‌گران بازار بورس را مشغول می‌کند و برایشان از اهمیت خاصی برخوردار است، قیمت فردای سهم مورد نظرشان است. قیمت شروع سهام در بازار سرمایه همان قیمت پایانی روز قبل است که اصطلاحا با آن بسته شده است. در این مقاله از سری مقالات کارگذاری اقتصاد بیدار بیشتر توضیح خواهیم داد که محاسبه قیمت فردای سهم چگونه صورت می‌گیرد.

نحوه محاسبه قیمت سهام برای روز بعد

قیمت همه نماد‌های بازار بورس در روز کاری بعدی‌‌شان همان قیمت پایانی روز قبل است اما پیش از توضیح چگونگی محاسبه قیمت پایانی و قیمت روز بعد نماد باید بدانیم که خود قیمت پایانی چیست. قیمت پایانی همان میانگین قیمت‌های خرید و فروش شده‌ی سهم در یک روز معاملاتی است و این قیمت، قیمت مبنا و شروع سهم در روز کاری پیش‌رو می‌باشد. قیمت پایانی امروز، صفر تابلو برای بازار فردا است که می‌تواند طبق بازه مجاز خود بالاتر یا پایین‌تر هم برود. بنابراین محاسبه قیمت روز بعد هر سهم براساس قیمت پایانی روز قبل سهم می‌باشد. در این بین مفهوم حجم مبنا نیز تاثیر غیر قابل انکاری به‌روی قیمت پایانی و بدنبال آن به‌روی قیمت روز بعد نماد دارد.

رابطه حجم مبنا و قیمت روز بعد سهم

حجم مبنـا، حداقل تعداد سهم از یک نماد است که باید در یک روز معاملاتی، خرید یا فروش شود تا قیمت آن نماد، بتواند تا سقف دامنه نوسان (اغلب مثبت و منفی پنج) ،بالا یا پایین رود. اگر سهمی در یک روز کاری کمتر از حجم مبنای مشخص شده معامله شود متناسب با کسری آن حجم از معاملات قیمت پایانی سهم نیز کاهش می‌یابد. برای مثال این شرایط را در نظر بگیرید: سهمی حجم مبنای آن ۷۰۰ هزار برگ سهم است و میانگین قیمت معامله شده‌اش در روز در عدد ۴ مثبت می‌باشد اما امروز به‌جای ۷۰۰ هزار برگ سهم که کل حجم مبنا است تنها ۳۵۰ هزار عدد سهم معامله شده است. در این صورت با توجه به رابطه بیان شده میان حجم مبنا و قیمت پایانی و به دنبال آن قیمت روز بعد سهم به‌جای ۴ مثبت عدد ۲ مثبت را نشان می‌دهد. و بدین صورت حجم مبنا بروی قیمت روز بعد سهم تاثیر می‌گذارد.

محاسبه قیمت فردای سهم در حالت حجم معاملاتی کمتر نسبت به حجم مبنا

همان‌‌طور که بیان شد حجم معاملاتی کمتر نسبت به حجم مبنا تاثیر بسزایی در قیمت صفر تابلوی فردای نماد مورد نظر دارد. اما بر خلاف مثالی که زده شد همیشه معملات در صورت کمتر بودن نسبت به حجم مبنا نصف آن نیستند و به همین خاطر نحوه محاسبه آن از پیچیدگی‌هایی برخوردار می‌شود که فرمول آن را در ادامه با جزییات خواهیم دید:

جمع‌بندی

در این مقاله از سرای مقالات کارگزاری اقتصاد بیدار شما را با نکات مهم در‌خصوص قیمت فردای سهم آشنا کردیم و نحوه محاسبه قیمت سهام برای روز بعد را به شما آموزش دادیم. به طور کلی در تعیین قیمت فردا حجم مبنا و قیمت پایانی سهم در آخرین روز کاری بسیار موثر هستند. به منظور آشنایی بیشتر با الگوها و اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال و دیگر نکات و مفاهیم کاربردی در بازار بورس، می‌توانید مقالات موجود در سایت کارگزاری اقتصاد بیدار را مطالعه بفرمایید.

نحوه محاسبه NAV شرکت (خالص ارزش دارایی ها)

در این مقاله از پارسیان بورس به نحوه محاسبه قدم به قدم NAV شرکت‌های بورسی ایران می‌پردازیم. محاسبه NAV از مباحث مهم تحلیل بنیادی بورس است. اولین قدم محاسبه NAV شرکت، باید جدیدترین گزارش شرکت در کدال که حاوی ترازنامه شرکت است را باز کنید. برای نمونه ما تصمیم داریم تا NAV شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه با نماد وتوشه را محاسبه کنیم. آخرین گزارش منتشر شده از شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه مربوط به دوره 9 ماهه منتهی به 1399/09/30 می‌باشد. پیش از شروع، در صورتی که قصد فعالیت جدی در بازار بورس را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که حتما در دوره آموزش تابلو خوانی پیشرفته و آموزش آنلاین بورس آکادمی پارسیان بورس شرکت کنید.

پس از باز کردن ترازنامه شرکت، عدد سرفصل “جمع حقوق صاحبان سهام” شرکت برای آخرین دوره را یادداشت نمایید.برآورد بهترین ها در سهام

ترازنامه شرکت

مشاهده می‌کنید که مبلغ جمع حقوق صاحبان سهام این شرکت برابر با حدود 696 میلیارد تومان است.

محاسبه ارزش روز پرتفوی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس

در قدم دوم باید دارایی‌های این شرکت را به روز کنید. اگر دارایی‌های این شرکت در ترازنامه را مشاهده نمایید، از مجموع 352 میلیارد تومان دارایی شرکت، مبلغ 640 میلیارد تومان را سرمایه‌گذاری‌های شرکت تشکیل داده است که باید تا حد امکان این عدد به روز شود. برای به روزکردن این عدد می‌توان از صورت وضعیت پرتفوی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استفاده نمود.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری موظف هستند در گزارشی، ماهانه آخرین وضعیت پرتفوی خود را بر روی کدال منتشر کنند. در این گزارش شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌پذیر، تعداد سهام تحت تملک خود در آن‌ها، قیمت تمام شده خرید سهام آن‌ها و … را اطلاع‌رسانی می‌کنند.

یک شرکت سرمایه‌گذاری ممکن است در 50 ، 100 ، 200 یا هر تعداد دیگری از شرکت‌های متعدد سرمایه‌گذاری نماید. تصویر زیر که از صورت وضعیت پرتفوی منتشر شده شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه است را مشاهده کنید:برآورد بهترین ها در سهام

محاسبه ارزش پرتفوی سهام

توضیح

در تصویر بالا، در کادر شماره 1 شرکت پارس توشه توشه گفته است که در پرتفوی خود از سهام چه شرکت‌هایی خریداری کرده است و تحت تملک خود است. در کادر 2، شرکت درصد مالکیت خود از سهام خریداری شده، بهای تمام شده یا همان قیمت تمام شده هر سهم خریداری شده برای پارس توشه و همچنین ارزش روز سهام شرکت در تاریخ پایان دوره (ماه) را نشان می‌دهد. در ستون آخر نیز مبلغ کاهش یا افزایش ارزش سهام خریداری شده برای هر شرکت را نشان می‌دهد.

کاری که یک سرمایه‌گذار باید انجام دهد به‌روزرسانی ارزش این سرمایه‌گذاری‌ها است. همانطور که گفتیم شرکت سرمایه‌گذاری در صورت وضعیت ماهانه پرتفوی خود، ارزش روز سهام را می‌نویسد اما این ارزش ماهی یکبار گزارش می‌شود و شما اگر اواسط ماه نیاز به بروز کردن اطلاعات داشته باشید باید ارزش بازار سهام را مجدد بروز نمایید.

به عنوان مثال، در تصویر بالا یکی از شرکت‌های زیرمجموعه، پتروشیمی زاگرس است. پارس توشه تعداد 1.198.168 سهم این شرکت را در پرتفوی خود دارد. قیمت تمام شده خرید هر سهم این شرکت برای پارس توشه برابر 121.115 ریال است. اما ارزش روز هر سهم پتروشیمی زاگرس در سایت TSETMC برابر 180.854 ریال است. حال به جدول صفحه بعد توجه کنید:

برای سایر سهم‌های پرتفوی پارس توشه نیز باید به‌همین صورت محاسبه و جمع آن افزایش یا کاهش‌ها تحت عنوان “ارزش افزوده پرتفوی بورسی” به محاسبات NAV اضافه گردد. افزایش یا کاهش ارزش روز سهام حدود 63 شرکت زیر مجموعه پرتفوی بورسی شرکت پارس توشه در دی ماه 1399 برابر 55.490.663 میلیون ریال است.

تا اینجای کار، دو قدم از مراحل محاسبه NAV را گفتیم: جمع حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده پرتفوی بورسی.

محاسبه ارزش روز پرتفوی سهام شرکت‌های خارج از بورس

اما در مرحله بعد، در همان گزارش ماهیانه پرتفوی اگر به صفحات پایین‌تر رجوع کنید متوجه خواهید شد که شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه در سهام برخی شرکت‌های دیگر نیز سرمایه‌گذاری کرده است که سهامشان در بورس معامله نمی‌شود. اصطلاحاً به آنها “پورتفوی خارج از بورس” گفته می‌شود. حال باید ارزش افزوده پرتفوی خارج از بورس شرکت را نیز محاسبه نمایید. تصویر زیر سهام خارج از بورس شرکت نشان می‌دهد:

محاسبه ارزش روز پرتفوی سهام شرکت‌های خارج از بورس

در پرتفوی بورسی به‌روزرسانی ارزش سهام شرکت‌ها امری آسان بود.

اما در پرتفوی غیر بورسی به دلیل اینکه سهام شرکت های پرتفوی در بازار معامله نمی شوند، قیمت روز سهام به آسانی محاسبه نمی‌گردد. برای محاسبه قیمت روز سهام غیربورسی می‌توان از نسبت P/E استفاده نمود. برای محاسبه ارزش روز سهام با نسبت P/E نیاز به EPS پیش‌بینی زیرمجموعه‌ها دارید. این اعداد پیش‌بینی از EPS را می‌توانید در گزارش پیش‌بینی شرکت اصلی مشاهده کنید. اگر گزارش پیش‌بینی سود شرکت پارس توشه را مشاهده کنید، پیش‌بینی EPS هر یک از زیرمجموعه‌های غیربورسی در آن گزارش گنجانده‌شده‌است.

نحوه محاسبه ارزش روز سهام شرکت‌های خارج از بورس

حال برای محاسبه ارزش روز هر سهم با استفاده از نسبت P/E می‌توانیم عدد 5 به عنوان متوسط P/E بازار را در عدد EPS پیش‌بینی زیرمجموعه ضرب نماییم. به‌عنوان‌مثال، برای محاسبه ارزش روز سهام شرکت “بازرگانی پارس شید” به عنوان زیرمجموعه غیربورسی، می‌توان طبق جدول زیر پیش رویم:

همانطور که مشاهده می‌کنید شرکت بازرگانی پارس شید در گزارش 6 ماهه منتهی به 99/09/31 توانسته است 209 ریال EPS بدست آورد. اگر فرض کنیم در 6 ماهه دوم سال هم بتواند همین مقدار سودآوری داشته باشید بنابراین سود کل سال برابر با 418 ریال می‌شود.

ارزش روز هر سهم شرکت بازرگانی پارس شید	P/E × EPS = 5 × 418 = ریال 2090
ارزش روز سهام بازرگانی پارس شید در پرتفوی شرکت سرمایه گذاری پارس توشه	2090 × 29.994.375 = ریال 62.688.243.750
ارزش افزوده سهام بازرگانی پارس شید در پرتفوی شرکت سرمایه گذاری پارس توشه	37.285.243.750 ریال = 25.403.000.000 – 62.688.243.750

نحوه محاسبه ارزش روز سهام شرکت‌های خارج از بورس

کل سهام شرکت‌های خارج از بورس

بنابراین ارزش افزوده پرتفوی غیربورسی سرمایه‌گذاری پارس توشه براساس جدول زیر محاسبه می‌گردد:

بنابراین مجموع ارزش سهام پرتفوی خارج از بورس شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه برابر با عدد 9.243.001 میلیون ریال است.

محاسبه سود (زیان) ریزمعاملات سهام

در مرحله چهارم، مجدد به سراغ صورت وضعیت ماهانه پرتفوی می‌رویم. در صفحات انتهایی صورت وضعیت پرتفوی، جدولی تحت عنوان سهام واگذارشده قرار می‌گیرد. هر یک از سهام واگذارشده اغلب دارای سود (زیان) واگذاری سهام هستند. تصویری از این جدول در زیر آماده‌است:

در واقع، در این مرحله، در ابتدا باید جمع سود (زیان) حاصل از فروش (واگذاری) سهام شرکت‌های پرتفوی را در گزارش‌های ماهیانه شرکت اصلی که بعد از تاریخ ترازنامه تهیه‌شده‌است را جمع کنیم. به عنوان مثال ترازنامه مورد بررسی در مرحله نخست، برای تاریخ 31 آذرماه 1399 بود. ما باید گزارش‌های ماهیانه منتهی به 31 دی ماه به بعد را باز و عدد سود حاصل از واگذاری سهام پرتفوی را با یکدیگر جمع بزنیم:

سود حاصل از واگذاری سهام پرتفوی
سود حاصل از واگذاری سهام طی دی ماه 1399	33.160
جمع کل برآورد بهترین ها در سهام سود حاصل از واگذاری (میلیون ریال)	33.160

محاسبه ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها

در انتها، در آخرین گزارش ماهیانه پرتفوی شرکت باید به دنبال عددی تحت عنوان “ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها” باشید. این عدد در گزارش صورت وضعیت پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه برابر صفر است.

موارد ضروری که در محاسبه NAV نادیده می‌گیرند:

اگر شرکت مادر در تاریخ بعد از ترازنامه، مجمع عمومی عادی سالیانه (تقسیم سود) برگزار کرده‌باشد و سود تقسیم کرده‌باشد، میزان سود تقسیمی اثر منفی در محاسبات NAV شرکت دارد و یک آیتم کاهنده است.

ممکن است زیرمجموعه‌های اصلی شرکت مادر در تاریخ بعد از ترازنامه محاسباتی ما در NAV، مجمع تقسیم سود برگزار کرده‌باشد. از آن جهت که عدد تقسیم‌شده در صورت سود و زیان و به تبع آن ترازنامه شرکت مادر قرار نگرفته‌است، باید به محاسبات ما در NAV اضافه گردد.

افزایش سرمایه زیرمجموعه‌های اصلی و کاهش قیمت سهام آن‌ها بعد از تاریخ مجمع در محاسبه NAV بااهمیت است. لذا باید این کاهش قیمت با توجه به مطالب آموخته‌شده در بحث مجامع در محاسبات ما تعدیل گردد.

اگر درصد مالکیت شرکت سرمایه‌گذار در سرمایه‌پذیر بالا باشد (سهام مدیریتی)، براساس تشخیص تحلیلگر، قیمت روز سهام زیرمجموعه را می‌تواند چند درصدی (حدود 20 الی 30 درصد) بیش از قیمت تابلو در نظر بگیرد.

EPS چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های برآورد بهترین ها در سهام قبلی مجله فرادرس، مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست — آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» ارائه کردیم و در آن‌ها، با بازار بورس، فرابورس و بازار پایه و موضوعاتی مانند تابلوخوانی، نوسان‌گیری و تحلیل فاندامنتال در بورس آشنا شدیم. در این آموزش، می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که EPS چیست و چه تأثیری در معاملات سهام دارد.

فیلم آموزش رایگان سیگنال بورس EPS

فیلم آموزش رایگان EPS، در کادر بالا، به سوالات شما درباره EPS، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا برآورد بهترین ها در سهام کلیک کنید.

EPS چیست ؟

«سود هر سهم» (Earnings Per Share) که به اختصار EPS گفته می‌شود، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای برآورد بهترین ها در سهام اقلام غیرمترقبه و رقیق‌شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.

رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزش‌گذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم می‌تواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی‌ بااهمیت‌ و بسیار غیرمعمول‌ است‌ که‌ منشأ آن‌ رویدادهایی‌ خارج‌ از فعالیت‌های‌ عادی‌ شرکت‌ است.

فرمول محاسبه EPS چیست ؟

اما فرمول محاسبه EPS چیست ؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود به دست می‌آید. در مواردی می‌توان در صورت و مخرج کسر تغییراتی انجام داد که می‌تواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر اهمیت بیشتری دارد.

فرمول محاسبه EPS به صورت زیر است:

برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده می‌شود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیق‌تر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.

سود سالانه به ازای هر سهم

EPS رقیق ‌شده سالانه برای اپل، آمازون، فیس‌بوک‌، نتفلیکس، گوگل، تسلا، فورد، مایکروسافت و بنک آو امریکا در شکل زیر نشان داده شده است.

سود سهام یا تجزیه سهام باید در محاسبه میانگین وزنی سهام منتشر شده انعکاس پیدا کند. برخی منابع با استفاده از تعداد سهام منتشره در پایان دوره، محاسبه را ساده می‌کنند.

برای مثال، محاسبه EPS برای سه شرکت در پایان سال مالی ۲۰۱۷ به شرح زیر است:

شرکت	درآمد خالص (میلیارد دلار)	سود سهام ممتاز (میلیارد دلار)	سهام عادی وزن‌دار	EPS پایه
فورد	۷٫۶	۰	۳٫۹۸	۷٫۶/۳٫۹۸=۱٫۹۱
بنک آو امریکا	۱۸٫۲۳	۱٫۶۱	۱۰٫۲	۱۸٫۲۳-۱٫۶۱/۱۰٫۲=۱٫۶۳
انویدیا	۳٫۰۵	۰	۰٫۵۹۹	۳٫۰۵/۰٫۵۹۹=۵٫۰۹

مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست ؟

اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفه‌های اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده می‌شود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایه‌گذار می‌تواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخص‌هایی است که می‌توان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.

مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایه‌گذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایه‌گذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه می‌کنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معامله‌گران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.

EPS پایه و EPS رقیق شده

فرمول مورد استفاده در جدول فوق، EPS پایه هر یک از این شرکت‌های منتخب را محاسبه می‌کند. EPS پایه رقیق شدن سهام را که ممکن است توسط شرکت صادر شود لحاظ نمی‌کند. هنگامی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل مواردی از قبیل اختیار معامله سهام، ضمانتنامه‌ها و واحدهای سهام غیر قابل معامله (RSU) باشد، این سرمایه‌گذاری‌ها – در صورت اعمال شدن – می‌توانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند.

برای نشان دادن بهتر اثرات اوراق بهادار اضافی بر درآمد هر سهم، شرکت‌ها EPS رقیق شده را نیز گزارش می‌دهند که در آن، فرض می‌شود تمام سهام منتشره عرضه شده‌اند.

به عنوان مثال، فرض کنید تعداد کل سهام قابل انتشار و عرضه شرکت انویدیا در سال مالی منتهی به سال 2017، تعداد 33 میلیون بوده است. اگر این تعداد به کل سهام ممتاز آن اضافه شود، میانگین وزنی متوسط ​​رقیق شده آن 599 میلیون + 33 میلیون = 632 میلیون سهم خواهد بود. بنابراین، EPS رقیق شده برآورد بهترین ها در سهام شرکت ۶۳۲ / ۳٫۰۵ = 4٫82 دلار خواهد بود.

EPS و اقلام غیرمترقبه

سود هر سهم را ممکن است چه عمدی و چه ناخواسته با چند عامل تحریف شود. تحلیلگران برای جلوگیری از متداول‌ترین روش‌هایی که ممکن است در EPS تحریف ایجاد کند، از تغییرات مختلفی در فرمول EPS استفاده می‌کند.

شرکتی را در نظر بگیرید که دارای دو کارخانه است که صفحه نمایش تلفن‌های همراه را تولید می‌کند. زمینی که یکی از کارخانه‌ها در آن قرار دارد بسیار ارزشمند است، زیرا تحولات جدیدی در چند سال گذشته در اطراف آن رخ داده است. تیم مدیریت شرکت تصمیم به فروش کارخانه و ساخت یک کارخانه دیگر در زمین‌هایی با ارزش کمتر گرفته است. این معامله سود بادآورده‌ای را برای شرکت حاصل می‌کند.

با اینکه این فروش زمین سود واقعی برای شرکت و سهامداران آن آورده است، جزو «اقلام غیرمترقبه» محسوب می‌شود، زیرا هیچ کس بر این باور نیست که شرکت بتواند آن معامله را در آینده تکرار کند. سهامداران ممکن است در صورت اضافه شدن این سود بادآورده به فرمول EPS، گمراه شوند. بنابراین، فرمول از این موارد مستثنا هستند.

اگر یک شرکت ضرر غیرمعمول داشته باشد- مثلاً شاید یک کارخانه دچار آتش‌سوزی شود – که می‌تواند به طور موقت EPS را کاهش دهد و به همین دلیل حذف شود، می‌توان دلیل مشابهی را مطرح کرد و آن را از آوردن در فرمول EPS معاف کرد.

فرمول محاسبه EPS به استثنای اقلام غیرمترقبه به شکل زیر است:

EPS و عملیات مستمر

یک شرکت سال مالی‌اش را با 500 فروشگاه آغاز کرده و ای پی اس 5 دلار داشته است. با این حال، فرض کنید که این شرکت در این مدت 100 فروشگاه را بسته و سال را با 400 فروشگاه به پایان رسانده است. یک تحلیلگر می‌خواهد بداند EPS فقط برای 400 فروشگاهی که شرکت قصد دارد تا برای دوره بعدی با آن‌ها کار را ادامه دهد، چقدر بوده است.

در این مثال، این مورد می‌تواند EPS را افزایش دهد، زیرا 100 فروشگاه بسته احتمالاً با ضرر کار می‌کرده‌اند. با ارزیابی EPS از عملیات مستمر (Continuing Operations)، تحلیلگر قادر به مقایسه عملکرد قبلی با عملکرد فعلی است.

محاسبه EPS با در نظر گرفتن عملیات مستمر بدین شرح است:

EPS و سرمایه

جنبه مهم EPS که اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد، سرمایه‌ای است که برای تولید سود (درآمد خالص) مورد نیاز است. دو شرکت می‌توانند EPS مشابهی داشته باشند، اما یکی از آن‌ها با ممکن است با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد. این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت «بهتر» است. معیاری که می‌تواند برای شناسایی شرکت‌های کارآمدتر مفید باشد، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) است.

انواع برآورد بهترین ها در سهام EPS

براساس مبدأ داده‌ها، سه نوع EPS وجود دارد:

• EPS دنباله‌دار یا تحقق یافته (Trailing EPS): در این نوع EPS که بر اساس بر اساس عدد سال قبل است، از چهار سه‌ ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیش‌بینی استفاده می‌شود. نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنباله‌دار محاسبه می‌شود، زیرا نشان دهنده آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که ممکن است رخ دهد.
• EPS جاری (Current EPS): به طور معمول، چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل می‌شود که برخی از آن‌ها ممکن است سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند. در نتیجه، برخی از داده‌ها بر اساس ارقام واقعی و برخی بر اساس پیش‌بینی است.
• EPS پیش‌بینی شده (Forward EPS): این نوع EPS مبتنی بر اعداد و داده‌های آینده بوده و برای مدت زمانی (مثلاً چهار سه‌ ماهه) در آینده پیش‌بینی می‌شود. مقدار این EPS توسط تحلیلگران یا خود شرکت انجام می‌شود. این EPS بر اساس برآوردها است و سرمایه‌گذاران اغلب به EPS پیش‌بینی شده به این دلیل علاقه‌مند هستند که می‌توانند سرمایه‌گذاری را بر اساس برآورد درآمد آینده شرکت پیش‌بینی کنند.

تفاوت DPS و EPS چیست ؟

سود تقسیم شده به ازای هر سهم (Dividends Per Share) یا DPS، بخشی از سود شرکت است که به هر سهامدار پرداخت می‌شود. افزایش DPS یک راه عالی برای یک شرکت است تا عملکرد قدرتمندی را به سهامداران خود نشان دهد. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌هایی که سود دارند، بر افزودن DPS تمرکز می‌کنند.

در واقع، می‌توان گفت که EPS برابر با DPS منهای مجموع اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و سود انباشته است.

چگونه EPS یک نماد را ببینیم؟

برای مشاهده EPS یک نماد، کافی اس به سامانه کدال (+) مراجعه کرده و نماد مورد نظر را جستجو کنید. پس از آن باید صورت سود و زیان شرکت را که در آنجا بارگذاری شده است، دریافت و مشاهده کنید که EPS نیز در آن موجود است.

جمع‌بندی

در این مطلب، سعی کردیم تا به این سؤال پاسخ دهیم که EPS چیست و چگونه محاسبه می‌شود. همچنین انواع آن را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌های خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسش‌هایی که فکر می‌کنید هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند را مطرح کنید، یا اگر سخنی دارید که تصور می‌کنید به غنای این مطلب خواهد افزود، آن را حتماً با سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

نسبت P/S یا قیمت به فروش چیست؟

احتمالا با نسبت P/E آشنا هستید و می‌دانید که این نسبت، از حاصل تقسیم قیمت بر سود هر سهم به‌دست می‌آید. یک نسبت مالی دیگر که در بازار سرمایه کاربرد زیادی دارد، نسبت P/S است.

بیایید با هم نگاهی بیندازیم به نسبت P/S و ببینیم که این نسبت چیست و به چه دردی می‌خورد؟

محاسبه P/S

گاهی به نسبت قیمت به فروش، PSR هم می‌گویند که مخفف Price to Sales Ratio است.

همان‌طور که از اسمش بر می‌آید، P/S از دو بخش تشکیل شده است.

بخش اول، قیمت است. برای این منظور می‌توانید از قیمت پایانی یا قیمت آخرین معامله استفاده کنید.

بخش دوم، فروش شرکت به ازای هر سهم خواهد بود. برای این کار لازم است میزان فروش کل شرکت (به ریال) بر تعداد سهم‌های شرکت تقسیم شود.

مثال: فرض کنید که می‌خواهیم P/S را برای شرکت فخوز محاسبه کنیم.

قدم اول:

به سایت TSETMC.COM می‌رویم و قیمت سهم را می‌خوانیم.

قدم دوم:

از همین سایت، تعداد سهام منتشر شده فخوز را پیدا می‌کنیم.

قدم سوم:

به سایت کدال می‌رویم. نماد فخوز را جستجو می‌کنیم. صورت مالی تلفیقی را پیدا می‌کنیم. خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری را پیدا می‌کنیم. مقدار فروش ریالی برای امسال و همچنین برآورد سال مالی جاری را می‌خوانیم. (این اعداد به میلیون ریال هستند)

قدم چهارم:

مقدار فروش را بر تعداد سهم‌های منتشر شده تقسیم می‌کنیم.

• فروش به‌ازای هر سهم 98: 8,337 ریال
• فروش به‌ازای هر سهم 99: 11,240 ریال

قدم پنجم:

حالا کافی است قیمت سهم را بر میزان فروش به‌ازای هر سهم تقسیم کنیم:

• P/S برای سال 89: 5.8
• P/S برای سال 99: 4.2

همان‌طور که می‌بینید با افزایش فروش، عدد P/S کاهش پیدا کرده است.

روش دوم

برای محاسبه P/S یک روش دیگر هم وجود دارد که ساده‌تر است.

در این روش، ابتدا از سایت TSETMC ارزش بازار سهم را می‌خوانیم. برای فخوز این عدد 920,242.552 B است.

حالا کافی است که این عدد را بر میزان فروش تقسیم کنیم تا به همان اعداد قبلی برسیم.

توجه کنید که ارزش بازار معمولا به میلیارد ریال (B) و میزان فروش به میلیون ریال (M) گزارش می‌شود. برای همین لازم است که ارزش بازار را هم به میلیون درنظر بگیرید.

بازه مناسب برای P/S

نسبت قیمت به فروش، برای هر صنعت می‌تواند متفاوت باشد.

با این وجود خوب است که این عدد در بازه 1 تا 2 قرار بگیرد. اگر نسبت قیمت به فروش از یک کوچکتر باشد، خیلی خوب است.

معنی P/S برابر یک چیست؟ این نسبت به ما می‌گوید که شرکت، دقیقا برابر با ارزش بازار خود فروش دارد. توجه کنید که این فروش، سود نیست. برای محاسبه سود باید بهای تمام شده را از میزان فروش کم برآورد بهترین ها در سهام کنیم.

مثلا اگر یک میلیارد تومان برای تاسیس یک کافه خرج کنید و سالی یک میلیارد تومان فروش داشته باشید، خیلی خوب است. ممکن است سود شما مثلا 100 میلیون تومان باشد. اما خوب است که دست‌کم برابر با ارزش کل کافه، فروش داشته باشید.

مثلا در سال 93، P/S فولاد مبارکه بود 0.94 که فوق‌العاده بود. این عدد در سال 1397 به 1.65 رسید. سال 98، قیمت به فروش از 2 واحد بالاتر رفت و الان به 9.77 رسیده است.

مقایسه P/S

یکی از بهترین راه‌های بررسی نسبت قیمت به فروش، این است که P/S را با سهم‌های دیگر حاضر در صنعت مقایسه کنید.

برای این کار می‌توانید قیمت به فروش همه سهم‌های یک صنعت را حساب کنید، از اعداد به‌دست آمده میانگین بگیرید و ببینید نسبت برای سهم شما از میانگین صنعت کم‌تر است یا بیشتر.

از طرف دیگر، اگر سهمی با EPS منفی، P/S نزولی داشته باشد، امید می‌رود که سهم از یک شرکت زیان‌ده به شرکتی سودآور تبدیل شود.

پیدا کردن مبلغ فروش از صورت سود و زیان

ممکن است برای برخی شرکت‌ها نتوانید گزارش تفسیری را پیدا کنید.

یک مشکل دیگر هم در مورد شرکت‌های سرمایه‌گذاری و واسطه‌گری مالی است. برای آن‌ها فروش، شبیه به یک شرکت تولیدی فولاد نیست و وضعیت کمی تفاوت دارد.

در این صورت می‌توانید به‌سادگی از صورت سود و زیان، بخش درآمدهای عملیاتی هم پیدا کنید.

عدد درآمدهای عملیاتی دقیقا با عدد فروش (که در مثال بالا استفاده کردیم) یکسان است.

توجه کنید که این نسبت به تنهایی نمی‌تواند ملاک خرید یا فروش یک سهم باشد. لازم است که دیگر فاکتورها نیز تحلیل بنیادی شوند.

می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده بفرمایید.

اگر مطلب فوق برایتان مفید بوده لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

سال مالی چیست؟

در تحلیل بنیادی شرکت های فعال در بازار سرمایه، اصطلاحات و جزییات زیادی کاربرد دارد و سرمایه گذاران برای تحلیل یک شرکت و بررسی روند سودآوری آن بایستی بر روی این جزییات تسلط داشته باشند. در واقع، ارزش گذاری و برآورد سود شرکت های بورسی و فرابورسی بدون استفاده از این اصطلاحات امکان پذیر نخواهد بود. یکی از این کلمات که در حوزه حسابداری و اقتصاد بسیار کاربرد دارد، سال مالی است؛ در واقع، این مفهوم به یک دوره 12 ماهه از فعالیت های بنگاه های اقتصادی اشاره دارد که طی آن، مواردی همچون نرخ های فروش، ظرفیت تولید، روند سودآوری، هزینه های جاری و. شرکت مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در ادامه مقاله، این مفهوم و جزییات مربوط به آن را به شما معرفی خواهیم کرد.

سال مالی چیست؟

حتما شما نیز در خصوص دوره های مالی نکاتی را شنیده اید؛ هر دوره مالی در حقیقت مدت خاصی دارد و به دوره مالی که مدت آن یک سال باشد، سال مالی می گویند و این دوره زمانی در حسابداری بسیار کاربرد دارد.

شرکت ها و سال مالی

با توجه به قوانین موجود، وقتی که سال یا دوره مالی به پایان می رسد، حسابداران و شرکت ها موظف اند تا صورت های مالی و اظهارنامه برآورد بهترین ها در سهام عملکرد خود را ارسال نمایند. اگر بخواهیم این مفهوم را بهتر توضیح دهیم، از نگاهی دیگر به دوره ای که در آن وضعیت مالی سالیانه شرکت ها محاسبه می شود، سال یا دوره مالی گفته می شود.

شرکت ها سال مالی خود را چگونه آغاز می کنند؟

سوالی که پیش می آید این است که شرکت ها سال های مالی خود را چگونه و در چه زمانی شروع می کنند؟ برای پاسخ به سوال مذکور بایستی خاطر نشان کرد که اکثر شرکت ها در اوایل فروردین سال مالی خود را با اعلام کردن پیش بینی سود سال جدید و بررسی حساب های سال قبل شروع می کنند؛ اما آغاز سال جدید در تقویم، لزوما به معنای شروع دوره مالی شرکت ها نیست و ممکن است این موضوع برای بسیاری از بنگاه های اقتصادی متفاوت باشد.

آغاز سال مالی در همه شرکت ها یکسان است؟

انتخاب زمان شروع دوره مالی یکی از اولین کارهایی است که مدیران و صاحبان مشاغل به هنگام راه اندازی کسب و کار خود باید انجام دهند؛ برآورد بهترین ها در سهام این موضوع ممکن است آسان ترین کار به نظر برسد، اما این یک قدم کوچک قطعا تأثیر زیادی دارد.

لازم به ذکر است که مدت زمان سال های مالی 12 ماهه هستند؛ اما اگر بخواهیم به طور دقیق تر به این موضوع بپردازیم، آغاز دوره مالی در هر شرکت می تواند با شرکت دیگر متفاوت باشد. به عنوان مثال، یکی از شرکت ها در فروردین سال یا دوره مالی خود را شروع می کند و یا شرکت دیگر ممکن است شهریور را به عنوان مبدا در نظر گرفته باشد. بنابراین، سال یا دوره مالی یک دوره زمانی یک ساله است اما لزوماً از ابتدای سال تقویم شروع نمی شود. شرکت ها، سازمان ها، بنگاه های اقتصادی و. می توانند سال های مالی خود را متفاوت و با توجه به به حسابداری و حسابرسی خارجی خود شروع و به پایان برسانند.

نکته: توجه داشته باشید که نحوه پیگیری وضعیت مالی شرکت شما و گزارش دادن آن به سهامداران، یک دوره مالی برنامه ریزی شده استراتژیک است و همچنین می تواند عملیات شما را بهبود بخشد و به شما در کاهش هزینه ها و جذابیت شرکت شما برای سرمایه گذاران بالقوه کمک کند.

روز شروع و پایان سال مالی چیست؟

اولین روز پس از پایان سال مالی، شروع دوره مالی جدید می باشد. به عنوان مثال، فرض کنید که سال یا دوره مالی یک شرکت برآورد بهترین ها در سهام در 29 اسفند هر سال بسته شود، روز شروع سال یا دوره مالی جدید، دقیقا اول فروردین خواهد بود.

منظور از اطلاعات (گزارش های) میان دوره‌ای چیست؟

به مجموعه اطلاعاتی که شامل اطلاعات تولید، فروش، صادرات، مسائل مالی و. می باشد و در دوره های مختلف توسط شرکت ارائه می شود، گزارش های میان دوره ای می گویند. به طور کلی، یک شرکت در بازه های زمانی مختلف و در طول یک سال، اقدام به ارائه و منتشر کردن اطلاعات و جزییات مختلفی می کند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گزارش های 3 ماهه، 6 ماهه و 9 ماهه
• گزارش عملکرد در این دوره ها
• گزارش سود و زیان
• پیش بینی میزان تولید و فروش
• و.

نکته: تمامی گزارشات و اطلاعات مالی منتشر شده توسط شرکت های فعال در بورس و فرابورس، در سایت کدال در اختیار همه سرمایه گذاران و فعالان بازارهای مالی قرار می گیرد.

سال مالی شرکت ها در ایران چگونه است؟

نکته جالب توجه در خصوص سال یا دوره مالی در ایران، این است که شروع و پایان این فرآیند، تاریخ دقیق و تعریف شده ای در قانون ندارد و آغاز و پایان شروع دوره مالی به خود شرکت بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر شرکت مذکور بخواهد از تاریخ 29 اسفند 1398 تا 29 اسفند 1399 را در نظر بگیرد و یا اگر بخواهد 29 شهریور 1398 تا 29 شهریور 1399 را به عنوان سال مالی در نظر بگیرد، هیچ مشکلی پیش نمی آید.

چند نکته در خصوص سال مالی شرکت ها

این مفهوم، جزییات خاص خود را دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

• همه شرکت ها حتی شرکت های سهامی عام این وظیفه را دارند که گزارشات میان دوره ای 3 ماهه خود را تحویل دهند.
• گزارشات تهیه شده در حقیقت جنبه برآوردی دارد.
• معروف ترین دوره ی مالی، دوره مالی یک ساله است.
• معمولا زمانی که فعالیت واحد تجاری در پایین ترین سطح خود قرار داشته باشد، پایان دوره مالی اعلام می شود.
• در بازه های کمتر مثل یک ماه، می توان صورت های مالی را با توجه به کاربرد گزارشات تهیه کرد.
• در بازار بورس، تحلیلگران حرفه ای عملکرد سه ماهه را مشاهده کرده و سپس آن را با پیش بینی سودی که توسط شرکت ارائه شده است، مقایسه می کنند و در نهایت برای خرید و فروش سهام تصمیم می گیرند.

چرا سال مالی شرکت مهم است؟

برای تهیه صورت های مالی معمولا از یک دوره مالی برای اهداف حسابداری استفاده می شود. به عنوان مثال، دانشگاه ها اغلب سال های مالی خود را با توجه به آغاز و پایان سال تحصیلی در نظر می گیرند. یک سال یا دوره مالی برای شرکت های تجاری عمومی و سرمایه گذاران آن ها مهم است؛ زیرا دوره ای است که درآمد آن ها اندازه گیری می شود و مقایسه سال به سال را امکان پذیر می کند.

جمع بندی

سال مالی یکی از مفاهیم مهم و پرکاربرد در تحلیل بنیادی است و بسیاری از سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه از این مفهوم برای برآورد سود و زیان شرکت ها استفاده می کنند و همانطور که از اسم آن مشخص است، سال یا دوره مالی بیانگر یک دوره 12 ماهه از فعالیت های اقتصادی، تولیدی، نرخ های فروش و. یک شرکت می باشد و بسیاری از جزییات مربوط به شرکت ها در سایت کدال منتشر می شود.