تفاوت های بورس و فرابورس

معرفی بازار بورس و فرابورس

بازارهای مالی برای انجام معاملات مختلف از جمله بازار سهام، بازار اوراق ‌قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات شکل گرفته اند و تمامی بازارهای مالی در سراسر جهان معاملات خود را از طریق بورس انجام می ‌دهند.

در واقع، بورس اینگونه تعریف می شود، مکانی که در آن معاملات مختلفی بین تولیدکنندگان، مصرف کنندگان، خریداران و فروشندگان انجام می شود. در ادامه می خواهیم به معرفی بازار بورس و بازار فرابورس پرداخته و در مورد تفاوت بین این دو بازار صحبت کنیم.

بازار بورس

در این بازار تمامی دارایی های مالی و دارایی های واقعی مورد معامله قرار می گیرد و بازار بورس به دو دسته، بورس اوراق بهادار و بورس کالا تقسیم بندی می شود. البته دسته بندی دیگری به نام بورس ارز نیز وجود دارد که به خرید و فروش پول رایج کشورها می پردازد. ( در کشور ما موجود نمی باشد)

بورس اوراق بهادار: بازاری که در آن دارایی ‌های مالی یا کاغذی مثل سهام شرکت ‌ها، اوراق قرضه دولتی و یا موسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط و قوانین و مقررات خاصی خرید و فروش می ‌شود. یک سرمایه‌ گذار می ‌تواند با هر مقدار سرمایه‌ ای که مد نظر دارد، وارد بورس شده و در میزانی از سهم شرکت‌ های موجود، سرمایه ‌گذاری نماید.

در کشور ما، خرید و فروش اوراق بهادار در مکان مشخصی به نام بورس اوراق بهادار تهران و به ‌طور رسمی و دائمی نیز انجام می ‌شود که میزان عرضه و تقاضای موجود، تعیین کننده ی قیمت هر سهم موجود در خواهد بود.

بورس کالا: بازاری که درآن انواع کالاهای حقیقی و فیزیکی داد و ستد می شود. روند فعالیت در بورس کالا بدین صورت است که تعداد زیادی از تولیدکنندگان، کالای خود را در آن ارائه می نمایند و کالای مربوطه پس از بررسی‌ قیمت گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می ‌شود.

بازار فرابورس

این بازار ساختار و جایگاه قانونی مشابه بازار بورس را دارد با این تفاوت که شرایط پذیرش و معامله در آن ساده ‌تر صورت می گیرد تا به عنوان اهرمی کمک ‌کننده برای تامین مالی اقتصاد کشور باشد. بازار فرابورس ایران در سال ۱۳۸۷ و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت خود را آغاز نمود.

وظایف عمده بازار فرابورس شامل، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و تمایل به ورود سریع تر و آسان تر به بازار را دارند. قابل ذکر است که در بازار فرابورس انواع متنوعی از اوراق بهادار قابل معامله بوده و نیازمند شرایط و الزامات کمتری می باشد.

از مزایای بازار فرابورس می توان به سازوکارهای ساده‌ تر و انعطاف در شرایط پذیرش شرکت ‌های مختلف اشاره نمود، به طوری که چنین شرایط بهینه ای در فرابورس ایران، امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریع ‌ترین زمان ممکن، به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکت‌ های پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌ مند شوند.

فرابورس دارای پنج بازار، با نام ‌های بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه می باشد که بازار سهام فرابورس ایران، شامل سه بازار اول، دوم و پایه است.

در بازار اول، شرکت‌های سهامی عام که مطابق با قوانین، موفق بــه احراز شرایط لازم شده اند مجاز بــه انجام معاملات سهام هستند . در بازار دوم، مانند بازار اول معاملات سهام شرکت‌ های سهامی عام انجام می ‌شود، اما شرایط پذیرش در این بازار، منعطف ‌تر از بازار اول است. در بازار پایه، تمامی شرکت ‌های سهامی نیز می ‌توانند حضور داشته باشند، بدین صورت که سهام آن دسته از شرکت ‌هایی که شرایط لازم را نداشته باشند، در بازار پایه معامله می شود.

اینک می خواهیم به بررسی تفاوت بین بازار بورس و فرابورس بپردازیم:

اولین تفاوت آن، در تقسیم بندی بازار و تعداد آن است. همانطور که کمی قبل بیان داشتیم، بازار بورس ایران، به دو بازار اول و دوم تقسیم بندی می ‌شود و عملکرد هر دوی آنها نیز به هم مرتبط است، یعنی اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و برعکس حالت اول، اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد و همچنین اگر شرکتی در بازار دوم نتواند به خوبی عمل کند، از بازار خارج می ‌شود. ولی بازار فرابورس ایران نیز دارای پنج بازار، اول، دوم، سوم، ابزار‌های نوین مالی و پایه می باشد.

فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس نیز متفاوت می باشد، به طوری که شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوارتر از بازار فرابورس است، زیرا ماهیت اصلی تشکیل فرابورس در این بوده که با ساده سازی شرایط ورود و فعالیت، شرکت‌های کوچک نیز بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.

مورد دیگر از تفاوت، شفاف سازی و عامل ریسک می باشد، بازار بورس به دلیل شفافیت کامل قیمت ‌ها با کاهش ریسک بیشتری همراه است ولی در بازار فرابورس نیز شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می ‌گردد و به همین دلیل در مقایسه با بازار بورس از شفافیت کمتری برخوردار می باشد.

ساعات معامله ‌ی این دو بازار نیز با یکدیگر تفاوت دارد، بازار بورس تنها در روزهای شنبه تا چهارشنبه و از ساعت ۹ صبح الی۱۲٫۳۰ فعالیت دارد ولی ساعات کار فرابورس، انعطاف پذیری بیشتری دارد.

بورس چیست؟ انواع بازار بورس در ایران

در کشور ما یکی از محوری‌ترین مفاهیمی که برای موفقیت در بازار سرمایه باید با آن آشنا شوید، ابتدایی‌ترین مفهوم این بازار است. یعنی بورس چیست؟ در این مقاله با بررسی انواع بازارهای بورس در ایران، برخی از مفاهیم اولیه بورسی، ارکان و نهادهای بورسی و وب سایت‌های مهم بورسی به این سوال پاسخ خواهیم داد. همراه ما باشید.

ویدئو صفر تا صد بورس!

بورس چیست؟

در ساده‌ترین تعریف بورس بازاری است که در آن دارایی‌های واقعی و مالی تعیین قیمت و خرید و فروش می‌شوند.
کارکردهای اصلی این بازار را می‌توان به صورت خلاصه این‌گونه بیان کرد:

• مدیریت انتقال ریسک
• شفافیت بازار
• کشف قیمت
• ایجاد بازار رقابتی
• جمع‌آوری سرمایه‌ها و پس‌اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی

انواع بازار بورس در ایران

بازار بورس در ایران به ۴ دسته بورس کالا، بورس اوراق بهادار، بورس انرژی و فرابورس تقسیم می‌شود. در هر یک از این بازارها، شرکت‌های مختلفی حضور دارند و کالاهای متفاوتی نیز مورد معامله قرار می‌گیرند.

بورس کالا

بورس کالا بازاری است که در آن کالاهای مختلف به ویژه مواد خام و مواد اولیه مانند فلزات، نفت، گندم و … مورد معامله قرار می‌گیرند. علاقه‌مندان به حضور در این بازار باید حتما کد بورس کالا دریافت کنند که با کد بورسی متفاوت است.

بورس اوراق بهادار

در بورس اوراق بهادار دارایی‌هایی مانند سهام، اوراق مشارکت و …. معامله می‌شوند. بورس اوراق بهادار ایران خود به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود که شرایط پذیرش شرکت‌ها در هر یک از این دو بازار و همچنین تابلوی اصلی و فرعی بازار اول با یکدیگر متفاوت است.

بورس انرژی

بورس انرژی بازاری است که در آن معاملات حامل‌های انرژی مانند نفت و گاز و اوراق بهادار مبتنی بر آن‌ها انجام می‌شود.

فرابورس

فرابورس بازاری است با ساختاری مشابه با بازار بورس با این تفاوت که شرایط پذیرش و فعالیت در این بازار ساده‌تر از بورس است. شرکت‌هایی که شرایط ورود به بازار بورس را ندارند، معمولا سهام‌شان را در بازار فرابورس عرضه می‌کنند.

مفاهیم اولیه بورس و سرمایه گذاری

یکی از مهم‌ترین عوامل در کسب بازدهی مناسب از بازار سرمایه و موفقیت در بورس، داشتن شناخت و آگاهی کافی از این بازار است. شناخت نسبت به بورس، مبانی سرمایه گذاری موفق در این بازار و ابزارهای مختلفی که می‌توانند فعالان این بازار را برای کسب سود و رسیدن به اهداف‌شان از سرمایه‌گذاری یاری کنند.
آشنایی با مفاهیم اولیه بورسی از جمله این موارد است که آشنایی با آن‌ها برای کسانی که برای اولین بار قصد ورود به بازار سرمایه رادارند، ضروری است. در زیر به اختصار برخی از این مفاهیم را توضیح می‌دهیم.

کد بورسی

همه کاربران بازار سرمایه برای حضور در این بازار و خرید و فروش سهام باید کد بورسی داشته باشند. شناسه منحصر به فردی که از ترکیب سه حرف اول نام خانوادگی افراد و ۵ عدد به صورت تصادفی تشکیل شده است و تنها یک‌بار برای هر سرمایه‌گذار صادر می‌شود.

نماد معاملاتی

برای تسهیل معاملات و سرعت بخشیدن به فرآیند خرید و فروش سهام در بورس، برای هر یک از شرکت‌های حاضر در این بازار یک نماد معاملاتی در نظر گرفته شده است که از نام شرکت و صنعتی که شرکت در آن فعالیت می‌کند، گرفته شده است.

شاخص بورس

شاخص بورس کمیتی است که وضعیت کلی بازار بورس و تغییرات ایجاد شده در این بازار در بازه‌های زمانی مختلف را نشان می‌دهد. در بورس شاخص‌های مختلفی وجود دارد که هر یک به بررسی جنبه‌هایی از تغییرات این بازار می‌پردازند. از جمله این شاخص‌ها می‌توان به شاخص کل قیمت، شاخص بازده نقدی، شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر، شاخص هم‌وزن و … اشاره کرد.

کارگزار ناظر

در بازار بورس ایران خرید و فروش سهام و انجام معاملات با واسطه کارگزاری‌ها یا همان کارگزار ناظر انجام می‌شود. انتخاب کارگزار ناظر یکی از اولین قدم‌ها برای فعالیت در بورس و انجام معاملات در این بازار به شمار می‌رود.

صندوق سرمایه‌گذاری

در بازار بورس ابزارهای مختلفی برای سرمایه‌گذاری تعبیه شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری اشاره کرد. این صندوق‌ها یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس به شمار می‌روند و با بهره‌گیری از نیروهای متخصص و حرفه‌ای در زمینه بورس و بازارهای مالی، به مدیریت دارایی سرمایه‌گذاران خود در این بازار می‌پردازند.
صندوق های تفاوت های بورس و فرابورس سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های سهامی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط اشاره کرد.

ارکان و نهادهای بورسی

در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین ارکان‌ها و نهادهای بازار سرمایه در ایران می‌پردازیم. همچنان همراه ما باشید.

شورای عالی بورس

شورای عالی بورس، بالاترین رکن بورس اوراق بهادار است و مهم‌ترین وظیفه آن تصویب سیاست‌های کلان و خط مشی‌های بازار و همچنین اعمال نظارت بر اجرای قانون بازار بورس اوراق بهادار است.

اعضای شورای بورس عبارتند از: وزیر امور اقتصاد و دارایی در سمت رئیس شورا، وزیر بازرگانی، رئیس بانک مرکزی، روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در سمت دبیر شورا و سخنگوی سازمان، ۳ نفر خبره مالی از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌های حرفه‌ای بازار به پیشنهاد وزیر امور اقتصاد و دارایی و تصویب هیئت وزیران، یک نفر خبره از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذی‌ربط و تصویب هیئت وزیران برای هر بورس کالا.

سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار یک موسسه عمومی غیر دولتی است که شخصیت حقوقی و مالی مستقلی دارد. این سازمان توسط یک هیئت مدیره ۵ نفره از کارشناسان بخش غیردولتی که دارای حسن شهرت و تجربه در رشته‌های مالی هستند و با پیشنهاد رئیس شورای عالی بورس و تصویب این شورا تعیین می‌شوند، اداره می‌شود.
از جمله اهداف ایجاد سازمان بورس و اوراق بهادار، تدوین قوانین و مقررات و نظارت بر اجرای آن‌ها زیر نظر شورای عالی بورس است.

بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران یکی دیگر از ارکان مهم بازار سرمایه ایران است. این نهاد یک شرکت سهامی عام انتفاعی است که عملیات اجرایی بورس اوراق بهادار بر عهده آن قرار دارد. ایجاد بازاری منصفانه، کارآ و شفاف با ابزارهای متنوع از مهم‌ترین ماموریت‌های این سازمان به شمار می‌رود.
تشکیل، سازماندهی و اداره بازار اوراق بهادار، پذیرش اوراق بهادار، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا و نظارت بر فعالیت آن‌ها و نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار از جمله وظایف بورس اوراق بهادار تهران است.

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران

وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی TSETMC.com یکی از پرطرفدارترین و کاربردی‌ترین وب‌سایت‌ها در میان فعالان بازار سرمایه است. اصلی‌ترین وظیفه این شرکت، راهبری عملیاتی و فنی سامانه رایانه‌ای بورس است. نام وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در میان پربازدیدترین وب سایت‌های ایرانی در سایت الکسا نیز دیده می‌شود.

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه یا به اختصار سمات، یکی دیگر از نهادهای مهم بازار سرمایه است که امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال، مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه معاملات را برعهده دارد. این نهاد زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری

شرکت‌های سرمایه‌گذاری از دیگر نهادهای مالی مهم و کلیدی بازار سرمایه هستند که با بهره‌گیری از نیروهای متخصص و حرفه‌ای، به مدیریت دارایی افرادی مشغول هستند که نمی‌خواهند به صورت مستقیم به خرید و فروش سهام و انجام معاملات در بازار بورس بپردازند. وظیفه این شرکت‌ها، سرمایه‌گذاری وجوه جمع‌آوری شده از مشتریان در ترکیبی از اوراق بهادار مختلف است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری

از دیگر نهادهای مهم و کلیدی بازار سرمایه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که بنا بر تعریف ماده ۱ بند ۲۰ قانون بازار اوراق بهادار، نهادهای مالی هستند که فعالیت اصلی آن‌ها سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است و مالکین واحدهای آن نیز نسبت به سود و زیان صندوق شریک هستند. وجوه دریافتی از سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها در ترکیب متنوعی از اوراق بهادار و سایر دارایی‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به ویژه برای کسانی که دانش کافی از بازار سرمایه ندارند یا نمی‌توانند اتفاقات این بازار را پیگیری کنند، گزینه‌ای بسیار خوب برای ورود به بورس و سرمایه‌گذاری در این بازار به شمار می‌روند.

معرفی سایت های کاربردی برای فعالان بازار بورس

یکی از مهم‌ترین سوالات فعالان بازار سرمایه به ویژه در ابتدای ورود به این بازار این است که اطلاعات مورد نیاز برای تحلیل بازار سرمایه را از چه منبعی به دست آورند. در ادامه مطلب به این سوال پاسخ می‌دهیم و برخی از وب سایت‌های پرطرفدار و کاربردی برای کسب اطلاعات بورسی را به شما معرفی می‌کنیم.

۱/ سایت مدیریت فناوری بورس تهران

وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی www.tsetmc.com همانگونه که پیش از این هم گفتیم یکی از جامع‌ترین و کاربردی‌ترین وب سایت‌هایی است که اطلاعات بسیار خوبی درباره نمادهای معاملاتی مختلف در آن ارائه شده است.
در این وب سایت می‌توانید آمار و نمودارهای مربوط به معاملات روزانه سهام، وضعیت بازارهای مختلف بورس، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و … را مشاهده کنید و از این اطلاعات برای تحلیل بهتر بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب برای انجام معاملات در این بازار استفاده کنید.

۲/ سایت کدال

سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران یا کدال به نشانی www.codal.ir یکی دیگر از وب سایت‌های پرکاربرد بازار سرمایه است که اطلاعات و گزارشات مالی شرکت‌های بورسی در این وب سایت جمع‌آوری و منتشر می‌شود.

۳/ سایت فیپیران

مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران یا فیپیران به نشانی www.fipiran.com از دیگر سایت‌هایی است که در آن اطلاعات مختلفی از بازار سرمایه ارائه شده است.از جمله این اطلاعات می‌توان به وضعیت معاملات سهام در بورس، شاخص‌های مختلف این بازار و البته اطلاعات جامع و بسیار خوبی درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری اشاره کرد.

۴/ سایت sena.ir (خبرگزاری بازار سرمایه ایران)

این وبسایت پایگاه خبری بازار سرمایه است و جایگاه بالایی در میان سایت‌هایی که اخبار بازار را پوشش می‌دهند، دارد. همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، فعالیت در بازار سرمایه به اخبار و اطلاعات گره خورده است. سنا اخبار و جریان اطلاع‌رسانی در بازار سرمایه را پوشش می‌دهد.

۵/ سایت seo.ir (وبسایت سازمان بورس و اوراق بهادار)

یکی از منابع مهم کسب اطلاعات پیرامون بازار سرمایه، سایت سازمان بورس و اوراق بهادار است. اطلاعاتی که در این سایت منتشر می‌شود شامل برنامه‌های آموزشی سازمان بورس، معرفی نهادهای فعال، معرفی و اطلاعات تماس سازمان‌های فعال در بازار سرمایه، قوانین و مقررات، آیین‌نامه‌ها و … اطلاعاتی از این دست هستند.

۶/ سایت ifb.ir (وبسایت فرابورس ایران)

دومین شرکتی که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند، فرابورس است. در این بازار نیز مانند بازار بورس، اوراق بهادار معامله می‌شود. پس به همین منوال، اطلاعات آن برای سرمایه‌گذاران اهمیت بالایی دارد. در سایت فرابورس اطلاعات شرکت‌های فعالی در این بازار، قوانین و مقررات، آیین‌نامه بازارهای مختلف فرابورس، اطلاعات نمادها و … اطلاعاتی از این دست منتشر می‌شود.

۷/ سایت ime.co.ir (بورس کالای ایران)

سومین بازار بورس کشور، بورس کالا است که در آن انواع مختلفی از کالاها معامله می‌شود. اطلاعات مربوط به عرضه کالاهای جدید، محدودیت‌های خرید، آمار معاملات، قوانین و مقررات و … در این وبسایت منتشر می‌شود.

سخن آخر

بورس بازار جذاب و هیجان‌انگیز است که در عین سودآور بودن ریسک کاهش سرمایه نیز در آن وجود دارد. بازاری که اگر اطلاعات خوبی از آن داشته باشید و با شناخت وارد آن شوید، می‌توانید سود خوبی از آن به دست آورید. در این مطلب سعی کردیم در یک نگاه این بازار را بررسی کنیم و به شما بگوییم که بورس چیست و چگونه در بورس سرمایه‌گذاری کنیم؟ راهنمای کامل سرمایه گذاری در بورس برای تازه واردان، که می‌تواند شروعی برای آشنایی با این بازار و نحوه سرمایه‌گذاری در آن باشد. برای آشنایی بیشتر با بازار بورس و مبانی سرمایه‌گذاری موفق در این بازار، دوره‌های آموزش بورس آگاه را فراموش نکنید.

فرق بورس و فرابورس چیست؟

بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه‌ای از بازار سرمایه هستند، اما شرایط پذیرش شرکت‌ها در بورس سخت‌گیرانه‌تر از فرابورس است.

به گزارش شهرآرانیوز، بازار‌های مالی تشکیلات پیچیده‌ای هستند که ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود را دارند و نقش مهمی در قیمت‌گذاری بازار ایفا می‌کنند. به‌طور گسترده، به هر بازاری که در آن معاملات اوراق بهادار صورت می‌گیرد، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات، بازار‌های مالی گفته می‌شود. بازار‌های مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایه‌داری بسیار حیاتی هستند. امروزه بسیاری از بازار‌های مالی در سراسر جهان (مانند بازار‌های سهام) معاملات خود را از طریق بورس انجام می‌دهند.

بورس، بازاری است که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می‌شوند.

به بورسی که در آن دارایی‌های مالی یا به عبارتی دارایی‌های کاغذی معامله می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروت‌های واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش می‌شود، بورس کالا گفته می‌شود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالا‌های یادشده در آن وجود دارد.

البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران این بورس راه نیافتاده است.

بازار فرابورس چیست؟

فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکت‌ها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری می‌شود. بازا فرابورس فرایند پذیرش و خرید و فروش در آن راحت‌تر است و شرکت‌‌های کوچک هم می‌توانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، سامان‌دهی و هدایت بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از تفاوت های بورس و فرابورس این‌رو شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و می‌توانند از تمام مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا می‌خواهند سریع‌تر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحت‌تر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها کاهش یابد.

همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

فرابورس برای عرضه و نقل‌وانتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نام‌های بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکت‌های کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.

اما تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟

تقسیم‌بندی بازار:

بازار بورس به‌طور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج می‌شود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزار‌های نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیم‌بندی و تعداد این دو بازار است.

فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس:

شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط ساده‌تر تشکیل شده تا شرکت‌های کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند. در جدول زیر می‌توانید تفاوت بورس و فرابورس را در خصوص شرایط پذیرش به خوبی مشاهده کنید:

تفاوت های بورس و فرابورس

شرایط پذیرش	بازار بورس			بازار فرابورس
	تابلو اصلی بازار اول	تابلو فرعی بازار اول	بازار دوم	بازار اول	بازار دوم
حداقل سرمایه ثبت شده شرکت	۱۰۰ میلیارد تومان	۵۰ میلیارد تومان	۲۰ میلیارد تومان	یک میلیارد تومان	۱۰۰ میلیون تومان
حداقل سهام شناور	۲۰ درصد	۱۵ درصد	۱۰ درصد	۱۰ درصد	پنج درصد
حداقل تعداد سهام‌داران	هزار نفر	۷۵۰ نفر	۲۵۰ نفر	۲۰۰ نفر	–
حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوط	سه سال	سه سال	دو سال	حداقل دو سال از زمان بهره‌برداری با ارائه خدمات گذشته باشد	حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد
زیان انباشته	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها	۳۰	۲۰	۱۵	۱۵	–
سودآوری	سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	–

• بورس اوراق بهادار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به همراه دارد، اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.

• دیگر تفاوت بورس و فرابورس، ساعات معامله‌ی این دو بازار است. بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲٫۳۰ (به غیر از تعطیلات رسمی) فعالیت می‌کند، اما ساعات کار فرابورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس:

پذیرش و درج شرکت‌های سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس شرایط کمتری نیاز دارد و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.

شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکت‌هایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس می‌کنند (به غیر از شرکت‌های حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.

سهام‌داران شرکت‌های پذیرش شده در بازار فرابورس می‌توانند از طریق وثیقه‌گذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس ایران را به‌عنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقه‌گذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت می‌شناسد.

• امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:

شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس می‌توانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرح‌های موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه‌گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.

اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راه‌حلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به‌سادگی امکان‌پذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکت‌های حاضر در فرابورس ایران می‌توانند بسیار راحت‌تر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.

سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و نقد شوندگی بالاتری رو‌به‌رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آن‌ها برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد.

در نظر داشته باشید که سهام شرکت‌های فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما می‌توانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاری‌های رسمی دریافت کنید.

تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟

کارشناس بازار سرمایه گفت: بازار پایه فرابورس بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان بورس در شهریور ۱۳۹۸ رنگ بندی شد که هر کدام دامنه نوسان متفاوتی دارند.

در پاسخ به این سوال که چه فرقی بین بورس و و فرابورس بازار پایه وجود دارد؟ اظهار کرد: بازار‌های تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار که خود شرکت‌های مستقل سهامی هستند، به ترتیب قدمت، شرکت بورس، بورس کالا، فرابورس و بورس انرژی هستند که اوراق بهادار شامل سهام، حق تقدم، اوراق مشارکت، اوراق صکوک، امتیاز تسهیلات مسکن، اوراق مشتقه و واحد‌های صندوق‌های قابل معامله در بورس و تفاوت های بورس و فرابورس فرابورس معامله می‌شوند.

او افزود: البته در فرابورس علاوه بر موارد فوق، امکان معاملات دارایی‌های فکری شرکت‌های کوچک و متوسط sme نیز وجود دارد. بورس کالا شامل معاملات محصولات فیزیکی فلزی، معدنی، کشاورزی و پتروشیمی، ابزار‌های مالی کالا محور مثل اوراق سلف و سپرده کالایی و ابزار‌های مشتقه وابسته به کالاها، بازار املاک و‌مستغلات و‌بازار صندوق‌های قابل معامله کالایی است و در بورس انرژی عمدتا نفت و میعانات و گاز و زغال‌سنگ و برخی فراورده‌های پالایشگاه‌ها مثل نفت کوره و برق، اوراق تامین مالی و مشتقه وابسته به آن‌ها معامله می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: اوراق بهادار در بورس و فرابورس معامله می‌شوند و تفاوت اصلی آن‌ها در الزامات پذیرش ناشران (شرکت‌ها) در تابلو‌های معاملاتی است؛ البته بازار فرابورس تابلو‌های منحصر به فردی برای sme ها، قرارداد‌های تامین مالی جمعی و دارایی فکری نیز دارد، هر چند در هر دو بازار مهم‌ترین دارایی‌هایی که معامله می‌شوند سهام، حق تقدم، ابزار‌های بدهی و واحد‌های صندوق‌های سرمایه گذاری و به صورت محدود ابزار‌های مشتقه است که البته سهم اوراق مشتقه اختیار فروش تبعی در معاملات در حال افزایش است.

قلی پور در ادامه بیان کرد: همه ناشران پذیرفته شده در بورس، این قابلیت را داشته‌اند که در فرابورس هم پذیرفته شوند، چرا که تمام الزامات فرابورس را برای پذیرش می‌توانستند رعایت کنند، ولی عکس مسئله درست نیست، چرا که الزامات پذیرش شرکت‌ها در بورس از فرابورس سخت‌گیرانه‌تر است. هر چند ممکن است یک شرکت فرابورسی هم باشد که قابلیت پذیرش در بورس را هم داشته، ولی برای تمام شرکت‌های فرابورسی این قابلیت وجود ندارد.

این کارشناس در ادامه درباره میزان ریسک این بازار‌ها گفت: برای سهام، وضعیت و تاریخچه سودآوری تفاوت های بورس و فرابورس شرکت، عمر شرکت و تعداد صورت‌های مالی حسابرسی شده در سابقه فعالیت شرکت، میزان سرمایه ثبتی شرکت، حداقل تعداد سهامداران و درصد سهام شناور، مدت تصدی مدیران شرکت، وجود یا عدم وجود زیان انباشته و نوع گزارش حسابرس در قابلیت پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار بورس و فرابورس اثر گذار است. خود بورس بازار اول (شامل تابلوی اصلی و فرعی) و بازار دوم دارد و فرابورس هم بازار اول، دوم، پایه و سوم را دارد. از فرابورس به بورس و از بازار پایه به بازار اول در فرابورس و از بازار دوم به بازار اول بورس، شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها سخت‌گیرانه‌تر می‌شود.

او در ادامه بیان کرد: بنابراین شرکت‌های بورسی بزرگ‎تر، در زمان پذیرش سودآورتر از شرکت‌های فرابورسی هستند هر چند ممکن است یک شرکت فرابورسی هم بزرگ و سودآور باشد؛ بنابراین قاعدتا ریسک شرکتی تفاوت های بورس و فرابورس که در بازار پایه فرابورس پذیرش شده بیشتر از بازار دوم و آن هم بیشتر از بازار اول فرابورس و همه آن‌ها هم بیشتر از بازار دوم بورس و بازار اول است.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: از نظر معاملاتی تفاوت خاصی برای سرمایه گذاران وجود ندارد، البته بعضا از نظر دامنه نوسان، حجم مبنا، لزوم تایید ناظر بازار به ویژه در بازار پایه فرابورس تفاوت‌هایی در شرایط معاملات وجود دارد. همچنین حساسیت و تایید سازمان بورس در اطلاعات مالی شرکت‌ها از بازار پایه فرابورس به تابلو اصلی بورس بیشتر می‌شود، یعنی در بازار پایه سازمان اطلاعات منتشره شرکت را بررسی و تایید نمی‌کند، در حالی که در بازار اول بورس حداکثر حساسیت بر کیفیت و کمیت گزارش‌های منتشره شرکت‌ها وجود دارد.

قلی پور در پاسخ به این سوال که آیا شرکت‌هایی که از بورس اخراج شدند و یا نتوانستند پذیرش بگیرند در فرابورس پذیرش می‌شوند؟ بیان کرد: بر اساس مفاد ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، معاملات سهام شرکت‌های سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس، باید در بازار سرمایه صورت گیرند، بنابراین اخراج کامل نماد شرکتی از بازار سرمایه مقدور نیست فقط از تابلوی معتبرتر به تابلو با اعتبار کمتر منتقل می‌شوند تا جایی که به بازار پایه برسند، جایی که شرکت‌ها فقط ثبت شده و پذیرش نمی‌شوند و صرفا معاملات سهام شان در این بازار بدون هیچ مسئولیتی برای سازمان از نظر تایید یا عدم تایید گزارش‌های مالی انجام می‌شود. تاکید می‌کنم که ممکن است شرکت معتبری هم در بازار پایه باشد و علاقه‌ای به پذیرش در تابلو‌های معتبرتر را نداشته باشد، ولی معمولا این شرکت‌ها یا سودآوری ندارند یا طرح‌هایشان به بهره برداری نرسیده است.

این کارشناس درباره دسته بندی و دامنه نوسانات بازار پایه فرابورس گفت: بازار پایه فرابورس بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان بورس در شهریور ۱۳۹۸ رنگ بندی شد و بازار پایه به سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز طبقه بندی شد. تابلوی زرد برای شرکت‌ها با حداقل تخلفات ناشر در ارائه و افشا اطلاعات مالی و صورت‌های مالی حسابرس شده است.

او در پایان تصریح کرد: تابلو قرمز هم برای شرکت‌هایی است که در آستانه حکم دادگاه مبنی بر ورشکستگی یا تصمیم مجمع به انحلال شرکت قرار دارند یا عدم ارائه اطلاعات برای بیش از ۳ سال داشته‌اند و تابلوی نارنجی بین شرایط این دو تابلوی زرد و قرمز محدودیت‌های معاملاتی هر تابلو هم از نظر دامنه نوسان و تایید معاملات توسط ناظر بازار متفاوت است. به عنوان مثال دامنه نوسان در روز عادی در تابلوی زرد مثبت منفی ۳ درصد، نارنجی ۲ درصد و قرمز یک درصد است.

چند بازار در فرابورس داریم؟

بازار سرمایه ایران از 2 بازار بورس و فرابورس تشکیل شده اند. بازار فرابورس (OTC) دومین بازار معامله در ایران است. فرابورس مکانی برای معامله سهام شرکت هایی است که موفق به پذیرش در بورس نشده اند. بازار فرابورس متشکل از چند بازار می باشد. در این پست به بررسی این موضوع می پردازیم که چند بازار در فرابورس داریم؟ انواع بازارهای فرابورس عبارتند از بازار اول فرابورس، بازار دوم فرابورس، بازار سوم فرابورس (بازار عرضه)، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) فرابورس، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه که هر کدام قوانین معاملاتی و شرایط پذیرش مخصوص به خود را دارند.

با بورس فردا همراه باشید تا با انواع بازار فرابورس در ایران آشنا شوید.

آشنایی با انواع بازارها در فرابورس

مواردی که در این مقاله به ترتیب مورد بررسی قرار می گیرند:

• چند بازار در فرابورس داریم؟
• قوانین جدید بازار پایه فرابورس

چند بازار در فرابورس داریم؟

• ساختار فرابورس چگونه است؟

ساختار جدید فرابورس ایران از چهار بازار تشکیل شده است که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم که هر کدام را توضیح مختصری می دهیم.

بازار اول فرابورس:

در این بازار سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش می‌شوند و مورد معامله قرار می‌گیرند که مانند بورس انجام میشود و نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است که البته بیشتر سهم‌ها در آن جای دارند.

بازار دوم فرابورس:

در بازار دوم فقط سهام شرکت های سهامی عام مد نظر است به طور مثال : سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود.

بازار پایه:

سرمایه گذاران و سهامداران میتوانند به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار از بازار پایه استفاده کنند. بازار پایه فرابورس قبلا شامل سه تابلوی الف، ب و ج بود. در قانون جدید، تابلوها به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند. بازار زرد نوسان معاملات مثبت و منفی ۳ درصد دارد و در تابلوی نارنجی، دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۲ درصد و در تابلوی قرمز، مثبت و منفی ۱ درصد است. نکته مهمی که درباره ی بازار پایه حائز اهمیت است این است که این بازار به منظور برنامه های توسعه کشور ایجاد شده و براساس یکی از الزامات ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه و ماده ۳۶ احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور است، که می‌گوید هر شرکت سهامی عام باید سازوکار معاملاتی داشته باشد و باید پذیرش شود. شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش می‌شوند، در باز‌ار پایه درج می‌گردد.

بازار ابزارهای نوین مالی :

در این نوع بازار کلیه ابزارهای مالی که به تائید شورای عالی بورس رسیده قابل پذیرش و معامله است جای دارند مانند: انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک.

بازار مشتقه :

در بازار مشتقه اوراق اختیار خرید و اوراق اختیار فروش مورد معامله قرار می گیرند.

قوانین جدید بازار پایه فرابورس

طبیعی است که با دانستن قوانین به روز و جدید هر کسب و کاری افراد هوشیار تر قدم بر میدارند. قوانین جدید بازار پایه فرابورس از این قبیل اند:

1. در صورت وجود صف خرید و فروش در سه روز متوالی در یک جهت، چنانچه صرف خرید و فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معامله دو در ده هزار( 0.0002) تعداد سهام شرکت باشد در جلسه معاملاتی بعد دامنه نوسان در هر یک از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب 5، 4 و 2 درصد خواهد شد و سپس دامنه نوسان به شرایط قبل باز می‌گردد و محاسبات صفحه خرید و فروش مجدد پس از روز اعمال تغییر دامنه نوسان انجام خواهد شد.

تبصره: پس از افزایش دامنه نوسان قیمتی نماد معاملاتی و بازگشایی نماد معاملاتی (به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت موضوع ماده 13 دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان یا وجود اقدامات شرکتی)، مبنای محاسبه شکل گیری مجدد ثبت خرید و فروش از روز بازگشت دامنه نوسان قیمتی نماز به حالت عادی (در تابلوی زرد صد در صد، تابلو نارنجی دو درصد و در تابلو قرمز یک درصد) است.

2. صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام و مختلط می توانند تا حداکثر 10 درصد از دارایی های تحت مدیریت صندوق را در بازار پایه سرمایه گذاری کنند.

3. در صورتی که قابلیت اتکا و به موقع بودن ارائه اطلاعات ناشران درج شده در بازار پایه طبق دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان بهبود یابد، فرابورس می‌تواند برای ارائه پیشنهاد به سازمان در راستای افزایش نصاب سرمایه گذاری صندوق ها در بازار پایه اقدام کند.

4. از تاریخ ابلاغ این مصوبه، شرکت هایی که صورت های مالی سالانه حسابرسی شده آنها دو سال مالی متوالی ارائه نشود، مدیران شرکت علاوه بر جریمه نقدی حسب مورد سلب صلاحیت خواهند شد.

5. در جهت ارتقای شفافیت شرکت های بازار پایه در صورت درخواست ناشر، فرابورس پذیرش این شرکت ها را در هیات پذیرش در اولویت بررسی قرار دهد.

6. درخواست فعالان بازار پایه مبنی بر عدم اجرای مصوبه شورا در خصوص عدم نمایش مطنه های قیمت (پس از شش ماه) در شورای عالی بورس طرح شود.

7. معاونت نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان موضوع کد های اشخاص حقیقی و حقوقی بازار پایه را بررسی و در صورت احراز تخلف ضمن انجام اقدامات قانونی، نتیجه از سوی سازمان به شورای عالی برگزار خواهد شد.

8. امکان انجام خرید اعتباری و قرار گرفتن سهام درج شده در بازار پایه به عنوان ارزش تضمین تصویب و مقررات ضرایب مربوطه توسط کمیته پایش ریسک بازار تعیین و ابلاغ شود.

سوالی که برای بسیاری از سهامداران و سرمایه گذاران پیش می آید این است که تفاوت عرضه اولیه در بورس و فرابورس در چیست؟ که باتوجه با توضیحات فوق متوجه این شدید که در مورد عرضه اولیه هیچ تفاوتی بین بورس و فرابورس وجود ندارد.

با انواع بازار فرابورس و قوانین جدید بازار پایه که یکی از بازارهای اصلی فرابورس است آشنا شدید. در ادامه اشاره ای به بازارهای مالی ایران (بازار بورس و فرابورس و تفاوت های آن ها می اندازیم).

نگاهی به بازا بورس و فرابورس و تفاوت های آن ها

بازار سرمایه ایران متشکل از بازار بورس و فرابورس است. در واقع شرکت هایی که موفق به پذیرش در بورس نمی شوند سهام خود را در فرابورس عرضه و معامله می کنند. در بالا گفتیم که چند بازار در فرابورس داریم؟ و با انواع بازار های فرابورس آشنا شدید. کلمه بازار به معنی هر مکان یا (شبکه ارتباطی مانند اینترنت) است که شرایط مناسبی را به وجود بیاورد که خریدار و فروشنده یک کالا بتوانند ارتباط بگیرند و معامله ای بین آنها صورت بگیرد. اگر بخواهیم بگوییم بورس چیست به زبان ساده می توان گفت بورس یک بازار مالی است و در بازار بورس معامله بر روی سهام شرکت های سهامی عام صورت می گیرد به عبارتی در بازار بورس سهام شرکت ها خرید و فروش می شود. بورس دارای انواع مختلفی است مانند: بورس کالا ، بورس اوراق بهادا ر ، بورس انرژی ، بورس ارز.

فرابورس چیست و تفاوت بازار بورس و فرا بورس

فرابورس مانند بورس، مکانی برای سرمایه گذاران و سهامداران است تا بتوانند دارایی های خود را با یکدیگر معامله کنند اما با این تفاوت که شرکت هایی که نتوانسته اند به هر دلیلی در بورس ثبت شوند میتوانند در بازار فرابورس اقدام به معامله کنند. بازار فرابورس در اصل دومین بازار سرمایه ایران با نام فرابورس به انگلیسی: Over the Counter Market (به اختصار OTC) است یکی از مزیت های بازار فرابورس راحت‌تر بودن فرایند پذیرش و خرید و فروش در آن می باشد.

شرکت‌‌های کوچک هم می‌توانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند. البته، سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارش‌گیری، در طول یک سال مالی، شرکت‌های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. که این موضوع سبب شده تا ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد. تعداد قابل توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله می‌شوند و در نتیجه این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است.

سوالاتی مانند: بورس بهتر است یا فرابورس؟ یا فرق بورس و فرابورس به زبان ساده، شرایط پذیرش در بورس و فرابورس، انتقال از فرابورس به بورس و… در ذهن اکثر افرادی که در بازار بورس فعالیت می کنند نقش می بندد که دانستن پاسخ درست این سوالات به طبع کمک بسیاری در هوشمندی سرمایه گذاری آنها می کند. با اطمینان میتوان گفت که بین بازار بورس و فرابورس تفاوت هایی وجود دارد که در ذیل به آن می پردازیم.

تفاوت بازار بورس و فرا بورس :

همانطور که در تعریف بورس و فرابورس در قسمت بالا توضیح دادیم، متوجه شدید که بازار بورس فقط دو نوع بازار دارد که هر دو این بازار ها با هم در ارتباط هستند و مرتبط هستند اما در فرابورس، همانطور که در بخش چند بازار در فرابورس داریم؟ ذکر شد 6 بازار در فرابورس وجود دارد.

• فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس :

به منظور پذیرش و قبول شدن در فعالیت کردن در بازار بورس برای شرکت ها کمی سخت تر است به همین علت شرکت هایی که نتوانسته اند در بازار بورس پذیرش شوند اقدام به فعالیت در بازار فرابورس می کنند. در ادامه سعی داریم با نمایش جدول نحوه پذیرش در بازار بورس و فرابورس را در اختیارتان قرار بدهیم.

یکی از مزیت های فرابورس نسبت به بورس این است که شرکت هایی که در فرابورس پذیرفته شده اند میتوانند از فروشی که از سهام خوشان داشته اند از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند و میتوانند از طریق سرمایه گذاران جدید و افزایش سرمایه خود را از لحاظ مالی تامین کنند.

یکی از مزایای فرابورس معافیت از مالیات است به طور مثال: برای شرکت‌هایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس می‌کنند (به غیر از شرکت‌های حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.

به منظور اخذ تسهیلات، سهامداران و سرمایه گذاران شرکت های پذیرش شده در فرابورس میتوانند با گذاشتن وثیقه اقدام کنند بدین دلیل که شبکه بانکی، سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس ایران را به‌عنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقه‌گذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت می‌شناسد.

• امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی :

با پذیرش در بازار فرابورس، سرمایه گذاران و سهامداران می توانند با ارائه مدارک مشخص به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرح‌های موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه‌گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.

• نبود حجم مبنا :در تفاوت های بورس و فرابورس بازار فرابورس به علت عدم وجود حجم مبنا ، معاملات خیلی روان تر انجام میشوند و از نقد شوندگی بالاتری برخوردار هستند.

بازار بورس و بازار فرابورس مکانی بازارهای مالی هستند که در آن ها سهام شرکت ها مورد معامله قرار می گیرد. سهام شرکت هایی که موفق به پذیرش در بورس نشده اند در بازار فرابورس معامله می شود. هدف اصلی نگارش این پست پاسخ به به این سوال بود که چند بازار در فرابورس داریم؟ بازار فرابورس شامل 5 بازار اصلی بازار اول فرابورس، بازار دوم فرابورس، بازار سوم فرابورس (بازار عرضه)، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) فرابورس، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه می باشد که توضیحاتی در خصوص هر کدام از انواع بازارهای فرابورس و قوانین جدید بازار پایه فرابورس ذکر شد که امیدواریم برای شما مفید بوده باشد.