وارن بافِت میگوید:
مفهوم بازار خارج از بورس چیست؟
به گزارش مشرق، بازار خارج از بورس یا Over-the-counter market به بازاری گفته میشود که بدون مکان فیزیکی مرکزی است در این بازار شرکت کنندگان شرکت کنندگان از طریق سامانههای الکترونیکی، تلفن و ایمیل با هم در ارتباط هستند.
این بازار از ابتدای دهه ۷۰ میلادی در کشورهای صنعتی مدرن شکل گرفت و حجم معاملات در آن دربرخی موارد بسیار بیشتر از بورسهای معمولی بوده است.
بیشتر بخوانید:
نیروگاههای بنیاد مستضعفان وارد بورس میشود
فیلم/ گسترش سامانه بورس در سایه تحریمها
شاخص بورس دوباره مثبت شد
با توجه به امکانات الکترونیکی این بازار انجام معاملات به صورت ۲۴ ساعته انجام میشود که این موضوع در مقایسه با یک بورس معمولی مزیت عمدهای محسوب میشود و از طرفی داد و ستدکنندگان از نقاط مختلف جهان میتوانند با هم در ارتباط باشند.
در مواردی به کارگزاران دربازارهای خارج از بورس کارگزار معامله گر گفته میشود چرا که میتواند اقلام معاملاتی را به حساب و مخاطره خود، خرید و فروش کند.
در جهان ۳ نوع بازار خارج از بورس از جمله بازار معاملات سنتی، بازار معاملاتی الکترونیکی و بازار معاملاتی بهینه وجود دارد.
بازار معاملات سنتی
در این بازار معامله گران به عنوان بازارساز، قیمت خرید و فروش را اعلام میکنند.
معامله گران قیمتهای پیشنهادی را اعلام میکنند و قیمت قابل اجرا از طریق تلفن مذاکره میشود و یا از طریق سایتهای اینترنتی اعلام میشود.
باتوجه به اینکه دو طرف معامله از قیمتی که در یک مقطع زمانی توسط تلفن ارائه میشود باخبرند به این گونه معاملات، معامله دو طرفه گفته میشود.
بازار معاملاتی الکترونیکی
بازار معاملاتی الکترونیکی شبیه معاملات الکترونیکی در بورس است، اما به دلیل آنکه از استاندارد کمتری برخوردار است و فاقد قرار داد طراحی شده است آن را بازار خارج از بورس مینامند.
بازار معاملاتی بهینه
بازار معاملاتی بهینه ترکیبی از دو بازار معاملات سنتی و معاملاتی الکترونیکی بوده و معامله گر براساس آنها به معاملات الکترونیکی میپردازد.
معامله گر قیمت خرید و فروش خود را انحصارا به اطلاع فعالان بازار میرساند و معامله گر در این شکل معامله به عنوان طرف معامله در هر قرارداد عمل میکند و نصف ریسک اعتباری در بازار به او باز میگردد.
عمق بازار بورس چیست؟ تخمین زمان انتظار برای خرید و فروش دارایی
در بازارهای مالی، شرایط بازار هر لحظه تغییر میکند. در اینجا پای سرمایه ما در میان است و خرید و فروش به موقع میتواند تاثیر مستقیمی روی حفظ سود و سرمایه یا افزایش آن داشته باشد. اما انجام به موقع یک معامله، علاوه بر ثبت به موقع سفارش، وابسته به وجود طرف دیگری برای آن معامله نیز هست. برای مثال اگر خریدار سهامی باشیم، باید فروشندهای هم در آن سوی معامله وجود داشته باشد تا این معامله انجام شود. این مساله وابسته عمق بازاری است که در آن معامله میکنیم. هر چه بازار عمیقتر باشد، خرید و فروش در آن سریعتر انجام میشود و نقدشوندگی در آن بالاتر است. اما معنای عمق بازار در بورس چیست؟ چه عواملی عمق یک بازار را تعیین میکنند؟ آیا بازار بورس تهران، بازاری عمیق برای معامله است؟ در ادامه به این پرسشها پاسخ میدهیم.
عمق بازار بورس چیست؟
به عنوان سادهترین تعریف ممکن باید گفت عمق بازار نشانگر میزان سفارشهای ثبتشده برای معامله یک دارایی در قیمتهای مختلف است. چنین در نظر بگیرید که حجم عرضه و تقاضا در سطحی قرار گیرد که سهامداران بتوانند بدون آنکه در صف خرید یا فروش قرار بگیرند، معاملات مورد نظرشان را انجام دهند. این شرایط در حالتی اتفاق میافتد که عمق زیاد بازار باشد. به این ترتیب مشخص است که یک بازار عمیق، بازاری است که نقدشوندگی بالایی داشته باشد. همچنین سرعت انجام معاملات نیز در چنین بازاری بالاست.
در تعریف بازار عمیق باید گفت که در این بازار خرید و فروش دارایی به آسانی صورت میگیرد. یعنی زمان انتظار به منظور خرید یا فروش سهام در این بازار در کمترین میزان ممکن است. در بازار عمیق تنها با حجم سفارشهای بسیار بالا امکان تغییرات قیمتی وجود دارد. از آنجا که نقدشوندگی در این بازارها زیاد است، صفهای خرید و فروش نیز در مدتی کوتاه جمع میشوند.
بیشتر بخوانید
اندیکاتور عمق بازار بورس چیست؟
با نگاهی به نمودار عمق بازار بورس میتوانیم میزان عرضه و تقاضای بازار را در قیمتهای مختلف ببینیم. این نمودار، دو منحنی سبز و قرمز دارد. مانند همیشه منحنی سبز بیانگر سفارشهای خرید و منحنی قرمز نشاندهنده سفارشهای فروش است. اما منظور از نقاطی که روی نمودار عمق بازار بورس قرار دارد چیست؟ این نقاط نشان میدهد که در آن محل تا چه اندازه میتوان به انجام معامله پرداخت. در نمودار عمق بازار یک محور افقی داریم و یک محور عمودی. محور افقی قیمتهایی را نشان میدهد که سفارشهای خرید و فروش در آنها انجام شدهاند. اما حجم سفارشهای ثبتشده را میتوانید در محور عمودی مشاهده کنید.
نمودار عمق بازار را میتوان یک نمودار تجمعی دانست. در این نمودار نقطههای جدید با توجه به مجموع سفارشها در هر قیمت به دست میآیند. تشخیص سفارشهای خرید و فروش به عهده نرمافزار است. در واقع زمانی که قیمت پیشنهادی برای یک دارایی کمتر از قیمت کنونیاش باشد، میتوان دریافت که این سفارش یک سفارش خرید است. به همین ترتیب قیمت پیشنهادی بالاتر از قیمت فعلی به منزله سفارش فروش تلقی میشود.
در دو طرف نمودار عمق بازار، سفارشهای خرید و سفارشهای فروش انجامنشده قرار دارد. اگر حجم سفارش خرید بیشتر از سفارش فروش باشد، به بیان دیگر تقاضا بیشتر از عرضه باشد، در سمت مربوط به سفارشهای خرید، دیوار خرید ایجاد خواهد شد. دقیقا عکس این موضوع نیز صادق است و در زمانی که حجم سفارش فروش بیش از سفارش خرید (عرضه بیشتر از تقاضا) باشد، دیوار فروش به وجود میآید.
بیشتر بودن حجم و تعداد سفارشهای فروش نسبت به سفارشهای خرید باعث میشود تا بازار در کوتاه مدت دچار کاهش قیمت شود و برعکس. در واقع ایجاد دیوار فروش را به عنوان یک مقاومت و دیوار خرید را به عنوان یک سطح حمایتی در نظر میگیریم.
اثر سرمایهگذاران بزرگ در عمق بازار بورس چیست؟
میدانیم که میتوان پس از ثبت سفارش و پیش از آنکه سفارش انجام شود، آن را لغو کرد. به این ترتیب سرمایهگذارانی که دارایی زیادی دارند، سفارشهای خود را در قیمتهایی خاص و البته با حجمهای بالا ثبت میکنند. اما درست پیش از انجام خرید یا فروش، سفارشهای خود را لغو میکنند. به این ترتیب میتوان دریافت که سفارشهای ثبتی همگی فیک و جعلی بودهاند. این سفارشها را میتوان در نمودار عمق بازار مشاهده کرد.
اما دلیل این عمل چیست؟ در واقع سرمایهگذاران بزرگ با این کار، سعی دارند روند قیمتی بازار را کنترل کنند. به این ترتیب میتوانند قیمت سهام را به سمتوسویی که خود تمایل دارند بکشند. با این تفاسیر بهتر است به سراغ نمودارهایی بروید که به صورت تدریجی شکل گرفتهاند. چرا که خبری از سفارشهای فیک در این نمودارها نیست. به این ترتیب میتوان دریافت که اطلاعات نمودار واقعی است.
عوامل موثر بر عمق بازار بورس
در این بخش چند مورد از مهمترین عوامل موثر بر عمق بازار را بررسی میکنیم.
- اختلاف قیمت پیشنهادی عرضه و تقاضا (هرچه اختلاف میان این دو قیمت کمتر باشد، نشانگر عمق بیشتر بازار است.)
- تعداد شرکتهایی که در بورس پذیرفته شدهاند
- تعداد سهامداران حقیقی در این بازار
- نهادهای مالی فعال در بازار بورس
- محدودیت نوسان قیمتی سهام
- وجود بازارسازان
- شفافیت اطلاعاتی
- وجود ابزارهای مالی متنوع و گوناگون
چنانچه بخواهیم عمق بازار یک سهام را بسنجیم، باید به تعداد سهامداران و همچنین تنوع آنها دقت کنیم. تعداد سهامداران بیشتر مساوی است با عمق معاملات بیشتر. این افراد میتوانند از گروههای مختلفی مانند مالکان و سهامداران عمده، هلدینگها، بازارگردانها، شرکتهای سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری، صندوقهای بازنشستگی، سهامداران خرد و یا نوسانگیران روزانه باشند.
سطوح عمق بازار بورس
عمق بازار بورس را میتوان به سه سطح مختلف تقسیم کرد. به این ترتیب عمق بازار در سطح کلیت بازار، سطح صنعت و سطح تکسهمها قابل بررسی خواهد بود. پس با این حساب میتوان گفت ممکن است یک بازار عمق کمی داشته باشد اما سهامی در آن پیدا شود که به هر دلیل معاملاتی با حجم بالا داشته باشد.
عمق بازار در بورس تهران
در خصوص عمق بازار بورس تهران باید گفت که این بازار در دسته بازارهای کمعمق جای میگیرد. رشد سریع قیمت سهام در بازههای زمانی کوتاه در ابتدای سال پیش و همچنین صفهای فروش سنگین و طولانی در زمان رکود بازار، خود مهر تاییدی بر این مسئله است. عوامل مختلفی در این میان موجب شدهاند که بورس تهران با عمقی کم به فعالیت خود ادامه دهد. از آنجا که محدودیتهایی در بورس تهران وجود دارد، عمقبخشی به این بازار چندان موفق نبوده است. به همین دلیل است که اکثر مردم بورس را بازاری پرریسک میدانند که ممکن است موجب از دست رفتن سرمایهشان شود.
صف های خرید و فروش که در برخی موارد چندین روز ادامه پیدا میکند در کنار فقدان ابزارهای مالی بازارساز در معاملات، از جمله دلایلی است که موجب کم بودن عمق بازار بورس تهران شده است. پیشتر گفتیم که بازار پرعمق نقدشوندگی بالایی دارد؛ چرا که شمار زیادی از سهامداران در این بازار همواره در حال معامله هستند.
از آنجا که در بازار تعریف بازار سهام چیست؟ بورس تهران شفافیت اطلاعاتی کم است و شمار معاملهگران تحلیلگر نسبت به معاملهگران کمتجربه کمتر است، فاصله میان ارزش ذاتی سهام و قیمتی که دارایی در آن معامله میشود، زیاد است. این امر به کاهش عمق بازار دامن میزند. بدیهی است که قیمت سهام در این بازار واقعی نخواهد بود.
بیشتر بخوانید
مهمترین دلیل عمق کم بورس تهران
این مشکل به عدم توازن در فعالیت گروههای مختلفی که در این بازار فعالیت میکنند، برمیگردد. اکنون سرمایهگذاران نهادی بزرگ که در شرایط رکود و بحران باید مانع از تلاطم بیش از اندازه بازار شوند، عملکردی منفعلانه دارند. در سمت مقابل سهامداران خرد و صندوقهای سرمایهگذاری که در شرایط عدم اطمینان به این بازار سهام خود را میفروشند، فعالیت بیشتری در بازار دارند. دیدگاه این گروه عاملی است که ریزش و تلاطم بازار را در پی دارد. در نتیجه تمام این موارد، کمعمقتر شدن بازار بورس تهران رقم میخورد.
راهکارهایی برای افزایش عمق بازار بورس تهران
اما با انجام چند راهکار موثر میتوان عمق بازار بورس تهران را افزایش داد. در ادامه چند مورد از اقداماتی را بیان کردهایم که میتوانند به افزایش عمق بازار بورس تهران بینجامند.
- تشویق سرمایهگذاران از طیفهای مختلف به منظور ورود تعریف بازار سهام چیست؟ به بورس
- حضور صاحبان شرکتها در بورس
- طراحی ابزارهای لازم به منظور انتقال منابع افراد عادی و سهامداران خرد به بورس
- ورود سرمایهگذاران نهادی به بازار بورس
- افزایش سرمایهگذاری خارجی در بورس
لازم به ذکر است که نهادهای مالی بزرگ میتوانند عمق بازار را افزایش دهند. همچنین باید به این امر دقت کرد که ابداع اوراق بهادار جدید میتواند نیازهای مشتریان را به شکلی متنوعتر برآورده کند.
جمعبندی
در این مطلب توضیح دادیم که عمق بازار یعنی چه. در مباحث مالی این مسئله به مدتزمان خرید و فروش در بازار مربوط است. یعنی اگر زمان کمی برای خرید یا فروش صرف شود، این امر نشانگر عمق زیاد بازار بورس است. از جمله ویژگیهای بازار عمیق میتوان به نقدشوندگی بالا در چنین بسترهایی اشاره کرد. در بازارهای عمیق تنها با حجمهای بسیار بالا میتوان قیمت را تغییر داد. این تغییر میتواند به صورت صعود و یا نزول قیمت باشد. در این بازارها ورود یا خروج مقادیر زیاد پول اثر چندانی بر قیمتهای سهام ندارد.
در یک بازار عمیق، سفارشها هیچگاه بدون پاسخ نمیمانند. شفافیت و کارایی بازار در کنار عدم محدودیت نوسان قیمت و همچنین وجود ابزارهای متنوع سرمایهگذاری به منظور تامین مالی از جمله مواردی تعریف بازار سهام چیست؟ هستند که میتوانند منجر به زیاد شدن عمق یک بازار شوند. همچنین اگر نمادهای بورسی به مدت طولانی متوقف بمانند و یا نهادهای مالی که توان مالی بالایی دارند برای بازارگردانی اقدامی نکنند، عمق بازار کم خواهد بود.
در پایان نیز لازم است به این امر اشاره کنیم که با توجه به فراهم نبودن شرایط و عدم هماهنگی میان ارگانهای مختلف و با در نظر گرفتن محدودیتهای موجود، بورس تهران از عمق کمی برخوردار است. چنانچه سرمایهگذاران، شرکتها و نهادهای مالی بزرگ قدم به این بازار بگذارند، میتوانند در افزایش عمق آن کمک شایانی کنند.
بورس چیست؟| همه چیز در مورد بازار بورس
بازار بورس ایران از سال 1315 که وان لوترفلد هلندی به سفارش دولت ایران و پس از تحقیق و بررسی، طرح قانونی و اساسنامه تاسیس آن را تهیه کرد، تا به امروز که شاخص کل بازار بورس به عدد دو میلیون نزدیک می شود، راه درازی آمده است. بازار بورس در طول این سال ها فراز و نشیب های بسیاری پشت سر گذاشته و دست خوش تحولات زیادی بوده است. در حال حاضر آزادسازی سهام عدالت و رشد صعودی این بازار باعث شده تا افراد بسیاری فارغ از تجربه و سواد در زمینه سرمایه گذاری، به فعالیت در این بازار علاقه مند شوند. اما بورس چیست؟ چطور باید فعالیت در بازار بورس را شروع کنیم؟
فهرست مطالب
بازار بورس اوراق بهاردار چیست؟
بازار بورس اوراق بهادار محلی برای تبادل اوراق بهاردار (مانند سهام) بین شخصیت های حقیقی و حقوقی است. شرکت ها و موسسات به پشتوانه ارزش دارایی ها و سرمایه های خود برگه هایی را به عنوان سهام در اختیار مشتریان می گذارند. ارزش هر کدام از این سهم ها با بخشی از درارایی های آن شرکت برابر بوده و با بقیه سهم ها نیز مساوی است. افرادی که این سهام را خریداری می کنند، در سود و زیان شرکت شریک هستند.
همچنین شرکت های می توانند برای شروع یا تکمیل پروژه های خود که با مشکل کسری بودجه مواجه است، در بازار بورس اوراق مشارکت منتشر کنند. خریداران این اوراق به نسب سهام خود، در سود و منافع پروژه شریک خواهند شد. در واقع بازار بورس با جمع آوری پول های سرگردان و سرمایه گذاری این پول در پروژه ها و فعالیت های مولد اقتصادی، زمینه را برای سود طرفین فراهم می کند.
بازار بورس کالا چیست؟
وقتی از بازار بورس صحبت می شود، تصویری که در ذهن بسیاری از افراد شکل می گیرد، بورس اوراق بهاردار است. اما در کنار این بازار، بورس کالا نیز وجود دارد که در آن به جای دارایی ها مالی و اوراق بهادار، دارایی های فیزیکی معامله می شوند. در این بازار می توان مواد اولیه مورد نیاز برای تولید محصولات و فراورده های نفتی، صنعتی و پتروشیمی را معامله کرد.
چرا در بازار بورس سرمایه گذاری می کنند؟
انگیزه افراد برای سرمایه گذاری در بورس مانند تمام فعالیت های سرمایه گذاری، کسب سود و درآمد است. هرچند در بازار فرصت های مختلفی برای سرمایه گذاری وجود دارد، اما سرمایه گذاری در بازار بورس می تواند ضمن افزایش سرمایه افراد و ایجاد درآمد برای آنها، سرمایه مورد نیاز شرکت ها برای توسعه و پیشبرد اهداف را نیز تامین کند. به این ترتیب میزان اشتغال نیز افزایش یافته و اقتصاد کشور روز به روز قوی تر می شود. این معامله دو سر سود توجه افراد فعال در بازار سرمایه را به خود جلب کرده است. در این چرخه افزایش سرمایه شرکت موجب ایجاد اشتغال و توسعه و در نتیجه ارزش دارایی های آن شده، و این ارزش دارایی نیز باعث افزایش ارزش سهام سرمایه گذاران می شود.
علاوه بر این سرمایه گذاری در سهام شرکت ها از سرمایه افراد در مقابل اثرات تورم و کاهش ارزش پول محافظت می کند. ارزش دارایی های یک شرکت به نسبت تورم افزایش می یابد و از این رو به میزان افزایش تورم، سرمایه خریداران سهام نیز افزایش می یابد. علاوه بر این شفافیت معاملات و قوانین سخت گیرانه بازار بورس از اتلاف سرمایه سهام داران جلوگیری می کند. اگر اطلاعاتی در زمینه سرمایه گذاری ندارید، می توانید با مطالعه مقاله آشنایی با روش های سرمایه گذاری وارن بافت کمی با این مقوله آشنا شوید.
تفاوت بازار بورس و فرابورس
بازار بورس برای شفافیت معاملات و جلوگیری از ایجاد تشنج در بازار، دارای قوانین سخت گیرانه است که باعث می شود برخی از شرکت ها نتوانند به سادگی وارد این بازار بشوند. همچنین این برای کنترل سرمایه ها در این بازار، میزان رشد یا افت شاخص برای یک روز در یک محدوده معین تعیین می شود. ساعات کار آن نیز محدود و بین ساعات نه صبح تا 12 و نیم ظهر است.
اما بازار فرابورس با رفع برخی از محدودیت و انعطاف پذیری زیاد، شرایط حضور تعداد بیشتری از شرکت ها در این بازار را فراهم آورده است. حداقل سرمایه مورد نیاز در این بازار بسیار کمتر از بورس است و ساعات کاری آن نیز دارای انعطاف بیشتری است. همچنین برای ترغیب شرکت ها برای حضور در این بازار، مشوق هایی مانند معافیت مالیاتی و امکان استفاده از سهام شرکت به عنوان وثیقه برای دریافت تسهیلات بانکی در نظر گرفته شده است.
چطور فعالیت در بورس را شروع کنیم؟
برای شروع معامله در بورس باید ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کنید. پس از ثبت نام در این سامانه و احراز هویت، یک کد معامله برای شما ارسال می شود. اما معامله در بورس تنها از طریق کارگزاری ها مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار ممکن است و شما به تنهایی نمی توانید نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنید. در حال حاضر بیش از صد کارگزاری فعال وجود دارند که هر فرد می تواند بنا بر نیاز و انتظارات خود یک کدام از آنها را انتخاب کنید.
پس از انتخاب کارگزاری باید فرایند تایید هویت و ثبت قرارداد با آن کارگزاری را طی کنید. بسیاری از کارگزاری ها با دفاتر امور مشترکینی که برای احراز هویت سامانه سجام مجاز هستند، قرارداد دارند می توانید در همان دفاتر قرارداد را دریافت و امضاء کنید. پس از تایید هویت نام کاربری و رمز عبور ورود به سامانه معاملات مخصوص کارگزاری برای شما ارسال می گردد. از این پس شما می توانید با مراجعه به این سامانه نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنید.
توصیه هایی برای موفقیت در بورس
ورود به بازار بورس و معامله در آن نیازمند اطلاعات کافی در مورد ساز و کار بورس، وضعیت اقتصادی کشور و دانستن موضوعاتی از قبیل آربیتراژ چیست، می باشد. کلاس های آموزشی، تحقیق درباره بورس و پکیج های متعددی برای آموزش تازه کاران وجود دارد که می توانید از آنها کمک بگیرید. فعالین این بازار در شبکه های اجتماعی مانند لینکداین و اینستاگرام نیز مقالات و تحلیل های خود را به اشتراک تعریف بازار سهام چیست؟ می گذارند که می توانید از آنها استفاده کنید. هرگز بدون آگاهی و اطلاعات قبلی وارد این بازار نشوید و اعلانات سایت بورس را به دقت دنبال کنید.
اخبار تاثیر زیادی بر بورس می گذارند، بنابراین باید به طور مداوم اخبارهای اقتصادی و مرتبط با بازار را دنبال کنید. سامانه های معاملات کارگزاری ها نیز اتفاقات مهم مانند عرضه های اولیه را در قالب نوتیفیکیشن و پیام برای شما ارسال می کنند که نباید از خواندن آنها غافل شوید. قبل از خرید سهام با کارگزاری خود مشورت کنید و تمام سرمایه خود را صرف سهام یک شرکت نکنید. بهترین راه برای کم کردن حاشیه ریسک در این بازار خرید سهام شرکت های مختلف در زمینه های گوناگون است. توجه به همین چند نکته ساده می تواند روزهای موفقیت آمیزی را برای شما در بورس رقم بزند.
بورس چیست؟ چرا باید در بازار سهام سرمایه گذاری کنیم؟
بورس سهام چیست؟ چرا باید سرمایه گذاری در بورس تهران را یاد بگیریم؟
بورس تهران چیست؟
بورس دقیقا چیست؟ بورس کلمه ای فرانسوی (Bourse) است که معنای آن در زبان فرانسه کیف پول میباشد. برای شناخت بورس و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از “بازار” و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، میتوان گفت که، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت میگیرد؛ و سادهتر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معاملهای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است. با کسب و کار ماگرتا همراه باشید.
تعریف بورس و اوراق بهادار
قبل از آنکه به توضیح بورس بپردازیم، بهتر است ابتدا یادآوری کنیم که بازار چیست :
در مطلب بازار و انواع آن به توضیح مفصلی از بازار پرداختیم. اما در یک تعریف ساده، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت میگیرد. هرگاه شرایطی برقرار شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معاملهای صورت بگیرد بازار تشکیل شده است. در بازار بهطور کلی ۲ نوع دارایی مورد معامله قرار میگیرد :
در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، داراییهای واقعی و داراییهای مالی، مورد معامله قرار میگیرند. داراییهای واقعی همان داراییهای فیزیکی هستند مثل زمین، ساختمان و انواع کالا مانند ماشین، لوازم خانگی و …. اما داراییهای مالی داراییهای کاغذی و بهتر بگوییم اسنادی هستند، مثل سهام و اوراق مشارکت. بورس بازاری است که در آن داراییهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد.
هرکس هم به اندازه پولی که دارد می تواند سهم بخرد. حداقل مبلغ برای خرید سهم یک شرکت در بورس ایران ۱۰۰ هزارتومان است.همچنین در بورس اوراق بهادار خرید و فروش اوراق مشارکت نیز صورت می گیرد که قوانین خاص خود را دارد.
برای مثال شرکت سایپا را در نظر بگیرید که بخشی از سهم خود را در بازار بورس عرضه کرده است( فرض را بر این میگیرم که ۴۵ درصد از سهم خود را عرضه کرده باشد). اگر ارزش کل سایپا با تمام دارایی هایش یک میلیارد تومان باشد از این مبلغ ۴۵۰ میلیون آن را در بورس عرضه میکند. خریداران حقیقی (که من و شما می شویم ) و حقوقی ( که شرکت های سرمایه گذاری می شوند ) ۴۵ درصد عرضه شده توسط سایپا را می خرند و از این پس به عنوان سهامدار سایپا به حساب می آیند.
مثالی ملموس تر برایتان میزنیم: فرض کنید شما یک فروشگاه مواد غذایی دارید. می خواهید فروشگاه خود را گسترش دهید و جنس بیشتری بخرید تا فروش و سودتان بالاتر برود. از طرفی پولی هم برای این کار ندارید. حالا یکی از راه های پیش رویتان این است که شریک پیدا کنید. فرض را بر این میگیریم که مغازه شما ۱۰ میلیون تومان می ارزد. این شخص هم ۱۰ میلیون تومان می آورد و حالا سهم مغازه شما تقسیم بر دو می شود ۵۰ در شما و ۵۰ درصد شریکتان. پولی که او آورده را برای توسعه کسب و کارتان هزینه می کنید و از این پس تمام سود ٬ زیان و هزینه های فروشگاه تان تقسیم بر دو می شود.
مثال بالا کاملا قابل تعمیم به عملکرد معرفی و عرضه یک شرکت در بورس است. توضیح اتفاقی که در بورس می افتد به همین سادگی است.
الف- دارایی فیزیکی: دارایی هایی مانند: زمین، ساختمان و انواع کالا.
ب-دارایی مالی: داراییهای اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت .
حالا با توجه به آنچه از بازار دانستیم، به تعریف بورس میپردازیم:
بورس نهاد سازمانیافتهای است که از جمله ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب میشود. کارکردهای اصلی آن به قرار زیر است:
- مدیریت انتقال ریسک
- شفافیت بازار
- کشف قیمت
- ایجاد بازار رقابتی
- جمعآوری سرمایهها و پساندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیتهای اقتصادی
در بازار بورس، کالاهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم میشود:
۱- بورس کالا
بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می گیرد و به طور منظم و دایٔم فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمول مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم.
۲- بورس ارز
در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می گیرد. این بورس در کشور ما فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.
۳- بورس اوراق بهادار
در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار می گیرد. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دایٔمی در محل معینی تشکیل می شود “بورس اوراق بهادار” می گویند ولی ما در این نوشته برای اختصار آن را بورس یا بورس اوراق بهادار می گوییم.
تاریخچه بورس در ایران
تاریخچه تاسیس اولین بورس به اواخر قرن چهارده و اوایل قرن پانزده در کشور هلند بر میگردد. اما بورس به صورت مدون از دو قرن پیش شروع به فعالیت کرده است در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی بیشتر معاملات در بورس از طریق رایانه صورت میگیرد .
بورس زیر نظر نهاد واحد نظارتی که معمولا سیاستهای آن توسط بالاترین مراجع ذیربط دولتی در هر کشور اعمال میگردد که با حضور و مشارکت فعال بخش خصوصی ایجاد میشود و اتاق پایاپای که تضمین و تسویه قراردادها را بر عهده دارد از جمله مهمترین بخشهای آن محسوب میشودفعالیت میکند. علاوه بر آن واحد نظارت داخلی (در داخل بورس) هیات بازرسین و داوری ارکان اصلی ساختار بورس را تشکیل میدهند.
فواید و مزیت سرمایه گذاری در بورس چیست؟
همه ما عموماً به دنبال آن هستیم تا پول خود را در جایی سرمایهگذاری کنیم که سود بیشتری را نصیبمان کند. در عین حال از قانونی بودن محلی که در آن سرمایهگذاری میکنیم مطمئن باشیم. از دیگر نکاتی که مورد نظر قرار میدهیم، شفافیت اطلاعات درخصوص سرمایهگذاری مورد نظر، سرعت و سهولت نقدشوندگی سرمایه است. بنابراین به طور خلاصه میتوانیم بگوییم که در انتخاب روش سرمایهگذاری، موارد زیر برای ما مهم است:
- کسب سود بیشتر نسبت به سایر روشهای سرمایهگذاری
- حصول اطمینان از قانونی بودن روش سرمایهگذاری
- اطلاع از بازار مورد نظر در هر زمان (وجود شفافیت در بازار)
- قابلیت نقدشوندگی سریع و راحت
- هدایت سرمایههای سرگردان به سمت سرمایهگذاریهای متمرکز و هدفمند
- استفاده از پساندازهای کوچک و خرد افراد به هر میزان در سرمایهگذاریهای بزرگ
- وجود اوراق بهادار با ریسک و بازدهی مختلف برای سرمایهگذاران با هر سطح ریسک پذیری
بورس از جمله مواردی است که علاوه بر پوشش اهداف ذکر شده، منجربه بهرهمندی کل جامعه از سرمایهگذاریهای انجام شده نیز میشود که از آن جمله میتوان به ایجاد اشتغال اشاره کرد.
سرمایهگذاری در سهام چندین مزیت مهم دارد و به خاطر این مزیتها میتواند گزینه خوبی برای سرمایهگذاری باشد؛
مزیت اول :
برای سرمایهگذاری در سهام، نیاز به سرمایه زیادی ندارید. حداقل خرید سهام در سیستمهای معاملات آنلاین که امروز همه از آنها استفاده میکنند فقط 102 هزار تومان است. اما برای اینکه فعالیت و زمانی که شما صرف میکنید واقعا ارزش داشته باشد، بهتر است حداقل 5 میلیون تومان سرمایه داشته باشید.
بسیاری از افراد هستند که 2 میلیون، 3 میلیون، 5 میلیون یا بیشتر پسانداز کردهاند و مایلند آنرا به گردش درآورند و از این طریق سودی نصیب خود سازند. با این مبالغ کم معمولا هیچ کسبوکاری نمیتوان راهاندازی کرد و به همین دلیل است که بورس جای خود را در بین افراد زیادی که سرمایه کمی دارند باز کرده است.
مزیت دوم :
سرمایه شما قابل نقد شدن است. اگر شما بر فرض مثال 10 میلیون تومان داشته باشید و آن یک کسب و کار راهاندازی کنید، در صورتی که تصمیم بگیرید کسبوکارتان را تعطیل کنید وسایل زیادی روی دستتان خواهد ماند (مثلا وسایل مغازه یا کارگاه یا…) اما سرمایهگذاری در بورس فقط خرید برگه سهام است و اگر سهم درستی را انتخاب کرده باشید که نقدشوندگی بالایی داشته باشد، فورا میتوانید سهام خود را بفروشید تا کارگزار 3 روز بعد، مبلغ حاصل از فروش سهام را به حساب بانکی شما واریز کند.
مزیت سوم :
خرید و فروش سهام در همه جا و در هر زمان قابل انجام است. فرقی نمیکند کجای دنیا باشید، فقط کافیست با یک کامپیوتر به اینترنت متصل شوید و معاملات دلخواهتان را از طریق پلتفرمهای معاملاتی متنوع که برای موبایلها، تبلتها و کامپیوترها ساخته شده انجام دهید.
به همین دلیل است که شغل معاملهگری سهام، یا خرید و فروش در سایر بورسها و بطور کلی معاملهگری در بازارهای مالی، رویای خیلی از افراد در دنیاست. چون به آنها آزادی میدهد و این افراد، سبک زندگی با پرستیژ و متفاوت با اشخاص شاغل را میتوانند داشته باشند.
مزیت چهارم :
میتواند برای شما ثروت عظیمی ایجاد کند. در پتانسیل بازارهای مالی برای ایجاد ثروت شکی نیست، اما کسب ثروت از طریق سرمایهگذاری در سهام واقعا کار هرکسی نیست و نیاز به کسب مهارت و تجربه بالا دارد.
بورس برای چه کسانی مناسب برای سرمایه گذاری است؟
در چه صورت بورس برای شما مناسب است؟
- سرمایهای پسانداز کردهاید که فعلا به آن نیازی ندارید و قصد دارید سودی بیشتر از سود بانکی کسب کنید.
- ریسکپذیری و صبر بالایی دارید و میخواهید طی سالهای آینده سرمایهتان را افزایش دهید.
- تصمیم گرفتهاید بصورت حرفهای شغل سرمایهگذاری یا معاملهگری سهام را در پیش بگیرید.
- میدانید که کسب ثروت و زندگی در رفاه برای شما ممکن است و آماده هستید بهای رسیدن به هدف خود را بپردازید.
- آینده مالیتان برای شما مهم است و مایلید برای بهبود آینده خودتان و فرزندانتان قدمی مثبت برداشته باشید
- آماده هستید برای رسیدن به هدفتان وقت و انرژی بگذارید.
بورس برای چه کسانی مناسب نیست؟
- اگر زمان کافی روزانه (حتی 1 ساعت) در اختیار ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.
- اگر سرمایهای که در اختیار دارید وام و قرض است، بورس برای شما مناسب نیست.
- در صورتی که شغلی ندارید و یا در هر صورت به فکر درآمد ثابت ماهیانه هستید، بورس برای شما مناسب نیست.
- اگر تحمل زیان احتمالی و ریسک بالا را ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.
- اگر به فکر این هستید که تعریف بازار سهام چیست؟ در مدت خیلی کوتاهی ثروتمند شوید، بورس برای شما مناسب نیست.
- در صورتی که فکر میکنید بورس قمار است و فقط با داشتن شانس و اقبال میتوان موفق شد، بورس برای شما مناسب نیست.
سوالات متداول درباره بورس
با هر مقدار میتوانید وارد بورس شوید. سود و زیان شما در بورس به صورت درصدی محاسبه میشود. اگر شما ۱ میلیون تومان سرمایه در بورس سرمایه گذاری کنید، ۱۰% سود یا ۱۰% زیان شما میشود ۱۰۰هزار تومان. و اگر ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه گذاری کنید، سود یا زیان با فرض ۱۰درصد ۱۰ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین، این موضوع به میزان دارایی شما و ریسک پذیری خودتان بستگی دارد.
به یکی از کارگزاری های بورس اوراق بهادار مراجعه میکنید، میتوانید به رایگان یک کد آنلاین بگیرید و از آن به بعد همه معاملات خود را فقط از پشت رایانه انجام دهید.
سود سالانه شرکتها، افزایش قیمت سهام، حق تقدم افزایش سرمایه
به دو روش کلی: اول اینکه یک سهم را با قیمت پایین بخرید و آن را با قیمت بالاتر بفروشید. دوم اینکه یک سهم را بخرید و به صورت سالیانه سود آن شرکت را نقدا دریافت کنید.
نتیجه گیری نهایی درباره بورس
طی چند سال گذشته و در بلندمدت بازار بورس نسبت به سایر بازارهای مالی موجود در ایران از جمله بازار ارز، بازار طلا، بازار مسکن و سود بانکی، بیشترین بازدهی را داشته است. اما اگر بدون اطلاع و آگاهی از این بازار وارد بورس شوید، ممکن است با زیان های شدید مواجه شوید. ممکن است افرادی با پرداخت مبلغی و دریافت سیگنال خرید سهام از سایتها و کانالها اقدام به خرید سهام کنند و حتی در کوتاهمدت سود کنند اما باید بدانید که این روش، شما را در نهایت به سودآوری مطمئن و همیشگی نخواهد رساند.
سرمایه گذاری در ایران برای حفظ ارزش پول برای همه افراد از اهمیت بالایی برخوردار است.متاسفانه به دلیل تورم بالا و عدم ثبات در اقتصاد کشور باید گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری پیدا کنیم تا از بی ارزش شدن پولمان در درجه اول جلوگیری کنیم. حالا اگر شما علاقه مند شده اید که در این زمینه آموخته هایتان را بیشتر کنید، این سایت ماگرتا هرآنچه که برای شروع در عرصه ی سرمایه گذاری نیاز است را به شما آموزش خواهد داد. فقط کافیست تگ بورس ما را دنبال کنید( روی کلمه بورس کلیک کنید تا تمام مطالب بورس تعریف بازار سهام چیست؟ برایتان بیاید). هر سوالی درباره بورس داشتید در قسمت دیدگاه از ما پرسید.
طهرانی
بنیانگذار مجله اینترنتی ماگرتا و متخصص سئو ، کارشناس تولید محتوا ، همچنین ۱۰ سال تجربه سئو ، تحلیل و آنالیز سایت ها را دارم و رشته من فناوری اطلاعات (IT) است . حدود ۵ سال است که بازاریابی دیجیتال را شروع کردم. هدف من بالا بردن سرانه مطالعه کشور است و تعریف بازار سهام چیست؟ اون هدف الان ماگرتا ست.
قیمت سهام چگونه محاسبه میشود
این روزها بحثهای زیادی دربارهی سهام و سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار میشنویم. بنابراین داشتن اطلاعاتی دربارهی بازار سهام و مهمتر از آن، روشهای تعیین قیمت سهام بسیار مفید خواهد بود.
شرکتها و سازمانهای امروزی به سرمایههای هنگفتی نیاز دارند که فراتر از داراییهای یک یا چند نفر است. بازار سهام به جذب سرمایه و تأمین مالی این شرکتها کمک میکند. همچنین سرمایهگذاران همگی و به طور جمعی ارزش سهام این شرکتها را تعیین میکنند. وقتی عدهی انبوهی هر یک برای خود اقدام به ارزشگذاری سهمی میکند، قیمت سهام آن شرکت به قیمت ایدهآل نزدیک میشود. این مقاله را بخوانید تا با نحوهی ارزشگذاری آن آشنا شوید.
تاریخچهی بازار سهام
در گذشتهی دور شرکتها فقط با پول صاحبان شرکت راهاندازی و اداره میشدند. کسبوکارهای کوچک به سرعت رشد کرده و تنها با تکیه بر سودآوریشان به حیات خود ادامه میدانند. اما ممکن نیست بتوان همهی کسبوکارها را تنها با بهره گرفتن از آوردهی بنیانگذاران راهاندازی کرد. مثلا برای ساختن یک کارخانه به پول هنگفتی نیاز دارید! اگر بانکها به شما وام ندهند و نتوانید از دوست و آشنا هم چنین پولی قرض بگیرید، چه خواهید کرد؟
با آغاز اکتشافات اروپاییان در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی، نیاز آنها به پول افزایش پیدا کرد، اما پادشاهان علاقهای به پشتیبانی از آنها نداشتند. مالکین و ثروتمندان با بهرههای بالا حاضر به دادن وام بودند. بنابراین آنها تصمیم گرفتند از مردم عادی کمک بگیرند. و به این ترتیب شرکت هلندی هند شرقی، در سال ۱۶۰۲ نخستین شرکت سهامیای بود که اوراق سهامش در بازار سهام آمستردام منتشر و معامله شد.
سهام چیست؟
برگهی سهام یک شرکت شما را به نسبت میزان سرمایهگذاریتان (خرید برگه سهام) در سود آتی آن شرکت سهیم میکند. مثلا اگر شما یک سهم را از سهام شرکت اپل بخرید، با توجه به تعداد سهام ۱ میلیاردی آن، به اندازه یک میلیاردم از سود سالانهی شرکت اپل نصیب شما خواهد شد.
فهرست شرکتها
شرکتهای عرضهکنندهی سهام در قالب فهرست شرکتهای پذیرفتهشده در بازار سهام (و یا بورس اوراق بهادار) معرفی میشوند. پذیرش این شرکتها دارای شرایطی بوده و آنها را موظف به ارائه و انتشار کلیهی اطلاعات مهم و اثرگذار به عموم مردم میکند. در مقابل نام (یا نماد) این شرکتها در تابلوی سهام قرار میگیرد و هر سهمی که توسط بازدیدکنندگان بازار خریداری شود به تأمین مالی آنها کمک خواهد کرد. پدیدار شدن سهام یک شرکت برای نخستین بار در بازار سهام، «عرضهی اولیه» نام دارد.
کارگزاران سهام
کارگزاران سهام بین شرکتهای پذیرفتهشده (فروشندگان) و خریداران رابطه برقرار میکنند (همانند یک فروشگاه اینترنتی). معاملهی میلیونها سهم در روز، مواجههی مستقیم شرکتها با خریداران را غیرممکن کرده است. بنابراین کارگزاریها به عنوان رابطی بین شرکتها و خریداران بالقوه عمل میکنند.
ارزشگذاری سهام
مفاهیم اولیه
یکی از مفاهیم پایهای در تعیین ارزش یک سهم «سود هر سهم» یا همان EPS است. همانطور که از نامش پیداست مقدار سود متعلق به یک سهم شرکت، از تقسیم کل سود سالانهی شرکت بر تعداد سهام شرکت به دست میآید. مثلا اگر شرکتی ۱ میلیون سهم داشته باشد و سود سالانهی آن ۵ میلیون تومان باشد، از تقسیم ۵ میلیون بر ۱ میلیون به سود ۵ تومانی برای هر سهم میرسیم.
محاسبهی قیمت سهام
برای بررسی میزان پول لازم برای خرید ۱ سهم از شرکت کافیست سود سالهای آینده را جمع کنید:
قیمت سهام = EPS سال اول + EPS سال دوم + …
البته میدانیم که ارزش ۱ تومان امروز با ۱ تومانِ ۱۰ سال بعد یکی نیست. به دلیل نرخ سود (i)، پول شما پس از ۱۰ سال ارزش کمتری خواهد داشت. پس فرمول پیشین نیاز به بهبود دارد:
… + (۲^(EPS ÷ (i+۱ سال دوم) + ((EPS) ÷ (i+۱ سال اول)) = قیمت سهام
حالا که بحث کمی پیچیده شد، کار را ساده میکنم و راه میانبری برای دو وضعیت نشان میدهیم:
۱. شرکتهای بالغ به حدی بزرگ شدهاند که به سختی و کندی رشد میکنند
نرخ سود ÷ EPS = قیمت سهام
نرخ سود مورد انتظار را میتوان با توجه به میزان ریسک مربوط به شرکت، ریسک بازار و نرخ سود درازمدت اعلامشده توسط دولت محاسبه کرد.
قیمت سهام این شرکتها معمولا به کندی تغییر میکند. تنها تغییر نرخ سود رسمی، ریسکهای مربوط به شرکت (مثل سیل یا حملهی آفات برای شرکتهای حوزهی کشاورزی) و یا تغییر ریسک بازار (مانند بحران مالی سال ۲۰۰۸) است که باعث تغییر قیمت قابل توجه میشود. اما در شرایط عادی هیجان چندانی وجود نخواهد داشت.
۲. شرکتهای در حال رشد
(نرخ رشد مورد انتظار شرکت – نرخ سود) ÷ EPS سال بعد = قیمت سهام
اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم. فرض کنیم EPS سال آینده شرکتی ۴۸ تومان است، نرخ سود مورد انتظار را با توجه به ریسکی که برای آن محتمل میدانیم، ۲۰ درصد در نظر میگیریم و نرخ رشد سالانهی شرکت هم ۵ درصد است. بنابراین طبق فرمول، قیمت ایدهآل سهام ۳۲۰ تومان خواهد بود:
۳۲۰ = (۵٪ – ۲۰٪) ÷ ۴۸
اما نرخ رشد (در اینجا ۵٪) را چگونه پیدا کنیم؟
یافتن نرخ رشد
برای یافتن نرخ رشد شرکت، سود آن در سال آینده و سالهای بعدی، روش علمی دقیق و پاسخ کاملی وجود ندارد. به همین دلیل ما به بازار سهام نیاز داریم. در این بازار همهی بازیگران هوششان را به کار میگیرند تا میزان نرخ رشد شرکتها و در نتیجه قیمت فعلی سهام آنها را کشف کنند.
برای تحقق پیشبینی جامع و روشن کردن مسیر آینده، همیشه به دادههای جدید و پروژههای پیشِ رو نیاز داریم. مثلا اگر شرکتی مدیر خلاق و باهوشی استخدام کند، آیندهی روشنی را برایش پیشبینی میکنیم. اطلاعات سودمند دیگری هم برای سرمایهگذاران وجود دارد؛ از جمله:
۱. صورتهای مالی دورهای شرکتها که شِمایی از شرایط کاری و مالی شرکت به ما میدهد
۲. صورتهای مالی شرکتهای مشابه (شرکتهای یک صنعت) یا شرکتهای اثرگذار بر شرکت مورد نظر. مثلا اگر شرکتهای تولید و عرضهی فلزات اساسی دچار مشکل شوند، میتوان انتظار بروز مشکل را در شرکتهای تولیدکنندهی انواع محصولات فلزی و آلیاژها داشت.
۳. تغییر روندها. مثلا وقتی گزارشاتی مبنی بر میل روزافزون مردم به استفاده از گوشیهای هوشمند دریافت میشود، میتوان انتظار رشد شرکتهای نرمافزاری فعال در زمینههای اپلیکیشنهای موبایل را داشت.
۴. بروز تغییرات در بازارهای گستردهتر
۵. تغییرات در اقتصاد جهانی
پیشبینی شرایط بازار
بنابراین ما سعی میکنیم تا جایی که میتوانیم اطلاعات کسب کنیم و با تکیه بر آنها نرخ رشد شرکت و قیمت سهام آن را تعیین کنیم. مثلا اگر اخباری مبنی بر کاهش فروش آیپد منتشر شود، نه تنها اپل بلکه احتمالا سامسونگ هم به مشکل خواهد خورد زیرا میدانیم فروش گلکسیتبِ سامسونگ کمتر هم خواهد شد.
پیشبینی و تخمین نرخ رشد بیش از اینکه مبتنی بر علم باشد، یک هنر است و این کاری است که میلیونها نفر به طور جمعی در بازار سهام انجام میدهند. چون نرخ رشد بر اساس اطلاعات جدید پیوسته تغییر میکند، قیمت سهام هم به طور مداوم در حال تغییر است.
مزیتهای بازار سهام
۱. راهاندازی کسبوکار: بازار سهام امکان جذب و تأمین سرمایه را از طریق فروش سهام به عدهی زیادی از مردم فراهم میکند که به معنای افزایش گزینههای موجود برای تأمین مالی یک کسبوکار است.
۲. تقسیم ریسک: در بازار سهام ریسک یک شرکت را میان انبوهی از مردم (سهامداران) تقسیم میکنید. چون افراد بخش کوچکی از سهام یک شرکت را در اختیار دارند، در صورت ورشکستگی آن شرکت هر کس به اندازهی میزان سهام خود متضرر میشود.
۳. پیشبینی جمعی ارزش سهام
وارن بافِت میگوید:
«بازار سهام در کوتاه مدت یک ماشین نظرسنجی و در درازمدت یک ترازوی دیجیتال است.»
دیدگاه شما