الگوی الیوت در بورس
نظریه امواج الیوت
نظریه امواج الیوت یک الگوی در تحلیل تکنیکال هست که شما میتونید برای توصیف حرکت قیمت در بازار مالی استفاده کنی. این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده معرفی شد. امواج الیوت رو می تونیم در حرکات قیمت شناسایی کنیم. سرمایه گذارانی که در تلاش هستند از روند بازار سود ببرند را موج سواران می نامند. الیوت با الهام از نظریه داو و مشاهدات موجود در طبیعت، به این نتیجه رسید که حرکت بازار سهام را می توان با مشاهده و شناسایی الگوی تکراری امواج پیش بینی کرد. امواج الیوت قادر به تجزیه و تحلیل عمیقتر بازارها، شناسایی ویژگیهای خاص الگوهای امواج و انجام پیشبینیهای دقیق بازار بر اساس الگوها می باشد. الیوت بخشی از کار خود را بر اساس نظریه داو استوار کرد، که همچنین حرکت قیمت را بر حسب امواج تعریف کرد، اما الیوت ماهیت فراکتالی بازار را کشف کرد. الیوت برای اولین بار نظریه خود را در مورد الگوهای بازار در کتابی با عنوان اصل موج در سال 1983 منتشر کرد.
به بیان ساده اگر بخام براتون تعریف کنم، حرکت در جهت روند بازار در 5 موج تشکیل میشه(امواج فاز انگیزشی)، در حالی که در مقابل این 5 موج یک حرکت اصلاحی در سه موج رخ میده(امواج فاز اصلاحی). امواج حرکتی در جهت روند بازار به صورت 1، 2، 3، 4 و 5 مشخص می کنیم و امواج اصلاحی به صورت a، b و c نام گذاری میشه. این الگوها را می توان در نمودارهای بلند مدت و همچنین کوتاه مدت الگوی الیوت در بورس نگاه کنیم.
در حالت ایده آل، الگوهای کوچکتر را می توان در الگوهای بزرگتر شناسایی کنیم. از این نظر، امواج الیوت مانند یک تکه کلم بروکلی، جایی که قطعه کوچکتر اگر از قطعه بزرگتر جدا شود، در واقع شبیه قطعه بزرگتر میتونیم ببینیم. این اطلاعات (در مورد الگوهای کوچکتر متناسب با الگوهای بزرگتر)، همراه با روابط فیبوناچی بین امواج و سایر اندیکاتورهای کاربردی به معاملهگر کمک می کند سطحی از پیشبینی را هنگام جستجو و شناسایی فرصتهای معاملاتی با نسبتهای سود یا ضرر بتونه پیش بینی کنه.
در امواج الیوت، قیمتهای بازار بین یک مرحله امواج حرکتی و یک مرحله امواج اصلاحی در تمام مقیاسهای زمانی روند به تناوب شکل میگیره. امواج حرکتی همیشه از مجموعهای از 5 موج تشکیل میشه که خوده این امواج از امواج حرکتی و اصلاحی تشکیل شده است، به طوری که امواج هر کدام از این امواج به 5 موج کوچکتر تقسیم می شود.
الگوهای پنج موجی امواج الیوت(محرک و اصلاحی)
در نظریه الیوت، قیمتهای بازار بین یک مرحله فاز انگیزشی و یک مرحله اصلاحی در تمام بازه های زمانی روند بازار فارکس به تناوب تغییر میکنند. امواج انگیزشی همیشه از مجموعهای 5 موجی درجه پایینتر تشکیل میشه که دوباره بین امواج انگیزشی و امواج اصلاحی متناوب به ریز موج های کوچکتر تقسیم می تونیم ببینیم، به طوری که همیشه امواج 1، 3، و 5 فاز انگیزشی هستند و امواج 2 و 4 بازگشت کوچکتری از امواج 1 و 3 هستند.
در شکل زیر، امواج 1، 3 و 5 امواج محرکه هستند و به 5 موج درجه کوچکتر تقسیم می شوند که به صورت ((i))، ((ii))، ((iii))، ((iv)) و (v)) نمایش داده ایم. موج 2 و 4 امواج اصلاحی هستند و به 3 موج درجه کوچکتر تقسیم می شوند که به عنوان ((a))، ((b)) و ((c)) نامگذاری شده اند. مواج 1، 2، 3، 4 و 5، مواج درجه بزرگتری را تشکیل می دهند.
امواج اصلاحی از 3 موج تشکیل می شوند که با نام ABC مشخص نام گذاری شده اند. 3 موج A، B و C موج اصلاحی درجه بزرگتری را تشکیل می دهند. در بازار نزولی روند غالب نزولی است، بنابراین الگوی معکوس است پنج موج پایین و سه موج بالا.
شناسایی امواج الیوت با الگوریتمی مبتنی بر رایانه
توسعه فناوری رایانه و اینترنت شاید مهمترین پیشرفتی باشه که قرن بیست و یکم را روی داد. گسترش معامله گرفتن مبتنی بر کامپیوتر و الگوریتم دسته جدیدی از معامله گران را ایجاد کرده که صرفاً بر اساس تکنیک ها، احتمالات و آمار و بدون جنبه احساسی انسانی معامله کنند. علاوه بر این، این ماشینها با خرید و فروش بسیار سریع در چند ثانیه یا حتی میلیثانیه بر اساس الگوهای اختصاصی معامله میکنند.
بدون شک محیط معاملاتی که امروز با آن روبرو هستیم کاملاً متفاوت از محیط دهه 1930 است که الیوت برای اولین بار اصل موج خود را توسعه داد. سؤالات اساسی مطرح می شود که آیا می توان اصل موج الیوت را در محیط معاملاتی جدید امروزی اعمال کرد یا نه. به هر حال، اگر انتظار داشته باشیم که خودروهای امروزی متفاوت از خودروهای دهه 1930 باشند، عقل سلیمی در نظر گرفته میشود، چرا باید فرض کنیم که یک تکنیک معاملاتی از سال 1930 میتواند در محیط معاملاتی امروز اعمال کنیم؟
اصول امواج الیوت در بازار امروز
بزرگترین تغییر در بازار امروز در مقایسه با دهه 1930 در تعریف روند و حرکت مخالف است. ما چهار نوع بازار داریم: بازار سهام، بازار فارکس، کالاها و اوراق قرضه. نظریه موج الیوت در اصل از مشاهده بازار سهام (یعنی تئوری داو) مشتق شده است، اما بازارهای خاصی مانند فارکس بیشتر بازار دامنه ای را نشان می دهند.
در بازار امروز، حرکت 5 موجی همچنان در بازار اتفاق می افتد، اما سال ها مشاهده ما نشان می دهد که حرکت 3 موجی بیشتر از حرکت 5 موجی در بازار اتفاق می افتد. علاوه بر این، بازار می تواند در یک ساختار اصلاحی در همان جهت حرکت کند. به عبارت دیگر، بازار می تونه در یک ساختار اصلاحی روند داشته باشه. به حرکت در 3 موج متوالی ادامه می دهد و یک عقب نشینی کنه، سپس دوباره همان جهت را در یک حرکت اصلاحی 3 موجی ادامه می دهد. بنابراین، ما معتقدیم که در بازار امروز، روندها نباید در 5 موج باشند و روندها می توانند در 3 موج آشکار شوند. بنابراین مهم است که هنگام تلاش برای یافتن روند و برچسب زدن نمودار، همه چیز را در 5 موج ختم نکنیم.
قوانین امواج الیوت
قانون 1- در تئوری الیوت موج 2 نباید 100% موج 1 را همپوشانی کند. اگر موج 2 کل موج 1 رو پوشش داد یعنی اینکه هنوز روند قبلی تداوم داره، اقدام به معامله کردن نکنید.
قانون 2- در بین امواج الیوت، موج 3 رو نباید کوتاه ترین در نظر بگیرید. اگر در موج شماری تون طوری شد که موج 3 کوتاه ترین شد، بدونید که اشتباه شمارش کردین و باسد این موج رو یا بخشی از اصلاح موج دوم بدونید یا موج اول و دوم از 3 موج تشکیل شده است.
قانون 3- موج 4 نباید وارد حریم موج 1 بشود. در امواج الیوت Close کندل موج 4 نباید با Close کندل موج 1 هم پوشانی داشته باشه. عموما در انتهای موج 1 کندل بصورت توخالی بسته می شود، اما اگر به صورت کندل استیک توپر بسته شد Close آن کندل ملاک نیست Open آن را درنظر میگیریم.
قانون 4- در بازار فارکس و بورس موج 3 بیشترین کشیدگی رو داره و امواج 1 و 5 می تونه بلندترین و کوتاه ترین موج باشند. اگر موج 3 بزرگترین موج باشد عموما موج 5 به اندازه موج1 است.
قانون 5- اگر موج 2 سریع انجام شود موج 4 عموما با زمان بیشتری سپری می شود و بالعکس.
قانون 6- در موج شماری Closeکندل 1 نباید با Close کندل موج 4 تلاقی داشته باشد. سایه های کندل عیبی نداره اما خوده کندل در موج 4 نباید تلاقی داشته باشد.
مثلت خاتمه دهنده در امواج الیوت
ویژگی های مثلت خاتمه دهنده:
1-همواره به صورت پنج موجی شکل می گیرد.
2- ساختار داخلی آن بصورت 3-3-3-3-3 است
3- اجزای تشکیل دهنده آن به صورت زیگزاگ و یا ABC و یا WXY می باشد.
4- موج چهارم با موج یکم همپوشانی دارد.
5- موج سوم هرگز کوتاه ترین موج نیست.
6- جایگاه اختصاصی مثلث خاتمه دهنده در موج پنجم و موج C اصلاحی می باشد.
7- راستای قاعده آن نمی تواند خلاف جهت روند اصلی و یا حتی بصورت کاملا افقی باشد.
8- خط Ternd Line پایین آن می تونه بصورت افقی باشه
9- مثلث خاتمه دهنده در موج 5 از هر موج پنج موجی و موج C شکل بگیرد.
امواج فاز انگیزشی در امواج الیوت
به طور کلی فاز انگیزشی به دوشکل زیر تشکیل می شود
1-امواج پیش رو که خود دو نوع می باشد :5 موجی می باشد که این موج ها می تونه تک موجی و یا بزرگتر باشه. از بین این 5موج در همان جهت صعودی یا نزولی بازار حرکت می کنه که شامل موج 1،3 و5 می باشد که هر سه موج خود از 5 موج تشکیل شده است. موج 4 نمی تونه با موج 1 همپوشانی داشته باشه. موج پنجم 38/2 از موج 4 بلندتر است. اگر موج پنجم کوتاه تر از موج چهارم باشه یک موج شکست خورده یا ناقص محسوب میشه.
قانون همپوشانی: قانون همپوشانی را براساس اینکه شما درحال تجزیه تحلیل کدام نوع از امواج پیش رو هستند می تونیم به دو صورت مختلف تقسیم کنیم :
الف-پیش رو روندار: در این نوع از موج پیش رو، هیچ قسمتی از موج چهارم نمی تونه به محدوده قیمتی موج دوم یا به عبارتی به انتهای موج اول وارد بشه.
ب-پیش رو انتهایی: موج چهارم می تونه وارد مدوده موج دوم بشه.
قانون تناوب: وقتی که امواج مجاور یا متناوب یک درجه باهم مقایسه میشه، آنها بایستی از لحاظ الگوی الیوت در بورس مختلف مشخص شود. مهم ترین عامل تعیین کننده در ظهور کامل این قانون زمان می باشد. در الگوهای پیش رو مهم ترین کاربرد این قانون در دوره هایی هست که بازار خلاف جهت روند اصلی حرکت می کنه. عواملی که در این قانون باید مورد توجه قرار می گیره شامل : قیمت، زمان، جهت، پیچیدگی(میزان بازگشت از موج قبلی در امواج پیش رو، آن هم در موج 2 و4)
هنگامی که موج سوم گسترش پیدا می کنه همانندی زمان بین موج 2 و 4 متداول تر می شود، یعنی اگر موج 2 بازه زمانی کوتاه تری داشته باشد، موج 4 در بازه زمانی بیشتر تشکیل میشه و برعکس.
امواج ناقص یا شکست خورده در امواج الیوت
گاهی شرایط بازار فارکس به نحوی هست که قدرت موج پنجم کاهش یافته و کوچکتر از حد معمول میشه. این الگو از جمله الگوهای است که در آن موج پنجم از موج سوم تجاوز نمیکنه، که حاکی از ضعیف بود بازار و تمایل آن به حرکت در جهت مخالف می باشد.
ویژگی های این الگو:
- موج 3 در مقایسه با امواج 1 و 5 کوچکترین نیست.
- موج 4 نمیتونه با موج با موج 1 همپوشانی داشته باشه مگر در مثلث های قطری و در برخی اوقات در موج 1 و یا A می باشد.
- موج 5 قادر نیست از انتهای موج 3 فراتر رود.
- در موج 3 بزرگترین حرکت را مشاهده می کنیم.
- شکست موج پنجم زمانی رخ می دهد که موج پنجم کوتاه تر از موج چهارم باشه.
امواج گسترده یا گسترش ها در امواج الیوت
امواج گسترشی حالتی است که در یکی از امواج الگوی پیش رو رخ می دهد به این صورت که امواج 1، 3 و5 نمیتونه گسترده و نسبت به دیگر امواج طویل تر بشه. زمانی که موج 3 گسترده میشه موج 1 و5 باهم برابر میشه.
ویژگی های الگو گسترده :
این الگو از 5، 9، 13 ویا 17 موج ساخته شده اند. ساختار درونی این الگو شامل :5-3-5-3-5-3-5-3-5
موج گسترش یافته بیشترین مومنتوم(شتاب) را نشان میده که در حجم معاملات و یا اندیکاتورهای چون MACD نمایان می گردد.
قانون برابری : درهر الگوی پیش رو که قانون گسترش در آن برقرار است یکی از امواج بلندتر از سایرین است. این قانون فقط درموج از سه موج 1، 3، 5 بکار میره. اگر هرکدام از این سه موج به عنوان موج گسترش شناخته شود آن دو موج دیگر با هم برابر هست. طبق این قانون، دوموج گسترش نیافته بایستی از نظر قیمت یا زمان برابر باشه یا اینکه یکی از این دوعامل یا هر دو از طریق نسبت های فیبوناچی باهم مرتبط باشه. زمانی که موج سه گسترده باشه این قانون بهتر اثر میگذارد. اگر موج 1 گسترش یابد، موج 2 بیشترین زمان را به خود اختصاص می دهد. اگر موج 5 گسترش یابد، موج 4 بایستی بیشترین زمان را به خود اختصاص میده.
مثلث های قطری در امواج الیوت
مثلث های قطری که خود بر نوع می باشد. این الگو همانند الگوهای پیش رو پنج موج پنج موجی بوده و در جهت روند اصلی تشکیل میگرده اما تفاوت هایی داره که شامل: الف- موج 1، 3 و 5 می تونه دارای ساختار سه موجی باشه. ب-برخلاف الگوهای پیش رو، هموار موج های 1 و 4 همپوشانی دارند. پ-معمولا با توجه به نوع مثلث درنقاط ابتدایی و یا پایانی الگوهای بزرگ تشکیل می گردند که حاکی از خستگی الگوهای بزرگ می باشد. ت-معمولا به دلیل دارا بودن دو خط همگرا شکلی همانند الگوی کنج دارند اما به ندرت در محدوده دو خط واگرا و به صورت پهن شده و نیز می توانند تشکیل گردند.
الف- مثلث قطرهای آغازین: مثلث قطری آغازین از جمله الگوهای است که فقط در موقعیت موج 1 و A از موج بزرگتر ظاهر میشه. این الگو به ندرت در درجات موجی بالاتر مشاهده می گردند اما بیشتر در درجات پایین تر و در نمودارهای میان روزی تشکیل میگردد. مثلث قطری آغازین معمولا نشانه از خستگی یا به اتمام رسیدن الگوی یک درجه بزرگتر از خود می باشند و معمولا دو خط امتداد نقاط سقف و کف مثلث همگرا می باشد.
الگوی قطرهای آغازین دارای خصوصیات زیر است
- از 5 موج ساخته شده است.
- قیمت در محدوده همگرا نوسان می کند.
- موج 1 یک موج پیش رو یا یک قطری آغازی از درجه پایین تر می باشد.
- موج 2 می تونه هر الگوی اصلاحی غیر از مثلث است.
- موج 2 همواره کوچکتر از موج 1 است.
- موج 3 یک الگوی پیش رو می باشد.
- موج سوم در مقایسه با امواج 1 و 5 هرگز نمی تواند کوچکترین باشه.
- موج 4 می تونه هر الگوی اصلاحی باشه
- موج های 1 و 4 اندکی همپوشانی دارند.
- موج 4 نمیتونه به محدوه آغازین موج سوم وارد بشه.
- موج 5 یک موج پیش رو یا یک قطری انتهای می باشد.
ب- مثلث قطرهای پایانی: این الگو بسیار نادر و کمیاب است، معمولا در امواج پیش رو از درجه کوچکتر تشکیل میشه. این الگو معمولا در موج پنجم و یا موج C تشکیل می شود. ریزموج های 1، 3 و 5 این الگو برخلاف قطری آغازین همگی از سه موج تشکیل شده اند.(3-3-3-3-3). مثلث قطری پایانی معمولا نشانه خستگی یا به اتمام رسیدن الگوی یک درجه بزرگتر ازخود می باشد و معمولا دو خط امتداد نقاط سقف و کف همگرا هست.
مثلث قطری پایانی دارای ویژگی های زیر هست :
- از پنج موج ساخته شده است.
- قیمت در محدوده دوخط همگرا نوسان می کنه.
- امواج 1، 3 و 5 دارای الگوی زیگزاگ می باشد.
- موج 2 می تونه هر الگوی اصلاحی غیر از مثلث باشه.
- موج 2 همواره کوچکتر از موج 1 است.
- موج 3 در مقایسه با موج 1و 5 کوچیکتر نیست.
- موج 5 از نظر اندازه حداقل 5 درصد موج 4 می باشد.
- مو ج 1 و 4 اندکی همپوشانی دارند.
پ-قطرهای پیشتاز: مثلث قطری پیشتاز را در موج 1 و A می تونیم پیدا کنیم که پس از تشکیل این الگو یک بازگشت بسیار زیادی انجام میشه. ریز موج های 1، 3 و 5 همگی از 5 موج تشکیل شده اند لذا دارای آرایش 5-3-5-3-5 می باشد. این الگو نیز مانند دیگر مثلث های قطری، موج 4 همیشه وارد محدوده موج 1 می شود.
انواع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال چطور به کار میروند؟
اگر میخواهید یک تحلیلگر حرفهای بازارهای مالی باشید باید بتوانید الگوهای قیمتی (Price Patterns) را بشناسید. این الگوها در تحلیل تکنیکال به شما کمک میکنند نقاط ادامه روند یا برگشت را دقیقتر شناسایی کنید. به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند. در این مقاله هر کدام را به اختصار توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
مقدمهای بر الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
- در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
- طبق تعریف، یک الگوی قیمت یک پیکربندی قابل تشخیص از حرکت قیمت است که با استفاده از یک سری خطوط روند و یا منحنیها شناسایی میشود.
- هنگامی که یک الگوی قیمت سیگنالی مبنی بر تغییر جهت روند بدهد، به عنوان الگوی برگشتی محسوب میشود.
- از طرفی پس از یک الگوی ادامهدهنده روند در جهت قبلی خود ادامه پیدا میکند.
- برخی از الگوهای ادامه دهنده به عنوان یک مکث کوتاه در میان روندها محسوب میشوند.
- تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای قیمت به بررسی حرکات فعلی و پیشبینی حرکات آتی بازار میپردازند.
الگوهای کلاسیک تکنیکال
یکی از روشهای پایه در تحلیل تکنیکال استفاده از روش تحلیل کلاسیک است.
خطوط روند در تحلیل تکنیکال
- از آنجایی که الگوهای قیمت با استفاده از یک سری خطوط و یا منحنیها شناسایی میشوند، درک خطوط روند و نحوه ترسیم آنها مفید است.
- خطوط روند به تحلیلگران تکنیکال کمک میکند تا مناطق حمایت و مقاومت را در نمودار قیمت شناسایی کنند.
- اینها خطوط مستقیمی هستند که با اتصال پیوتهای کف در روند صعودی (خط روند صعودی) و یا پیوتهای سقف در روند نزولی (خط روند نزولی) روی نمودار ترسیم می شوند.
- نحوه ترسیم خطوط روند میتواند متفاوت باشد، برخی از انتهای سایهی کندلها (Shadow) رسم مینمایند و برخی از انتهای بدنهی کندلها (Body) رسم میکنند.
- در نمودارهای روزانه، تحلیلگران اغلب از قیمت های بسته شدن استفاده می کنند، نه از اوج یا پایین، برای ترسیم خطوط روند، زیرا قیمت های بسته شدن نشان دهنده معامله گران و سرمایه گذارانی است که مایل به حفظ موقعیت در یک شب یا در تعطیلات آخر هفته یا بازار هستند.
انواع الگوهای قیمتی
به طور کلی الگوهای قیمتی کلاسیک به دو دسته تقسیم میشوند.
1- الگوهای ادامه دهنده:
الگوهای ادامهدهنده یک اصلاح یا مکث قیمت است که در میانه روندها شکل میگیرد و پس از آن روند به حرکت قبل خود ادامه میدهد.
2- الگوهای برگشتی:
الگوهای برگشتی مشابه الگوهای ادامه دهنده اصلاح یا مکث قیمتی در میان روندها هستند. با شکل گیری این الگوها، قیمت در جهت خلاف روند قبل حرکت میکند.
الگوهای ادامه دهنده
- یک الگوی ادامه دهنده را میتوان به عنوان یک مکث کوتاه در طول یک روند غالب در نظر گرفت، اصطلاحآٓ زمانی که گاوها در طول یک روند صعودی نفس خود را میگیرند، یا زمانی که خرسها در طول یک روند نزولی برای لحظهای استراحت میکنند.
- در زمان تشکیل الگوهای قیمتی هیچ راهی برای تشخیص الگوی ادامهدهنده با الگوی برگشتی از قبل وجود ندارد.
- به این ترتیب، باید توجه دقیقی به خطوط روند مورد استفاده برای ترسیم الگوی قیمت داشت.
- پس باید دقت کنید که آیا نمودار قیمت قادر است از خط مقاومتی و یا حمایتی عبور کند.
- تحلیلگران تکنیکال معمولاً توصیه میکنند که فرض کنیم روند جاری تا زمان تغییر روند ادامه خواهد داشت.
- به طور کلی، هرچه زمان تشکیل الگو بیشتر باشد، و حرکت قیمت در داخل الگو بزرگتر باشد، پس از خروج قیمت از الگو حرکت پر شتابتر خواهد بود.
متداولترین الگوهای ادامه دهنده
رایجترین الگوهای ادامهدهنده اینها هستند:
- مثلث: مثلث با استفاده از دو خط روند همگرا ساخته شدهاند.
- پرچم: پرچمها با دو خط روند موازی یا همگرا ترسیم شدهاند.
- کنج: کنجهایی که با دو خط روند همگرا ساخته شدهاند که هر دو به سمت بالا یا پایین زاویه دارند.
- مستطیل: در حقیقت کانال افقی است که نشان دهنده یک بازار خنثی است.
الگوهای قیمتی برگشتی
- در این الگوها، نمودار قیمتی بعد از طی روند مشخصی در طول بازه زمانی، روند آن متوقف و یا خنثی میشود و یا در جهتی مخالف روند قبلی خود، روند حرکتی جدیدی را در پیش خواهد گرفت.
- در الگوی بازگشتی امکان دارد که یک روند نزولی به روند صعودی قبلی برگردد و یا یک روند صعودی به یک روند نزولی تبدیل شود.
- به واقع در الگوی بازگشتی، نقطه عطفی در نمودار به وجود میآید که روند بعدی را تحت تأثیر خود میگذارد.
متداولترین الگوهای برگشتی
در اینجا میخواهیم درباره رایجترین الگوهای برگشتی توضیح دهیم.
الگوی سر و شانه (Head & Shoulders)
شکل زیر الگوی برگشتی سر و شانه در سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی است. شاهد افزایش حجم معاملات در زمان شکست خط گردن هستیم.
دو قله (Double Tops & Bottoms)
سه قله (Triple Tops & Bottoms)
تئوری امواج الیوت و الگوهای قیمتی
- در تحلیل تکنیکال یک نظریه به نام تئوری امواج الیوت وجود دارد که برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی استفاده میشود.
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده شناسایی شده است.
- امواج را میتوان در تمام حرکات قیمت سهام شناسایی کرد. سرمایه گذارانی که تلاش میکنند از روند بازار سود ببرند را میتوان سوار بر موج توصیف کرد.
آشنایی با تئوری امواج الیوت
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 ارائه شد.
- پس از اینکه الیوت به دلیل بیماری مجبور به بازنشستگی شد، به چیزی نیاز داشت تا وقت خود را مشغول کند و شروع به مطالعه 75 سال نمودارهای سالانه، ماهانه، هفتگی، روزانه و خودساخته ساعتی و 30 دقیقهای در شاخصهای مختلف کرد.
- این نظریه در سال 1935 زمانی که الیوت پیشبینی عجیبی از پایین بودن بازار سهام انجام داد، شهرت یافت.
- از آن زمان تاکنون به یک عنصر اصلی برای هزاران مدیر پورتفولیو ، معاملهگران و سرمایهگذاران خصوصی تبدیل شده است.
- او دقت کرد که در نظر داشته باشد که این الگوها هیچ نوع اطمینانی در مورد حرکت قیمت در آینده ارائه نمیکنند، بلکه در به نظم بخشیدن به احتمالات برای اقدامات آتی بازار هستند.
- امواج الیوت را میتوان همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال، از جمله شاخصهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص مورد استفاده قرار داد.
- معاملهگران ممکن است در یک زمان معین تفسیرهای متفاوتی از ساختار موج الیوت بازار داشته باشند.
امواج الیوت چگونه کار میکنند
بعضی از تحلیلگران تکنیکال با استفاده از تئوری امواج الیوت سعی میکنند از الگوهای موجی در بازار سهام سود ببرند. این فرضیه میگوید که حرکت قیمت سهام را میتوان پیشبینی کرد زیرا آنها در تکرار الگوها ایجاد میشود. این تئوری دو نوع مختلف از امواج را شناسایی میکند:
امواج حرکتی
امواج اصلاحی
با توجه به تئوری امواج الیوت هر سیکل حرکتی شامل ۸ موج است. موج حرکتی شامل ۵ موج و موج اصلاحی هم شامل ۳ موج است.
الگوهای هارمونیک در بازارهای مالی
- الگوهای هارمونیک، الگوهای قیمت با فرم هندسی هستند که با استفاده از اعداد فیبوناچی برای تعیین نقاط چرخش دقیق قیمت در نمودارها مشخص میشود.
- برخلاف سایر روشهای رایج معاملاتی، معاملات هارمونیک تلاش میکند تا حرکات آتی را پیشبینی کند.
- از الگوهای معروف یا متداول این سبک، میتوان به گارتلی(Gartly)، پروانه (butterfly)، کوسه (shark)، خفاش (Bat) و خرچنگ (Crab) اشاره کرد.
هندسه و اعداد فیبوناچی
- الگوهای هارمونیک بر اساس این فرض است که رفتار قیمت بصورت یک فرم هندسی در قالب الگو و نسبتهای فیبوناچی تکرار میشوند.
- ریشه روششناسی نسبت اولیه یا برخی از مشتقات آن (0.618 یا 1.618) است.
- ن سبتهای مکمل عبارتند از: 0.382، 0.50، 1.272، 2.0، 2.24، 2.618، 3.14 و 3.618.
- ن سبت اولیه تقریباً در تمام ساختارها و رویدادهای طبیعی و محیطی یافت میشود.
- از آنجایی که این الگو در سراسر طبیعت و در جامعه تکرار میشود، این نسبت در بازارهای مالی نیز دیده میشود که تحت تأثیر محیطها و جوامعی هستند که در آن معامله میکنند.
- با مشاهده الگوهای هارمونیک با ابعاد و شکل های مختلف در نمودار قیمت، معاملهگران میتوانند نسبتهای فیبوناچی را روی الگوها اعمال کنند. در مرحله بعدی آنها به دنبال این هستند که بتوانند حرکات آتی را پیشبینی کنند.
مسائل مربوط به هارمونیک
- ممکن است یک معاملهگر غالباً الگویی را ببیند که شبیه یک الگوی هارمونیک است، اما سطوح فیبوناچی الگو را تایید نکند، بنابراین الگو را از نظر رویکرد هارمونیک، غیرقابل اعتماد میکند.
- این میتواند یک مزیت باشد، زیرا مستلزم آن است که معاملهگر صبور و منتظر تنظیمات ایدهآل باشد.
- الگوهای هارمونیک میتوانند مدت زمان حرکت قیمت را بسنجند. اما میتوان از آنها برای جداسازی نقاط معکوس نیز استفاده کرد.
- این خط زمانی رخ می دهد که یک معاملهگر در منطقه معکوس وارد و در ادامه الگوی نقض شود.
- وقتی این اتفاق میافتد، معاملهگر میتواند در معاملهای گرفتار شود که روند به سرعت در جهت خلاف معامله او حرکت کند.
- بنابراین، مانند همه استراتژی های معاملاتی، مدیریت ریسک باید لحاظ شود.
- دقت کنید که این الگوها ممکن است در الگوهای دیگر هم وجود داشته باشند.
- همچنین ممکن است که الگوهای غیرهارمونیک هم در بافت الگوهای هارمونیک وجود داشته باشند.
- اینها میتوانند برای کمک به اثربخشی الگوی هارمونیک و افزایش عملکرد ورود و خروج استفاده شوند.
- چندین موج قیمت نیز ممکن است در یک موج هارمونیک وجود داشته باشد (به عنوان مثال، یک موج CD یا موج AB). قیمت ها دائما در حال چرخش هستند.
- بنابراین، بررسی نمودار قیمت در تایم فریم بالاتر مهم است.
- ماهیت فراکتال بازارها اجازه میدهد که این نظریه در تایم فریمهای متفاوت اعمال شود.
الگوهای کندلی یا شمعی ژاپنی
نمودارهای کندل استیک ابزاری تکنیکالی هستند که با توجه به ۴ قیمت اصلی، دادهها را در بازههای زمانی متعدد نمایش میدهند. قدمت نمودارهای شمعی ژاپنی به تاجران برنج ژاپنی در قرن هجدهم برمیگردد. نمودارهای شمعی ژاپنی نسبت به نمودارهای میلهای و خطی سادهتر و مفیدتر هستند. کندلها الگوهایی میسازند که جهت قیمت را پس از تکمیل پیشبینی میکنند.
استیونیسون در کتاب محبوب خود در سال 1991، «تکنیکهای نمودار شمعی ژاپنی»، الگوهای شمعدانی را به دنیای غرب آورد. بسیاری از تاجران حالا میتوانند دهها مورد از این الگوها را شناسایی کنند که نامهای مختلفی به صورت زیر دارند:
الگو پوشش ابر سیاه
ستاره صبحگاهی
ستاره شامگاهی
الگوی پوشا
الگوی نافذ
علاوه بر این، الگوهای تک میله به صورت زیر در دهها استراتژی معاملاتی بلندمدت و کوتاه گنجانده شدهاند.
مرد به دار آویخته
الگوهای پرایس اکشن
در سبک تحلیلی پرایس اکشن، الگوهای مورد استفاده برای شناسایی نواحی برگشت قیمت، همان الگوهای شمعی ژاپنی در نواحی حمایت و مقاومت هستند.
اگرچه ذات اصلی پرایس اکشن با تحلیل تکنیکال یکسان است، ولی در گذر زمان تعدادی از افراد تحلیلگر و معاملهگر موفق پرایس اکشنی شروع به آموزش استراتژی شخصی خود در زمینه این سبک تحلیلی کردند. امروزه هرکدام از این سبکها به نام این افراد شناخته میشوند. از اصلیترین استراتژیهای شناختهشده در زمینه تحلیل و معامله پرایس اکشن، متعلق به این ۴ نفر است:
- لنس بگز (Lance Beggs):نام استراتژی پرایس اکشن لنس با نام YTC یا مربی معاملهگری شما (Your Trading Coach) است.
- گالن وودز (Galen Woods):استراتژی وودز TSR یا بررسی ستاپهای معاملاتی (Trading Setups Review) نام دارد.
- ال بروکز (Al Brooks) : ال بروکز استراتژی خود را در ۴ کتاب با نامهای معامله با پرایس اکشن (Trading Price Action) ارائه کرد.
- یک سیستم شرکتی به نام RTM یا Read The Market:استراتژی RTM نیز به همین نام RTM شناخته میشود.
کلام آخر
یکی از روشهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی بررسی الگوهای قیمتی است. به طور کلی الگوهای قیمتی شامل الگوهای کلاسیک (الگوهای قیمتی)، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی، الگوی پرایس اکشن هستند. آیا شما هم تجربه کار با این الگوهای قیمتی را داشتهاید؟ به نظر شما کدام یک از الگوهای قیمتی بهتر از بقیه است؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
الگوهای قیمتی به طور روندهای بازارهای مالی هستند که به صورت نمودارهای مختلف نمایش داده میشوند.در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند.
منابع
“Introduction to Technical Analysis Price Patterns”, Investopedia, 2022.
“What Is the Elliott Wave Theory?”, Investopedia, 2022.
“Harmonic Patterns in the Currency Markets”, Investopedia, 2022.
“The 5 Most Powerful Candlestick Patterns”, Investopedia, 2022.
با نظریه امواج الیوت آشنا شوید
نظریه امواج الیوت یکی از مهمترین روشهای تحلیل بازار است. با استفاده از این نظریه میتوان به بررسی پشتپرده حرکات بازار پرداخت و رفتار قیمت را تجزیه و تحلیل کرد. مبنای این روش آن است که بازار، با همان الگوهایی که در یک بازه زمانی طولانیتر (درجه بالاتر) رفتار میکند، در بازههای زمانی کوچکتر (درجه پایینتر) نیز رفتار میکند. این الگوها سرنخهایی درباره اتفاقات آینده بازار به معاملهگران میدهند. طبق این تئوری، مهم نیست چه بازه زمانی را تجزیه و تحلیل میکنید؛ حرکات بازار از الگوهای مشابهی پیروی میکنند. نظریه امواج الیوت در دهه 1930 توسط رالف الیوت مطرح شد و در دهه 1970 توسط روبرت پرستر محبوبیت پیدا کرد. بر اساس نظریه امواج الیوت رفتار افراد، الگوها و روندهایی که در بازار میبینیم را شکل میدهد. مبنای شکلگیری این الگوها، روانشناسی جمعی افرادی است که در بازار مشارکت دارند. این الگوها نه تنها در بازار، که در هر زمینهای که بحث تصمیمگیری انسان مطرح است، ظاهر میشوند. به عنوان مثال ممکن است قیمت مسکن، روند مد و یا تعداد افرادی که تصمیم میگیرند هر روز از مترو استفاده کنند، از این نظریه تبعیت کند.
امواج
الیوت معتقد بود روند کلی قیمتها در بازار سرمایه، ناشی از خصوصیات روانشناختی اغلب سرمایهگذاران است. او متوجه شد که نوسانات مربوط به ویژگیهای روانشناسی بخش عمده سرمایهگذاران، به همان شکل در بازار سرمایه و به صورت موج ظاهر میشود. نظریه امواج الیوت تا حدودی به نظریه داو شباهت دارد. در هر دو نظریه قیمت سهام به شکل موجی حرکت میکند. با این حال الیوت توانست ماهیت فراکتالی بازارها را نیز تشخیص دهد و جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. او توانست از این الگوهای تکراری به عنوان شاخصهای پیشبینیکننده بازار استفاده کند.
پیشبینی بازار بر اساس الگوهای موجی
الیوت بر اساس ویژگیهای قابلاعتماد و اثبات شده الگوهای موجی، پیشبینیهای دقیقی را در بازار بورس انجام داده است. در نظریه امواج الیوت ، موج ایمپالسیو یا پیش رو که همسو با روند اصلی حرکت میکند، همیشه 5 موج را در الگوی خود نشان میدهد. از طرف دیگر، امواج اصلاحی برخلاف جهت روند اصلی بازار عمل میکنند. الیوت در دهه 1930 از این الگوی الیوت در بورس ساختار فراکتال بازارهای مالی پرده برداشت. چند دهه بعد از او، دانشمندان توانستند فراکتالها را تشخیص داده و آنها را به صورت ریاضی نشان دهند. منظور از فراکتال، ساختارهای ریاضی هستند که تا بینهایت و در مقیاسهای کوچک تکرار میشوند. ما میدانیم که در بازارهای مالی، هر چیزی که بالا رود، باید یک زمانی پایین بیاید. زیرا حرکت قیمت به بالا یا پایین، همیشه با یک حرکت متضاد دنبال میشود. حرکت قیمت به دو بخش روند و اصلاحات تقسیم میشود. روندها جهت اصلی قیمت را نشان میدهند، در حالی که اصلاحات برخلاف جهت روند حرکت میکنند.
تفسیر نظریه امواج الیوت
بر اساس نظریه امواج الیوت اگر قیمت روند صعودی داشته باشد، این حرکت به صورت سه گام اصلی انجام میشود. پله سوم مهمترین و بزرگترین پله است که بیشتر حجم معاملات در این بخش انجام میشود. بیشترین ظرفیت سودآوری نیز در این پله وجود دارد.
به بیان سادهتر، روند اصلی بازار از پنج موج اصلی تشکیل شده است. امواج 1، 3 و 5 همسو با روند اصلی بازار، و امواج 2 و 4 برخلاف آن میباشند. موج سوم مهمترین موج در نظریه امواج الیوت است. مهمترین دغدغه افرادی که از نظریه امواج الیوت برای تحلیل تکنیکال بازار سرمایه استفاده میکنند، تشخیص به موقع موج سوم است.
امواج ایمپالسیو
همانطور که در نمودار بالا مشاهده میکنید، سه مورد از زیرموجها (1، 3 و 5) به سمت بالا و دو موج (2 و 4) به سمت پایین حرکت میکنند. به امواج 1 و 3 و 5 ایمپالسیو گفته میشود که در جهت روند بازار و یک درجه بزرگتر از آن حرکت میکنند. امواج 2 و 4 نیز موجهای اصلاحی هستند که درخلاف جهت روند بازار حرکت میکنند. با توجه به اینکه موج ایمپالسیو تمایل دارد درجهت روند اصلی حرکت کند، تفسیر آن سادهتر است. سه قانون برای تشکیل موج، در نظریه امواج الیوت وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:
- موج 2 همیشه کمتر از 100% موج یک را برگشت میدهد.
- موج 4 همیشه کمتر از 100% موج 3 را اصلاح میکند.
- موج 3 همیشه از انتهای موج یک فراتر رفته و هیچ وقت به عنوان کوتاهترین موج دیده نمیشود.
اگر زیرموجهای ایمپالسیو، هر کدام 5 موج، و زیرموجهای اصلاحی هر کدام سه موج داشته باشند. موج بزرگ اصلی به شکل نمودار زیر به نظر میرسد. در این حالت، زیرموجهای ایمپالسیو هر کدام 5 موج دارند که درجهت روند بازار، یک درجه بزرگتر شدهاند. به این نوع الگو، ساختار 5-3-5-3-5 گفته میشود.
امواج اصلاحی
به طور کلی، موج اصلاحی همانطور که در نمودار بالا میبینید، به عنوان یک ساختار سه موجی به تصویر کشیده میشود. زیرموجهای ساختار سه موجی اصلاحی به صورت A، B و C نامگذاری میشود. این نامگذاری ممکن است تا حدودی گمراهکننده باشد، زیرا همه امواج اصلاحی دقیقاً از این ساختار سه موجی تبعیت نمیکنند. اگر به ساختار این موج نگاه کنید، متوجه میشوید که موج A و C هر دو یک درجه بالاتر از روند کلی بازار هستند (منظور از روند بازار در اینجا، روند بازار درجهت اصلاح قیمت است). به همین دلیل (درمورد این مثال کلی) آنها را به عنوان امواج ایمپالسیو در نظر میگیریم که هر کدام پنج موج دارند. موج B درخلاف جهت روند اصلاحی بزرگتر حرکت میکند، بنابراین به صورت سه موجی نشان داده میشود. این الگو به عنوان ساختار 5-3-5 نامگذاری میشود.
چرخه کامل نظریه امواج الیوت
ساختار کلی چرخه کامل نظریه امواج الیوت از ترکیب یک موج ایمپالسیو و یک موج اصلاحی تشکیل شده است. این الگو به عنوان یک ساختار هشت موجی نشان داده میشود. پنج موج درجهت روند اصلی بازار و به دنبال آن سه موج اصلاحی در جهت روند اصلاح بازار انجام میشود.
نمودار بالا توالی هشت موج را نشان میدهد. با دقت در این نمودار متوجه میشوید که حرکت قیمت از ابتدا تا انتها، بالاتر از قیمت آغاز شده به پایان میرسد (یعنی افزایش قیمت). بازارها به طور مداوم در حال نوسان هستند و طی روند تکامل خود، به صورت صعودی و نزولی حرکت میکنند. الیوت متوجه شد بازار بارها و بارها ساختار 5-3 را تکرار میکند. این پایه و اساس نظریه امواج الیوت او بود و ساختار چرخه کامل امواج الیوت را توضیح میدهد. پس از یکبار پایان چرخه، این روند دوباره شروع میشود. پیشبینی میشود پس از پایان امواج اصلاحی، بازار یکبار دیگر پنج موج ایمپالسیو را تکرار کند. البته این بدان معنا نیست که لزوماً پنج موج رو به بالا و سه موج رو به پایین باشند. در روند نزولی، الگو به سمت پایین حرکت کرده و اصلاح میشود. یعنی پنج موج نزولی و سه موج رو به بالا وجود خواهد داشت.
نمودار بالا این ساختار هشت موج را در یک بازار رو به کاهش نشان میدهد. همانطور که میبینید نقطه پایان آن پایینتر از جایی است که شروع شده است. اگر این الگو را در نمودار دیدید، بسته به روند کلی نمودار، ممکن است انتظار ایجاد پنج موج رو به پایین دیگر را داشته باشید. البته فراموش نکنید که این فقط یک موج ساده ایمپالسیو و اصلاحی است. همه بازارها پیشرفت کرده و اصلاح میشوند. نظریه امواج الیوت انواع خاصی از الگوها را معرفی میکنند که در بازار به طور مداوم تکرار میشوند. در شکل زیر چرخه کامل نظریه امواج الیوت نشان داده شده است. در نظریه امواج الیوت حرکت صعودی قیمت از نقطه A تا B در قالب 5 موج متوالی انجام میشود که موجهای 1 و 3و 5 همسو با روند هستند و موجهای 2 و 4 از نوع اصلاحی و برخلاف روند عمل میکنند. با رسیدن به نقطه B، نمودار وارد فاز نزولی و اصلاحی میشود. بخش اصلاحی نیز از 3 موج اصلاحی تشکیل شده است. این توالی یک چرخه کامل الیوت را نشان میدهد که بارها و بارها به دنبال هم تکرار میشوند.
روندهای نزولی نیز به همین صورت است. با این تفاوت که 5 موج اصلی به سمت کاهش قیمت میروند و سپس سه موج اصلاحی حالت صعودی پیدا میکنند.
طبیعت فراکتال
با توجه به نمونههای ذکر شده، میبینیم که امواج الیوت ساختار تو در تو و متداخلی دارند. به طوری که هریک از امواج به نوبه خود بخشی از یک مجموعه بزرگتر امواج الیوت است. به عبارت دیگر هر چرخه خودش بخشی از یک چرخه بزرگتر است و چرخه بزرگتر نیز بخشی از یک چرخه بزرگتر از خود است و این روند تا بینهایت ادامه دارد. به این ساختار متداخل که هر موج در حکم ریز موجی از امواج بالاتر است، ساختار فراکتالی امواج الیوت میگویند.
کلام آخر
معاملهگرانی که از نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال خود استفاده میکنند معتقدند پیشبینی بازار به این سادگی نیز نیست. دانشمندان، بازار سرمایه را به یک درخت تشبیه کردهاند، اما مفهوم این تشبیه آن نیست که هر کسی بتواند به سادگی مسیر هر شاخه را پیشبینی کند. از نظر عملی، به کار گرفتن نظریه امواج الیوت نیز مانند سایر روشهای تحلیل تکنیکال نیاز به آموزش و مهارت دارد. اگر تصمیم به آموزش امواج الیوت گرفتهاید، آکادمی دکتر ژند بسته آموزش امواج الیوت به زبان ساده را تهیه کرده و در اختیار علاقهمندان قرار داده است. در پکیج آموزش امواج الیوت به طور کامل با امواج الیوت و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال آشنا خواهید شد. برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.
بررسی امواج الیوت و کاربرد آن در بورس
ساعد نیوز: «رالف نلسون الیوت» (Ralph Nelson Elliott) در دهه 1930 نظریه امواج الیوت را توسعه داد. الیوت معتقد بود بازار بورس که تصور میشد رفتاری تصادفی و آشوبناک دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت میکند.نظریه امواج الیوت در حقیقت برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی ارائه شده است.
الیوت بیان کرد که روند در قیمت های مالی ناشی از روانشناسی غالب سرمایه گذاران است. وی دریافت که نوسان ها در روانشناسی جمعی همیشه در همان الگوهای تکراری فراکتال یا «امواج» در بازارهای مالی ظاهر می شود. نظریه الیوت تا حدودی به «نظریه داو» (Dow Theory) شباهت دارد، زیرا هر دو می گویند که قیمت سهام در قالب امواج حرکت می کند. از آنجا که الیوت ماهیت «فراکتالی» بازارها را نیز به رسمیت شناخت، توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. فرکتال ها ساختارهایی ریاضی هستند که در مقیاس های کوچک تر بی نهایت بار تکرار می شوند. الیوت کشف کرد که ساختار الگوهای قیمت سهام بورس به همان گونه است. وی سپس شروع به بررسی این موضوع کرد چگونه می توان از این الگوهای تکراری به عنوان شاخص های پیش بینی کننده بازار آینده استفاده کرد.
اصل اولیه تئوری امواج الیوت سال 1930
اگر بخواهم به طور ساده بگویم، حرکت در مسیر یک روند و در راستای آن به 5 موج خلاصه می شود که به آن ها امواج حرکتی(MOTIVE) گفته می شود و سه موج هم بر خلاف جهت یک روند وجود دارند که به آن ها امواج تصحیحی (Correction) گفته می شود.
در تصویر بالا به طور ساده این امواج نشان داده شده اند؛ اما در تصویر زیر به طول دقیق تر مشخص شده اند. امواج حرکتی با اعداد 1 تا 5 نشان داده شده و امواج تصحیحی با حروف A، B و C مشخص هستند. این الگوها هم در فریم های زمانی طولانی مدت و هم کوتاه مدت خود را نشان می دهند.بحث فراکتال بودن طبیعت بازار نیز از همینجا نشات می گیرد. یک کلم بروکلی را در نظر بگیرید. اگر یک کلم بروکلی بزرگ را به چند تیکه تقسیم کنید، هرکدام از آن تیکه ها خود شبیه همان کلم بروکلی بزرگ هستند.
امواج الیوت نیز به همین شکل هستند برای مثال با مشاهده و دقت در الگوهای یک ماهه می توان چندین الگوی امواج الیوت روزانه را نیز در ابعاد کوچکتر درون آن ها مشاهده کرد که در این مورد بعدا بیشتر توضیح خواهیم داد. این اطلاعات در کنار روابط فیبوناچی بین امواج به معامله گرها فرصت های معامله بسیار خوبی را نشان می دهند.
درجه امواج الیوت
اَبَرچرخه بزرگ (Grand Supercycle)
- ابرچرخه (Supercycle)
- چرخه (Cycle)
- اصلی یا اولیه (Primary)
- متوسط (Intermediate)
- ریز (Minor)
- بسیار ریز (Minuette)
- کوچک تر از بسیار ریز (Sub-Minuette)
انواع موج در الیوت
در حالت کلی موج ها به دو دسته کلی یعنی موج های جنبشی و موج های اصلاحی تقسیم می گردند. موج های جنبشی هم راستا با روند هستند مانند یک موج پنج تایی صعودی در یک روند صعودی و موج های اصلاحی در خلاف جهت روند هستند و عموماً از ۳ موج تشکیل می گردند که برآیند آن ها به عنوان موج اصلاحی نام گذاری می گردد.
موج های اصلاحی:
همان طور که گفته شد امواج اصلاحی، امواجی هستند که برخلاف روند آتی بازار، موج های قبلی خود را اصلاح می کنند. حال شایان ذکر است که امواج اصلاحی حالت های مختلفی دارند که شناسایی نوع آن ها کمک بزرگی در موج شماری درست به فرد تحلیلگر می کند.ا لگوی اصلاح به ۲ دسته متفاوت تقسیم می شود که شامل اصلاح ساده و اصلاح ترکیبی می باشد.
اصلاح ساده
در اصطلاح ساده فقط یک الگو وجود دارد. این الگو اصلاح زیگزاگ نامیده می شود. یک الگوی اصلاح زیگزاگ شامل الگوی سه موجی می باشد. که موج B نمی تواند بیش از ۷۵% از موج A را اصلاح نماید. موج C یک Low جدید را زیر موج A ایجاد می کند. معمولاً موج A از یک اصلاح زیگزاگ، الگوی ۵ موجی دارد. در ۲ مورد دیگر اصلاح (مسطح و نامنظم) موج A الگوی ۳ موجی دارد. بنابراین اگر شما بتوانید در موج A پنج موج را شناسایی کنید شما می توانید انتظار داشته باشید که اصلاح، با الگوی زیگزاگ پایان یابد.
اصلاح ترکیبی- مسطح، نامنظم، مثلث
گروه اصلاح ترکیبی شامل سه قسمت است: ۱- مسطح ۲- نامنظم ۳- مثلث
الگوی اصلاحی مثلث یا triangle
این الگو دارای ۵ موج است که هرکدام از ۳ موج فرعی تشکیل شده اند و عموماً با ریتم (۳-۳-۳-۳-۳) ظاهر می گردند و با حروف a, b, c, d, e نام گذاری می شوند. برای درک بهتر تصویر این الگو اگر از a به c و از b به d خطی فرضی را امتداد دهیم این شکل حاصل می گردد.
همچنین امواج ۵ گانه این الگو عموماً اورلپ هستند یعنی به حریم هم دیگر وارد می شوند. مثلث ها در حالت کلی به ۲ نوع همگرا و واگرا تقسیم می شوند که خود مثلث های همگرا دارای ۳ دسته یعنی متقارن، الگوی الیوت در بورس کاهشی و افزایشی هستند:
درواقع مثلث های متقارن به شکل افقی و مثلث های کاهشی و افزایشی به شکل مورب ظاهر می شوند که چارتی است برای تفکیک بهتر این دو از واژه مثلث و کنج استفاده می کند.
اصلاح نامنظم
در این نوع از اصلاح موج B یک High جدید ایجاد می کند. در نهایت نیز موج C می تواند به نقطه شروع A یا پائین تر از آن برسد
اصلاح مسطح
در یک اصلاح مسطح طول موج ها با یکدیگر یکسان است. بعد از یک الگوی حرکت ۵ موجی بازار الگوی الیوت در بورس به موج A می رسد. سپس موج B که تشکیل شد به نقطه High موج A قبلی می رسد. در نهایت نیز بازار در موج C به Low قبلی خود در A می رسد.
امواج ایمپالسی
موج های ایمپالسی از 5 زیرموج تشکیل می شوند که در مسیر بزرگترین روند حرکت می کنند.این الگو رایج ترین موج محرک است و بسیار ساده می توان آن را در بازار تشخیص داد.مانند تمامی امواج محرک، این موج از 5 زیر موج تشکیل شده که بین آنها 3 موج محرک و 2 موج الگوی الیوت در بورس اصلاحی هستند. این ساختار 5-3-5-3-5 نام گذاری شده و در تصویر بالا نشان داده شده است.با این حال، این ساختار قوانینی دارد که شکل گیری آن را تائید می کنند. این قوانین غیرقابل نقض هستند.اگر یکی از این قوانین نقض شود، ساختار را نمی توان موج ایمپالسی دانست و موج مشکوک باید دوباره نام گذاری شود. این قوانین عبارتند از:
موج 2 نمی تواند بیش از 100 درصد مسیر موج 1 را طی کند
نسبت ها و اندازه گیری موج
طول هر موج از طریق اندازه گیری فاصله عمودی شروع موج تا پایان آن محاسبه می شود. طول بر اساس یک نقطه از قیمت بیان می شود.
امواج الیوت چه چیزی را نشان می دهند
برخی تحلیلگران تکنیکال تلاش دارند تا از الگوهای موجی در بازار سهام با استفاده از نظریه موج الیوت بهره ببرند.این فرضیه می گوید حرکات قیمت سهام را می توان پیش بینی کرد زیرا این حرکات در قالب الگوهای بالا و پایین و تکرار شونده ای به نام امواج شکل می گیرند که تحت تاثیر روانشناسی سرمایه گذار است.
در این نظریه، امواج مختلفی وجود دارد از جمله الگوی الیوت در بورس امواج محرک (motive waves)، امواج ایمپالس (impulse waves)، و امواج اصلاحی (corrective waves).امواج الیوت یک الگوی ذهنی است و همه معامله گران این نظریه را به یک شکل تفسیر نمی کنند و برخی آن را استراتژی موفقی در معاملات نمی دانند.خود نظریه تحلیل موج را نیز نمی توان به سادگی تعریف کرد.برخلاف بسیاری از نظریه های شکل گیری قیمت، این نظریه دارای طرحی مشخص و قاعده مند نیست تا بتوان دستورالعمل های آن را بشکل کاملا دقیق دنبال کرد. تحلیل موج صرفا تصویری از تحرکات بازار ارائه می دهد و کمک می کند تا حرکات قیمت را در ابعادی بسیار وسیع تر و عمیق تر درک کنید.
قواعد امواج الیوت
در هر زمان، ممکن است بازار در الگوی اصلی پنج موج قرار داشته باشد و از آنجا که الگوی پنج موج شکل اصلی روند بازار است، تمام الگوهای دیگر را نیز تحت تأثیر آن هستند.«قوانین» خاصی وجود دارد که حاکم بر الگوی پنج موج است. این سه قانون به شرح زیر هستند:
قانون اول: موج 2 نمی تواند بیش از 100 درصد موج 1 تغییر کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است موج ۲ موج اصلاحی قابل انتظار نباشد و در واقع می تواند در جهت یک موج انگیزشی با درجه بزرگ تر قرار گیرد.
- قانون دوم: موج 3، که اغلب نمایانگر قوی ترین قسمت چرخه است، نمی تواند از موج 1 و موج 5 کوتاه تر باشد.
- قانون سوم: موج 4 نمی تواند از سقف موج ۱ عبور کند. اگر این اتفاق بیفتد، آخرین حرکت بازار باید بخشی از یک موج انگیزشی بزرگ تر باشد که می تواند به بالاتر یا پایین تر پیشرفت کند.
پیش بینی های بازار براساس الگوهای موجی
الیوت پیش بینی های دقیقی از بازار سهام بر اساس ویژگی های قابل اعتمادی که در الگوهای موجی یافته بود انجام داد. یک موج ایمپالس (impulse wave) که در مسیری مشابه روند بزرگتر حرکت می کند، همیشه پنج موج در الگوی خود نشان می دهد.با این حال، یک موج اصلاحی (corrective wave) در مسیری خلاف روند اصلی حرکت می کند. در مقیاسی کوچکتر، در هر موج ایمپالسی پنج موج را می توان یافت. و این الگو تا بی نهایت خود را در مقیاس های کوچکتر و کوچکتر تکرار می کند. الیوت این ساختار فراکتال را در دهه 30 میلادی در بازارهای مالی پیدا کرد اما تا دهه ها بعد دانشمندان پی به اهمیت فراکتال ها نبردند و آنها را به شکل ریاضی ترسیم نکردند.
ما اکنون میدانیم که در بازارهای مالی، “برای هر بالا رفتنی، پایین آمدنی نیز هست” زیرا هرگاه حرکت قیمت به سمت بالا یا پایین باشد، حرکت بعدی در جهت مخالف خواهد بود. عملکرد قیمت شامل روندها و اصلاح های قیمت است. روندها مسیر اصلی قیمت را نشان می دهند درحالیکه اصلاح ها برخلاف روندها حرکت می کنند.
الیوت دریافت که دنباله فیبوناچی (Fibonacci sequence) تعداد امواج را در ایمپالس ها و اصلاح ها مشخص می کند. روابط موجی در قیمت و زمان نیز معمولا نسبت های فیبوناچی را نشان می دهند، مانند 38~ درصد و 62 درصد. برای مثال یک موج اصلاحی ممکن است 38 درصد از مسیر موج ایمپالسی قبل از خود را دوباره طی کند.تحلیلگرانِ دیگر اندیکاتورهایی ایجاد کرده اند که از نظریه موج الیوت الهام گرفته شده اند، از جمله اسیلاتور موج الیوت که در تصویر زیر نشان داده شده است.
این اسیلاتور با روشی مبتنی بر محاسبات انجام شده توسط کامپیوتر، پیش بینی مسیر آینده قیمت را بر اساس تفاوت بین میانگین متحرک 5 دوره ای و 34 دوره ای ارائه می دهد. سیستم هوش مصنوعی Elliott Wave International، به نام EWAVES، تمام قوانین و دستورالعمل های موج الیوت را روی داده ها اعمال می کند تا بتواند تحلیلی خودکار از موج الیوت به دست آورد.
امواج الیوت یا Elliott Wave Theory چیست و چه کاربردی در بورس دارد
امواج الیوت چیست؟ یکی از راهها و الگوی الیوت در بورس ابزاری که در خدمت تحلیلگران تکنیکال است. با استفاده از این ابزار آنها میتوانند مسیر آینده یک سهم را پیش بینی کنند. نظریه الیوت بر تکرار روند در سهام تاکید دارد. به این معنا که تغییرات قیمتی به شکل موج اتفاق افتاده و هرگز یک خط صاف را پشت سر نمیگذارد.
معمولاً تحلیلگران تکنیکال برای استفاده از امواج الیوت در تحلیل بازار سرمایه و بورس بسیار مشتاق هستند. امواج الیوت چیست؟ نظریه الیوت چیست؟ نظریهای است که به ما میگوید اگر قیمت سهامی از نقطه الف به نقطه ت میرسد روند خطی را طی نکرده بلکه این حرکت به شکل موجهایی است که گاهی صعودی و گاهی نزولی بوده است. با استفاده از این امواج می دانید که کجا وقت خرید و کدام نقطه، نقطه فروش سهام است و با استفاده از این تکنیک بازار را پیش بینی کرده و از ضرر و زیان احتمالی خود پیشگیری میکنید.
تاریخچه امواج الیوت چیست؟
همچون بسیاری از نظریات مانند نظریه فیبوناچی در بورس ، تئوری الیوت نام خود را از شخصی به نام آران الیوت دارد که در سالهای 1935 تا 1940 مطرح شد. الیوت سعی داشت که با ارائه این نظریه به فعالین بازارهای مالی همچون بازار بورس و فرابورس و . کمک کند. او به گونهای اثبات کرده روندی که در بازار وجود دارد یک روند ثابت است و همچون تاریخ تکرار میشود. با استفاده از این نظریه حرکت هر سهم در آینده پیش بینی میشود.
رالف نلسون الیوت یک حسابدار باسابقه بود که از دوران بازنشستگی خود نهایت استفاده را برد و به تحقیق و بررسی بازارهای مالی پرداخت. او دریافت که روند بازار چه صعودی باشد چه نزولی وضعیت آشفته و بهم ریختهای ندارد و از یک نظم خاصی پیروی میکند. البته خود الیوت اعتقاد داشت که این نظریه قطعیت ندارد و تنها کمک میکند تا پیش بینی بهتری از آینده بازار به دست آورید.
همانطور که نیوتون معتقد بود در مقابل هر عملی، عکس العملی وجود دارد الیوت نیز بیان میکرد که برای هر حرکت و روندی در بازار، اصلاح وجود دارد. الیوت میگفت که مهمترین عنصر تغییر در بازار سرمایه فعالان بازار هستند که با الهام از حوادثی که در بیرون اتفاق می افتد بر بازار و روند آن تأثیر میگذارند. کاربرد امواج الیوت بیشتر در بازارهایی چون بورس است. امواج الیوت چیست؟ ابزاری است در دست تحلیلگران برای اینکه موقعیتهای طلایی خرید و فروش هر سهم را پیش بینی کرده و با استفاده از این تکنیک سودهای آتی خود را تضمین کنند.
عناصر مهم امواج الیوت چیست ؟
- در نظریه امواج الیوت سه بحث الگو، نسبت و زمان مطرح میشود. الگو از دو عنصر دیگر اهمیت بیشتری دارد و منظور الگوهای موج است.
- گاهی ممکن است بین موجهای مختلف برای مشخص کردن نقطههای تصحیح قیمت و هدف قیمت ارتباطی وجود داشته باشد که در اینجا نسبت کاربرد پیدا میکند.
- زمان برای تأیید الگو و نسبت مورد استفاده قرار میگیرد که بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این عنصر تأثیر خیلی زیادی در فرآیند پیش بینی ندارد.
الگوی نظریه الیوت
در بازار شاهد روندهای صعودی و نزولی هستیم. امواج الیوت یک بازار صعودی را به این شکل نمایش میدهد که در هر موج، کف بالاتر از کف قبلی و سقف بالاتر از سقف قبلیست. اما در بازار نزولی این اتفاق کاملاً بر عکس است به اینصورت که هر کف پایینتر از کف قبلی و هر سقف نیز پایینتر از سقف قبلیست. امواج اصلی یا جنبشی در موجهای الیوت هم جهت با روند اصلی و امواج اصلاحی یا واکنشی دقیقاً خلاف جهت روند پیش میروند. امواج اصلاحی اتفاق می افتند تا امواج پیشین خود را اصلاح کنند و نکته قابل توجه اینجاست که این امواج انواع مختلفی دارند.
در این الگو الیوت بر این اصل معتقد است که بازار سرمایه با کمک پنج موج افزایشی به سمت جلو حرکت میکند اما پس از آن با سه موج کاهشی رو به رو میشود که در واقع به منظور اصلاح صورت میپذیرد.
هر یک از این موجهای جنبشی و اصلاحی یا واکنشی نیز از ریز موجهای کوچکتری تشکیل شدهاند. که باز در این ریز موجها موجهایی که هم راستا با روند اصلی هستند موج جنبشی و موجهای خلاف جهت موجهای اصلاحی هستند. این هم راستایی میتواند هم در روند صعودی و هم در روند نزولی اتفاق می افتد. بنابراین اصل جنبشی بودن یک موج هم سو بودن آن با جریان اصلی است.
نکته قابل توجه در مقاله امواج الیوت چیست؟ این است که دوباره هر یک از این ریز موجها از چند ریز موج دیگر تشکیل شده است و این الگو ادامه پیدا میکند. به این ادامه موجها و ریز موجها فراکتال گفته میشود. فراکتال تا ابد ادامه ندارد و به هر حال در یک نقطه روند تغییر پیدا میکند. به همین خاطر در تقسیم بندی سطوح امواج الیوت از این ترتیب استفاده میشود:
شاید از تمامی این سطوح استفاده نشود اما به هر حال امواج الیوت همانند رسم انواع الگو های هارمونیک کاربردی بوده و در تحلیل بازار کمک میکنند.
دو قانون مهم در نظریه الیوت
- قانون امتداد: در نظریه الیوت قانون امتداد مطرح میشود به این معنا که یک موج از سه موج فرعی دارای طول و درازای بیشتری نسبت به سایر موجهاست.
- قانون کوتاه شدگی: زمانی که موج پنجم نتواند فراتر از موج سوم حرکت کند قانون کوتاه شدگی مطرح میشود که در این مدل معمولاً موج سوم بسیار بلند است.
موج سوم مهمترین و طولانیترین موج است. در این موج سهام با اقبال عمومی و حجم معاملات بالا روبه رو شده و افراد زیادی برای خرید این سهام اشتیاق پیدا میکنند. به موج سوم موج فعالان حرفهای می گویند. بهترین زمان برای خرید سهم موج دوم است زیرا در موج سوم سهام با رشد خیلی خوبی رو به رو میشود و میتوانید حتی آن را تا موج پنجم نگهداری کنید و سپس به فروش برسانید اما متاسفانه کسانی که از تحلیل بازار دانشی ندارند در موج پنجم که قیمت به حد اعلا رسیده شروع به خرید میکنند که اشتباه محض است. امواج الیوت چیست؟ در اینجا پاسخ روشنی دارد. امواجی است که به شما میگوید چه زمانی وارد سهم شده و یا چه زمانی از آن خارج شوید.
دیدگاه شما