تبلور پشتیبانی در تالار شیشهای
تمهیدات لازم در راستای حمایت از بازار سرمایه یکی پس از دیگری در حال اجرایی شدن هستند تا این بازار مالی، باری دیگر جامه سبز بر تن کرده و جهت رفع مشکلات اقتصادی کشور آستین همت بالا بزند. در این رابطه ماحصل تازهترین هماندیشی دولت و سازمان بورس و اوراق بهادار، بستهای حمایتی تحت عنوان ۳+۷ میباشد که به نظر میرسد با تکیه بر تقویت مداوم سمت تقاضا، کمر بر حمایت از منافع سهامداران خرد و عمده این بازار بسته است.
در توضیح علت نامگذاری این بسته باید اضافه شود که ۳ مورد از مصوبات معرفیشده، شامل اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله به سرمایهگذاران خارجی برای خرید سهام، نیاز به قانون نداشته و از همان روز قابلیت اجرایی شدن داشتند، اما ۷ مورد دیگر بهعنوان پیشنهادات دولت برای تصویب نهایی به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا ارسال شده و نهایتا با اعمال تغییراتی جزئی تصویب شدند. ۷ مصوبه معرفیشده شامل بندهای تخصیص مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی جهت ایجاد تثبیت در بازار سرمایه، این پیشنهاد که صندوق بتواند به سرمایهگذاری در بازارهای داخلی نیز ورود کند، انتقال ۸۰ درصد از منابع مالیاتی مربوط به نقل و انتقال سهام به صندوق تثبیت بازار سرمایه، معافیت مالیاتی شرکتها به اندازه افزایش سرمایه از محل سود انباشته و حمایت مالی بانکها و مؤسسات از بازار سرمایه هستند. همچنین در یکی از بندها پیشنهاد شده است که جهت تشویق شرکتها به انجام عملیات بازارگردانی طی یک سال، معادل نیمی از سهامی که خریداری و بازارگردانی کردهاند، معاف از مالیات شوند و راهکارهایی نیز جهت جبران زیان خریداران واحدهای ETF دولتی ارائه شده است.
«ماهنامه بورس» در پرونده ویژه خود ضمن گفتگویی اختصاصی با دکتر محمدعلی میرزا کوچک شیرازی، عضو هیئت مدیره شرکت بورس اوراق بهادار تهران و مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری صبا تأمین، ضمن بررسی چند و چون ریزساختارهای بازار سرمایه، به تبیین سازوکار اثرگذاری هر کدام از بندهای مذکور پرداخته است. مبسوط نقطهنظرات ایشان در رابطه با بندهای معرفیشده در ادامه ارائه خواهد شد.
جناب آقای دکتر شیرازی، یکی از سه مصوبه نهاییشده مربوط به بسته حمایتی ۳+۷، اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه است. لطفاً توضیح دهید که این بند چگونه میتواند در ایجاد ثبات در بازار سرمایه بیشترین اثرگذاری را داشته باشد؟
صرف هرگونه منابع جهت ایجاد ثبات در بازار زمانی اثربخش خواهد بود که این منابع بهصورت هدفمند بهکار گرفته شده و صرف حمایت از سهام شرکتهایی شود که قیمت نسبتاً ارزندهای دارند.
رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی جهت خرید سهام، یکی دیگر از مصوبات بسته حمایتی است. این بند از چه کانالی بر تقویت بازار اثرگذار خواهد شد؟
امکان ایجاد بدهی جهت خرید سهام، توان شرکتهای سرمایهگذاری تالار بورس چه محلی است؟ را برای حمایت از سهام ارزنده افزایش میدهد و بدین ترتیب میتواند اثر مثبتی بر بازار داشته باشد.
در بسته پیشنهادی جهت ترغیب شرکتهای بورسی به توسعه سرمایهگذاری، پیشنهاد شده است که شرکتها معادل هر میزان از منابعی که از محل سود انباشته خود صرف افزایش سرمایه کنند، از پرداخت مالیات معاف شوند. ترغیب شرکتها به استفاده از این روش جهت افزایش سرمایه، نسبت به سایر روشها از جمله افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم، چه مزیتی دارد؟
مزیت نخست همان معافیت مالیاتی است و مزیت بعدی مربوط به سرعت انجام افزایش سرمایه از محل سود انباشته نسبت به صرف سهام با سلب حق تقدم است. ضمن آنکه در روش افزایش سرمایه از محل سود انباشته، ریسک تغییرات قیمت سهام و عدم موفقیت در فروش سهام منتشره جدید که در روش صرف سهام با سلب حق تقدم از ریسکهای اصلی بهشمار میرود، وجود ندارد.
با وجود اینکه درآمدهای مالیاتی نقش مهمی در تأمین بودجه کشور ایفا میکنند، یکی از پیشنهادات ارائهشده این است که معادل ۸۰ درصد از درآمد ناشی از مالیات نقل و انتقال سهام در سال ۱۴۰۰ بهعنوان آورده دولت در حساب صندوق تثبیت بازار سرمایه و جهت حمایت از بازار لحاظ شود. آیا انجام اقداماتی از این دست (که کاهش درآمدهای مالیاتی دولت را در پی دارند)، تغییر چشمگیری در میزان درآمدهای دولت از محل مالیات ایجاد نخواهد کرد؟ چنین اقدامی در بلندمدت به بازار سرمایه آسیبی نخواهد زد؟
برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید ملاحظه شود که سهم مالیات نقل و انتقال سهام از سبد درآمدی دولت چقدر است. درصورتیکه این درآمد سهم قابلتوجهی در سبد درآمدی دولت نداشته باشد، پیشنهاد مزبور میتواند در جهت تثبیت بازار اثر مثبتی داشته باشد.
اما باید توجه شود که صرف درآمدهای دولت بهمنظور حمایت از بازار سهام ممکن است منجر به انتقال منافع گردد، چراکه درآمدهای عمومی صرف حمایت از دارایی تنها بخشی از افراد جامعه شده است.
طبق مواد ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید، بانکها از خرید سهام منع شده و برای آنها جریمه در نظر گرفته شده بود، اما در بسته ۳+۷ پیشنهاد شده است که اگر بانکها از محل اموال مازاد خود به خرید سهام اقدام کنند، به مدت سه سال از مجازات معاف شوند. برای تحقق اثرگذاری این بند در حمایت از بازار سرمایه چه پیشنهاداتی دارید؟
باید توجه شود فعالیت اصلی بانکهای تجاری، تأمین مالی بنگاههای اقتصادی است. ازآنجاکه سهام، یک دارایی با ریسک بالا بهشمار میرود، افزایش نسبت سهام در ترازنامه بانکها میتواند منجر به کاهش نسبت کفایت سرمایه این نهادها شود.
باید توجه شود که حمایت از بازار به هر قیمتی صورت نپذیرد. درصورتیکه خرید سهام به فعالیت اصلی بانکها لطمه وارد کند، در نهایت تبعات منفی آن بر بازار سرمایه نیز تأثیر خواهد گذاشت. به عبارتی، جهت اثربخشی این بند، باید جوانب موضوع بهطور کامل ارزیابی شود.
در همین راستا، پیشنهاد دیگر این بوده است که صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه بازار سرمایه و صندوق تثبیت بازار سرمایه اجازه داشته باشند تا سقف ۲۰ هزار میلیارد تومان با ضمانت دولت، اوراق بدهی منتشر کنند. در این باره وجود تضمین دولتی چه تأثیری خواهد داشت؟ چه پیشنهادی جهت بهرهگیری مناسب از این منابع در جهت حمایت از بازار دارید؟
طبیعتاً وجود تضمین دولتی باعث افزایش کیفیت اوراق بدهی منتشره و فروش راحتتر آن توسط این نهادها میشود. اما همانطورکه پیشتر نیز اشاره شد، تخصیص هرگونه منابع و از هر محلی برای حمایت از بازار، زمانی اثربخشی کافی را خواهد داشت که این منابع صرف حمایت از داراییهایی شود که نسبتاً ارزنده هستند؛ در غیر این صورت شاهد هدررفت منابع ارزشمند خواهیم بود.
همچنین درخواست شده است که امکان سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه فراهم شود، موضوعی که تا پیش از این طبق اساسنامه صندوق، محدود به سرمایهگذاری در بازار پولی و مالی خارجی بوده است. به نظر شما، سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه چه پیامدهای منفی و مثبتی بهدنبال خواهد داشت؟
هدف از ایجاد صندوق توسعه ملی، حفظ و ذخیره ارزش حاصل از فروش منابعی همچون نفت و گاز و انتقال این ثروت به نسلهای آینده است. در این رابطه باید دقت شود که هدف حمایت از بازار سهام به هر قیمتی دنبال نگردد، یعنی درصورتیکه منابع این صندوق صرف حمایت از سهام ارزنده شود، ممکن است این اقدام توجیه داشته باشد. هرچند که به نظر میرسد هدف بند مزبور از ایجاد محدودیت فوقالذکر این بوده است که علاوه بر ارزآوری برای کشور، منابع در محیطهای اقتصادی متنوع سرمایهگذاری شود تا بدین ترتیب، حتیالامکان ریسک سرمایهگذاری در یک اقتصاد کاهش یابد.
در حوزه ریزساختارهای بازار، نظر شما در رابطه با لزوم استفاده از دامنه نوسان در معاملات چیست؟
اصولاً در هر بازاری، هدف نهایی نهادهای ناظر بر بازار افزایش کارایی است. بر این اساس، اگر استفاده از دامنه نوسان منجر به افزایش کارایی بازار گردد، میتواند مطلوب باشد. اگرچه تجربیات بورسهای معتبر در دنیا طی سالهای گذشته نشان داده است که جلوگیری از حرکت آزادانه قیمت عملاً منجر به کاهش کارایی میگردد، بنابراین به نظر میرسد که هدف نهایی باید حذف تدریجی دامنه نوسان قیمت باشد.
آیا با اعمال دامنه نوسان متقارن موافق هستید؟
بله. دامنه نوسان نامتقارن مشکلاتی را برای سرمایهگذاران بهوجود آورده بود که مهمترین آنها کاهش شدید نقدشوندگی سهام بود.
اعمال دامنه نوسان متقارن چگونه میتواند به ایجاد تعادل در بازار کمک کند؟
در مدت زمانی که دامنه نوسان نامتقارن بود، ازآنجاکه کاهش قیمت کندتر از افزایش قیمت رخ میداد، عملاً رسیدن بازار به تعادل زمان بیشتری نیاز داشت؛ حال آنکه دامنه نوسان متقارن چنین مشکلی را ایجاد نمیکند.
برخی منتقدان موجودیت حجم مبنا را نشانه گرفتهاند و برخی دیگر نسبت به سازوکار تعیین آن انتقاد میکنند، درحالیکه به نظر میرسد این ابزار در جهت کنترل حرکات هیجانی بازار نقش بهسزایی داشته باشد. در این باره چه نظری دارید؟
وجود حجم مبنا از آن جهت حائز اهمیت است که سبب میشود تغییرات قیمت با تعداد اندکی معامله صورت نپذیرد. به نظر میرسد حجم مبنا را میتوان در سهام شرکتهای پرمعامله با درصد شناور بالا، تالار بورس چه محلی است؟ کاهش داده یا حذف کرد. اما وجود حجم مبنا برای سهام شرکتهای کوچک با حجم سهام شناور پایین، از دستکاری قیمت، بروز رفتارهای هیجانی و متضرر شدن سرمایهگذاران جلوگیری بهعمل میآورد. حذف حجم مبنا خصوصاً برای سهام کوچک زمانی امکانپذیر است که بازار از عمق و حجم معاملات کافی برخوردار شود.
عدهای از کارشناسان این حوزه بر این باورند که اعمال قانون توقف معاملاتی در بازار موجب کند شدن روندِ به تعادل رسیدن قیمتها در واکنش به دریافت اطلاعات بنیادی میشود، درحالیکه برخی دیگر معتقدند اعمال قانون توقف معاملاتی میتواند در کوتاهمدت دست معاملهگرانی را که به نوسانهای زودگذر قیمت دامن میزنند، از بازار کوتاه کند. شما با کدام دیدگاه موافق هستید؟
کلید پاسخ به این پرسش باز هم در کارایی بازار خلاصه میشود. هدف از توقف معاملات، جلوگیری از بروز رفتارهای هیجانی و متضرر شدن سرمایهگذاران است و درصورتیکه کارایی بازار بالا باشد، واکنش قیمت به اطلاعات جدید، متناسب و سریع خواهد بود. بنابراین، در بازاری با کارایی بالا انتظار میرود قیمت دارایی به ارزش ذاتی آن نزدیک باشد، در نتیجه باید تلاش شود که سطح کارایی بازار افزایش یابد تا دیگر به سازوکارهایی همچون توقف معاملات بهمنظور جلوگیری از نوسانات غیرمنطقی نیاز نباشد. هرچند باید توجه داشت که بازار کاملاً کارا تنها در تئوری امکانپذیر است و هیچگاه نمیتوان نوسانات غیرمنطقی قیمت را بهطور کامل حذف کرد.
درباره لزوم انجام عملیات بازارگردانی جهت کنترل سطح عرضه و تقاضای سهام در بازار چه دیدگاهی دارید؟ در رابطه با سازوکار اثرگذاری این ابزار بر ایجاد تعادل توضیح بفرمایید.
هدف اصلی عملیات بازارگردانی، افزایش نقدشوندگی سهام است، یعنی عملیات بازارگردانی باید بهگونهای انجام شود که حتیالامکان تأثیری بر روند حرکتی قیمت سهام نداشته باشد. بنابراین، بازارگردان بهدنبال کنترل میزان عرضه و تقاضا در بازار نیست، بلکه میخواهد اطمینان حاصل کند که میزان عرضه و تقاضای سهام در بازار از حد معینی کمتر نشود تا نقدشوندگی سهام به حداکثر برسد. درصورتیکه بازارگردانها از منابع کافی بهمنظور دستیابی به هدف مزبور برخوردار باشند، قطعاً میتوانند در به تالار بورس چه محلی است؟ تعادل رسیدن سریعتر قیمت مؤثر واقع شوند.
لطفاً درباره پتانسیلهای اوراق اختیار فروش تبعی جهت حمایت از بازار سرمایه صحبت بفرمایید.
اوراق اختیار فروش تبعی از ابزارهای نوین مالی است که طی سالیان اخیر در بازار سرمایه ایران رواج یافته است. این اوراق میتواند برای سهامداران عمده بهعنوان ابزاری برای تأمین مالی و برای سهامداران خرد بهعنوان ابزاری جهت پوشش ریسک عمل نماید. بدین ترتیب از یک طرف، سهامداران خرد میتوانند از یک سطح بازدهی حداقلی برخوردار شوند و از طرف دیگر به همین علت، سهامی که دارای اوراق تبعی هستند بیشتر مورد اقبال بازار قرار خواهند گرفت که این موضوع میتواند تأثیر مثبتی بر میزان نقدشوندگی سهام مزبور داشته باشد.
نظرتان درباره تغییرات مربوط به نحوه بررسی روزانه معاملات اوراق تبعی در «دستورالعمل معاملات اوراق اختیار فروش تبعی» چیست؟ (بر اساس این دستورالعمل، درصورتیکه در انتهای روز معاملاتی خرید اوراق تبعی، خریدار این اوراق، دارایی پایه را تحت مالکیت نداشته باشد یا بیش از تعداد دارایی پایه در اختیار، اوراق تبعی خریداری کرده باشد یا مجموع خرید روز و مانده دارایی شخص در نماد تبعی مذکور از سقف خرید اعلامی در اطلاعیه عرضه برای هر کد بیشتر باشد، اوراق تبعی مازاد فاقد اعتبار بوده و وجه پرداختی جهت خرید پس از کسر هزینههای احتمالی در صورت وجود، به خریدار اوراق بازگردانده خواهد شد).
این موضوع مشکلاتی را برای سهامداران عمده ناشر اوراق تبعی و همچنین سرمایهگذاران ایجاد کرده است و پیشنهاد میشود بهمنظور جلوگیری از ایجاد این مشکلات، در وهله اول آموزش و اطلاعرسانی مناسب برای سرمایهگذاران در نظر گرفته شود و سپس سازوکارهای معاملاتی بهگونهای اصلاح شوند که از خرید اوراق تبعی توسط کدهای فاقد دارایی یا خرید بیش از حدِ مجاز این اوراق بهصورت سیستمی جلوگیری شود. راهحل جایگزین دیگر، توسعه و عمق بخشیدن به بازار اختیارهای معامله است. درصورتیکه بازار این ابزار به اندازه کافی رشد کند، نیاز به انتشار اوراق تبعی نیز مرتفع خواهد شد؛ بهگونهای که سهامداران عمده در این بازار میتوانند اوراق اختیار فروش را به فروش برسانند و سرمایهگذاران نیز بدون ترس از مشکلات مزبور، اقدام به خرید این اوراق و سپس انجام معاملات ثانویه آن نمایند.
همانطورکه میدانید، کلیات طرح مالیات بر عایدی سرمایه در تاریخ ۵ خردادماه به تصویب رسید. شما تا چه اندازه اجرایی شدن این طرح را در تقویت بازار سرمایه مؤثر میدانید؟
عدم وجود مالیات در بازار برخی داراییها، کفه ترازوی سرمایهگذاری را به نفع این بازارها سنگین کرده است. در واقع وجود مزیت مالیاتی، علاوه بر تقویت غیرمنطقی تقاضا، رفتارهای سفتهبازانه را نیز در این بازارها تشویق میکند. بنابراین، اخذ مالیات بر عایدی سرمایه میتواند تا حدی تعادل را در توزیع منابع سرمایهگذاریشده بین بازارهای مختلف برقرار سازد. از سوی دیگر پیشنیاز اخذ مالیات، ایجاد شفافیت در معاملات اشخاص است که این نیز منجر به افزایش و بهبود کارایی این بازارها خواهد شد.
پیشنهاد شما برای ایجاد اثراتی بلندمدت در جهت تقویت سمت تقاضای بازار چیست؟
بهبود عملکرد شرکتها و افزایش سودآوری آنها میتواند منجر به افزایش تقاضا در بازار شود، بنابراین تقویت بلندمدت تقاضا نیازمند سیاستگذاری صحیح در جهت حمایت از تولید است. برخی از حوزههای مهم سیاستگذاری در این زمینه میتواند شامل این موارد باشد: نرخ بهره در اقتصاد، نرخ ارز، سیاستهای قیمتگذاری یا آزادسازی قیمتها، قوانین مالیاتی و …
بهعنوان سخن پایانی، اگر حرفی ناگفته ماند بفرمایید.
بهترین رویکرد برای حمایت از بازار سرمایه، رویکردی است که منافع بلندمدت را فدای اهداف زودگذر و کوتاهمدت نکند. آنچه در بلندمدت منجر به رونق بازار سرمایه خواهد شد، حرکت به سوی افزایش کارایی بازار است و باید تلاش شود تا انرژی و منابع در این جهت صرف گردد. در نهایت امید است مسئولان با نگاهی بلندمدت و آیندهنگر، سیاستهایی مناسب جهت حفظ و ارتقای این بازار اتخاذ نمایند.
تالار بورس چه محلی است؟
صندوق سرمایهگذاری، محلی برای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازارهای مالی است. در تعریف تئوریک، صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سرمایه است که تعدادی از سرمایه گذاران فردی به آن می پردازند و برای سرمایه گذاری جمعی در سهام و اوراق بهادار استفاده می شود.
این صندوقها برای افرادی که قصد دارد به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه گذاری کنند یا اینکه زمان و اطلاعات کافی برای سرمایه گذاری مستقیم را ندارند مناسب است. سپردن سرمایه به صندوقهای سرمایهگذاری با توجه به تضامین قانونی موجود و افراد خبره در این حوزه، ریسک ورود مستقیم و از دست دادن سرمایه در بازارهای مالی را به شدت کاهش میدهد.
یک صندوق سرمایه گذاری با توجه به تعریف آن میتواند مجموعهای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار باشد. میتوانید آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که افراد مختلف، پولهای خود را روی هم میگذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری میکنند.
واحد یا یونیت سرمایهگذاری چیست؟
صدها یا هزاران نفر، مبلغی از دارایی خود را نزد این صندوقهای سرمایه گذاری میگذارند. مجموعه همه این مبالغ، دارایی صندوق را شکل میدهد. برای اینکه سهم هر فرد از این دارایی کلی و بزرگ مشخص شود و همچنین ورود و خروج به صندوق آسان باشد، مجموعه دارایی صندوقهای سرمایه گذاری به بخشهایی به نام «واحد» یا «یونیت» تقسیم میشود که قیمتی معادل صد هزار تومان یا بیشتر دارند. بنابراین هر فرد در مراجعه به صندوقهای سرمایه گذاری میتواند یک یا چند واحد را خریداری کند. هنگام خروج نیز میتواند یک یا چند یا همه واحدهای خود را به فروش برساند. در نتیجه، امکان سرمایه گذاری با مبالغ اندک برای افراد وجود دارد. علاوه بر این، در صورت نیاز به وجه نقد، نیازی به خروج همه سرمایه از صندوق وجود ندارد و میتوان به میزان نیاز از آن برداشت کرد، بدون آنکه به میزان بازدهی آسیبی وارد شود.
صدور و ابطال واحد یا یونیت صندوقهای سرمایه گذاری به چه صورت است؟
قیمت واحدهای سرمایهگذاری در صندوقهای غیرقابل معامله، ۲ الی ۳ روز کاری بعد مشخص میشود. به همین دلیل، هنگامی که افراد برای سرمایهگذاری به یک صندوق مراجعه میکنند، از آن میخواهند تعداد واحد مشخصی را برایشان صادر کند. پس از گذشت ۳ روز و مشخص شدن قیمت، صندوق، واحدها را صادر میکند. با توجه به تغییر همیشگی قیمت واحدها، میان مبلغ پرداخت شده و مبلغ واحدهای خریداری شده، مابهالتفاوتی وجود خواهد داشت که صندوق، آن را بهحساب فرد بازگشت میدهد. هنگام فروش نیز، پس از ارائه درخواست فروش واحد، دو روز زمان نیاز است تا قیمت واحدها مشخص شود و واحدهای فرد فروخته یا ابطال شود.
بورس جهانی چیست + چگونه وارد بورس جهانی شویم؟
بورس جهانی اصطلاحی است که به بازارهای مبادلات جهانی اطلاق میشود.
این روزها احتمالاً این عبارت به گوش شما هم خورده و کنجکاوتان کرده است.
در واقع بسیاری از افراد میخواهند درباره این بازارها بیشتر بدانند تا از مزایا و امکانات آن بهرهمند شوند.
اگر شما هم میخواهید بدانید که بورس جهانی چیست و از نحوه ورود به آن مطلع شوید، با این مقاله همراه باشید.
در ادامه با سرمایهگذاری در بورس جهانی و همچنین شرایط و امکانات آن بیشتر آشنا خواهید شد.
بورس جهانی شامل چه بازارهایی میشود؟
برای دانستن این که بورس جهانی چیست و چه فایده و کاربردی دارد، ابتدا باید ببینیم که بورس جهانی شامل چه بازارهایی میشود. در این بخش، درباره این بازارها بیشتر خواهید دانست.
بازار سهام یا Stock Market
بازار سهام شامل نهادها، صرافیها (exchange) و بهطور کلی محلهای مختلفی است که در آن، خرید، فروش و انتشار سهام شرکتها انجام میگیرد.
فعالیتهای مالی مرتبط با بازار سهام، در صرافیهای رسمی و قانونی (چه بهصورت فیزیکی و چه الکترونیک) یا بازار خارج از بورس (over-the-counter) یا OTC انجام میگیرد.
بازار OTC بازاری است که مکان فیزیکی مرکزی مشخصی ندارد اما در عین حال، مطابق مقررات تعیینشدهای فعالیت میکند.
معاملات سهام در صرافیهای سهام انجام میشوند که در واقع بخشی از بازار سهام را تشکیل میدهند. بسیاری این دو عبارت را بهجای هم بهکار میبرند اما در واقع صرافیها زیرمجموعهای از بازار سهام هستند. بیشترین معاملات سهام جهان در بازار سهام آمریکا انجام میگیرند که دو exchange اصلی در بازار سهام آمریکا، بازار بورس نیویورک (NYSE) و نزدک (NASDAQ) هستند.
در بازار بورس نیویورک و نزدک، سهام بزرگترین و مهمترین شرکتهای دنیا معامله میشود و ارزش معاملات انجامشده در آنها بسیار چشمگیر است.
بازار سهام به طور کلی شامل دو نوع بازار بهنامهای بازار اولیه و بازار ثانویه است. البته نباید گمان شود که این دو بازار بهصورت فیزیکی وجود دارند و هر یک به مکان مشخصی اشاره میکنند.
بازار اولیه جایی است که در فرآیند عرضه اولیه (IPO)، سهام شرکتی برای اولین بار منتشر میشود. شرکتها از این طریق میتوانند به تامین سرمایه بپردازند و مبلغ مورد نیاز برای پیشبرد طرحهای تجاری خود را از طریق سرمایهگذاران بهدست بیاورند.
در عین حال بازار ثانویه به بازاری گفته میشود که در آن، تمامی معاملات سهام پس از عرضه اولیه آنها انجام میگیرد. در واقع وقتی که سهامداران اقدام به خرید و فروش سهام بین خودشان میکنند، در حال فعالیت در بازار ثانویه هستند.
بازار کامودیتیها یا Commodity Market
در بازار کامودیتیها، مواد و محصولات اولیه خرید و فروش و معامله میشوند.
کامودیتیها را به دو دسته عمده hard commodities و soft commodities تقسیم میکنند. hard commodities شامل منابع طبیعی هستند که لازم است استخراج شوند؛ مانند طلا و نفت. در حالی که دسته soft commodities به محصولات کشاورزی و دامی اطلاق میشود؛ مثل ذرت، گندم، قهوه، شکر، سویا و گوشت.
کارکرد اصلی این قسمت از بورس جهانی این است که بازاری متمرکز و نقدشونده برای خرید و فروش محصولات بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان یا توزیعکنندگان ایجاد نماید. افراد در این بازار میتوانند از ابزار مشتقه بهعنوان یکی از امکانات دنیای مالی استفاده کنند تا ریسک خود را پوشش دهند.
همچنین نوسانگیران و سرمایهگذاران نیز میتوانند در این بازار ایفای نقش کنند و از امکانات آن بهرهمند شوند.
از بعضی از کامودیتیها مانند فلزات قیمتی، مخصوصاً طلا، برای حفظ داراییها در برابر تورم نیز استفاده میشود.
بازار اوراق بهادار یا Bond Market
بازار اوراق بهادار قسمت دیگری از بورس جهانی است که مورد توجه بسیاری از سرمایهگذاران است.
منظور از این اوراق بهادار، اوراق قرضه منتشرشده توسط شرکتهاست. شرکتها از طریق فروش اوراق قرضه خود تالار بورس چه محلی است؟ به سرمایهگذاران، هزینه مورد نیاز برای اجرای طرحهای تجاری خود را تامین میکنند.
سرمایهگذاران با خرید اوراق قرضه شرکتی، مبلغ مشخصی را در ازای اوراق بهادار میپردازند. با خرید این اوراق توسط سرمایهگذاران، آن شرکت متعهد میشود که تا زمان سررسید اوراق، در بازههای زمانی مشخصی، میزان سود تعیینشدهای را به سرمایهگذار بپردازد.
در زمان سررسید هم باید اصل مبلغ به سرمایهگذار پس داده شود. اوراق قرضه همیشه توسط شرکتها منتشر نمیشوند و شهرداریها یا برخی نهادهای دیگر هم میتوانند این اوراق را منتشر کنند. معتبرترین نوع اوراق قرضه، اوراق قرضه دولتی است که میتوان ریسک نکول آن را برابر با صفر در نظر گرفت (وقتی کسی نتواند یا نخواهد که بدهی یا وام خود را بازپرداخت کند، اصطلاحاً گفته میشود که این شخص یا نهاد، نکول کرده است).
بازار تبادل ارزهای خارجی یا Forex
بورس جهانی فارکس محلی است که در آن ارز کشورهای مختلف با هم مبادله میشوند.
مبادله ارزی به این معناست که ارز یک کشور با ارز کشور دیگری تبادل تالار بورس چه محلی است؟ شود. این تبادل به دلایل مختلفی از جمله تجارت، معامله یا گردشگری انجام میگیرد.
بازار فارکس از نظر ارزش و حجم معاملات، بزرگترین بخش بورس جهانی را تشکیل میدهد.
در آوریل سال 2019، حجم معاملات روزانه فارکس به 6.6 تریلیون دلار رسید. علت وجود چنین حجمی از معاملات این است که بزرگترین و مهمترین نهادهای مالی به معامله در این بازار میپردازند. حتی بانک مرکزی کشورها هم به انجام معاملات در این بازار مشغولاند.
به دو ارزی که در بازار فارکس در ازای یکدیگر مبادله میشوند، جفتارز گفته میشود و نرخ برابری هر جفت ارز، نشاندهنده ارزش ارز اول در مقابل ارز دوم است. مثلاً در جفتارز یورو دلار با نماد معاملاتی EUR/USD، نرخ اعلامشده برابر با میزان دلاری است که با ارزش یک یورو برابری میکند.
فعالان بورس جهانی فارکس از آن برای پوشش ریسک تغییرات نرخ ارزهای بینالمللی و نرخ بهره، نوسانگیری از رویدادهای سیاسی و ژئوپولتیک، متنوعسازی پورتفو و… استفاده میکنند.
در بازار فارکس، معاملات با حجم گستردهای در جریان است.
تحلیل در بورس جهانی
برای سرمایهگذاری در هر یک از بخشهای بورس جهانی، نیاز است که توانایی تحلیل آن موقعیت سرمایهگذاری را داشته باشیم یا از مشورت متخصصین بهرهمند شویم. دو روش تحلیل عمده و غالب در بازارهای جهانی، روشهای تحلیل تکنیکال و بنیادی یا فاندامنتال هستند:
- تحلیل تکنیکال: اصول تحلیل تکنیکال برای تمام بازارها یکسان است. در این نوع تحلیل اعتقاد بر این است که قیمت، رفتار گذشته خود را تکرار میکند و این که همه چیز در قیمت نشان داده میشود. تحلیلگران تکنیکال با بررسی نمودار قیمت دارایی مورد نظر در هر یک از بازارها، سعی میکنند که رفتار قیمت در آینده را پیشبینی نمایند.
- تحلیل فاندامنتال: در تحلیل بنیادی عوامل اصلی و بنیادی موثر بر ارزش و قیمت یک دارایی بررسی میشود. تحلیل فاندامنتال بسته به شرایط مختلف، نیاز به اطلاعات گوناگون دارد. مثلاً در بازار سهام، برای تحلیل بنیادی سهام یک شرکت، لازم است که وضعیت صورتهای مالی آن، شرایط صنعتی که آن شرکت در آن فعالیت میکند و برخی عوامل دیگر بررسی شود. بنابراین، تحلیل شرکتها و صنایع مختلف، پیشنیازهای متفاوتی دارد.
بازار فارکس نمونه دیگری است که تحلیل بنیادی در آن، نیازمند برخورداری از دانش قابل قبول در مسائل تحلیل کلان اقتصادی است. سیاستهای پولی بانکهای مرکزی، وضعیت صادرات و واردات کشورهای مختلف و حتی شرایط سیاسی، از جمله عواملی هستند که در نرخ برابری جفتارزهای بازار فارکس موثرند.
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، دو روش اصلی تحلیل در بورس جهانی هستند.
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، دو روش اصلی تحلیل در بورس جهانی هستند.
مزایای فعالیت در بورس جهانی چیست
فعالیت و سرمایهگذاری در بورس جهانی میتواند مزایای قابل توجهی برای اشخاص داشته باشد و همین مزایا هستند که در مدت اخیر، باعث استقبال هر چه بیشتر افراد از این بازارها، بهخصوص در کشور ما شدهاند.
ممکن است شما هم بعد این که متوجه شدید بورس جهانی چیست، از خودتان بپرسید که فعالیت در آن چه مزیتی در مقایسه با بازارهای داخلی بهخصوص بورس تهران دارد. در این قسمت، مهمترین این مزایا را بررسی خواهیم کرد.
در بورس جهانی ، بهعلت حضور خریداران و فروشندگان بسیار زیاد از کشورهای مختلف و حجم زیاد معاملات، بهراحتی میتوانید دارایی مورد نظر خود را بخرید یا بفروشید. در واقع در این بازارها میتوانید سریعاً وارد یک موقعیت معاملاتی شده یا از آن خارج شوید.
در بسیاری از معاملاتی که در بازارهای جهانی انجام میشوند، امکان استفاده از اهرم وجود دارد. استفاده از اهرم در معاملات به این معنی است که با مبلغ مشخصی، میتوانید وارد معاملهای شوید که چند برابر سرمایه شما ارزش دارد.
یعنی بهعنوان مثال میتوانید با 500 دلار سرمایه، وارد معاملهای با ارزش 50,000 دلار شوید. در این صورت میگوییم از اهرم 1:100 استفاده کردهاید و وارد معاملهای با 100 برابر ارزش نسبت به سرمایهتان شدهاید.
با استفاده از اهرم، سود شما به همان نسبت افزایش مییابد و امکان کسب سودهای بالاتر با سرمایه کمتر برای شما فراهم میگردد. البته فراموش نکنید که اهرم یک شمشیر دولبه است؛ چرا که خطر زیان شما را هم به همان میزان افزایش میدهد. بنابراین در ورود به معاملات اهرمی باید بسیار با احتیاط عمل کنید.
پس لازم است که به عنوان یک معاملهگر، چهارچوب سفت و سختی برای مدیریت سرمایه خود تعریف کنید و در هر شرایطی به آن پایبند بمانید.
فعالیت 24 ساعته بازار
در بورس جهانی امکان فعالیت در ساعات مختلف روز وجود دارد و میتوانید با توجه به شرایط زمانی خود، اقدام به معامله کنید.
این مزیت میتواند برای بسیاری از افراد اهمیت زیادی داشته باشد و برخلاف بورس تهران که درباره ساعت کار با محدودیت زمانی مواجه است، آزادی بیشتری را برای معاملهگران در پی دارد. بازار فارکس بهجز شنبهها و یکشنبهها، در تمامی ساعات شبانهروز باز است و میتوانید در آن معامله کنید.
امکان انجام معاملات دوطرفه
در بسیاری از بازارها از جمله بازار بورس تهران، تنها میتوانید از رشد قیمتها سود کنید. برای مثال اگر سهام خاصی را خریده باشید و قیمت آن رشد کند، از این رشد قیمت سود خواهید کرد. در این بازارها، اگر قیمتها شروع به کاهش کنند، امکانی برای کسب سود از این ریزش قیمت نخواهید داشت.
در مقابل، در بورس جهانی امکان کسب سود از روند کاهش قیمت نیز وجود دارد. در این بازارها میتوانید در صورت پیشبینی کاهش قیمت، با ورود به معامله فروش استقراضی یا short selling، از ریزش قیمت دارایی موردنظرتان سود کنید. این نوع معاملات در بازار فارکس بسیار رایج است.
در بورس جهانی میتوانید از هر دو روند افزایش و کاهش قیمت، سود کسب کنید.
در بورس جهانی میتوانید از هر دو روند افزایش و کاهش قیمت، سود کسب کنید.
برخورداری از ابزارهای پوشش ریسک
در بازارهای جهانی ابزار بسیار متنوع و کارآمدی برای پوشش ریسکهای موجود وجود دارد که با کسب دانش درباره نحوه استفاده از آنها، میتوانید ریسک معاملات خود را تا حد قابل توجهی کاهش دهید و با خیال آسودهتری وارد موقعیتهای معاملاتی شوید.
از مهمترین این امکانات، ابزار مشتقه هستند که معروفترین آنها میتوان به قرارداد آتی (futures contract) و اختیار معامله (options contract) اشاره کرد. البته برخی از این امکانات پوشش ریسک، در بازارهای داخلی هم قابل استفادهاند اما در میزان کارآمدی و پیشرفتگی آنها، تفاوت چشمگیری وجود دارد.
چگونه وارد بورس جهانی شویم؟
برای ورود به بازارهای جهانی، ابتدا باید در یکی از پلتفرمهایی که این امکان را فراهم میکنند ثبتنام کنید. دو روش ثبتنام مستقیم و غیرمستقیم برای شروع سرمایهگذاری در این بازارها وجود دارد.
- روش مستقیم: در روش ثبتنام مستقیم تنها کافی است که وارد سایت بورس موردنظر شویم و با ورود اطلاعات فردی و گذراندن فرآیند احراز هویت، فعالیت خود را در آن بازار آغاز کنیم. البته لازم به ذکر است که بهدلیل وجود محدودیتهای قانونی برای فعالیت ایرانیان در این بازارها، امکان ثبتنام مستقیم برای آنها وجود ندارد.
- روش غیرمستقیم: در روش غیرمستقیم کاربران میتوانند با استفاده از پلتفرمها و کارگزاریها یا بروکرهای واسطه، وارد بازار شوند. اشکال این روش این است که بهدلیل تحریم، اکثر کارگزاریها از نظر قانونی اجازه ندارند که به ایرانیان خدمات ارائه دهند. بنابراین باید کارگزاریهایی را پیدا کنید که با افراد دارای ملیت ایرانی کار میکنند.
استفاده از خدمات این کارگزاریها با ریسک همراه است. به همین علت، نیاز است که قبل از استفاده از خدمات هر بروکر، بهخوبی درباره آن تحقیق کنید. خوشنامی و سابقه فعالیت، از مهمترین عواملی هستند که میتوان برای تشخیص قابل اعتماد بودن یا نبودن یک بروکر در نظر گرفت.
سخن آخر
بورس جهانی از جذابیتها و امکانات بسیاری برخوردار است که باعث جذب سرمایهگذاران مختلف میشود. در صورتی که بهخوبی درک کنید بورس جهانی چیست، چه سازوکارهایی دارد و با دانش کافی وارد این بازارها شوید، میتوانید به کسب سود بپردازید و سرمایه خود را افزایش دهید.
این مسئله بهخصوص در کشور ما از اهمیت بسیاری برخوردار است.
با توجه به تورم بالا در ایران، ورود به بازارهای جهانی این امکان را برایتان فراهم میکند که سرمایه خود را از آسیب تورم حفظ کرده و حتی از آن کسب سود کنید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
شاهنامه بورس آخرش خوش است؟
اگر آتشسوزی بود یا سیل و زلزله، با هر میزان خرابی پس از مدت مشخصی تمام میشد و مال باخته میتوانست برای از نو ساختن سرمایه خود اقدام کند. اما ریزش بورس بدتر از هر تالار بورس چه محلی است؟ بلای طبیعی دیگر برای مدت نامشخصی ادامه دارد و حتی سهامدار نمیتواند تصور کند آخر این همه خسارت کجاست!؟
اگر آتشسوزی بود یا سیل و زلزله، با هر میزان خرابی پس از مدت مشخصی تمام میشد و مال باخته میتوانست برای از نو ساختن سرمایه خود اقدام کند. اما ریزش بورس بدتر از هر بلای طبیعی دیگر برای مدت نامشخصی ادامه دارد و حتی سهامدار نمیتواند تصور کند آخر این همه خسارت کجاست!؟
به گزارش ایسنا، اگر آن همه صعود بازار سرمایه غیرطبیعی بود، این همه سقوط هم غیرطبیعی است. سقوطی که عمر آن به ۱۹ ماه رسیده است در حالی که برخی مدعی بودند میتوان مشکلات آن را سه روزه حل کرد! وعده بهبود وضعیت بازار سرمایه در سه روز، یکی از وعدههایی بود که کاندیداهای ریاست جمهوری در روزهای پیش از انتخابات برای داغ کردن تنور قول و قرارهای خود با مردم به کار میگرفتند.
باید به بورس عمق ببخشیم تا بورس بتواند استخر عمیق تری باشد
در همان روزها بود که ابراهیم رئیسی که در حال حاضر بر صندلی ریاست جمهوری تکیه زده است، گفته بود: از وضعیت بورس متاثر بودم اما بعد از دیدار با برخی سهام داران متاثرتر شدم که چرا دعوت عمومی برای رفتن به بورس همراه با اقداماتی نیست؟ طبیعتا چون این دعوت مدیریت نشده بود مشکلات جدی برای مردم ایجاد کرده است. خصوصا سهامداران خرد. راهکار چیست؟ راهکار این است که اولا نظارت های درون سازمانی بورس فعال شود. دوم اینکه حتما باید صندوق توسعه و تثبیت برای جلوگیری از تکانهها در سهام مردم فعال شود. حتما باید برای پوشش دادن به مخاطرات، مخصوصا برای سهامداران خرد ساز و کاری ایجاد شود که بتواند مخاطرات را پوشش دهد. حتما دولت باید ساز و کاری فراهم کند که سهام این عزیزان از خطر نجات دهد.
وی بر این نکته تاکید کرده بود که از نکاتی که حتما باید توجه شود موضوع عمق دادن به بورس است. چرا ۵۰ تا ۶۰ شرکت همیشه پشت در بورس آماده هستند تا سهامشان را عرضه کنند اما کارهای اولیه اش سریع انجام نمیشود؟ در یک بروکراسی اداری گرفتار شدند. حتما این کار باید سریع انجام شود. ما باید به بورس عمق ببخشیم تا بورس بتواند استخر عمیق تری باشد. وقتی عمیق تر باشد، حتما تکانه ها کمتر خواهد شد. به نظر من در این قضیه نوعی بی تدبیری صورت گرفت. بورس که نباید محلی برای تامین کسری بودجه یا قلکی برای این موضوع باشد. باید یک طراحی کرد که مردم ما آسیب نبینند. بورس قلکی برای رفع مشکلات دولت نیست. در همه دنیا هم بانک هم بورس دو محل تامین سرمایه برای تولید هستند. یعنی باید بورس محل تامین سرمایه تولید باشد و اگر اینطور باشد مردم دیگر دچار مشکل نخواهند شد.
بورس، اولویت فوری
وی همچنین تاکید کرده بود که "رفع مشکل هم نیاز به انجام اقدامات سریع و هم نیاز به انجام اقداماتی زمان بر دارد تا اعتماد را به بازار برگردانیم. اگر توفیق پیدا کردم و رای مردم به من تعلق گرفت کاری که در ابتدا انجام میدهم این است که اعتماد را به مردم عزیزم برگردانم و نواقص و سومدیریت ها را جبران کنم. "
رئیسی همچنین در ۲۵ خرداد ماه که به عنوان یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری و مقامات بلندپایه به تالار بورس در سعادت آباد رفت تا از نزدیک به صحبت های سهامداران گوش کند، پس از شنیدن حرفهای مالباختگان بورس گفت: متاسفانه کار اشکالاتی داشت که سهامداران به ویژه سهامداران خُرد را نگران کرده است. نباید مشکلات را پشت گوش انداخت بلکه باید در دل مشکلات رفت، راهحلها را پیدا کرد و با کمک همه کسانی که میتوانند نقش آفرین باشند، وضعیت را به سرعت اصلاح کرد. بازار بورس و مسائل آن مثل نرخگذاری و دامنه نوسان را نمیتوان دستوری اداره کرد بلکه باید سازوکارهایی برای آن ایجاد شود. مهمترین عامل اعتماد مردم به بازار بورس را ثبات این بازار عنوان کرد. ثبات در مقررات از شرایط مهم بازار سرمایه است تا سهام دار بتواند وضع بازار را پیش بینی کند.
رئیسی در واکنش به گلایههای چند تن از مالباختگان بورس از عدم اجرای مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا برای تزریق ۲۰۰ میلیون دلاری به بازار بورس قول داد این موضوع را با جدیت پیگیری کند و اعلام کرد که مبلغ مصوب در جلسه سران قوا باید زودتر به بازار سرمایه تزریق شود تا وضعیت بورس هر چه سریعتر سامان یابد.
وی در مراسم تنفیذ که ۱۲ مردادماه با حضور جمع کثیری از مقامات لشکری و کشوری برگزار شد، ثبات بازار سرمایه و بورس را به عنوان اولویت فوری دولت اعلام کرد.
وعدههای خاندوزی برای بهبود وضعیت بورس
پس از آن و زمانی که رئیسی به عنوان رئیس جمهوری دولت سیزدهم انتخاب شد، سید احسان خاندوزی را به عنوان وزیر اقتصاد برگزید. خاندوزی هم وضعیت بازار سرمایه را نادیده نگرفت و رسیدگی به این بازار را جزو برنامههای وزارت اقتصاد در دولت سیزدهم برشمرد.
وی در همان روزهای نخست بعد از معرفی اعلام کرد هفت سیاست افزایش نقش بازار سرمایه در تأمین مالی تولید با توسعه بازار بدهی، متنوعسازی ابزارها و محصولات مالی در بازار سرمایه، حذف تنظیم گریهای غیرضروری و مضر، تسهیل ورود شرکتها به بازار سهام، کاهش هزینه انتشار اوراق با تسهیل مقررات مربوطه، لغو انحصارات و تسهیل مجوزدهی در ارائه خدمات مرتبط با بازار سرمایه مانند سبدگردانی، بازارگردانی و کارگزاری و اصلاح نظام حکمرانی شرکتی به منظور مدیریت تعارض منافع میان سهامداران عمده و خرد و ارائه مشوق برای سرمایهگذاری غیرمستقیم مردم در بازار سرمایه را برای این بازار به کار خواهد گرفت.
در نهایت خاندوزی در تاریخ سوم شهریور رای اعتماد مجلس را از آن خود کرد و طبق انتظار بخشی از دفاعیه خود را هم به بازار سرمایه اختصاص داد.
خاندوزی در دفاع از برنامههای بورسی خود یکی دیگر از اهداف و برنامه های خود را بازگرداندن اعتماد به بازار سرمایه برای تامین مالی توسعه اقتصادی و احیای اعتماد از دست رفته مردم به این بازار و ایجاد تجربه مثبت برای سهام داران خرد عنوان کرد و راهکارهایی را برای این مهم ارائه داد و گفت: با همکاری وزارت صمت و وزارت خارجه تلاش میکنیم سرمایه های خارجی و سرمایه ایرانیان خارج از کشور را مورد توجه قرار دهیم، البته بیش از سرمایه گذاران خارجی، ایرانیان آماده به سرمایه گذاری مورد توجه خواهند بود.
از حرف تا عمل رئیس جدید سازمان بورس
مجید عشقی هم از این قاعده مستثنی نبود و پس از صحبت های وزیر، در دهم ابان و حدود ۲۰ روز بعد از آنکه به عنوان رئیس سازمان بورس انتخاب شد، در اولین تالار بورس چه محلی است؟ اظهار نظر خود در مورد بازار گفت که قرمزی بازار ناگهانی ایجاد نشده که ناگهانی هم از بین برود، بلکه وضعیت به مرور بهتر خواهد شد.
پس از آن عشقی در مورد حمایت از سهامداران خرد، بازگرداندن اعتماد به سهامداران خرد، تدوین طرح جامع سهام عدالت، معرفی بازارگردان برای ETF ها و. وعدههای زیادی داد که تقریبا تاکنون هیچکدام از این وعدهها به مرحله عمل نرسیده است. البته به نظر میرسید عشقی چندان متوجه عمق فاجعه بورس نشده است چرا که هفته قبل و در حضور نمایندگان مجلس اعلام کرد که تنها پنج یا ۶ میلیون نفر در بازار سرمایه متضرر و مابقی با سود از این بازار خارج شدهاند!
۱۰ بندی که روی سر بازار آوار شد
البته هر فرد کارشناس و غیرکارشناسی با یک نگاه سرسری به وضعیت بازار سرمایه میتواند متوجه این موضوع شود که هنوز وعدههای دولت در مورد بازار سرمایه که قرار بود اولویت اول باشد محقق نشده است. تیر آخر دولت نیز قیمت گاز و سوخت گاز در لایحه بودجه بود. تعدد تصمیم در مورد این موضوع و در نهایت تغییر آن در دقیقه ۹۰، آخرین قطرههای اعتماد مردم به بورس را هم خشکاند. به طوریکه شاخص کل بورس در روز سهشنبه، پس از شش ماه کف خود را شکست و به کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد سقوط کرد.
در این راستا، حسن کاظم زاده، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه وعدههایی که قبل از روی کار آمدن دولت سیزدهم از سوی برخی مسئولان فعلی ارائه شد بسیار کلی بود، اظهار کرد: زمانی که این وعدهها داده میشد انتظار میرفت بعد از روی کار آمدن دولت جدید، وعدههای کلی که داده شده بود به وعدههای عملیاتی تبدیل شوند. اما برنامه عملیاتی با تاخیر زیادی رخ داد. از مردادماه که دولت سیزدهم مستقر شد تا حدود یک ماه قبل که بسته حمایتی ۱۰ بندی از سوی دولت پیشنهاد شد شاهد هیچ اقدامی نبودیم.
وی ادامه داد: امید میرفت ۱۰ بند بتواند شرایط بازار را بهتر و با ثباتتر کند و از طرف دیگر اعتماد را به بازار برگرداند. زیرا مشکل بازار بحث اعتماد است. اما همین بسته ۱۰ بندی هم تبدیل به مبنایی برای عدم اطمینان و عدم اعتماد شد. در ابتدا در مورد نرخ گاز و سوخت شایعاتی مطرح شد. بعد لایحه بودجه سال آینده ارائه شد که نرخ گاز و سوخت در آن بسیار گران دیده شده بود که مزیت رقابتی شرکتهای پتروشیمی ایران را زیر سوال میبرد.
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به برنامه حمایتی ۱۰ بندی که از سوی دولت ارائه شد اظهار کرد: قرار بود مشکل لایحه حل شود اما در نهایت مشخص نشد نتیجه آن چه بود. الان هم مشخص نیست سقفی برای گاز و خوراک در نظر گرفته شده است یا خیر! در حالی که قرار بود این برنامه عدم اطمینان را برطرف کند اما به آواری روی سر بازار تبدیل شده است. اصلا هم مشخص نیست این مشکل ناشی از سازمان بورس است یا وزارت اقتصاد و یا دولت! هیچکس زیر بار این موضوع نمیرود.
در نهایت باید گفت قاعدتا هیچکس انتظار ندارد وضعیت بورس مشابه ماههای نخست سال ۱۳۹۹ شود، حداکثر انتظار سهامداران این است که حداقل بتوانند اصل سرمایه خود را از بازاری که مانند چاه ویل پولهای انان را میبلعد، پس بگیرند، موضوعی که ابهامات پیش روی بازار آن را غیرممکن ساخته است.
نحوه صحیح وارد شدن به بورس
نحوه صحیح وارد شدن به بورس در این روز ها که به قول معروف یک هزار تومانی زیر پای فیل است و برای در آمد زایی باید تلاش بسیار زیادی کرد، باید به فکر ایجاد کسب و کار جدید و پر در آمد کرد که شاید در نظر اول انجام آن بسیار سخت و دشوار باشد. اما هر چیزی یک راه و چاره ای دارد. چگونه وارد بورس شویم؟ این سوالی بسیار مهم است که ما امروز در این مطلب به آن پاسخ خواهیم داد.
هیچ کس نمی تواند بدون مراجعه به یک کارگزاری رسمی و دریافت کد معاملاتی در بورس خرید و فروش سهام انجام دهد. برای انتخاب یک کارگزاری مناسب باید نکات مهمی را در نظر داشته باشید.
سرمایه گذاری در بورس یکی از راه های افزایش سرمایه است. خیلی ها دوست دارند که با پس اندازشان وارد بازار سرمایه شوند و از طریق بورس به داد و ستد بپردازند. با وجود این که شرکت های بورسی در کشور شکل گرفته و هر روز رادیو و تلویزیون و روزنامه ها در مورد شاخص و حباب و افت و خیزهای بورس تهران صحبت می کنند اما خیلی ها هنوز با مفهوم این بازار آشنایی ندارند.
خیلی از کسانی که علاقه مند به فعالیت در این بازار هستند فکر می کنند هر روز باید به تالار بورس بروند و در میان هیاهو و سر و صدایی که برای ما تبدیل به نمادی از بورس شده، سهام خرید و فروش کنند. در صورتی که ورود به بورس ربطی به این تالار ندارد و همه چیز به کارگزاری ها ختم می شود. درواقع باید این را بدانید بدون انتخاب کارگزاری نمی توانید وارد بورس شوید.
کارگزاری چیست؟
در گام اول بهتر است بدانید کارگزاران اشخاصی حقیقی یا حقوقی هستند که نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را در بازار بورس بازی می کنند. آنها در این نقش وظیفه یافتن خریدار برای فروشنده و فروشنده برای خریدار را بر عهده دارند. به عبارتی آنها عامل تطابق عرضه و تقاضا هستند و به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم می شوند. خرید و فروش سهام شرکت های بورسی در تالار بورس چه محلی است؟ بازار، فقط توسط کارگزاران رسمی سازمان بورس اوراق بهادار امکان پذیر است. به این ترتیب اطلاعات مربوط به معاملات مانند تعداد سهام، قیمت مورد معامله و تعداد خریدار و فروشنده هر روز در دسترس قرار می گیرد.
کارگزاران طی تشریفات و آزمون های متعدد و خاصی انتخاب می شوند و مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت می کنند. کارگزاران به حساب مشتری خود وارد بازار می شوند و به وکالت از سوی او اقدام به معامله می کنند. بدون انتخاب یک کارگزار نمی توانید در بورس فعالیت کنید. هر کسی که علاقه مند به فعالیت در بورس است باید یک کارگزار مناسب برای خودش انتخاب کند.
کدام کارگزار مناسب من است؟
سرمایه گذاران دائمی و بزرگ بورس هر کدام با کارگزار معینی کار می کنند. به غیر از کارگزارانی که به تازگی مجوز مشاوره و سبدگردانی دریافت کرده اند، سایر کارگزاران اجازه ارائه مشاوره به سرمایه گذاران را دارند. اما نکته مهم این است که برای آنها تفاوتی نمی کند سرمایه گذار چه سهمی بخرد و بفروشد، آنها تنها کارمزد خود را دریافت خواهندکرد. در نتیجه این سرمایه گذار است که باید با توجه به خواسته خود از بورس کارگزار خود را انتخاب کند. قابلیت انجام سریع سفارش مشتری، داشتن اطلاعات مربوط و کافی، داشتن سیستم های داخلی مناسب، حجم سرمایه گذار از جمله مهم ترین معیارها برای انتخاب کارگزار است.
در انتخاب کارگزار باید دقت کرد برای چه مقدار سرمایه هایی کار می کند و آیا سرمایه مادر حدی است که کارگزار آن را جدی بگیرد. اصولا کارگزاران به نسبت حجم سرمایه افراد، آنها را در اولویت قرار می دهند. فرضا کارگزاری که اکثر مشتریان آن دارای سرمایه های بالای یک میلیارد ریال باشند، برای سرمایه گذار با سرمایه 100 میلیون ریال مناسب نیست.
تعداد مراجعه کنندگان به کازگزار هم معیار مهمی است. به این معنی که آیا کارگزار فرصت رسیدگی به درخواست های همه مشتریان را دارد؟ چرا که در غیر این صورت شاید به علت نداشتن فرصت برای انجام درخواست های خرید و فروش مشتریان درخواست ها به روزهای بعد موکول شود و این مسئله با توجه به ارزش زمان در معاملات بورس ممکن است موجب از دست رفتن برخی فرصت ها شود. اشخاص حقیقی که با یک سرمایه محدود وارد بازار بورس می شوند بهتر است سراغ کارگزاری هایی که مشتریان حقوقی دارند، نروند.
کارگزار با خدمات محدود
کارگزار با خدمات محدود، کارگزاری است که صرفا خرید و فروش را انجام می دهد و کارمزد دریافت می کند. کارگزار با خدمات محدود، نسبت به کارگزار با خدمات کامل، کارمزد کمتری دریافت می کند و درعوض، خدماتی که به مشتریان ارائه می دهد، کاملا محدود است. خدمات کارگزاری با خدمات محدود می تواند شامل قیمت های لحظه ای سهام، عرضه و تقاضای بازار، حجم معاملات روزانه و در گاهی موارد، مشاوره دادن به سرمایه گذاران در هنگام ثبت سفارش باشد. برای تازه واردها انتخاب کارگزار محدود توصیه می شود اما بهتر است پس از زمانی فعالیت به دنبال یک کارگزار تالار بورس چه محلی است؟ با خدمات کامل باشد.
کارگزار با خدمات کامل
کارگزاری ها با خدمات کامل خدمات متنوع و کاملی به مشتریان خود ارائه می کنند، این خدمات شامل مشاوره، برنامه ریزی مالی، مدیریت سبد سهام و… نیز هست. کارگزار با خدمات کامل، علاوه بر خدمات خرید و فروشی که کارگزار با خدمات محدود انجام می دهد، خدمات دیگری مانند خبرنامه های تحلیلی که به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه ارائه می شوند، ارائه تحلیل در مورد پرتفوی سرمایه گذاران و شرکت های سرمایه گذاری، محاسبه ریسک و بازده در مورد سرمایه گذاری هر شخص حقیقی و حقوقی را ارائه می کنند. کسانی که به دنبال حضور ماندگار و قوی در بورس هستند بهتر است سراغ این نوع کارگزاری ها بروند.
کارگزاری ها کجا هستند؟
تقریبا در همه شهرهای بزرگ کشور کارگزاری های رسمی بورس وجود دارند. شما برای اطلاع از آدرس و درجه اعتبار آنها می توانید به سایت اینترنتی سازمان بورس سری بزنید و در جریان جزییات فعالیت های آنان قرار بگیرید. اگر در شهری کارگزاری بورس وجود نداشت شعب مخصوص بانک ملی وظیفه آنها را انجام می دهند.
شما نمی توانید به طور مستقیم اقدام به خرید سهام یک شرکت در بورس یا فرابورس کنید، برای این کار لازم است سفارش خود را به یک کارگزار بدهید تا آن کارگزار سهام مورد نظر شما را خریداری کند. معاملات در بورس اوراق بهادار تهران از طریق کارگزاران انجام می شود. این کارگزاران در انجام معاملات نقش نماینده خریدار یا فروشنده را ایفا می کنند. کازگزاران دارای مجوز کارگزاری از سازمان بورس و عضو بورس هستند. و سرمایه گذار می تواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل انجام به موقع سفارش، داد و ستد سهام با مناسب ترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب کند.
دریافت کد سهام داری
از آنجا که داد و ستد اوراق بهادار با استفاده از سیستم رایانه ای و براساس کد خریدار و فروشنده انجام می شود، لازم است همه خریداران و فروشندگان دارای کد سهامداری منحصر به تالار بورس چه محلی است؟ خود باشند تا کارگزار بتواند براساس آن به خرید و فروش اوراق بهادار بپردازد.
کد معاملاتی، شناسه ای هشت کاراکتری است که براساس مشخصات و اطلاعات فردی سرمایه گذار- از جمله کد ملی او- و به صورت ترکیبی از حرف و عدد تعیین می شود. کد معاملاتی سرمایه گذار منحصر به فرد است و هر سرمایه گذار یک کد معاملاتیدارد. دریافت کد معاملاتی از طریق کارگزار و با ارائه مدارک شناسایی (کپی شناسنامه و شماره ملی) و فقط برای یک بار انجام می شود.
دریافت فرم دستور خرید
پس از آنکه سهم مورد نظر خود را براساس تحلیل، انتخاب و برای خرید سهام به یک شرکت کارگزاری مراجعه کردید باید فرم مخصوص خرید سفارش سهام را از کارگزار دریافت کنید تا از طریق آن سهم مورد نظرتان را سفارش دهید. در این فرم اطلاعات مورد نیاز مانند مشخصات شرکت کارگزاری، مشخصات سرمایه گذار، نام، تعداد و قیمت اوراق بهادار و چگونگی پرداخت یا دریافت وجه قید می شود. تعیین قیمت اوراق بهادار بر عهده مشتری است او می تواند خرید یا فروش اوراق بهادار را در قیمت شمخصی تقاضا کند یا اینکه تعیین قیمت را به کارگزار و شرایط بازار واگذار کند. درواقع سهامداران باید به این نکته توجه کنند در صورتی که قیمت مورد نظر خود را در فرم قید نکنند، کارگزار این سهام را به قیمت روز بازار خریداری می کند و ممکن است به قیمت بالاتری سهام مورد نظر را برای سهامدار خریداری کند و سهامدار کنترلی روی قیمت مورد نظر خود نداشته باشد.
واریز وجه به حساب کارگزار
پس از اعلام تصمیم نهایی خرید سهام به کارگزار و تکمیل فرم های مربوط به سفارش خرید، کارگزار مربوطه یک شماره حساب بانکی به سهامدار اعلام خواهدکرد که باید وجه مربوط به خرید سهام به این شماره حساب واریز شود، چنانچه پس از خرید سهام رقم واریزشده کمتر یا بیشتر از مبلغ کل سهام باشد ما به التفاوت آن با سهامدار محاسبه خواهدشد.
دریافت برگه گواهی خرید سهام
پس از آن که کارگزار، سهام یک شرکت را خریداری کرد و کلیه مدارک نقل و انتقال آن سهام به تایید مراجع مربوط رید، یک گواهی یا سند برای سهامدار صادر می شود که معرف مالکیت سهام آن شرکت است. این برگه معمولا در طول یک دوره دو هفته ای یا شاید بیشتر صادر می شود و هر سهامدار می تواند با مراجعه به کارگزار خود برگه گواهی خرید سهام را دریافت کند. در این برگه کد سهامداری، نام سهامدار و همچنین میزان سهام خریداری شده درج شده است.
دیدگاه شما