انواع بازار در فرابورس

به عبارت دیگر مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسيم میگردد.

سرمایه گذاری در کدام بازار بهتر است؟ مسکن، اسپات یا فراکاب؟

تفاوت عمده بین بازارهای سهام مثل فراکاب و بازارهایی با درآمد ثابت (نظیر سرمایه گذاری در مسکن)، انواع اوراق بهادار معامله شده، در شیوه دسترسی به بازارها، سطوح ریسک، بازده مورد انتظار، اهداف سرمایه‌گذاران و استراتژی‌های مورد‌ استفاده توسط فعالان بازار است. معامله‌گران بر بازارهای سهام تسلط نسبی دارند، اما در بازار مسکن چنین تسلطی وجود دارد و افزایش یا کاهش قیمت کاملا تحت تاثیر شرایط است.

درحالی‌که اوراق قرضه رایج‌ترین نمونه اوراق بهادار در بازارهایی با درآمد ثابت هستند، سرمایه گذاران انفرادی اغلب به بازارهای سهام دسترسی بهتری نسبت به بازارهایی با درآمد ثابت دارند. بازارهای سهام بازده مورد انتظار بالاتری را نسبت به بازار مسکن ارائه می‌دهند؛ اما ریسک بالاتری نیز دارند.

علاوه بر این سرمایه‌گذاران بازار سهام معمولاً نسبت به سرمایه‌گذاران بازار مسکن بیشتر به افزایش سرمایه علاقه دارند و استراتژی‌های تهاجمی‌تری را دنبال می‌کنند. بازار سهام به طور مداوم رونق و رکود بیشتری نسبت به بازار مسکن ایجاد کرده است، اما همچنین بازده کلی بهتری نیز داشته است. در این مقاله بازارهای مالی را باهم مقایسه می‌کنیم و اصطلاحاتی مثل اسپات و غیره را توضیح می‌دهیم.

اسپات چیست و انواع سفارشات معاملاتی اسپات کدامند؟

اگر به عنوان یک فرد مبتدی به تازگی آموزش بورس را شروع کرده باشید، احتمالا از خود می‌پرسید که اسپات چیست؟ اسپات یک روش معاملاتی در بازارهای مالی است که به معنای عملیات تسویه آنی می‌باشد. معاملات اسپات چه در بازار بورس سهام ایران، چه در بازار بورس جهانی فارکس و در بازارهای کالا و انرژی نیز قابل اجرا می‌باشند. مانند زمانی که شما تعداد مشخصی از سهام یک شرکت را خریداری می‌کنید و در همان آن، مبلغ تعیین شده از سوی فروشنده را پرداخت می‌نمایید.

انواع سفارش‌های معاملاتی در بازار اسپات شامل موارد زیر است:

در این نوع سفارش در اسپات مارکت، قیمت و میزان کاملا مشخص است.

در این نوع معامله قیمت از سوی صرافی تعیین می‌شود و حجم معاملات از سوی خریدار تعیین می‌گردد.

در این نوع معامله در اسپات مارکت، آپشن‌های بیشتری وجود دارد.

این نوع سفارش، ترکیبی از دو نوع Limit order و Stop limit order است.

بازار فراکاب چیست؟ آیا سود‌ده است یا خیر؟

واژه فراکاب عبارتی است که برای نام‌گذاری مختصر اسامی فرابورس، کالا، انرژی و بورس تخصیص داده شده است. بنا به اقلام مورد معامله، هر کدام از این بازارها نام‌گذاری شده‌اند و بنابراین نحوه معامله در آن‌ها با یک‌دیگر متفاوت است. در ادامه توضیح مختصری راجع‌به هر یک از این 4 بازار فراکاب ارائه می‌دهیم.

بازار فرابورس شامل سه شاخه می‌شود: بازار اول، دوم و پایه. در واقع بازارهایی که از دید سازمان بورس و اوراق بهادار صلاحیت کافی را برای ورود به بازار اصلی بورس ندارند، وارد بازار فرابورس نشوند. سهام‌هایی که در این بازار معامله می‌شود، به لحاظ نوع تفاوتی با سهام مورد معامله در بازار بورس ندارند.

بازار بورس از قوانین و قواعد مشخصی پیروی می‌کند و همین تفاوت عمده آن با بازار فرابورس است. مورد معامله در بازار بورس شامل سهام شرکت‌هاست.

یکی دیگر از زیرشاخه‌های بازار فراکاب، بورس کالا است که مورد معامله در آن، محصولات معدنی، فلزات اساسی، فرآورده‌های پتروشیمی و محصولات کشاورزی است.

در این بازار مورد معامله نفت، گاز و مشتقات آن‌ها می‌باشد. در این بازار باید بین 10 تا 20 درصد ارزش معامله را پرداخته و باقی مبلغ را طی 3 روز کاری آینده پرداخت کنید. در مورد سود‌ده بودن این بازارها، باید بگوییم همه‌چیز به شرایط اقتصادی، سیاسی و البته دانش و تحلیل شما بستگی دارد. اما در مقایسه با بازار مسکن، البته که هم سودمندتر است و هم نوسانات بیشتری به لحاظ قیمت دارد.

تفاوت‌های بازار مسکن و بازار فراکاب

سهام، املاک و مستغلات مسیرهای مهمی به سوی ثروت برای بسیاری از ایرانی‌ها هستند. از نظر تاریخی، بازار سهام رشد بالاتری نسبت به بازار املاک و مستغلات تجربه می‌کند، و این باعث می‌شود که راه بهتری برای رشد پول شما باشد. همچنین نوسانات سهام بیشتر از مسکن است و املاک و مستغلات را به سرمایه‌گذاری مطمئن‌تری تبدیل می‌کند. ضمنا سود سهام در صورت تحقق به‌عنوان سود سرمایه مشمول مالیات می‌شود. از سوی دیگر سهام فاقد ارزش ملموس است، درحالی‌که ارزش املاک و مستغلات برای مدت‌های چند ماهه قابل تخمین است.

بازده بازار سهام در مقابل بازده بازار مسکن

ساده‌ترین راه برای مقایسه سهام و املاک، بررسی عملکرد شاخص هر دو بازار است. گذشت زمان و مقایسه هر دو شاخص نشان داد که بازار فراکاب و سهام نسبت به املاک و مستغلات بهتر عمل کرده است. درحالی‌که قیمت سهام بازده بالاتری دارد، مالیات بر عایدی سرمایه را نیز متحمل می‌شود. از سوی دیگر، مزایای مالیاتی قابل توجهی برای خرید خانه وجود دارد.

تفاوت‌های کلیدی بازار فراکاب و سرمایه گذاری در مسکن

درحالی‌که قیمت سهام و قیمت مسکن هر دو منعکس کننده ارزش بازار یک دارایی هستند، نباید خانه و سهام را فقط برای بازده بازار مقایسه کرد. به‌عنوان مثال، سهام از نظر تاریخی نسبت به املاک و مستغلات نوسانات بیشتری دارد.

سهام نشان‌دهنده منافع مالکیت در یک شرکت سهامی عام است. آن‌ها دارایی‌های فیزیکی و ملموس نیستند و به جز ذخیره‌سازی ارزش و یک ابزار امنیتی نقدی، کاربردی ندارند. درحالی‌که کل بازار سهام در طول زمان ارزش واقعی (برخلاف اسمی) را افزایش می‌دهد، اما تضمینی وجود ندارد که همیشه رو به رشد باشد.

سرمایه گذاری در مسکن مانند بازار فراکاب نیست. سفته‌بازی اساس بازارهای سهام است اما املاک تجاری و مسکونی کارکردهای ملموسی را ایفا می‌کنند. مردم در خانه‌ها زندگی می‌کنند. کسب‌و‌کارها در املاک تجاری فعالیت می‌کنند و در کل اموال فیزیکی ارزش دارند. سرمایه گذاری در مسکن و فراکاب، دو پدیده متضاد هستند.

از یک سو، ساختار ملک به‌طور طبیعی ارزش خود را در طول زمان از طریق فرسودگی و استهلاک از دست می‌دهد. تمام کف‌ها، سقف‌ها و عایق‌ها قدیمی می‌شوند و ارزش کمتری پیدا می‌کنند. اما از سوی دیگر بازارهای فراکاب با نوسانات زیادی همراه هستند و ضررها یا سودهای آنچنانی می‌دهند.

اما اعداد کل داستان را بیان نمی‌کنند. شما باید به تأثیر مزایای مالیاتی، بازده درآمد و سایر موارد موجود نیز دقت کنید.

با سقوط بورس چه اتفاقی برای بازار مسکن می‌افتد؟

پیامدهای سقوط بازار سهام در بازار مسکن، بسته به مقیاس سقوط، می‌تواند متفاوت باشد. در برخی موارد، کاهش ارزش سهام می‌تواند پول بیشتری را به بازار املاک و مستغلات وارد کند، زیرا سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های با ریسک کمتر حرکت می‌کنند. سقوط طولانی مدت به احتمال زیاد به قیمت املاک آسیب می‌رساند، زیرا درآمدها کاهش می‌یابد و بانک‌ها در اعطای وام محتاط‌تر می‌شوند.

سرمایه ‌گذاری در مسکن چگونه است؟

ساده‌ترین راه برای سرمایه‌گذاری در بازار املاک و مستغلات، خرید خانه است. اگرچه این یک تعهد قابل توجه برای سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی معمولی است. همچنین امکان سرمایه ‌گذاری در مسکن از طریق صندوق سرمایه ‌گذاری املاک و مستغلات وجود دارد.

سرمایه گذاری در املاک و مستغلات چه مزایایی دارد؟

املاک و مستغلات نسبت به بازار سهام بازدهی تعدیل شده بر اساس ریسک بالاتری دارند. اگرچه قیمت مسکن به سرعت سهام رشد نمی‌کند، اما احتمال این‌که سرمایه‌گذار پس‌انداز خود را در سقوط ناگهانی املاک از دست بدهد، تقریبا صفر است.

از سوی دیگر، اگرچه املاک و سهام از لحاظ تاریخی عملکرد خوبی داشته اند، سهام از نظر بازده از املاک و مستغلات پیشی می‌گیرد. از طرف دیگر، سهام قله‌ها و دره‌های بیشتری را تجربه کرده‌اند که آن‌ها را به سرمایه‌گذاری پرریسک‌تری تبدیل می‌کند.

• صندوق شاخصی «آرام» مفید فردا پذیره‌نویسی می‌شود
• قیمت‌ها در انتظار مذاکرات
• پیشواز نوروز با چهار پیشران
• بررسی افشای اطلاعات ناشرین در یک نگاه
• پیش‌بینی رییس سازمان بورس از آینده شاخص

تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.

انواع بازار بورس | انواع بورس های تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار

با سلام خدمت همه عزیزان، در خدمت شما هستیم با یکی دیگر از جلسات آموزش بورس از صفر. در این جلسه قصد داریم در کنار یکدیگر مختصرا نگاهی به مطالب مقدماتی بازار سرمایه داشته باشیم؛ زیرا باید پیش از ورود به دنیای بورس و سرمایه گذاری در این بازار جذاب و پر جنب و جوش با مفاهیم اولیه این بازارها همچون بازار اولیه و ثانویه، تالار اصلی و فرعی بورس، نقد شوندگی، ارکان و نهادهای بورسی و … آشنا شویم تا بتوانیم به عنوان یک فرد سرمایه­ گذار در این حیطه مراحل موفقیت را پشت سر گذاریم.

بحث امروز را با جمله ای از وارن بافت آغاز می کنیم که می­گوید فرصت‌ها به ندرت پیش می‏‌آیند. پس هر وقت از آسمان طلا بارید با خودتان سطل بیرون ببرید، نه انگشتانه.

بازار سرمایه

همانطور که در جلسات پیشین نیز بیان کردیم بازار سرمایه مشابه هر بازار دیگری دارای ساز و کاری است که در آن به خرید و فروش كالا و خدمات پرداخته می شود و مهمترین کالای این بازار، سرمایه می باشد.

به بیان دیگر جایگاه بازار سرمایه به انواع بازار در فرابورس گونه ای است که وجوه مازاد را از یک بخش جمع ­آوری و آن را به سمت كسانی كه نیازمند تامین مالی هستند، هدایت می­ نماید و واسطه ای برای تامین بلندمدت سرمایه شرکتها محسوب می گردد.

به طور کلی آنچه در ایران بصورت رسمی به عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است که تمام این چهار شرکت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران (متولی و سیاست­گذار سرمایه­گذاری در ایران) فعالیت می‌کنند.

شرکت‌های بورسی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار تهران که نقش حائز اهمیتی در رونق اقتصادی کشور در حیطه داخلی و جهانی دارند به قرار زیر هستند:

بورس اوراق بهادار تهران

فرابورس

بورس کالا

بورس انرژی

حال با این مقدمه به سراغ معرفی انواع بورس در بازار سرمایه می رویم.

معرفی انواع بورس در بازار سرمایه ایران:

انواع بازار بورس

1- بورس اوراق بهادار تهران

در ایران بازاری که به طور رسمی، متشکل و دائمی در محل معین تشکیل و به خرید، فروش و معاملات اوراق بهادار از جمله سهام شرکتهای مختلف تولیدی، خدماتی و یا سرمایه گذاری و همچنین اوراق مشارکت می پردازد؛ بورس اواق بهادار گفته می شود.

در حال حاضر ساعات معاملاتی بورس از ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر در روزهای شنبه تا چهارشنبه (غیراز تعطیلات رسمی) با دامنه نوسان قیمت ۵% در تالار بورس می باشد. تعیین قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، بر اساس عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد.دفاتر کارگزاری بورس واسطه ای برای انجام معاملات سهام و خرید و فروش اوراق بهادار در بازار بورس می باشند.

اگر بخواهیم به اجمالا نگاهی به مهمترین مزاياي پذیرش شرکتها در بورس اوراق بهادار داشته باشیم باید از 1- سهولت و آسانی تأمين مالي از طريق انتشار سهام و 2-کاهش ریسک، 3- تعيين ارزش بازار این شرکتها بر اساس عرضه و تقاضا در بورس، 4- سهولت در تغيير تركيب سهامداری و 5- برخورداري از معافيت هاي مالياتي و 6- ارزيابي عملكرد این شركتها و… یاد کنیم.

بازار اولیه و بازار ثانویه:

حال که با یک مفهوم کلی از بورس اوراق بهادار آشنا شدید، باید بدانید که در اولین دسته بندی، می توان بازار بورس را به دو بازار ، تقسیم نمود: 1- بازار اولیه و 2- بازار ثانویه

حالا می خواهیم بدانیم تفاوت این دو نوع بازار در چیست؟

بازاری که در آن برای اولین بار، اوراق بهادار شرکت‌ها، عرضه و فروخته می‌شود، بازار اولیه نام دارد.

به بیان دیگر در این بازار، شرکت‌ها به‌طور مستقیم و از طریق فروش سهام به مردم، سرمایه مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند که اصطلاحا به این کار «پذیره‌نویسی» می گویند. همچنین به روز اول عرضه سهام شرکتی که برای اولین بار وارد بورس شده است اصطلاحاً «عرضه اولیه» گفته می‌شود.

پس از آنکه دارایی‌ها و سهام شرکتها در بازار اولیه، مرحله پدیره نویسی را پشت سر گذاشتند، برای معاملات بعدی و مجدد ، نیاز به بازار ثانویه دارند؛ پس می‌توان گفت بازار ثانویه مکانیزم کاربردی را به وجود می‌آورد تا اوراق بهادار میان سرمایه گذاران برای بار دیگر مورد معامله قرار گیرد.

تمام معاملات سهام در بازار بورس اوراق بهادار، جزء معاملات بازار ثانویه هستند.

تا اینجای بحث با بازار اولیه و ثانویه آشنا شدیم، اما باید بدانیم یکی از این اقدامات و نکات مهمی که در سال‌های اخیر مورد توجه بورس‌های مختلف قرار گرفته، طبقه‌بندی شرکت‌ها در بازارهای مختلف براساس معیارهای مهمی از قبیل شفافیت اطلاعات، شناوری سهام، نقدشوندگی و… است.

بازار اول و بازار دوم بورس:

بر حسب شاخص‌های آماری همچون سهم شناور، سودآوری، سرمایه و میزان شفافیت و…، شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار در دو بازار رتبه‌بندی می‌شوند:

1- بازار اول و 2- بازار دوم

در بازار اول بورس ، شرکت های بزرگتر با سرمایه بیشتر، دارای سهام شناور بالاتر و میزان شفافیت و سودآوری مناسبتر معامله می شوند که این بازار اول خود دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است.

در بازار دوم بورس شرکت های کوچکتر که از نظر سرمایه ثبت شده، سهام شناور و شفافیت در سطح پایین تری قرار دارند مورد معامله قرار می گیرند.

حالا اگر بخواهیم توضیحات مختصر در ارتباط با تالار اصلی و فرعی بازار اول بورس خدمت شما عزیزا ن ارائه دهیم، ابتدا باید مفهومی از نقدشوندگی سهام شرکتهای بورسی بیان کنیم. سهام نقد شونده، به سهامی گفته می شود که در بازار بورس بر روی آن خرید و فروش بیشتری انجام شده و از این طریق نظر فروشندگان و خریداران بیشتری را به خود جلب نموده است. در این حالت اصطلاحا می گویند سهام نقدشوندگی بالایی دارد، زیرا در معاملات بورس سریع المعامله است.

حال که با مفهوم نقدشوندگی سهام کمی آشنا شدیم می توانیم به خوبی تمایز تالار اصلی و تالار فرعی را از یکدیگر تشخیص دهیم:

تالار اصلی و تالار فرعی:

از زمانی مطرح شد که در سال 1381 بورس تهران تصمیم گرفت برای ایجاد حس رقابت بین شرکت­ های مختلف، به جداسازی تابلو قیمت سهام بر اساس نقدشوندگی آنها اقدام نماید.

بر همین اساس قیمت سهام شرکت­ های نقد شونده در تابلو اصلی و سهام شرکت­ های غیر نقد شونده یا با نقدشوندگی کمتر در تابلو فرعی نمایش داده می­ شود و مورد معامله قرار می گیرد.

لازم به ذکر است که پروسه انجام معاملات در هر دو تالار یکسان می باشد.

این تفکیک بازار بورس در تابلو اصلی و فرعی تنها به دلیل برانگیخته شدن حس رقابت شرکت­ های غیر نقد شونده است که سعی کنند خود را به تالار اصلی بورس برسانند، زیرا نهاد های معاملاتی می توانند در رتبه بندی های سازمان بورس جا به جا شوند مثلا با پیشرفت به تابلوی اصلی بازار اول انتقال پیدا کنند یا حتی از بازار اخراج شوند که بستگی به عملکرد آنها طبق معیار های سازمان بورس دارد.

2- فرابورس

انواع بازار بورس

برخی از شرکتها تمایل عضویت در بورس را دارند ولی بنا به دلایلی از جمله عدم شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری نامناسب، موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند.

فرابورس ایران انواع بازار در فرابورس به عنوان یکی از مهمترین بازارهای بورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، شرایط پذیرش و معامله ساده تری را در سریع ترین زمان ممکن با داشتن حداقل شرایط ممکن برای چنین شرکتهایی فراهم نموده است.

این شرکتها از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده می نمایند.

نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن Over The Counter گرفته شده که اختصارا به آن OTC نیز گفته می‌شود. این بازار در قالب چند بازار مجزا به نام های ب ازار اول، دوم، سوم، پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط و بازار مشتقه به فعالیت خود ادامه می دهد که فرآیند پذیرش شرکتها در این بازارها متفاوت می باشد.

در اینجای بحث لازم است این نکته را بدانید که در بازار اول و دوم فرابورس، شرکت‌های سهامی عام پذیرش می شود و سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی پذیرش می گردد. بازار سوم فرابورس جهت عرضه یكجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و درج و نقل‌وانتقال سهام شرکت‌هایی است كه امكان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند در بازار پایه صورت خواهد گرفت.

درج و معاملات سهام در تابلوهای بازار پایه به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز، قوانین و مکانیزم خاصی دارد که به دلیل طولانی شدن این مبحث در جای دیگری بدان خواهیم پرداخت.

3- بورس کالا

انواع بازار بورس

بورس کالا، بازاری رسمی، متشکل و دائمی است که در آن کالاهایی توسط تولیدکنندگان و عرضه کنندگان، عرضه می گردد. در این بازار قیمت گذاری کالاها بر اساس بررسی‌های کارشناسان این بازار امکان پذیر خواهد بود.

بورس کالای ایران به بازارهای فیزیکی، فرعی، مشتقه و مالی تقسیم می­شود که هر کدام از این بازارها دارای بخشهای متفاوتی است تا بتواند کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا را در خود جای دهند.

معاملات در این بازار بصورت نقد، نسیه، سلف و آتی بر روی انواع محصولات کشاورزی و صنعتی انجام می­شود.

4-بورس انرژی

بازار انرژی به‌عنوان جوان‌ترین بازار بورس و چهارمین بخش از بازار، حدودا هفت‌سالی است که فعالیت خود را آغاز کرده است.

در بازار انرژی هر کالایی که پایه انرژی مانند برق، نفت و گاز داشته باشد، قابلیت معامله دارد.

دارایی‌های قابل معامله در این بازار هم شامل دارایی‌های فیزیکی و هم شامل دارایی‌های مالی از قبیل ابزارهای مشتقه مبتنی بر انرژی خواهد بود. بنابراین امکان معامله نفت، گاز، بنزین، نفت کوره، برق و نیز ابزارهای مشتقه مبتنی بر آن‌ها (شامل اوراق سلف موازی) در این بازار وجود دارد.

ارکان و نهادهای بازار سرمایه:

بالاترین رکن بازار سرمایه، شورای عالی بازار سرمایه است که وزير امور اقتصادي و دارايي، ریاست این شورا را برعهده دارد و در کل تصویب سیاست‌ها و قوانین و مقررات کلی و تدابير لازم برای ساماندهي و نظارت و توسعه بازار سرمایه را برعهده دارد. پس شورای عالی بورس، سازمان بورس اوراق بهادار مهمترین رکن بازار سرمایه است.

به عبارت دیگر مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسيم میگردد.

نمودار زیر به طور کامل و جامع ارکان و نهادهای بازار سرمایه را به تصویر کشیده است تا شما عزیزان بتوانید در یک نگاه با ارکان و زیرمجموعه های بازار سرمایه ایران آشنا شوید و بحث جلسه امروز به صورت کامل مرور گردد:

آموزش فرابورس

در سال های گذشته، بازار بورس ایران بسیار پر رونق بوده و نام این بازار بر زبان بسیاری از ایرانیان آمده است. شاید درکنار بورس، نام فرابورس را هم شنیده باشید. در این لحظه، این سوال برایتان پیش می آید که فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟ اگر بخواهیم تعریفی از این بازار داشته باشیم، باید بگوییم که این بازار با بازار بورس، متفاوت است. در ادامه می خواهیم به صورت کامل و جامع، این موضوع و مفاهیم مرتبط با آن را پوشش دهیم. اگر علاقه انواع بازار در فرابورس مند به دانستن اطلاعاتی درباره ی این بازار می باشید، لطفا تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

فرابورس چیست؟

ابتدایی ترین موضوعی که باید در این محتوا بررسی شود، این می باشد که فرابورس چیست. در توصیف این بازار، باید گفت که در سال 1387 تاسیس شده و بازاری مجزا از بازار بورس می باشد. البته که در این بازار نیز مانند بورس، می توان به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار پرداخت اما شرکت هایی که در این بازار پذیرفته می شوند در مقایسه با بورس، دارای تفاوت هایی می باشند. در واقع شرکت هایی که در بازار بورس پذیرفته شده اند، شرایط دشوارتری را گذرانده اند و نظارت های سخت گیرانه تری بر آن ها حاکم است. همچنین این شرکت ها باید گزارش های بیشتری در طول سال ارائه نمایند. در کنار تمام این سختی ها، یکی از اصلی ترین مزایای سهام بورسی، این می باشد که سرمایه گذاری در آن ها، با ریسک کمتری همراه است. علت این موضوع نیز همین سخت گیری ها می باشد.

در بازار فرابورس، شرکت هایی حضور دارند که علاقه مند به حضور در بازار سرمایه و افزایش نقدینگی می باشند اما شرایط لازم برای حضور در بازار بورس را ندارند. در واقع سازمان بورس اوراق بهادار با ارائه ی چنین بازاری، شرایط آسان تری برای ورود به بازار سرمایه برای شرکت های خاص را فراهم نموده است. برای دسترسی به سایت فرابورس، می توانید به این آدرس https://www.ifb.ir مراجعه نمایید.

مزایای ثبت و حضور در بازار فرابورس چه می باشد؟

همانطور که در تیتر بالا بیان شد، شرایط حضور در بازار فرابورس بسیار آسان تر از بازار بورس می باشد. در واقع حضور در این بازار، دارای چند ویژگی می باشد. در زیر به این ویژگی ها اشاره شده است:

اولین ویژگی حضور در بازار فرابورس، شرایط پذیرش آسان در آن می باشد. در این بازار، از برخی شرایط حضور در بازار بورس، صرف نظر شده است تا شرکت ها، به صورت آسان تر وارد بازار سرمایه شوند. در این بازار، حداکثر یک ماه طول می کشد تا شرکت وارد شده، بتواند معاملات سهام فرابورس خود را آغاز نماید.

دومین ویژگی بازار فرابورس، تامین مالی ارزان می باشد. در واقع افرادی که در این بازار اقدام به سرمایه گذاری می کنند، سرمایه ی خود را پخش می کنند تا از ریسک معاملات خود، بکاهند.

سومین ویژگی موجود در بازار فرابورس، معافیت مالیاتی می باشد. برای شرکت هایی که در این بازار عضو هستند، معافیت مالیاتی 10 درصدی درآمد در نظر گرفته شده است که این موضوع خود می تواند یک ویژگی خوب محسوب شود.

از دیگر ویژگی هایی که این فرابورس ایران دارد، می توان به وثیقه گذاری سهام، امکان خروج از این بازار و عدم وجود داشتن حجم مبنا اشاره کرد.

انواع بازارهای موجود

فرابورس امروز، دارای بازار های مختلفی می باشد که هر کدام با دیگری، تفاوت دارند. ساختار این بازار، از 4 بخش بازار اول، بازار دوم، بازار پایه و بازار سوم تشکیل شده است. در بازار اول که دارای سخت ترین شرایط عضویت است، ریسک سرمایه گذاری در آن کمتر از سایر بازار ها می باشد. دامنه ی نوسان این بازار حداکثر 10 درصد بوده و عضویت در آن، نیازمند شرایط خاص می باشد. بازار دوم، مقداری شباهت به بازار اول دارد اما سخت گیری موجود در آن از بازار اول کمتر است. معمولا شرکت های نوپا یا تازه تاسیس و زیان ده، به عضویت در این بازار ها در می آیند. بازار بعدی، بازار پایه می باشد که شرایط موجود در آن، ساده تر از بازار دوم می باشد. این بازار خود شامل سه دسته ی زرد، نارنجی و قرمز می باشد. این رنگ بندی ها بدین معنا می باشد که ریسک سرمایه گذاری در آن ها متفاوت است. زرد کمترین و قرمز بیشترین ریسک را به همراه دارد.

نکته ی جالب درباره ی رنگبندی بازار پایه، دامنه ی نوسان آن ها می باشد که به ترتیب 3، 2 و 1 می باشد. سرانجام بازار سوم، شرایط بسیار آسانی دارد و تنها با کارهای اداری می توان عضو این بازار شد. شرکت هایی که در شرف تاسیس می باشند، می توانند در این بازار اقدام به معاملات پذیره نویسی اوراق کنند.

خرید سهام در فرابورس

شاید یکی از اشتباهاتی که افراد درباره ی فرابورس داشته باشند، این باشد که معامله و خرید سهام در فرابورس با بازار بورس متفاوت است. در حالی که چنین موضوع درست نمی باشد و شرایط معامله در این بازار، کاملا مشابه با بازار بورس می باشد. اگر کد سهامداری تهیه کرده اید و در بازار بورس اقدام به معامله کرده اید، می توانید به راحتی سهم هایی که در بازار فرابورس می باشند را خرید و فروش نمایید. کدال فرابورس، مجمع فرابورس، اطلاعیه فرابورس و … از جمله مفاهیمی می باشد که در این بازار مانند بازار بورس، کاربرد دارد. البته در این بازار، نماد فرابورس هم داریم که به وسیله ی کد بورسی یا کد فرابورس، می توان در آن معامله کرد. در انتهای این مقاله، امیدواریم از خواندن آن لذت برده باشید و اطلاعات مناسبی را از این مقاله بدست آورده باشید.

بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟

بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه‌، از اهمیت بسیار زیادی در میان سرمایه‌گذاران برخوردار است و مورد توجه خاص آن‌ها قرار دارد. بنابراین پیش از آن‌که به بررسی ساز و کار بورس اوراق بهادار و چگونگی انجام معاملات در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار این بازار را تعریف کرد و به بررسی انواع آن پرداخت. در این مطلب به سراغ این موضوع رفته‌ایم و به شما می‌گوییم بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و بازار سرمایه خود به چند دسته تقسیم می‌شود. با ما همراه شوید.

بازار چیست؟

در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.
در تعاریف اولیه، بازار به مکان فیزیکى اطلاق می‌شد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات در آن دور هم جمع مى‌شدند. اما در تعاریف بعدی تاکید شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در برگیرد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالا یا خدمات خاصى هستند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکه‌های مخابراتی بین‌المللی انجام می‌شود و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است که این امکان را به خریداران و فروشندگان می‌دهد تا به معامله دارایی‌های خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.
براساس تعریف دومنیک سالواتوره، بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده می‌شود که بازار می‌تواند یک محل مادی و فیزیکی یا موقعیتی برای انجام معامله باشد.

انواع بازارها کدامند؟

در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع دارایی‌ها، بازارها به دو نوع بازار دارایی‌های فیزیکی (واقعی) و بازار دارایی‌های مالی تقسیم می‌شوند:
بازار دارایی‌های فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران انواع بازار در فرابورس انواع بازار در فرابورس و فروشندگان به معامله دارایی‌هایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند، مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، وسایل منزل و … می‌پردازند.
بازار دارایی‌های مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن برای معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی‌های مثلی (عوض‌دار) با هزینه مبادلاتی پایین اقدام کنند. قیمت‌های این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می‌شود.
بازار می‌تواند از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقه‌بندی شود. بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شوند:

بازار پول چیست؟

بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول با سررسید کمتر از یکسال است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر است:

• نقدشوندگی بالا
• کم بودن ریسک عدم پرداخت
• ارزش اسمی زیاد

ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار می‌توان به بانک مرکزی، واسطه‌های مالی بانکی مانند بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران اشاره کرد.

بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه، به بازارهای مالی برای خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید، اطلاق می‌شود. بازار سرمایه بزرگ‌تر از بازار پول است و اهمیت بسیار زیادی در جمع آوری و تامین منابع لازم برای سرمایه‌گذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم می‌شود.

بازار اولیه

بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می‌شود. عایدی حاصل از عرضه این سهام، منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آن‌جا که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان عرضه می‌شود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.

بازار ثانویه

با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم، بازار دیگری به نام بازار ثانویه وجود دارد. بنابراین بازار ثانویه به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن تشکیل شده است.
در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا می‌کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه موجب می‌شود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابه‌جا شدن مالکیت آن‌ها، قدرت بیشتری پیدا کند.

بازار ثانویه بر این اساس که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می‌شود، به چهار بازار تقسیم می‌شود:

بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در بورس انجام می‌شود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های غیربورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت می‌گیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.

انواع بازارهای مالی بر اساس نوع دارایی

بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم می‌شوند:

بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می‌گیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مانند اختیار انواع بازار در فرابورس معامله و قرارداد آتی مورد معامله قرار می‌گیرند.

تفاوت میان بازار سرمایه و بازار پول چیست؟

بازار سرمایه و بازار پول تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت آن‌ها در مدت زمان سرمایه‌گذاری است. در بازار پول معمولا با افق زمانی کوتاه مدت سرمایه‌گذاری می‌شود، در حالی‌که در بازار سرمایه اینگونه نیست و سرمایه‌گذاری با دید بلندمدت انجام خواهد شد.
حق مالکیت دیگر تفاوت مهم این دو بازار با یکدیگر به شمار می‌رود. شرکتی که سهام خود را در بورس عرضه کرده است، در واقع بخشی از مالکیت شرکت را به سهامدارن خود واگذار می‌کند. در این بازار دارنده سهام به نوعی در مالکیت شرکت نیز سهیم خواهد بود. این در حالی است که در بازار پول بحث انواع بازار در فرابورس انواع بازار در فرابورس مالکیت مطرح نیست.
استفاده از بازارهای مالی متفاوت دیگر تفاوت بازار سرمایه و بازار پول است. ابزارهای بازار پول بیشتر شامل مواردی چون اسناد خزانه، گواهی سپرده، وام با وثیقه و … می‌شود، در حالی‌که بازار سرمایه از ابزارهایی چون اوراق بهادار، اوراق قرضه و اوراق مشارکت استفاده می‌کند.

سخن آخر

در این مطلب به این موضوع پرداختیم که بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و گفتیم بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شوند. بازار سرمایه، بازاری برای خرید و فروش ابزارهای مالی چون اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید است.

بازار بورس در ایران

تاریخچه بازار بورس در ایران

تاریخچه بازار بورس در ایران برمی‌گردد به سال 1315 زمانی که مطالعات برای احداث این بازار انجام شد، اما به مدت سی سال همه چیز متوقف شد تا سال 1345 قانون احداث بازار بورس تصویب شد، سال 1346 پانزدهم بهمن ماه شروع به کار بازار بورس ایران بود.
شرکت نفت پارس و شرکت بانک توصعه صنعت معدن ایران اولین شرکتهایی که وارد بازار بورس ایران شده بودند و سهامشان را عرضه کردند و اوراق های قرضه که اون زمان بود وارد این بازار شد .

انواع بازار بورس در ایران

بازار بورس ایران توی این سالها تقسیم شد به چهار بازار:

1. بازار بورس اوراق بهادار تهران

بزرگترین و مهم‌ترین بازار بورس کشور هستش . بازار بورس اوراق بهادار تهران بازاری هست که در آن سهام شرکتهای بزرگ کشور معامله می‌شود، مثل ایرانخودرو سایپا فولادمبارکه خیلی از پتروشیمی ها و پالایشگاهی‌های کشور ،
شرکتهایی که توانسته اند از فیلترهای سازمان عبور کنند و مجوزهای این بازار را کسب کنند وارد بورس اوراق بهادار تهران شده اند.

2. بازار فرابورس

بازار فرابورس بازاری هست که شرکتهایی که نتوانسته اند مجوز بازار بورس را کسب کنند، شرکتهایی که عملا زیان ده باشند یا کوچک باشند، تعداد میزان سرمایه ثبت شده پایین باشد، تعداد سهامدارنشان کم باشد، و بخواهند از مزایای بازار بورس استفاده کنند وارد بازار فرابورس می‌شوند.
به عبارتی می‌توانیم بگوییم بازار فرابورس بازاری هست که ریسکش نسبت به بازار بورس اوراق بهادار بالاتر هست .
نکته‌ای که خدمتتان عرض کنیم : بازار فرابورس را به نام ابزارهای نوین مالی می‌شناسند یعنی صرفا خرید و فروش سهام شرکتها نیستش در این بازار می‌توانید انواع اوراقهای مشارکت اجاره اسنادخزانه اسلامی و حتی اوراقهای تسهیلات مسکن را خریداری کنید.

3. بازار بورس کالا

در بازار بورس کالا کالا معامله می‌شود، شرکتهای بورسی تولیداتشان می‌توانند از این طریق برای فروش بگذارند، یکی از مهم ترین آیتم‌های این بازار بحث قراردادهای آتی سکه که در قالب بورس کالا هست .

4. بازار بورس انرژی

در بازار بورس انرژی عملا انرژی معامله می‌شود مثل برق بخاطر شرایط خاصی که بورس انرژی و بازار بورس کالا دارند افراد حقیقی در این بازارها فعالیت ندارند،
به عبارتی افراد حقیقی در بازار بورس و فرابورس فعالیت می‌کنند و شرکتهای حقوقی در بازار بورس کالا و انرژی .
از اینجا به بعد هر جا که صحبت از بورس کردیم بیشتر منظورمان بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس هست .
نکته : در قالب بورس کالا قراردادهای آتی سکه حقیقی‌ها هم می‌توانند فعالیت کنند .

ارکان بازار سرمایه ایران

شورای عالی بورس نهاد قانون گذار در بالاترین رده قرار دارد و قوانین بازار را می‌نویسد. این قوانین توسط نهاد نظارتی که سازمان بورس اوراق بهادار تهران هست کنترل می‌شود، به عبارتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران نهاد نظارتی این بازار هست و با شرکتهای متخلف برخورد می‌کند.
بورس تهران . فرابورس ایران . بورس کالا . بورس انرژی نهادهای اجرایی هستند که کارشان روی بحث اجرا قوانین هست.
نهاد اجرایی بعدی که وجود داد شرکت سپرده گذاری مرکزی هست ، اگر به فرض شما 20 سال پیش سهامی را خریداری کرده بودید و برگه سهامتان مفقود شده می‌توانید مراجعه کنید به شرکت سپرده گذاری مرکزی و درخواست برگه سهام جدید کنید ، به عبارتی شرکت سپرده گذاری مرکزی آمار دارایی‌های شما را دارد و می‌تواند آمارتان را به‌روز کند.
شرکت سپرده گذاری مرکزی برای مبارزه با بحث پولشویی سامانه‌ای راه انداخته به نام سامانه سجام سامانه جامع اطلاعات مشتریان توی این سامانه شما باید حتما مراجعه کنید و اطلاعات خودتان را وارد کنید و کد رهگیری از این سامانه دریافت کنید،
نکته ای که وجود دارد این هست که این سامانه برای این به وجود آمده که با بحث پولشویی مبارزه کند و اطلاعات مشتریان را یکپارچه کند.
اما نهاد پشتیبان چیه؟ نهاد پشتیبان در بازار بورس ایران شرکت مدیریت فناوری بورس تهران هست،
که آمارها و ارقام های شرکتهای بورسی را توی تک تک روزهای بازار دارد و شما از این طریق می‌توانید به تمام آمارها و ارقام شرکتهای بورسی دسترسی داشته باشید.