جریان نقدی خروجی

آموزش حسابداری

صورت جریان وجوه نقد Cash flow statement

یکی از مهارت‌های لازم برای فعالیت در بازار بورس، تسلط به روش‌های تحلیل بنیادی است. در تحلیل بنیادی، صورت‌های مالی به ۴ بخش کلی تقسیم می‌شوند. ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت جریان وجوه نقد، انواع صورت‌های مالی هستند که تحلیل آن‌ها تاثیر قابل توجه‌ای در نتیجه‌ی سرمایه گذاری شما دارد. صورت جریان وجوه نقد بر اساس اطلاعات موجود در ترازنامه و سود و زیان محاسبه‌می‌شود. تغییرات میزان وجه نقد، در صورت جریان وجوه نقد مورد بررسی قرار می‌گیرد.

صورت جریان وجوه نقد (Cash flow statement) چیست؟

صورت جریان وجوه نقد (cash flow statement)، یکی از صورت‌های مالی است که اطلاعات مربوط به همه‌ی جریان‌های نقدی و تراکنش‌ها را بررسی و ارائه می‌کند. همچنین صورت مالی جریان وجوه نقد، همه‌ی جریان‌های خروجی که برای فعالیت¬ های تجاری و سرمایه¬ گذاری در یک دوره معین پرداخت و در اصطلاح خرج می‌شوند را نیز شامل می‌شود. بررسی و تحلیل صورت جریان وجوه نقد ( (Cash flow statement از اهمیت بسیاری برای تحلیلگران، فعالان بازار بورس و مدیران شرکت‌های فعال در بازار بورس برخوردار است. با تحلیل صورت جریان وجوه نقد، قادر خواهید بود که مشخصا متوجه‌ی این شوید که شرکت برای چه و در چه حوزه‌هایی، سرمایه¬ گذاری بیشتری می‌کند.

نحوه‌ ایجاد صورت جریان وجوه نقد

تا به اینجا به اهمیت بررسی و تحلیل صورت جریان وجوه نقد پی بردید. مانند هر صورت حسابی در تحلیل بنیادی، محاسبات صورت جریان وجوه نقد نیز روش‌های متفاوتی دارد. صورت جریان وجوه نقد به ۲ روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود.

صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم

در این روش از محاسبات صورت جریان وجوه نقد وجوه، جریان فعالیت‎‌های عملیاتی مکتوب و در انتها جریان پول خرج شده از پول دریافتی، کم می¬شود. به عبارت دیگر، باید چگونگی ایجاد جریان‌های نقدی و همچنین نحوه مصرف و پرداخت وجوه نقدی را فهرست کنید و سپس اختلاف بین جریان وجوه نقدی دریافتی و خرج شده، صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم می‌باشد. در این روش اصول و فرمول‌هایی وجود دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• وجوه نقد حاصل از فروش = (حساب‌های دریافتنی پایان دوره – حساب‌های دریافتنی در آغاز دوره) + فروش
• وجوه نقد حاصل از ارائه خدمات = (حساب‌های دریافتنی پایان دوره – حساب‌ها دریافتنی ابتدای دوره) + درآمد خدمات
• وجوه نقد پرداختی بابت مواد اولیه = (موجودی پایان دوره – موجودی ابتدای دوره) + هزینه مواد اولیه
• وجوه نقد پرداختی برای حقوق و دستمزد = (حقوق پرداختنی پایان دوره – حقوق پرداختنی ابتدای دوره) + هزینه حقوق

صورت جریان وجوه نقد به روش غیر مستقیم

در روش غیر مستقیم، اطلاعاتی همچون گردش پول درآمد خالص برای محاسبات فعالیت‌های عملیاتی مورد نیاز است. در این روش محاسبه‌ی صورت جریان وجوه نقد، درآمد خالص، عامل بسیار مهمی می‌باشد. این روش پیچیدگی خاصی دارد اما می‌توانید از نرم افزارهای محاسباتی QuickBooks کمک بگیرید و صورت جریان وجوه نقد به روش غیر مستقیم را ساده‌تر محاسبه کنید.

اهمیت و هدف صورت جریان وجوه نقد چیست؟

با بررسی صورت جریان وجوه نقد شرکت‌های فعال در بازار بورس، می‌توانید از میزان وجوه نقد مصرف شده در طی یک سال مالی مطلع شوید. از صورت جریان وجوه نقد، می‌توان به اطلاعاتی همچون بدهی‌ها هم پی برد که در تصمیم گیری نهایی برای انتخاب سهم مناسب برای سرمایه‌ گذاری، تاثیر چشمگیری دارد. به طور کلی اهمیت و هدف صورت جریان وجوه نقد در ۵ فاکتور مورد بررسی قرار می‌گیرد:

• اطلاع از گردش مالی شرکت و بررسی انعطاف‌پذیری مالی شرکت

• برنامه‌ریزی جریان‌های نقدی

• شناخت منابع تأمین مالی و کنترل جریان آن‌ها

• ارزیابی قدرت پرداخت بدهی‌ها

• ارزیابی تأثیر رویدادها بر گردش مالی شرکت

ساختار و اجزای صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد بر اساس ماهیت جریان¬های ورودی و خروجی ( تراکنش‌ها ) به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شود. جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی (CFO) ، جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه گذاری (CFI) و جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های تامین مالی (CFF)از اصلی‌ترین تقسیم بندی ساختار صورت جریان وجوه نقد هستند.

جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی (CFO)

مواردی که در صورت سود و زیان گزارش می شوند شامل جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی هستند. همان طور که اسم‌شان مشخص است شامل مواردی می‌شوند که به صورت نقدی دریافت یا پرداخت شده باشند. برای مثال در این نوع از صورت مالی، فقط درآمدهایی که به ‌صورت نقدی از مشتری دریافت شده باشند یا فقط هزینه‌هایی که نقداً آن ها را پرداخت کرده باشند، گزارش می شوند. تفاوت این دسته از صورت جریان ها با صورت سود و زیان این است که فقط مواردی را شامل می‌شوند، که پول نقد برای آن تراکنش جابه‌جا شده باشد.

جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه گذاری (CFI)

تراکنش ‌هایی که به دارایی های غیر جاری (ثابت) مرتبط می‌شوند، در دسته فعالیت‌های سرمایه‌گذاری جای می‌گیرند. خرید ماشین آلات، ساختمان، زمین، تجهیزات و حتی سرمایه‌ گذاری در شرکت‌های دیگر همه و همه در صورت جریان وجوه نقد از نوع فعالیت‌های سرمایه گذاری هستند.

جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های تامین مالی (CFF)

جریان‌های جریان نقدی خروجی نقدی مربوط به فعالیت های تامین مالی، آخرین دسته است. در این صورت مالی تنها تراکنش‌هایی گزارش می‌شوند که جریان‌های نقدی مربوط به تامین مالی شرکت هستند. وجوه دریافتی و پرداختی شرکت وجه نقد مورد نیازشان را از منابع خارج از شرکت تامین می‌کند. افزایش سرمایه از آورده ی نقدی، وجوه دریافتی از انتشار سهام و وجوه دریافتی و پرداختی مرتبط به وام بانکی یا اوراق بدهی همه و همه از جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های تامین مالی به شمار می‌روند.

جمع‌بندی

یکی از صورت های مالی اساسی که توسط تحلیلگران بنیادی به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرند، صورت جریان وجوه نقد است. طبق اصل شفافیت فعالیت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، ملزم به اطلاع رسانی عمومی صورت جریان وجوه نقد شرکت‌ها اجباری می‌باشد این صورت مالی نشان‌گر میزان وجود وجوه نقد در شرکت است و این‌که از وجوه نقد از چه منابعی به شرکت تزریق می‌شوند و در چه حوزه‌هایی خرج می‌شوند.

اظهارنامه جریانات نقدی چیست؟

در ادامه بررسی مفاهیم حسابداری، در این بخش به بررسی اظهارنامه جریان نقدی می‌پردازیم. اظهارنامه جریان نقدی از طریق نمایش وجوه وارد شده و خارج شده به کسب ‌و کار، به عنوان پلی بین اظهارنامه و ترازنامه عمل می‌کند. در ادامه سه بخش اصلی اظهارنامه جریان‌های نقدی و نحوه تهیه آن را بررسی می‌کنیم. همچنین به مقایسه روش مستقیم و غیرمستقیم نمایش اطلاعات می‌پردازیم.

اظهارنامه جریانات نقدی یکی از سه اظهارنامه مالی کلیدی است که وجوه تولیدی و مصرف شده در طول یک دوره مشخص زمانی ماه، فصل یا سال را گزارش می‌کنند. اظهارنامه جریان نقدی از طریق نمایش وجوه وارد شده و خارج شده به کسب ‌و کار، به عنوان پلی بین اظهارنامه و ترازنامه عمل می‌کند.

سه بخش اصلی یک اظهارنامه جریان‌های نقدی

1. فعالیت‌های عملیاتی: فعالیت‌های درآمدزای اصلی یک سازمان و سایر فعالیت‌هایی که مربوط به سرمایه‌گذاری تأمین مالی نیستند؛ هر نوع جریان نقدی از دارایی‌های فعلی و بدهی‌های فعلی تشکیل شده است.
2. فعالیت‌های سرمایه‌گذاری: هر جریان نقدی از خرید و واگذاری دارایی‌های بلندمدت و سایر سرمایه‌گذاری‌هایی که مشمول شبه نقد نباشند.
3. فعالیت‌های تأمین مالی: هر جریان نقدی که منجر به تغییرات در ابعاد و ترکیب حقوق مشارکتی یا استقراض‌های یک‌نهاد شود (مانند اوراق قرضه، سهام یا سود نقدی سهام).

تعاریف جریان نقدی

جریان‌های نقدی: جریان‌های ورودی و خروجی نقدی نقد و شبه نقد.

وجه: وجه در دسترس و سپرده عندالمطالبه (مانده نقدی در ترازنامه).

شبه نقد: شبه نقد شامل وجوه سپرده‌شده در بانک، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و دارایی‌هایی می‌گردد که به راحتی نقد می‌گردند: شامل اضافه برداشت از حساب و شبه نقد با تاریخ سررسید کوتاه‌مدت (کمتر از سه ماه)

طبقه‌بندی جریان نقدی

۱. جریان نقدی عملیاتی

فعالیت‌های عملیاتی فعالیت‌های درآمدزایی اصلی یک‌نهاد می‌باشند. جریان‌های نقدی عملیاتی معمولاً شامل جریان نقدی مربوط به فروش خرید و سایر مخارج است.

مسئول اصلی امور مالی بین یک شرکت نمایش مستقیم یا غیرمستقیم جریان نقدی عملیاتی یک روش را انتخاب می‌کند.

• نمایش مستقیم: جریان‌های نقدی عملیاتی به عنوان فهرستی از جریان‌های نقدی، وجوه ورودی از فروش، وجود خروجی مربوط به خرید و غیره، نمایش داده می‌شود. این روشی ساده است که به‌ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد و نمایش غیر نقدی رایج‌تر است.
• نمایش غیرمستقیم: به عنوان یک مغایرت نمایش داده می‌شود
• از سود تا جریان نقدی

موارد موجود در اظهارنامه جریان نقدی، جریان نقدی نبوده بلکه دلایل تفاوت جریمه نقدی با سود می‌باشند.

هزینه استهلاک، سود را کاهش می‌دهد، ولی تأثیری بر جریان نقدی ندارد؛ بنابراین مجدداً اضافه می‌گردد. به طور مشابه، اگر سود در نقطه شروع بالای بهره و مالیات در اظهارنامه درآمد ذکر گردد، جریان نقدی بهره و مالیات (در صورتی که مانند جریان‌های نقدی عملیاتی منظور می‌گردد) می‌بایست کسر گردند.

قانون مشخصی وجود ندارد که تعیین کند کدام مبلغ سود باید در مغایرت استفاده شود. شرکت‌های گوناگون از سود عملیاتی، سود پیش از مالیات، سود پس از مالیات و درآمد خالص استفاده می‌کنند. واضح است که نقطه شروع دقیق مغایرت گیری، تعدیلات انجام شده جهت دسترسی به یک عدد جریان نقدی عملیاتی را تعیین می‌کند.

۲. سرمایه‌گذاری جریان نقدی

فعالیت‌های سرمایه‌گذاری، خریداری و واگذاری دارایی‌های غیر جاری و سایر سرمایه‌گذاری‌هایی هستند که مشمول شبه نقد نمی‌شوند. سرمایه‌گذاری جریان نقدی معمولاً شامل آن دسته از جریان‌های نقدی می‌شود که مربوط به خرید یا فروش اموال، کارخانه و تجهیزات (PP&E)، سایر دارایی‌های غیر جاری و سایر دارایی‌های مالی می‌باشند.

وجوه صرف شده در خریداری PP&E مخارج سرمایه‌ای نام دارند.

۳. جریان نقدی تأمین مالی

فعالیت تأمین مالی فعالیت‌های هستند که منجر به تغییر ابعاد و ترکیب سرمایه حقوق صاحبان سرمایه یا استقراض از حقوق می‌گردند. جریان‌های نقدی تأمین مالی معمولاً شامل جریان‌های نقدی مرتبط با استقراض و بازپرداخت وام‌های بانکی و صدور بازخرید سهام می‌گردند. پرداخت یک سود نقدی نیز مانند یک جریان نقدی تأمین مالی منظور می‌گردد.

بهره و جریان نقدی

تحت IFRS، دو راه برای نمایش بهره در اظهارنامه جریان نقدی وجود دارد. بسیاری از شرکت‌ها هم بهره پرداختی و هم بهره دریافتی‌ها به عنوان جریان نقد عملیاتی نمایش می‌دهند؛ سایرین بهره دریافتی را مانند جریان نقدی سرمایه‌گذاری و بهره پرداختی را مانند جریان نقدی تأمین مالی فرض می‌کنند. مدیر مالی روش مورد استفاده را انتخاب می‌کند.

تحت GAAP، بهره پرداختی و بهره دریافتی همواره به عنوان جریان نقدی عملیاتی فرض می‌گردند.

جریان نقدی آزاد

بانکدارها از روش‌های متفاوتی جهت سنجش جریان‌های نقدی در موقعیت‌های مختلف استفاده می‌کنند. جریان نقدی آزاد روشی است که معمولاً برای ارزیابی DCF استفاده می‌گردد. هرچند جریان نقدی آزاد تعریف مشخصی نداشته و می‌تواند به روش‌های مختلفی محاسبه‌شده و مورد استفاده قرار گیرد.

یک اظهارنامه جریان نقدی به چه شکل تهیه می‌گردد؟

بخش عملیاتی یک اظهارنامه جریان نقدی می‌تواند از طریق روش مستقیم یا غیرمستقیم نمایش داده شود. در هر روش، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی مشابه هستند و تنها تفاوت در بخش عملیاتی می‌باشد. روش مستقیم روشی است که طبقه‌بندی‌های عمده دریافت‌های نقدی ناخالص و پرداخت‌های نقدی ناخالص را نشان می‌دهد؛ از سوی دیگر، روش غیرمستقیم با درآمد خالص شروع‌شده و سود و زیان را بر اساس تأثیر مبادلات تعدیل می‌کند. در نهایت جریان‌های نقدی حاصل از بخش عملیاتی نتیجه مشابهی تحت روش‌های مستقیم و غیرمستقیم نتیجه می‌دهند، هرچند که نمایش آن‌ها متفاوت است.

هیئت بین‌المللی استانداردهای حسابداری روش مستقیم گزارش را ترجیح می‌دهد، چراکه اطلاعات کاربردی‌تری را نسبت به روش غیرمستقیم ارائه می‌دهد. هرچند گفته می‌شود که بیش از ۹۰ درصد شرکت‌ها از روش غیرمستقیم استفاده می‌کنند.

مقایسه روش مستقیم ارائه اطلاعات با روش غیرمستقیم

دو روش تهیه اظهارنامه جریان نقدی وجود دارد: روش مستقیم و روش غیرمستقیم.

در روش مستقیم تمامی موارد جداگانه دریافت یا پرداخت وجه جمع شده و مجموع آن‌ها جریان نقدی می‌باشد.

در روش غیرمستقیم ردیف‌های حسابداری مانند درآمد خالص، استهلاک و غیره جهت دستیابی به جریان نقدی استفاده می‌شوند. در مدل‌سازی مالی اظهارنامه جریان نقدی همواره از طریق روش غیرمستقیم تنظیم می‌گردد.

در ادامه مقایسه روش مستقیم و روش غیرمستقیم را می‌بینید.

Statement of Cash Flows

دلایل اهمیت صورت جریان وجوه نقد چیست؟

جریان نقدی در هر کسب‌وکاری اهمیت زیادی دارد؛ به همین علت یک حسابدار باید بتواند جریان‌های نقدی را دسته‌بندی کند تا به راحتی روند آن را مدیریت کند. صورت جریان وجوه نقد نشان‌دهنده فعالیت‌های یک کسب‌و‌کار است و اهمیت زیادی در آموزش حسابداری دارد؛ به همین علت به آموزش صورت جریان وجوه نقد می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

فهرست

اهمیت صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد در ۴ مورد اهمیت زیادی دارد که عبارت‌اند از:

۱- شرکتی که در حال فعالیت است و سودآور نیز به نظر می‌رسد؛ اما ممکن است تعهدات مالی‌ آن‌ به درستی انجام نشود.

۲- تخلف در پرداخت وجه به طلبکاران، فروشندگان و حقوق کارکنان که باعث می‌شود شرکت از اهداف اصلی خود دور شود.

۳- چک کردن صورت جریان در یک بازه زمانی مشخص که می‌تواند شرکت را برای پرداخت صورت‌حساب‌ها و تعهدات مالی آماده کند.

۴- برای ایجاد تصویری از جریان وجوه نقد در دوره مشخص.

صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد، تغییرات پول و فعالیت‌های مالی یک کسب‌وکار را نشان می‌دهد؛ به همین علت آموزش تهیه صورت جریان وجوه نقد، یکی از مباحث مهم آموزش حسابداری است. منابع اصلی جریان ورودی و خروجی وجوه نقد به صورت زیر است:

۱- فعالیت‌های عملیاتی

فعالیت‌های عملیاتی یکی از بخش‌های مهم تنظیم صورت جریان وجوه نقد در شرکت‌ها است. هر کسب‌وکار جریانی از فعالیت‌های عملیاتی خود مانند درآمد حاصل از ارائه خدمات و فروش محصولات، بهره و سود سهام و وجوه دریافتی دیگر را به نمایش می‌گذارد.

خروج از فعالیت‌های عملیاتی نیز شامل مواردی مانند هزینه، حقوق کارکنان، مالیات اشتغال، مالیات بر درآمد و هزینه‌های آینده سازمان است. تنظیم صورت جریان وجوه نقد در فعالیت‌های عملیاتی به دو بخش مستقیم و غیر مستقیم تقسیم‌بندی می‌شوند.

۱- روش مستقیم: در روش مستقیم اقداماتی که مخصوص سرمایه و جریان فعالیت‌های عملیاتی هستند نشان داده می‌شوند و از راه‌های زیر به دست می‌آیند:

• وجوه نقد حاصل از فروش = حساب‌های دریافتی در پایان دوره – حساب‌های دریافتی در ابتدای دوره + فروش
• وجوه نقد حاصل از ارائه خدمات = حساب‌های دریافتی در پایان دوره – حساب‌های دریافتی در ابتدای دوره + درآمد حاصل از خدمات
• وجوه نقد پرداختی برای مواد اولیه = موجودی در پایان دوره – موجودی ابتدای دوره + هزینه مواد اولیه
• وجوه نقد پرداختی برای حقوق و دستمزد = حقوق پرداختی در پایان دوره – حقوق پرداختی در ابتدای دوره + هزینه حقوق

۲- روش غیر مستقیم: روش غیر مستقیم از روش مستقیم پیچیده‌تر است و با درآمد خالص و مواردی که در کاهش ارز دخالت دارند آغاز می‌شود. سود عملیاتی از صورت سود و زیان به دست می‌آید و برای محاسبه آن به صورت غیر مستقیم، ۶ عامل مهم نقش دارند که عبارت‌اند از:

۱- به دست آوردن سود عملیاتی که شامل صورت سود و زیان می‌شود.

۲- تعدیل هزینه‌های غیرنقدی مانند: هزینه‌های استهلاک، موجودی‌ها، حساب‌های دریافتی، حساب‌های پرداختی و… که به سود عملیات اضافه می‌شوند.جریان نقدی خروجی

۳- تعادل برقرار کردن در اقلام عملیاتی ترازنامه که از طریق افزودن به دارایی‌ها و بدهی‌های عملیاتی یا کاستن از آن‌ها انجام می‌شوند.

۴- تعادل برقرار کردن در درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی.

۵- تعدیل سنواتی تاثیرگذار بر اقلام جاری که اگر به صورت نقد باشد، ورودی یا خروجی آن به صورت وجه نقد خواهد بود و در غیر این صورت از طریق تعدیل سنواتی، خنثی خواهد شد.

به این نکته توجه داشته باشید که در نهایت روش انتخابی شما به اطلاعات مورد نیاز شما از صورت جریان وجوه نقد بستگی دارد.

۲- سرمایه‌گذاری و سود پرداختی برای تامین مالی

صورت جریان وجوه نقد باید با صورت‌های مالی هماهنگی داشته باشد. به این صورت که ساختار سرمایه در سازمان‌ها نباید روی ارائه خالص جریان نقدی که از فعالیت‌های عملیاتی به دست می‌آید تاثیر داشته باشد و پرداخت‌هایی که به سود و کارمزد تامین مالی ارتباط دارند نیز باید به صورت جداگانه نمایش داده شوند. سود و بهره سرمایه‌گذاری از راه‌های زیر به دست می‌آید:

• سود سهام دریافت شده = سود سهام دریافت شده در ابتدای دوره + درآمد حاصل از سود سهام – سود سهام دریافتی در پایان دوره
• سود سهام پرداخت شده = سود سهام پرداخت شده در ابتدای دوره + سود مصوب شده سهام – سود سهام پرداخت شده در انتهای دوره
• بهره دریافت شده = بهره دریافت شده در ابتدای دوره + درآمد به دست آمده از بهره – بهره دریافت شده در انتهای دوره
• بهره پرداخت شده = بهره پرداخت شده در ابتدای دوره + بهره اختصاص داده شده به دارایی + هزینه بهره + بهره پرداخت شده در انتهای دوره

به این نکته توجه داشته باشید که تعدیلات سنواتی که در سرفصل تاثیرگذارند به صورت دریافتی و پرداختی هستند.

۳- مالیات بر درآمد

جریان‌های نقدی با مالیات بر درآمد رابطه دارند و در یک سرفصل جداگانه در صورت جریان وجوه نقد نشان داده می‌شوند؛ به همین علت برای استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی اهمیت زیادی دارند. مالیات بر درآمد پرداختی از طریق زیر به دست می‌آید:

ذخیره مالیات در ابتدای دوره + پیش‌پرداخت مالیات در پایان دوره + مالیات در دوره جاری ـ ذخیره مالیات در پایان دوره ـ پیش‌پرداخت مالیات در ابتدای دوره + تعدیلات سنواتی تاثیرگذار – تعدیلات سنواتی بدون اثر

آموزش حسابداری

۴- فعالیت‌های سرمایه‌گذاری

فعالیت‌های سرمایه‌گذاری در تنظیم صورت جریان وجوه نقد تاثیر زیادی دارد و شامل موارد زیر می‌شود:

تحصیل و واگذاری دارایی‌های بلند‌مدت، باقی‌مانده سرمایه‌گذاری‌های بلند‌مدت، تحصیل و فروش سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و بلند‌مدت، وجوه مرتبط با دارایی‌های مشهود و نامشهود و همچنین پرداخت و وصول تسهیلاتی که به اشخاص مستقل داده می‌شود. وجوه نقدی برای تحصیل و فروش از راه‌های زیر به دست می‌آید:

• وجوه نقدی برای تحصیل = حساب‌های پرداختی در ابتدای دوره + افزودن دارایی ثابت – حساب‌های پرداختی در انتهای دوره
• وجوه دریافتی برای فروش = سود یا زیان حاصل از واگذاری + کم کردن دارایی‌های ثابت + حساب‌های دریافتی در ابتدای دوره – حساب‌های دریافتی در انتهای دوره

۵- فعالیت‌های تامین مالی

جریان‌های نقدی که از فعالیت‌های تامین مالی به دست می‌آیند، شامل تامین‌کنندگان منابع مالی جدا از سازمان هستند. برخی نمونه‌های جریان‌های نقدی که از فعالیت‌های تامین مالی به دست می‌آیند عبارت‌اند از:

• جریان‌های نقدی که همان ورودی‌های دریافت نقدی هستند و از صادر شدن سهام حاصل می‌شوند؛ مانند اوراق مشارکت، وام‌ها و سایر تسهیلات کوتاه‌مدت و بلند‌مدت
• جریان‌های نقدی خروجی مانند بازپرداخت وام‌ها، اوراق مشارکت و سایر تسهیلات دریافت‌شده

نتیجه‌گیری

در شغل حسابداری بسیار مهم است که هر چند وقت یک بار نگاهی به فعالیت‌های گذشته سازمان داشته باشیم؛ به همین علت برای اطمینان از در دسترس بودن منابع مالی به منظور انجام تعهدات مالی در آینده، به یک چشم‌انداز از آینده نیاز داریم. صورت جریان وجوه نقد به پیش‌بینی کردن هزینه‌ها برای تصمیم‌گیری درباره آینده سازمان کمک می‌کند. صورت جریان وجوه نقد علاوه بر پیش‌بینی جریان‌های نقدی و مشخص کردن موضع شرکت درباره پول نقد، به حسابداران نیز برای انجام امور مالی بسیار کمک می‌کند؛ همچنین مدیران به وسیله آن‌ها می توانند تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تری برای آینده سازمان داشته باشند. برای ایجاد یا درک بهتر صورت جریان وجوه نقد و پیش‌بینی جریان‌های نقدی، می‌توانید با متخصصان مالی مشورت کنید.

صورت جریان وجوه نقد | تحلیل صورت جریان وجوه نقد و کاربرد آن

صورت جریان وجوه نقد هر گونه تغییری در وجوه نقد یا همان پول را نشان می‌دهد. برای مثال تمامی مبالغ سرمایه گذاری کوتاه مدت، بلند مدت، موجودی حساب بانکی و …. که هر کدام امکان تبدیل به پول نقد دارد را می‌توان در صورت جریان وجوه نقد مشاهده کرد. در واقع تمامی فعالیت‌های یک موسسه یا بنگاه اقتصادی را مشخص می‌کند. آموزش صورت جریان نقد یکی از مباحث حسابداری صنعتی است که در این مقاله از سایت ناربن قصد داریم به صورت کلی به تشریح این مبحث بپردازیم. در ادامه این مقاله، تمامی مواردی را که باید در مورد گردش وجوه نقد بدانید را مفصلا شرح می دهیم. با ما همراه باشید.

به طور کلی صورتهای مالی در حسابداری به چهار بخش صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد، صورت سود و زیان جامع و ترازنامه تقسیم می‌شوند. از آن‌جایی که مبنای صورت سود و زیان حسابداری تعهدی است، معمولا سود خالص نمی‌تواند جریان نقد عملیات را نشان دهد. حتی ممکن است که موسسه‌ای سود خالص متعادل و رو به رشد داشته باشد، اما نتواند جریان نقد را ایجاد کند و همین عدم توانایی در ایجاد وجوه جریان نقدی خروجی نقد باعث ورشکستگی و مشکلات حاد برای موسسه شود. به منظور رفع چنین مشکلی، از صورت گردش وجوه نقد استفاده می‌شود. صورت جریان وجوه نقد گزارش مالی سه ماهه‌ای (صورت مالی) است که جریانات نقدی موسسه را نشان داده و تمامی شرکت‌های سهامی موظف به تهیه و گزارش آن هستند. به طور کلی کاهش یا افزایش وجوه نقد که در پی انجام معامله با اشخاص حقوقی یا حقیقی مستقل از شرکت و یا سایر رویدادهای مالی اتفاق می‌افتد در صورت جریان وجوه نقد نشان داده می‌شود.

دسته بندی صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد مطابق با استانداردهای حسابداری در ایران در پنج سر فصل زیر نمایش داده می‌شوند:

• فعالیت‌های عملیاتی که فعالیت‌های ضروری و اصلی موسسه هستند که باعث کسب درآمد می‌شوند.
• سودپرداختی بابت تامین مالی و بازده سرمایه گذاری‌ها که شامل سود دریافتی از سرمایه گذاری‌های بلند مدت و کوتاه مدت بوده و دریافت‌های حاصل از مالکیت سرمایه گذاری‌ها و همچنین پرداخت‌ها به تامین کنندگان مالی را شامل می‌شود.
• مالیات بر درآمد که شامل جریانات نقدی مرتبط با پرداخت مالیات بر درآمد و یا برگشت وجوه پرداختی مرتبط با مالیات است.
• فعالیت‌های سرمایه گذاری که شامل جریانات نقدی مربوط به خرید و فروش، سرمایه گذاری‌های کوتاه مدت وبلند مدت و همچنین دارایی‌های نامشهود و دارایی‌های ثابت مشهود است. علاوه بر موارد ذکر شده وصول و پرداخت تسهیلات به اشخاص جدا از موسسه یا واحد تجاری نیز در این بخش محاسبه می‌شود.
• فعالیت‌های تامین مالی که شامل کلیه دریافت‌های نقدی از تامین کنندگان منابع مالی مستقل از واحد تجاری و باز پرداخت اصل وجه آن است.

فواید تهیه صورت جریان وجوه نقد در یک سازمان

• صورت مالی جریان وجوه نقد ابزاری کلیدی برای نشان دادن عملکرد مالی یک واحد تجاری است.
• این صورت مالی و سایر صورت‌های مالی پایه‌ای برای اندازه‌گیری انعطاف مالی است.
• معمولا برای سنجش جریانات نقدی آنی استفاده می‌شود.
• ابزاری مهم برای سنجش توان ایجاد گردش جریانات نقدی در آینده است.
• وسیله‌ای برای سنجش توان تامین تعهدات مربوط به پرداخت سود سهام و همچنین نیاز واحد تجاری به تامین مالی مستقل است.
• دلایل تفاوت دریافت‌ها و پرداخت‌ها و سود حسابداری را مشخص می‌کند.
• تاثیرات وقایع مالی غیر نقدی مربوط به تامین مالی و سرمایه گذاری را مشخص می‌کند.

بخش‌های صورت جریان وجوه نقد

منابع عمده جریانات خروجی و ورودی وجوه نقد به شرح زیر هستند:

• تمامی فعالیت‌های سرمایه گذاری
• کلیه فعالیت‌های مالی
• فعالیت‌های عملیاتی
• سود پرداختی در ازای تامین مالی و بازده سرمایه گذاری
• مبادلات غیر نقدی
• تسعیر ارز
• مالیات بر درآمد که صرفا جریان خروجی دارد.

اهمیت صورت جریان وجوه نقد

تهیه صورت جریان وجوه نقد از آن جهت اهمیت دارد که به طور واضح مشخص می‌کند که جریانات نقدی واحد تجاری در یک دوره چگونه است. به عنوان مثال یک واحد تجاری به ظاهر در حال کار و فعالیت است و ممکن است کاملا سودآور و فعال به نظر برسد، اما در باطن ممکن است که تعهدات مالی خود را به درستی به جا نیاورد و تخلف در پرداخت به فروشندگان، طلبکاران و کارکنان داشته باشد که همین مسائل شرکت را از هدف اصلی خود که کسب درآمد است دور می‌کند. برای اینکه تصویری واضح و مشخص از یک دوره مالی واحد تجاری خود داشته باشید، باید یک صورت جریان از وجوه نقد تهیه کنید. بررسی این صورت مالی در یک دوره مالی مشخص واحد تجاری را برای انجام تعهدات مالی و پرداخت صورت حسابها آماده می‌کند.

تحلیل صورت جریان وجوه نقد چیست و چه کاربردی دارد؟

صورت گردش وجوه نقد و یا همان صورت جریانات نقدی مشخص می‌کند که یک واحد تجاری سرمایه و منابع مالی خود را چگونه خرج می‌کند و یا سرمایه مذکور چگونه وارد کسب و کار می‌شود. به طور کلی تحلیل صورت گردش جریانات وجوه نقد وضعیت کلی اموال نقدی (گردش وجوه نقد) را در یک واحد تجاری بررسی کرده و به تصمیم گیری‌های مهم آن کمک می‌کند.

صورت گردش وجه نقد نشان دهنده تمامی نقدینگی‌های یک واحد تجاری است که به واسطه سرمایه گذاریها و فعالیت‌های شرکت به وجود آمده است. البته هیچ تعریف استاندارد پذیرفته شده‌ای برای صورت گردش وجه نقد وجود ندارد. جریان نقدی گاها ممکن است به واسطه اعدادی که به عنوان نقدینگی شناخته می‌شوند به وجود بیاید. حتی بعضی از مدیران مالی درآمدهای خالص یک شرکت به علاوه استهلاک آن را به عنوان جریانات نقدی شرکت محاسبه می‌کنند.

با تحلیل درست و دقیق گردش جریانات نقدی، تمام نقدینگی‌های یک واحد تجاری به وضوح مشخص می‌شود و تصمیم گیری‌های کارآمدتری برای سرمایه گذاری و سایر فعالیت‌های مالی گرفته می‌شود.

علاوه براین تحلیل گردش وجوه نقد به مدیران کسب و کارها و واحدهای تجاری کمک می‌کند که همیشه اعتبار کافی در دسترس داشته و برای افزایش هزینه‌ها و تاخیر در پرداخت‌ها و تسویه بدهی‌ها برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند. شایان ذکر است که سو مدیریت در این زمینه و عدم تحلیل گردش جریانات نقدی، نه تنها باعث مدیریت ناکارآمد جریانات مالی و تاخیر و ناتوانی در پرداخت و تسویه بدهی‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند تمامی امتیازات، کارمزدها و هزینه ها را دستخوش تغییر کند.

سخن پایانی در مورد تحلیل صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجه نقد یکی از ابزارهای مهم برای تحلیل گران مالی، سرمایه گذاران، مدیران واحد‌های تجاری است و تحلیل آن موجب می‌شود که مدیران بتوانند کسب و کار خود را به شیوه‌ای کارآمد مدیریت کنند. علاوه بر این با صورت جریان وجوه نقد کلیه فعالیت‌های مالی شرکت مورد ارزیابی قرار می گیرد.

با توجه به نقش پررنگ صورت گردش وجه نقد در اداره کسب و کارها، پر واضح است که عدم تهیه و تحلیل آن چه تاثیر سویی در نحوه مدیریت و همچنین بقای کسب و کار باقی خواهد گذاشت.

حال که با مبحث گردش وجه نقد و تحلیل آن و همچنین نقش موثرش در چگونگی اداره کسب و کار آشنا شدید، امید است که با برخورداری از اطلاعات کافی در این مورد و تحلیل درست صورت‌های مالی بتوانید کسب و کار خود را به شیوه‌ای مناسب گسترش داده و آینده مالی مناسبی برای خود رقم بزنید.

در مورد تهیه صورت جریان وجوه نقد و موضوعات مرتبط به آن سوال دارید؟ سوال خود را می‌توانید در بخش نظرات یا از طریق شماره تلفن ۷۸۱۴۸۰۰۰ سوال خود را با ما درمیان بگذارید. همچنین به صفحه خدمات حسابداری ناربن سری بزنید و با خدمات ما آشنا شوید.

صورت جریان وجوه نقد

وجوه نقد به موجودی نقد و سپرده های دیداری نزد بانکها و موسسات مالی اعم از ریالی یا ارزی ( شامل سپرده های کوتاه مدت بدون سررسید) اطلاق میگردد. منظور از دیداری بودن این است که این اقلام بدون اطلاع قبلی قابل برداشت باشند.

نکته:

ویژگی دیداری بودن در مورد اقلام تشکیل این است که بدون اطلاع قبلی قابل برداشت است.

نکته:

سپرده های سرمایه گذاری بلند مدت وجه نقد تلقی نمیشوند زیرا هدف از نگهداری آن ها تحصیل سود است.

صورت جریان وجوه نقد:

صورت جریان وجوه نقد صورتی است که منابع ورود و مصارف خروج وجه نقد را در طی دوره نشان میدهد و مکمل سایر صورت های مالی میباشد.

ویژگی های صورت جریان وجوه نقد:

1. پیش بینی جریان های نقدی آتی
2. استفاده از فرصت های سرمایه گذاری
3. تعیین توانایی پرداخت سود سهام
4. در پرداخت اصل و بهره وام دریافتنی به استفاده کنندگان صورت های مالی کمک میکند.

طبقه بندی جریان های وجوه نقد:

طبق استاندارد ایران صورت جریان وجوه نقد شامل پنج سر فصل میباشد:

1 – فعالیت های عملیاتی:

فعالیت های عملیاتی شامل فعالیت های اصلی مولد درآمد عملیاتی واحد تجاری است. نمونه هایی از این نوع فعالیت شامل، دریافت نقدی حاصل از فروش کالا و خدمات، پرداخت نقدی به فروشندگان کالا و خدمات، پرداخت نقدی به کارکنان واحد تجاری و پرداخت نقدی بیمه و تبلیغات میباشد.

فعالیت های عملیاتی شامل :

جریان های ورود وجه نقد و جریان های خروج وجه نقد میباشد.

جریان های ورود وجه نقد مانند:

• دریافت های نقدی حاصل از فروش و خدمات
• دریافت های نقدی حاصل از حق امتیاز و حق الزحمه و کارمزد و سایر درآمدهای عملیاتی

جریان های خروج وجه نقد مانند:

• پرداخت های نقدی به فروشندگان کالا و خدمات
• پرداخت های نقدی به کارکنان واحد تجاری
• پرداخت نقدی به ارائه کنندگان خدمات بیمه، تبلیغات و سایر خدمات مشابه

2 – بازده سرمایه گذاری و سود پرداختی بابت تامین مالی:

کلیه مبالغ دریافتی و پرداختی در ارتباط با سود سهام، درآمد سرمایه گذاری و سود و کارمزد تامین مالی( تسهیلات دریافتی) جزء این سر فصل میباشند.

بازده سرمایه گذاری و سود پرداختنی بابت تامین مالی شامل:

جریان های ورود وجه نقد و جریان های خروج وجه نقد میباشد.

جریان های ورود وجه نقد مانند:

• سود کارمزد دریافتنی
• سود سهام دریافتنی

جریان های خروج وجه نقد مانند:

• سود کارمزد پرداختنی
• سود سهام پرداختنی
• بخش هزینه های تامین مالی اقساط اجاره به شرط تملیک پرداختنی

3-مالیات بر درآمد:

جریان های نقدی مالیات بر درآمد صرفا به پرداخت ها و علی الحساب های پرداختنی بابت مالیات بر درآمد است و در برگیرنده ی مالیات های تکلیفی و مستقیم وضع شده بر تولید و فروش است.

مالیات بر درآمد شامل :

جریان های خروج وجه نقد مانند : مالیات پرداختنی بابت عملکرد واحد تجاری

4-فعالیت های سرمایه گذاری :

شامل، وجوه نقد مرتبط با تحصیل یا فروش سرمایه گذاری های کوتاه مدت، سرمایه گذاری های بلند مدت، دارایی های ثابت نامشهود و مشهود و پرداخت تسهیلات به اشخاص مستقل از واحد تجاری به جز کارکنان واحد تجاری و دریافت اصل تسهیلات اعطایی میباشد.

فعالیت های سرمایه گذاری شامل:

جریان های ورود وجه نقد و جریان های خروج وجه نقد میباشد.

جریان ورود وجه نقد مانند :

• دریافت های نقدی حاصل از فروش سرمایه گذاری در سهام اوراق مشارکت و اوراق قرضه
• دریافت های نقدی حاصل از فروش دارایی های ثابت مشهود و دارایی های نامشهود
• دریافت های نقدی مرتبط با اصل سپرده های سرمایه گذاری بلند مدت بانکی
• دریافت های نقدی حاصل از وصول وام های پرداختنی

جریان خروج وجه نقد مانند :

• پرداخت های نقدی جهت تحصیل سرمایه گذاری ها در سهام، اوراق مشارکت و اوراق قرضه
• پرداخت های نقدی جهت تحصیل دارایی های ثابت مشهود و دارایی های نامشهود
• سپرده گذاری نزد بانک ها در قالب سپرده های سرمایه گذاری بلند مدت
• وام های نقدی پرداختی به سایر اشخاص شامل قرض الحسنه

5-فعالیت هاي تامین مالی:

شامل دریافت های نقدی از تامین کنندگان منابع مالی خارج از واحد تجاری میباشد مانند، وجوه نقد حاصل از فروش سهام، اوراق مشارکت، وام دریافتی کوتاه مدت و بلند مدت، وجوه بازپرداخت اصل اوراق مشارکت و وام های دریافتی ، پرداخت بخش اصل اقساط اجاره به شرط تملیک و پرداخت هر گونه مخارخ مرتبط با اخذ وام و صدور سهام و اوراق مشارکت.

فعالیت های تامین مالی شامل:

جریان ورود وجه نقد و جریان خروج وجه نقد میشود.

جریان ورود وجه نقد مانند :

• دریافت های نقدی حاصل از صدور سهام
• دریافت های نقدی حاصل از صدور اوراق مشارکت، اوراق قرضه، وام ها و سایر تسهیلات کوتاه مدت و بلند مدت

جریان خروج وجه نقد مانند :

• باز پرداخت اصل اوراق مشارکت، اوراق قرضه، وام ها و سایر تسهیلات دریافتی
• پرداخت بخش اصل اقساط و اجاره به شرط تملیک
• پرداخت هر گونه مخارج ” به جز سود تضمین شده و کارمزد پرداختی بابت تامین مالی “

هدف صورت جریان وجوه نقد:

هدف اصلی آن فراهم کردن اطلاعات در خصوص دریافت ها و پرداخت های نقدی واحد تجاری در طی یک دوره مالی میباشد و همچنین اطلاعاتی در مورد فعالیت های عملیاتی، سرمایه گذاری و تامین مالی تهیه می کند.

تهیه صورت جریان وجوه نقد:

برای تهیه صورت جریان وجوه نقد از اطلاعات موارد زیر استفاده میشود:

• مانده ابتدا و پایان دوره اقلام ترازنامه
• صورت حساب سود (زیان) دوره جاری
• اطلاعات اضافی در مورد چگونگی ورود و خروج وجه نقد.

دلایل سودمندی صورت جریان وجوه نقد:

1. توانایی شرکت برای ایجاد جریان های وجوه نقد آتی
2. توانایی شرکت برای پرداخت سود سهام و تعهدات دیگر
3. دلیلی برای تفاوت بین سود خالص و خالص وجوه نقد ایجاد شده از طریق فعالیت های عملیاتی
4. مبادلات سرمایه گذاری و تامین مالی نقدی در طول دوره

تفاوت صورت جریان وجوه نقد با سایر صورت های مالی:

1. این صورت مالی از روی مانده تراز آزمایشی اصلاح شده تهیه نمی گردد.
2. مبنی بر دریافت ها و پرداخت های نقدی است بنابراین بر اساس فرض تعهدی تهیه نمیشود.

روش های تهیه صورت جریان وجوه نقد:

1 – روش مستقیم:

در این روش فعالیت های عملیاتی بر اساس جریان های نقدی ورودی و جریان های نقدی خروجی ناشی از عملیات به تفکیک گزارش میشوند. همچنین جریانهای نقدی ورودي و خروجی که در سایر بخش ها نتوان طبقه بندی کرد در این بخش منعکس میشود.

2 – روش غیر مستقیم:

در این روش فعالیت های عملیاتی بر اساس تعدیل سود عملیاتی و تبدیل آن به جریان وجوه نقد ناشی از عملیات گزارش میشود.

تفاوت روش مستقیم و غیرمستقیم فقط در ارائه بخش عملیاتی میباشد و سایر بخش های صورت جریان وجوه نقد در هر دو روش یکسان میباشد.

نکته:

طبق استانداردهای حسابداری اگر صورت جریان وجوه نقد به شکل مستقیم تهیه شد باید صورت تطبیق سود(زیان) خالص عملیاتی با وجه جریان نقدی خروجی نقد ناشی از فعالیت های عملیاتی در یادداشت های توضیحی همراه صورت های مالی افشا شود.

نکته:

مطابق با استاندارد حسابداری معاملات غیر نقدی ( معاملات بی تاثیر بر وجه نقد) در صورت جریان وجه نقد منعکس نمیشوند و فقط در صورت با اهمیت بودن در یادداشت های توضیحی به نحوی مناسب افشا میشوند.