احتیاط در بازار ارز

تحلیل رئیس سابق شورای رقابت از افزایش قیمت ارز/ مردم احتیاط کنند

رئیس سابق شورای رقابت تحلیلی از دلایل افزایش نرخ ارز ارایه کرد و گفت:برخی بازارهای ایران مثل بازار ارز بی ثبات هستند و گاهی هم از اقدامات سودجویانه عده‌ای ناشی می‌شوند که مردم باید احتیاط کرده و تحت تاثیر نوسانات کوتاه مدت بازار ارز اقدامی نکنند.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، جمشید پژویان با بیان اینکه افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر ربطی به تنش بین ایران و عربستان ندارد، به ایسنا گفت: به طور کلی بازارهای ایران بی ثبات هستند و بالا رفتن قیمت ارز در این روزها، بیشتر ناشی از بی ثباتی است تا تنش موجود میان ایران و عربستان.

وی افزود: همانطور که بیشتر مفسرین هم معتقدند تنش های موجود بین ایران و عربستان بیش از جنگ سرد کنونی نخواهد رفت و در واقع وارد جنگ گرم نخواهد شد که منجر به ایجاد تغییراتی در شرایط اقتصادی کشور شده و مثلا نرخ ارز کشور افزایش بیابد.

عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود که قیمت ارز روند کاهشی داشته باشد، گفت: در نظر بگیرید که اکنون در شرایط پسابرجام این انتظار وجود دارد که با برداشته شدن تحریم ها، حدود 30 تا 40 میلیارد دلارپول ایران به کشور برگردد و دولت هم بتواند بخشی از آن را به بازارها سرریز کند. چنین موضوعی بیشتر این علامت را دارد که قیمت ارز پائین تر خواهد آمد تا اینکه بالا برود.

پژویان گفت: اغلب عده‌ای سوء استفاده کننده در بازار ارز وجود دارد که با بالا و پائین آوردن ارز سودی را به جیب خود می ریزند و اوضاع و ثبات بازار را به هم میریزند. اکنون نیز بازار ارز کشور در این شرایط قرار گرفته و مردم باید مراقب باشند که گول این وضعیت را نخورند.

وی با بیان اینکه افزایش صادرات نفت ایران در آینده نیز از دلایلی است که به کاهش قیمت ارز در ایران کمک می کند، گفت: با برداشته شدن تحریم ها این احتمال وجود دارد که ایران خیلی سریع بتواند صادرات خود را از 500 هزار بشکه در سال به یک میلیون بشکه افزایش دهد و چنین خبری نیز این نوید را دارد که درآمد ارزی ما افزایش خواهد یافت و در نتیجه قیمت ارز در ایران افزایش نخواهد یافت.

وی در پایان تاکید کرد: بنا بر شرایطی که اقتصاد ایران در پیش رو دارد تنش های موجود میان ایران و عربستان نمی‌تواند به بهم ریختن بازار ارز در ایران منجر شود.

واکنش دلار به تجمعات؛ دنیای احتیاط در بازار ارز

معامله گران دلار در بازار پشت خطی فعالیت زیادی نداشتند. حجم معاملات محدود بود و نوسانات قیمتی معناداری نیز وجود نداشت.

با توجه به تعطیلی روز یک شنبه، برخی از معامله گران تصور می کنند که فضای بازار ارز در روز شنبه نیز نیمه تعطیل خواهد بود و بازیگران بزرگ تمایل زیادی به خرید و فروش ارز نخواهند داشت.

به گزارش «شایانیوز» به نقل از اکوایران؛ در کنار این به طور معمول به دلیل تعطیلی بازارهای جهانی، حجم معاملات حواله ای نیز در بازار روز شنبه بالا نیست و این موضوع نیز می تواند به محدود بودن تغییرات قیمتی دلار کمک کند.

نوسان دلار در شرایطی در روزهای اخیر قابل توجه نبوده است که فضای پاییخت که بزرگترین بازار ارز و طلای کشور در آن قرار دارد، از اواخر شهریورماه ملتهب بود. برخی از معامله گران انتظار داشتند که در چنین فضایی، حجم خریدهای احتیاطی بیشتر شود ولی به نظر می رسد که برخلاف انتظار این گروه از معامله گران، تقاضا تغییر محسوسی نکرده است و حجم عرضه بازارساز نیز در اندازه ای بوده که قیمت دلار در بازه ۳۱ هزار و ۵۰۰ تا ۳۱ هزار و ۸۰۰ تومان تغییرات محدودی را به ثبت برساند.

از نگاه برخی فعالان، در شرایطی که امید به احیای برجام تا اواخر پاییز کمی کمرنگ شده است، نوسان محدود دلار نشان از قدرت بازارساز ارزی دارد. به نظر می رسد که ذخایر ارزی بازارساز در اندازه ای است که نوسان گیران را از بازار دور نگه داشته است. تحلیل گران فنی باور دارند در این شرایط تنها شکست محدوده ۳۲ هزار و ۲۰۰ تومان می تواند زمینه ساز رشد محسوس تقاضا شود. افت قیمت به زیر کانال ۳۱ هزار تومان نیز تا حدی فعالیت فزایشی ها را کاهش خواهد داد.

بانک مرکزی قیمت دلار را کاهش داد یا برجام؟

نرخ ارز با اخبار مثبتی در راستای احتمال احیای برجام پس از آبان و تداوم عرضه بازارساز، به نیمه کانال ۳۲ هزار تومان نزول کرد.

فردای اقتصاد: نرخ فروش دلار در بازار تهران امروز با افت ۲۰۰ تومانی به ۳۲۵۰۰ تومان رسید.

دلار چهار روز متوالی است که در هر مرحله ۲۰۰ تومان کاهش را تجربه می‌کند و به این ترتیب چهارمین افت آرام و تدریجی خود را پس از رسیدن به سقف تاریخی ۳۳۳۰۰ تومانی (در ۱۱ مهر) داشت.

افت قیمت دلار را اگر صرفا ناشی از افزایش عرضه توسط بازارساز ندانیم (که اتفاق جدیدی نیست و حداقل چند ماه است افزایش یافته است)، می‌توان آن را ناشی از کاهش مجدد بدبینی‌ها نسبت به احیای برجام و احتیاط خریداران دانست. بازار ارز به عنوان دماسنج سیاسی بازارها شناخته می‌شود و به خصوص بازیگران بزرگ آن در پیش بینی تحولات سیاسی سابقه نسبتا خوبی نشان داده‌اند. بر این اساس، عقب‌نشینی دلار از قله تاریخی می‌تواند ناشی از سیگنال‌های اخیر برجامی باشد.

دو پیش بینی برای آینده برجام

به عقیده کارشناسان، دو دسته پیش‌بینی در خصوص آینده برجام در شرایط فعلی وجود دارد. گروه اول یعنی طرفداران سناریوی اول معتقدند دستیابی به توافق از ابتدا نیز تقریبا ناممکن بود و حوادث اخیر در ایران نیز دو طرف را از رسیدن به این توافق دورتر کرده‌ است. این افراد در روزهای گذشته به ویژه به اظهارات منفی اخیر سالیوان و کربی، مقامات شورای امنیت ملی آمریکا اشاره دارند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن سوم مهر درباره حوادث اخیر ایران مدعی شد که واشنگتن از حوادث سال ۸۸ و موضع اوباما در آن سال درباره ایران درس گرفته و به ادعای او آمریکا این بار در کنار مردم ایران خواهد بود. موضع تندتر را جان کربی ۱۳ مهر گرفت و ادعا کرد دیپلماسی در حال حاضر کارساز نیست.

از روند هفته‌های اخیر نرخ ارز می‌توان برداشت کرد که طرفداران سناریوی اول به نظر تعدد بیشتری داشته‌اند و به عبارت دیگر، شاید تعداد زیادی از فعالان بازارها به احیای برجام امید نداشته باشند. با این حال، به نظر احتیاط در بازار ارز می‌رسد در روزهای اخیر سیگنال‌های جدید برجامی از درجه بدبینی‌ها شاید کاسته باشد.

اما در سمت مقابل، طرفداران سناریوی دوم تاکید می‌کنند که آمریکا موضوعات چالش برانگیز با ایران احتیاط در بازار ارز از جمله موضوع هسته‌ای، مسائل منطقه‌ای، موشکی و آنچه واشنگتن آن را مسائل حقوق بشری می‌نامد، از یکدیگر تفکیک کرده ‌است و آنان را مرتبط به هم نمی‌داند و همچنان برای احیای برجام خواهد کوشید. در همین راستا، علاوه بر آزادی سیامک و باقر نمازی، ایرانی-آمریکایی‌های زندانی در ایران و وعده آزادسازی قریب‌الوقوع ۷ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران، می‌توان به اظهارات رابرت مالی، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا اشاره کرد که در ۸ مهر گفت: میان «حمایت از معترضان» و «تلاش برای احیای برجام» تناقضی وجود ندارد. همچنین کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی هم در سخنانی کاملا متناقض با ادعای قبلی خود گفت آمریکا می‌خواهد از راه‌های دیپلماتیک مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شود.

در پیش بینی قیمت دلار و با توجه به اخبار برجامی هفته گذشته که البته در سایه اخبار ناآرامی‌ها قرار گرفتند و به آن‌ها چندان توجهی نشد، کارشناسان انتظار دارند تهران و واشنگتن از اواخر آبان به پای میز مذاکره بازگردند. البته به باور آن‌ها واشنگتن بی‌تردید فشارهای خود بر تهران در حوزه‌های دیگر را حفظ خواهد کرد و حتی افزایش خواهد داد. بنابراین، حتی اعمال تحریم‌های جدید از سوی برخی کشورها هم مانع جدی مقابل احیای برجام تلقی نخواهند شد.

شاید باور به همین موضوع است که احتیاط خریداران و افت قیمت دلار را در روزهای گذشته رقم زده است. هر چند تا اواخر آبان (زمان موردانتظار برای ازسرگیری مذاکرات وین) احتمال افزایش مجدد هیجانات در بازار ارز وجود خواهد داشت.

آیا بازارساز عرضه دلار را افزایش داده است؟

در خصوص فرضیه افزایش عرضه دلار هم می‌توان به اعطای اختیارات ارزی سران قوا به بانک مرکزی و ورود این بانک برای مدیریت بازار اشاره کرد که این مجوز در خرداد ماه به بازارساز ارزی داده شد. از آن زمان تا کنون بازارساز عرضه خود را افزایش داده است. حتی بانک مرکزی از اواخر شهریور تصمیم به انتشار روزانه آمار حجم عرضه و معاملات دلار در بازار توافقی و نیمایی گرفت که تصور می‌شود در جهت به رخ کشیدن توان مداخله خود بوده است.

ناگفته نماند بازار «توافقی» بازار رسمی معاملات «اسکناس» دلار است که از اواخر خرداد امسال راه‌اندازی شد و در آن صرافان ارز اسکناس صادرکنندگان را به نرخ توافقی از آن‌ها می‌خرند تا آن را در بازار تحت قالب «فروش ارز با کارت ملی» بفروشند. سامانه نیما نیز بازار رسمی معاملات حواله ارز محسوب می‌شود که تجار در آن به خرید و فروش می‌پردازند. طی هفته‌های اخیر متوسط حجم معاملات روزانه دلار در بازار توافقی حدود ۱۱ میلیون و در بازار ثانویه (نیما) ۱۴۰ میلیون دلار بوده است.

در همین حال، میانگین حجم عرضه دلار در بازار نیما طی هفته‌های اخیر روزانه حدود ۱۱۰۰ میلیون دلار بوده است. این در احتیاط در بازار ارز حالی است که در مدت مشابه سال قبل متوسط عرضه در نیما تنها ۲۳۰ میلیون دلار بود. به عبارتی عرضه در نیما نزدیک به ۵ برابر شده است.

3 دلیل برای احتیاط خریداران دلار

هر چند امید به دیدارهای نیویورک است که دلار را زیر 32 هزار تومان حفظ کرده، به سه دلیل خریداران ارز باید جانب احتیاط را رعایت کنند.

دلار دیروز هم مشابه روز دوشنبه حوالی ۳۱۷۰۰ تومان نوسان کرد. هنوز خبری از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای در حاشیه سفر جاری رئیسی، امیرعبداللهیان و باقری به نیویورک به گوش نرسیده و به همین سبب قیمت دلار طی روزهای گذشته از نیمه کانال ۳۱ هزار تومان پایین‌تر نیامده است.

به عقیده بسیاری از معامله‌گران دلار، آنچه دلار را پایین مرز ۳۲ هزار تومان نگه داشته و مانع صعود بیشتر آن شده است امید به دیدارهای نیویورک و همچنین عرضه بازارساز است. اما علیرغم آنکه ریسک رشد نرخ ارز در صورت بی‌نتیجه بودن سفر نیویورک وجود دارد، توصیه می‌شود متقاضیان دلار در روزهای آینده جانب احتیاط را رعایت کنند.

سه سیگنال فروش ارز؟

همانطور که قبلا در گزارش «پشت پرده نوسان رازآلود دلار» اشاره کردیم می‌توان سه دسته دیدگاه متفاوت را درباره آینده برجام تفکیک کرد. دسته اول توافق را نهایی می‌دانند، دسته دوم دشواری بسته شدن پرونده PMD را مانع احیای برجام می‌دانند و دسته سوم که تصور می‌کنند طرفین، شکست مذاکرات را اعلام نمی‌کنند و آن را برای مدتی در حالت معلق نگه می‌دارند تا از مزایای عدم تشدید تنش‌ها استفاده کنند. برای مثال، ایران می‌تواند همچنان برای مدتی نفت بفروشد که آمریکا و اروپا هم در بحبوحه بحران انرژی از آن استفاده می‌کنند. در همین حال، دولت بایدن که انتخابات میان‌دوره‌ای را در آبان پیش رو دارد، ننگ شکست مذاکرات را به دوش نخواهد خرید. به نظر می‌رسد بازار ارز از ابتدای شهریور در سیطره دو دسته آخر بوده است.

اما گروه اول یعنی خوش‌بین‌ها به احیای برجام بار دیگر نشانه‌هایی از احتمال پیشرفت مذاکرات را می‌بینند که می‌تواند دلیلی برای رعایت جانب احتیاط در خرید دلار باشد:

۱- از یک طرف قرار است رییسی و مکرون امروز دیدار کنند. فرانسه در سال‌های پیشین نقش جدی در وساطت برای توافق هسته‌ای داشته است. چنانکه در بخش‌هایی از کتاب «جنگ بدون آتش و دود» که اخیرا منتشر شد، نویسنده به نقل از روحانی، رئیس جمهور سابق روایت می‌کند که «ما سه مقطع در میانه جنگ اقتصادی داشتیم که کار به سمت صلح می‌رفت. مقطع اول اروپایی‌ها با محوریت مکرون واسطه شدند. مقطع دوم میانجیگری ژاپن بود و مقطع سوم مربوط به سفر نیویورک است». حال باید دید این بار ترکیب مکرون و مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک که سران تمام کشورهای طرف برجام در آن حضور دارند، چه برای برجام به همراه خواهد داشت.

۲- از سوی دیگر، دیدار از قبل اعلام نشده باقری و مورا که قرار است امروز انجام شود موجب شده تا برخی تصور کنند ایران این سیگنال را داده که اراده کافی برای حل و فصل هر چه زودتر اختلافات باقی‌مانده را دارد. اگر این دیدار نتیجه قابل توجهی داشته باشد شاید بتوان بار دیگر به احیای برجام پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا (در اواسط آبان) امیدوار بود.

۳- سیگنال مهم دیگر، اظهارات روز گذشته محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی بود که گفت: «پیغام‌هایی که از طرف آژانس آمده، نشان می‌دهد قصد بستن پرونده سه مکان ادعایی را دارند». این موضوع در هفته‌های اخیر به عنوان خط قرمز ایران برای توافق اعلام شده است و شکاف‌های موجود برای حل آن، یکی از موانع اصلی احیای برجام تصور می‌شد./ فردای اقتصاد

حرکت نرم دلار، احتیاط سکه

تین نیوز | روز سه شنبه، قیمت دلار به آرامی وارد محدوده بالاتر شد، ولی سکه در مسیر کاهشی قرار گرفت. در چهارمین روز هفته، دلار با 5 تومان افزایش به قیمت 3 هزار و 463 تومان رسید. به گفته فعالان، کاهش حجم ارز موجود در بازار و افزایش تحرکات معامله‌گران آتی دو عاملی بودند که قیمت را در مسیر افزایشی قرار دادند. با این حال، افزایش قیمت دلار با نوسان کم و بدون هیجان خاصی صورت گرفت. برخلاف رشد قیمت شاخص ارزی، سکه تمام بهار آزادی راه کاهشی را در پیش گرفت و با 2 هزار تومان کاهش به قیمت یک میلیون و 30 هزار تومان رسید. عامل اصلی افت سکه، تغییر مسیر اونس در بازارهای جهانی و نزدیک شدن آن به ابتدای محدوده هزار و 280 دلار بود. به گفته فعالان، تعدیل نسبی روند طلای جهانی و کاهش سنتی تقاضا در ماه رمضان موجب شده بود احتیاط در بازار ارز که معامله‌گران بازار داخلی با احتیاط بیشتری در بازار سکه فعالیت کنند.

آرامش در نوسانات افزایشی
روز گذشته، قیمت دلار بیشتر در فاز افزایشی قرار داشت، با این حال خبری ازنوسانات هیجانی نبود. در چهارمین روز هفته، شاخص ارزی معاملات خود را با قیمت 3 هزار و 459 تومان آغاز کرد که افزایش ناچیز یک تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز دوشنبه داشت. در ادامه روز سه شنبه، شاخص ارزی میل بیشتری به رشد قیمت نشان داد تا اینکه توانست پیش از ساعت 2 بعدازظهر تا نقطه 3 هزار و 465 تومان بالا رود. پس از رسیدن دلار به این نقطه، میزان خریدهای ارزی با افت مواجه شد تا قیمت رشد بیشتری را تجربه نکند و به سرعت در مسیر کاهشی قرار بگیرد. نهایتا قیمتی که تا ساعت 3 بعدازظهر برای دلار ثبت شد، 3 هزار و 463 تومان بود که 5 تومان بالاتر از روز دوشنبه بود.

ساز مخالف درهم
روز سه‌شنبه، دلار در حالی رشد قیمت را تجربه کرد که نرخ حواله درهم در مسیر افزایشی نبود و بیشتر در حالت سکون به سر می‌برد. رشد دلار در این فضا موجب شد، برخی از معامله گران احساس کنند که ممکن است رشد دلار واقعی نباشد و تنها تحت تاثیر تحرکات نوسان‌گیران بازار افزایش جزیی قیمت را تجربه کرده باشد. تصور معامله‌گران یاد شده زمینه‌ساز این شد که مقدار خریدهای ارزی در بازار کاهش پیدا کند و ساز مخالف درهم به عنوان ضربه گیری در برابر افزایش قیمت دلار در بازار داخلی عمل کند. قیمت دلار و نرخ حواله درهم به طور سنتی با یکدیگر هم بستگی مثبت دارند و افزایش یکی به رشد دیگری منجر می‌شود. بنابراین زمانی که روز سه شنبه این همسویی رخ نداد، برخی از معامله‌گران احساس کردند که یک جای کار می‌لنگد؛ بنابراین سعی کردند با احتیاط بیشتری خرید و فروش‌های خود را انجام دهند.

تحریک دو عاملی
به گفته فعالان، افزایش قیمت دلار در روز سه‌شنبه با وجود ثبات نسبی قیمت حواله درهم ناشی از دو عامل بود. در چهارمین روز هفته، از یک سو کاهش حجم ارز موجود در بازار و از سوی دیگر، تحرکات معامله گران آتی قیمت دلار را تحریک کرد. به گفته فعالان، روز سه شنبه حجم ارز موجود در بازار آنچنان زیاد نبود. برخی فعالان، علت کاهش حجم ارز موجود در بازار را ناشی از کاهش عرضه بازارساز دانستند، حال آنکه دسته دیگری آن را به خروج ارز از بازار داخلی در روزهای گذشته نسبت دادند. این دسته اعتقاد داشتند که در هفته جاری بخشی از ارز موجود در بازار به سوی مناطقی مانند سلیمانیه عراق و ترکیه سرازیر شد. از سوی دیگر، به گفته فعالان، پایداری دلار در محدوده 3 هزار و 450 تومان موجب شد برخی از معامله‌گران ارزی تصور کنند که قیمت این ارز به کف خود رسیده است. در نتیجه این دسته از معامله‌گران وارد بازار شدند و با افزایش خریدهای آتی و استفاده از حجم کم ارز موجود در بازار، قیمت دلار را در مسیر افزایشی قرار دادند.

پایداری کانالی سکه
روز سه شنبه، سکه تمام بهار آزادی به جای دلار بیشتر به نوسانات بهای اونس در بازارهای جهانی واکنش نشان داد. به این ترتیب، در چهارمین روز هفته، برخلاف افزایش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی در مسیر کاهشی قرار گرفت و با 2 هزار تومان کاهش به قیمت یک میلیون و 30 هزار تومان رسید. برگشت اونس به ابتدای محدوده هزار و 280 دلار تا ساعت 3 بعدازظهر عامل اصلی بود که قیمت سکه را کاهشی کرد. با این حال، آنچه در بازار روز سه شنبه جالب توجه بود، تلاش سکه برای ماندن در کانال یک میلیون و 30 هزار تومان بود.
این در حالی بود که فلز گران بهای داخلی در آغاز روز سه شنبه معاملات خود را در کانال پایین تر آغاز کرده بود. در چهارمین روز هفته، سکه معاملات خود را با قیمت یک میلیون و 28هزار و 500 تومان آغاز کرد که کاهشی 3هزار و 500 تومانی نسبت به روز دوشنبه داشت، ولی در ادامه روز خود را به کانال بالاتر رساند تا برای دومین روز متوالی در کانال یک میلیون و 30هزار تومان باقی بماند.