نحوه اعمال اختیار معاملات

70. سرمایه گذاری در قراردادهای اختیار معامله طلا به چه شکل است؟

اختیار معامله قراردادی است که به مالک آن، اختیار خرید و یا فروش یک دارایی با یک قیمت معین و در یک دوره زمانی مشخص را می دهد و تصمیم گیری در خصوص خرید یا فروش آن دارایی یک حق و اختیار برای دارنده آن است و نه یک تعهد. اختیاری که به دارنده آن اجازه می دهد یک دارایی مشخصی را با قیمت معین در زمانی مشخص خریداری نماید اختیار خرید و اختیاری که به دارنده آن اجازه می دهد دارایی مربوطه را با قیمتی مشخص و در زمانی معین به فروش برساند اختیار فروش نامیده می شود. اوراق اختیار معامله نیز از جمله اوراق مشتقه ای است که سرمایه گذاری در آن مزایای زیادی دارد. مهم ترین مزیت آن امکان ورود به بازار با درگیر کردن سرمایه کمتر است. بدین معنا که با آورده کمتر می توان به سودهای زیادی دست یافت.

جهت بسط موضوع به ذکر یک مثال واقعی می پردازیم:

قیمت هر سهم ETF طلای GLD در ژانویه 2016 در حدود 106 دلار بوده است؛ اگر سرمایه گذاری پیش بینی کند طی دو ماه آینده قیمت طلا صعودی خواهد بود می تواند به خرید 100 ورقه اختیار خرید یک ماهه سهام GLD به قیمت هر ورقه 3 دلار و با قیمت قابل اعمال 108 دلار اقدام نماید. به عبارت دیگر این سرمایه گذار با پرداخت 300 دلار اختیار خواهد داشت که تا پایان ماه ژانویه 2016، 100 سهم از سهام GLD را از فروشنده اوراق اختیار به قیمت هر سهم 108 دلار خریداری نماید.

در پایان ژانویه 2016 قیمت هر سهم GLD به نرخ 32/112 بسته شد. دارنده اوراق اختیار خرید می توانست در روز پایانی این ماه، اختیار خود را اعمال کند. بدین ترتیب که با مراجعه به طرف مقابل قرارداد خود یعنی فروشنده اوراق اختیار خرید و با پرداخت مبلغ 10800 دلار ، 100 سهم GLD را از وی مطالبه کند و بلافاصله با فروش این سهم به قیمت 32/112 دلار سود 44 درصدی را تجربه نماید:

در حالی که اگر این سرمایه گذار از امکان استفاده از اوراق اختیار معامله را استفاده نمی کرد و بر مبنای پیش بینی صعودی بودن قیمت طلا، در ابتدای ژانویه به خرید سهام GLD به مبلغ 1065 دلار اقدام می نمود و در پایان ماه سهام مزبور را به قیمت 32/112 دلار به فروش می رساند اولاً سرمایه بیشتری را دخیل کرده بود و ثانیاً بازده کسب شده وی تنها 9/5 درصد بود. مثال فوق را می توان در خصوص بازار نزولی طلا و کسب سود از اوراق اختیار فروش نیز مطرح کرد که بیان آن از حوصله این کتاب خارج بوده و در کتب مالی و ابزارهای مشتقه به آن بسیار پرداخته شده است.

معاملات آتی

درسال 1848 میلادی در شیکاگو تولیدکنندگان گندم برای فروش محصولات خود نیاز به بازاری داشتند تا معاملات نقدی را انجام دهند یعنی گندم بدهند و پول آنرا بستانند. به تدریج فروشندگان و خریداران شروع به نوعی تعهد جهت دریافت وجه نقد خود در آینده گرفتند و زمینه معاملات آتی (Futures) را پایه ریزی کردند بدین معنی که: تولیدکننده موافقت نماید که محصول خود را به خریدار در تاریخ آینده با قیمت توافق شده بفروشد.

آذرماه ١٣٨۴ را می توان به عنوان سرآغاز جشن بلوغ بازار سرمایه ایران قلمداد کرد. در آن تاریخ طبق تصویب مجلس شورای اسلامی بر اساس قانون جدید بازار سرمایه که توسط دولت محترم به مجلس تقدیم شد، معاملات اوراق مشتقه مانند قراردادهای آتی کالا در بورس شکل قانونی پیدا نمود و مراجع تقلید نیز قبل از دولت و مجلس مجوز لازم را تنفیذ نموده بودند.

آتی کالا

قرارداد آتی توافقنامه ای است مبتنی بر خرید یا فروش دارایی مشخص در زمان معین در آینده، با قیمت مشخص. در این قرارداد خریدار متعهد می گردد کالای مورد نظر را در تاریخ تعیین شده تحویل گرفته و مبلغ مشخصی را بابت هر واحد از آن پرداخت نماید و فروشنده نیز متعهد میگردد درتاریخ موردنظر درازای دریافت وجه مشخصی کالای مورد نظر را تحویل نماید. برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات قیمت، بخشی از وجه تضمین هریک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید باهم تسویه کنند. هم اکنون زعفران رشته ای بریده ممتاز ،زعفران رشته ای درجه یک ، زیره سبز و پسته داراییهای پایه پذیرفته شده به نحوه اعمال اختیار معاملات عنوان دارایی پایه قراردادهای آتی بورس کالا می باشد.

از مزایای قراردادهای آتی امکان پوشش ریسک (hedging) با هزینه کم، امکان سود آوری در بازار نزولی ( short sell)، امکان ورود در بازارهای بزرگتر با سرمایه کم (leverage)، آربیتراژ می باشد.

نرخ تسویه درپایان روز معاملاتی کشف میگردد و با توجه به آن به روزرسانی حسابها صورت میپذیرد و سود و زیان کلیه قراردادهای باز توسط اتاق پایاپای بورس محاسبه و در حساب مشتریان اعمال می گردد. قیمت تسویه روزانه هم اکنون بر اساس میانگین قیمت 30% پایانی حجم معاملات منتهی به پایان آخرین جلسه معاملاتی و قیمت تسویه لحظه ای براساس میانگین قیمت 30% پایانی حجم معاملات منتهی به هر لحظه محاسبه خواهد شد.

در صورتیکه پس از کشف نرخ تسویه و اعمال آن در صورتحساب مشتریان، موجودی حساب از حداقل سپرده تعیین شده توسط بورس کمتر گردد اخطار افزایش وجه تضمین برای مشتریان ارسال می گردد. مشتریان فرصت دارند تا یک ساعت پس از شروع معاملات روز بعد نسبت به افزایش موجودی خود اقدام نمایند.در صورت عدم واریز وجه در زمان اعلام کارگزار از سوی مشتری، کارگزار موظف است با اخذ موقعیت معکوس نسبت به بستن معامله باز مشتری اقدام نماید.

بیشتر قراردادهای آتی، منجر به تحویل فیزیکی کالا نمیشود علتش آن است که اکثر سرمایه گذاران قبل از فرا رسیدن زمان تحویل کالا، اقدام به بستن قرارداد یا Offsetting می نمایند. تبدیل تعهد از طریق اتخاذ یک ”موقعیت تعهدی“ جدید معکوس در مقابل ”موقعیت تعهدی باز“ مشتری صورت می پذیرد.

تمامی افراد حقیقی و حقوقی میتوانند با مراجعه به شعب کارگزاری سهم آشنا با همراه داشتن اصل مدارک هویتی و تکمیل فرم ها اقدام به اخذ کد معاملاتی قرارداد آتی نمایند. و همچنین در صورت داشتن شرایط لازم بعد از اخذ مجوز دسترسی به سامانه برخط معاملات قراردادهای آتی، کد کاربری و کلمه عبور برای استفاده از خدمات آنلاین برای مشتریان محترم صادر میگردد .

گواهی سپرده کالایی

گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که نشان دهنده مالکیت دارنده ی آن بر مقدار معینی کالاست و پشتوانه آن قبض انبار استانداری است که توسط انبارهای موردتایید بورس صادر می گردد. بر اساس گزارش های منتشر شده توسط نهادهای بین المللی قبوض انبار از ابزارهای متداول تامین مالی در کشورهای توسعه یافته و حتی برخی کشورهای در حال توسعه به حساب می آیند. از کاربردهای مهم قبوض انبار در تامین مالی، برای تمامی بخش های اقتصادی، ابزار تحویل در قراردهای آتی می باشد.

تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که کد معاملات اوراق بهادار دارند، می‌توانند اقدام به معامله گواهی سپرده کالایی هر کالایی نمایند. برای تحویل گرفتن کالا از انبار (در صورت داشتن گواهی سپرده در کد بورسی) باید مدارک لازم شامل معرفی نامه برای انبار از کارگزاری دریافت شود و با ارائه مدارک به انبار و واریز هزینه های انباردار کالا به خریدار تحویل داده می شود.

معاملات آپشن سهام

معاملات آپشن سهام بخش های اصلی معاملات آپشن سهامتعریف اختیار معاملهاختیار خرید (Call Option)اختیار فروش (Put Option)چگونه از آپشن استفاده کنیم؟قیمت­ گذاری اختیار معامله اوراق بهادارمدل توزیع احتمال یکنواخت قیمت سهاممدل توزیع دو جمله‌ای قیمت سهمفواید اختیار معاملهمعنای مشتقهقرارداد حق خریدقرارداد حق فروشمعامله‌ قرارداد حق خرید و قرارداد حق فروش…

معاملات آپشن سهام

معاملات آپشن سهام یا قرارداد اختیار خرید و اختیار فروش سهام در بورس ٬ ابزار مالی به‌طور عمده مبتنی بر یا مشتق از یک دارایی پایه هستند و به عبارتی ارزش آن‌ها برخاسته از ارزش دارایی دیگری است و به همین دلیل، ابزار مشتقه نیز نامیده ­می‌شوند.

دارایی‌هایی که می‌توانند به‌عنوان دارایی پایه در این ابزار مورداستفاده قرار گیرد، عبارت‌اند از انواع سهام، ابزار بهرهایی و متأثر از نوسان‌های نرخ بهره، ابزار بازار مبادله‌های ارزی، انواع کالا، اعتبارهای مشخص و خاص و وام‌های خرد و کلان.

بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE)، به‌عنوان اولین بورس اختیار معامله در سال ۱۹۷۳ تأسیس شد. در اولین روز معاملات (۲۶ آوریل ۱۹۷۳)، تنها تعداد ۹۱۱ قرارداد بر روی ۱۶ سهم مبادله شد.

پس از آن، چندین بورس سهام و تقریبا تمامی بورس­ های قراردادهای آتی (Futures) به استفاده از ابزار اختیار معامله اقدام کردند.

بورس شیکاگو در تمامی این سال‌ها رتبه اول را در حجم مبادلات به خود اختصاص داده است و با استقبال بی‌نظیر بازیگران بازار در سال ۲۰۰۶ با مبادله بیش از ۶۷۰ میلیون قرارداد اختیار معامله به ارزش ۱۵ تریلیون دلار و با رشد ۴۴% نسبت به سال قبل به بالاترین رکورد تاریخ خود رسیده است.

در ابتدا در کارایی و میزان استقبال از این اوراق تردید وجود داشت، اما با بالا رفتن تقاضای سرمایه‌گذاری با استفاده از اوراق اختیار معامله، حجم معاملات این اوراق در دهه ۱۹۸۰، از حجم معاملات خود سهام پیشی گرفت که این واقعیت میزان پاسخگویی اختیار معامله نه‌تنها بر روی سهام بلکه بر روی کالاها و ارزها و بیش از ۹۰ شاخص مختلف ازجمله NASDAQ و S&P500 بازار تعریف شده است.

تعریف اختیار معامله

اختیار معامله، قراردادی است که به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید یا فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یک‌زمان مشخص اعطا می‌کند. از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله اجبار دارد که تا پیش از انقضای مهلت آن، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت، مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند.

این اوراق ازنظر نوع قرارداد بر دو نوع کلی تعریف شده‌اند: اختیار خرید (Call) و اختیار فروش (Put) و ازنظر نحوه اعمال نیز بر دو نوع کلی آمریکایی و اروپایی هستند.

اختیار معامله آمریکایی در هر زمان تا زمان سررسید قابل اجراست اما اختیار معامله اروپایی فقط در تاریخ انقضا اجرا پذیر است. به‌طور مثال، فرض کنید شما در پایان معاملات روز ۱۵ ژوئن سال ۲۰۰۷ میلادی ۱۰۰ سهم شرکت گوگل را با قیمت هر سهم ۵۰۵ دلار خریداری کرده‌اید.

این سرمایه‌گذاری ۵۰۵ دلاری به‌طور بالقوه در ریسک کامل گوگل (از یک خبر کوچک تا ورشکستگی کامل) شما در معرض خطر از نحوه اعمال اختیار معاملات دست دادن ارزش سرمایه‌گذاری خود قرار می‌دهد.

به‌منظور پوشش ریسک این دارایی در برابر نوسانات نامطلوب بازار می‌توان از اختیار فروش (Put Option) استفاده کرد.

از آنجا که هر قرارداد اختیار فروش طبق تعریف ۱۰۰ سهم را کنترل می‌کند، برای از بین بردن ریسک سرمایه‌گذاری مذکور لازم است ۱۰ قرارداد اختیار فروش (مثلا در قیمت تعیین شده ۴۹۰ و تا سه ماه آینده) خریداری نمود.

بدین معنی که با ادغام سرمایه‌گذاری اولیه خرید (۱۰۰۰ سهم گوگل) با خرید ۱۰ قرارداد اختیار فروش در قیمت ۴۹۰ دلار، شما تا سه ماهه آینده (زمان انقضای اوراق اختیار فروش) نحوه اعمال اختیار معاملات حق خواهید داشت سهام خود را در قیمت ۴۹۰ دلار به فروشنده این اوراق اختیار فروش، بفروشید.

با توجه به قیمت واقعی اختیار فروش سه ماهه گوگل در قیمت ۴۹۰ دلار در تاریخ یاد شده، خرید این ۱۰ قرارداد اختیار فروش، ۲۰۵۰۰ دلار (کمی بیش از ۴% کل سرمایه‌گذاری) برای شما هزینه در بر خواهد داشت.

در صورت کاهش قیمت سهام گوگل به قیمتی کمتر از ۴۹۰ دلار (مثلا ۴۵۰ دلار) شما می‌توانید از این حق بهره برده و همچنان سهام خود را در قیمت تعیین‌شده ۴۹۰ دلار به فروش برسانید و در صورت افزایش قیمت سهام (مثلا ۵۴۰ دلار)، از حق خود گذشته و سهام را در قیمت بالاتر در بازار خواهید فروخت؛

بنابراین شما در این مثال با صرف هزینه‌ی در حد ۴% کل سرمایه‌گذاری تا انقضای مهلت اوراق اختیار فروش (سه ماه آینده) فارغ از هرگونه تغییر در بازار یا تغییر در شرکت گوگل از فروش سهام خود در قیمت ۴۹۰ دلار یا بالاتر مطمئن خواهید بود.

در همین مثال فرض کنید شخصی اعتقاد به سقوط اندک (مثلا ۱۰ درصد) قیمت سهام شرکت گوگل در آینده‌ای نزدیک دارد این شخص می‌تواند از قابلیت خاص اختیار معامله به نام اهرم مالی (Leverage) بهره برده و اقدام به خرید ۱۰ قرارداد سه ماهه اختیار فروش (Put) گوگل در قیمت ۴۹۰ بکند.

به عبارتی این شخص بدون سرمایه‌گذاری عظیم در سهام گوگل، تنها بیمه این سرمایه‌گذاری را خریداری کرده است. خرید ۱۰ قرارداد اختیار معامله مذکور، به این نحوه اعمال اختیار معاملات شخص حق فروش ۱۰۰۰ سهم گوگل را در قیمت ۴۹۰ دلار تا سه ماه آینده، اعطا می‌کند با توجه به مثال قبل برای خرید این ۱۰ قرارداد ۲۰۵۰۰ دلار هزینه لازم است.

در صورت افت حدودا ۱۰ درصدی سهام گوگل به ۴۵۰ دلار، هر قرارداد اختیار فروش مذکور حداقل ۴۰۰۰ دلار در بازار ارزش پیدا خواهند کرد؛ زیرا هرکدام از آن‌ها به دارنده اجازه خواهند داد ۱۰۰ سهم گوگل را از بازار ۴۵۰ دلار خریداری و به قیمت تعیین شده ۴۹۰ دلار بفروشد. (۴۵۰ – ۴۹۰)*۱۰۰=۴۰۰۰ بنابراین این ۱۰ قرارداد کلا در بازار در قیمت ۴۰۰۰۰ دلار قابل فروش هستند و با توجه به قیمت خرید آن‌ها بازگشت سرمایه‌ای در حد ۱۰۰% ایجاد خواهند کرد.

اوارق اختیار معامله، کارکردهای فراوان و متنوع دیگری نیز در بازارهای ارز، کالا و قرارداد آتی دارند.

کارکردهای متنوع اختیار معامله به‌منظور کنترل ریسک سرمایه‌گذاری یا کسب درآمد به عناوین یاد شده ختم نمی‌شوند و پرداختن به آن‌ها در حالت‌های مختلف بازار (صعودی، نزولی، مستقیم و یا پر نوسان) که به‌اصطلاح استراتژی‌های معاملات اختیار معامله نام دارند، به فرصت‌های جداگانه‌ای نیاز دارد.

یکی از ابزارهایی که در بورس تهران وجود دارد قرارداد اختیار معامله یا (option) سهام می باشد. اختیار معامله، قراردادی است که به خریدار آن، اختیار (و نه اجبار) خرید یا فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده در یک زمان مشخص اعطا می‌کند.

از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله موظف است در تاریخ سررسید مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند.

هدف از راه اندازی قراردادهای اختیار معامله مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری، افزایش قدرت نقدشوندگی،تنوع بخشی و فراهم آوردن امکان برنامه‌ ریزی‌ های بلندمدت برای سرمایه‌گذاران در بورس است.

این سبک از معاملات جذابیت هایی دارد که حتما برای شما وسوسه انگیر خواهد بود. مثلا برای خرید سهام عادی شما کل مبلغ سهام را در زمان خرید پرداخت می کنید درحالی که در قرارداد اختیار معامله در ابتدا درصد بسیار کمی از کل مبلغ پرداخت می شود این یعنی شما از اهرم (Leverage) برخوردار هستید.

یا مثلا دو طرفه بودن این نوع معاملات که باعث می شود شما بتوانید بر خلاف سهام عادی هم نقش خریدار داشته باشید و از افزایش قیمت ها متنفع شوید هم نقش فروشنده داشته باشید و از کاهش قیمت ها نفع ببرید.

قرارداد آپشن یا اختیار معامله

قرارداد آپشن یا اختیار معامله به صورت یک قرارداد می باشند. این نوع قرارداد نخستین بار در سال 1973 توسط بورس شیکاگو اجرا شد و در ابتدا زیاد مورد استقبال قرار نگرفت، اما رفته رفته و در طول سالیان سرمایه گذاران زیادی از آن استقبال کردند و امروزه برای بیش از 90 نوع شاخص گوناگون که از جمله آن می توان به NASDAQ و S&p 500 اشاره کرد که قرارداد برای آنها تعریف شده است.

اما ببینیم که قرارداد آپشن یا اختیار معامله به چه معنا می باشد؟

قرارداد آپشن یا اختیار معامله توافقی است که مابین دو طرف نحوه اعمال اختیار معاملات معامله صورت می گیرد و جهت تسهیل در معامله کالاهای معاملاتی از جمله ارزهای دیجیتال، سهام و… قابلیت تنظیم شدن را دارند. این نوع معاملات به ویژه جهت پایین آوردن ریسک در معاملات خرید و فروش مورد استفاده قرار می گیرند.

قراردادهای آپشن یا قرارداد های اختیار خرید چیست؟

در این بخش از قرارداد آپشن یا اختیار معامله ببینیم که قراردادهای آپشن یا قرارداد های اختیار خرید چیست؟ اختیار معامله نوعی قرارداد مالی است که بر اساس آن به خریدار حق انتخاب، اما نه تعهد( یعنی الزامی به خرید نخواهد داشت) را می دهد.

در این نوع از قرارداد آپشن یا اختیار معامله خرید کالاهای معاملاتی، اوراق قرضه و… با قیمت تعیین شده و در مدت زمانی که آن هم تعیین شده است انجام می گردد. اقلام و کالاهای نامبرده، کالاهای اساسی نامیده می شوند و در پاسخ این پرسش که خریدار این نوع قرارداد چه زمانی به سود خواهند رسید باید گفت که هر زمان که قیمت آیتم های نامبرده افزایش یابد به سود خواهند رسید.

نکته دیگر که شایان ذکر است در این رابطه دارنده این نوع قرارداد این حق را دارا میباشد که دارایی پایه را با قیمت معین در مدت زمان انقضا یا پیش از آن به فروش رساند.

انواع قراردادهای آپشن کدامند؟

در ادامه بحث در خصوص قرارداد آپشن یا اختیار معامله در این قسمت به بررسی انواع قراردادهای آپشن یا اختیار معامله میپردازیم:

از انواع رایج گزینه هایی که برای انواع قرارداد آپشن یا اختیار معامله داریم: قراردادها به سبک آمریکایی و اروپایی می باشند.

موارد سبک آمریکایی را می توان در هر بازه زمانی قبل از اتمام آن، اعمال کرد. گزینه های سبک اروپایی فقط در تاریخ انقضا قابل اجرا هستند.

جهت انعقاد قرارداد اختیاری معامله باید وثیقه یا وجه تضمین را پرداخت کند(premium).

بعضی از قرارداد آپشن یا اختیار معامله که این اجازه را در هر زمانی پیش از آنکه قرارداد سررسید شود به صاحب آن می دهد که قرارداد را اجرایی کند. این قرارداد قرارداد اختیار آمریکایی نامیده می شود.

نوع دیگری از قرارداد که قرارداد اختیار اروپایی نامیده می شود، تنها در زمان معینی قابلیت اجرا شدن دارند و قبل از آن مجاز به اجرا شدن نمی باشند. شایان ذکر است که انتخاب نام برای این نوع قراردادها به موقعیت جغرافیایی مرتبط نمی باشند و در هرجایی از دنیا میتوانید بنابر خواست و اهداف معاملاتی خود از آن استفاده کنید.

قرارداد اختيار معامله چه تفاوت و تشابهي با قرارداد آتي دارد؟

در این بخش قراردادهای آپشن یا اختیار معامله را با قراردادهای آتی مورد قیاس قرار می دهیم. هر دوی این قراردادها در واقع ابزارهای مشتق شده می باشند. معامله گران بنابر نیازشان از این نوع قراردادها استفاده می کنند. میتوان گفت که مشترکات زیادی بین آنها موجود است اما در عین اینکه مشترکات زیادی دارند یک تفاوت مهم و اساسی در نحوه اجرای این دو قرارداد نیز وجود دارد.

قراردادهای آتی بعد از آنکه سررسید شدند قابل اجرا خواهند بود. به این مفهوم که صاحبان این قرارداد موظف هستند که آیتم ها و یا دارایی های اساسی را مبادله کرده و یا معادل آن وجه نقد دریافت و یا پرداخت نمایند.

اما در مورد قرارداد آپشن یا اختیار معامله تنها در صورتی اجرا خواهند شد که صاحب قرارداد بخواهد آن را اجرا نماید. فروشنده باید آیتم معاملاتی را مبادله نماید.

Call option (کال آپشن):

قرارداد های اختیار خرید است که به خریدار حق انتخاب آیتم معاملاتی مشخص در تایم فریم مشخص و با قیمت مشخص می دهد. از جمله آیتم های معاملاتی می توان به سهام ، اوراق قرضه و هر نوع کالا یا دارایی اساسی اشاره کرد.هنگامی که قیمت افزایش می یابد ،طرف خرید قرارداد های اختیار خرید
Call option سود می کند.

پوت آپشن(put option ) :

بر اساس این قرارداد به صاحب آن این حق داده می شود اما (نه تعهد) که می تواند مقدار تعیین شده از دارایی اساسی در بازه زمانی معین با قیمتس که از پیش مشخص شده به فروش برساند به این قیمتی که از قبل مشخص شده است قیمت اعتصاب گفته میشود(Strike price )

مزایای قراردادهای اختیاری چیست؟

تا به اینجا با مفهوم قراردادهای آپشن یا اختیار معامله آشنا شدیم در این بخش می خواهیم ببینیم که قرارداد آپشن یا اختیار معامله چه مزایایی دارند؟

می توان گفت که قراردادهای آپشن یا اختیار معامله نیز همچون دیگر ابزارهایی که در بازارهای مالی کاربرد دارند دارای نقاط ضعف و قدرتی هستند در اینجا به برخی از نقاط قوت آنها اشاره می کنیم :

• به عنوان یک دستگاه ریسک مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند استراتژی های مربوط به پایین آوردن ریسک را برای سرمایه گذاران فراهم نماید.
• این نوع قراردادها دارای انعطاف پذیری بالایی هستند.
نحوه اعمال اختیار معاملات
• در این نوع قراردادها امکان استفاده از ترکیب راهبردهای معاملاتی و ویژه فراهم می شود.

همچنین به تریدرها و سرمایه گذاران استراتژی های منعطف تر و پیچیده تری از جمله اسپرد و ترکیباتی را می دهند قادرند در هر سناریویی از بازار به معامله گران سود بالقوه بدهند.

• در تمامی روندها کاربرد دارد.
• امکان استفاده از چند معامله همزمان با هم وجود دارد.

سخن پایانی

قرارداد آپشن یا اختیار معامله یکی از راهها و شیوه های سرمایه گذاری است. چنانچه می دانید راههای سرمایه گذاری در بازار متفاوت هستند. با این وجود هدف هرکسی از این بازار متفاوت می باشد. اما آنچه که مهم است تمامی معامله گران به دنبال یک هدف واحد در بازارهای مالی هستند و آن کسب سود است.
قرارداد آپشن یا اختیار معامله دارای اجزا و عناصری می باشند از این قرار:
سایز(size): یعنی تعداد قراردادهای مورد معامله،
تاریخ انقضا: که بعد از آن تاریخ قادر به اعمال تغییرات نمی باشد.
قیمت معامله است که در آن کالای معاملاتی خرید یا فروش می شود :Strike price
وجه تضمین یا وثیقه است :premium
همچنین به انواع قرارداد آپشن یا اختیار معامله اشاره کردیم و همینطور مزایای آن را برشمردیم.
در پایان با امید به آنکه مقاله فوق برای شما خواننده گرامی مفید واقع شده باشد ما را از نظرات و تجربیات خود آگاه سازید.شایان ذکر است در صورت نیاز به مشاوره و هرگونه پرسش و پاسخ مشاورین بروکر نیکس از طریق چت آنلاین در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.

نحوه اعمال اختیار معاملات

در پی آغاز اولین معاملات آپشن طلا از چهارشنبه جاری و میزبانی بورس کالا از ابزار جدید مالی، مشخصات و مختصات این قرارداد اعلام شد.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس ، در ایران تنها طلای استاندارد مورد تائید مراجع قانونی و فعالان بازار، سکه طلا اعم از امامی و بهار آزادی است که توسط بانک مرکزی ضرب می‌شود. متاسفانه هیچ گونه طلای استاندارد دیگری در کشور از قبیل انواع شمش های طلا که در سایر کشورهای جهان مرسوم است در کشور ما وجود ندارد.

به همین دلیل دارایی پایه قرارداد اختیار معامله طلا، تمام سکه طلای امامی ضرب شده توسط بانک مرکزی است. به دلیل اینکه آخرین سال ضرب سکه توسط بانک مرکزی و همچنین بیشترین حجم سکه ضرب شده و وارد شده به بازار توسط این بانک همین نوع سکه است، دارایی پایه قرارداد اختیار معامله تمام سکه امامی ضرب سال ۸۶ در نظر گرفته شده است. البته دارایی پایه قراردادهای آتی سکه طلای بورس کالای ایران نیز همین سکه بوده که دلیل دیگری برای انتخاب این نوع سکه است.

تمامی معاملات بر اساس همین سکه قیمت گذاری می شود، بطوریکه قیمت سایر سکه های طلا از قبیل بهار آزادی و غیره بر اساس قیمت سکه امامی ضرب ۸۶ تعیین می شود.

بازار نقدی تمام سکه امامی بیشترین حجم معاملات را در بین انواع سکه از قبیل نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی داراست. همچنین نوسان قیمت سکه امامی (تمام سکه) بیشتر از سایر انواع سکه است. همین موضوع باعث می شود حباب قیمتی سکه تمام امامی نسبت به نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی به مراتب کمتر باشد. بنابراین سکه تمام جذابیت بیشتری برای فعالان بازار دارد.

اندازه قرارداد

مهمترین نکته ای نحوه اعمال اختیار معاملات که در تعیین اندازه قرارداد باید توجه شود، این است که حجم قرارداد به نحوی تعیین شود که بیشترین تعداد سرمایه گذار با توجه به قدرت خرید، توان ورود به بازار این قرارداد را داشته باشند. در اینجا منظور از قدرت خرید در واقع توان افراد برای پرداخت مقدار ارزش قرارداد و در صورت لزوم وجه تضمین اولیه هر قرارداد است. پس مقدار وجه تضمین قراردادها نیز در تعیین اندازه قرارداد نقش دارد.

از آنجایی که معاملات اختیار برای اولین بار در کشور در بورس کالا در حال راه اندازی است و بسیاری از فعالان شاید آشنایی با این ابزار مشتقه نداشته باشند و همچنین تجربه معاملاتی این ابزار در کشور وجود ندارد، بهتر است اندازه قرارداد تا حد امکان کم باشد تا ریسک افرادی که وارد بازار می شوند تا حد زیادی کاهش یابد.

بزرگ بودن اندازه قرارداد مزایایی از قبیل کاهش هزینه های معاملاتی را در بردارد، ولی به دلیل نوپا بودن اختیار معامله در کشور، لازم است ابتدا تا حد ممکن ریسک معاملات کاهش یابد تا آشنایی و تجربه معاملاتی برای فعالان ایجاد شود و سپس قراردادهای جدید در اندازه های بزرگتر پذیرش شوند.

بنابراین اندازه هر قرارداد اختیار معامله، یک سکه تمام طلای امامی در نظر گرفته می شود. این موضوع باعث می شود که افراد برای ورود با اعتماد بیشتر و ریسک کمتری وارد معاملات شوند و در نتیجه معاملات در ابتدا از رونق نسبی برخوردار باشد.

واحد قیمت

با توجه به نحوه اعلام قیمت ها در بازار نقدی معاملات سکه و نیز معاملات قراردادهای آتی بورس کالا، واحد اعلام قیمت ریال به ازای یک سکه امامی خواهد بود. زیرا اعلام قیمت ها در بازار نقدی نیز بر مبنای یک سکه امامی است. البته از آنجایی که اندازه هر قرارداد نیز یک سکه است، قمیت های کشف شده در بازار نشان دهنده قیمت یک قرارداد اختیار معامله خواهد بود.

حداقل تغییر قیمت هر سفارش ( Tick size )

با توجه به اینکه اندازه هر قرارداد یک سکه است و همچنین واحد قیمت معاملات ریال به ازای هر سکه است، حداقل تغییر قیمت یک ریال در نظر گرفته می شود.

ماه قرارداد

از آنجایی که قرارداد اختیار معامله و آتی هر دو ابزار پوشش ریسک هستند و از هر کدام برای پوشش ریسک معاملات دیگری می توان استفاده کرد، ماه های قرارداد اختیار نیز همانند ماه های قرارداد آتی سکه طلا خواهد بود. در واقع بسیاری از فعالان قراردادهای آتی برای اینکه بتوانند معاملات را از طریق اختیار پوشش دهند باید ماه های سررسید هر دو قرارداد یکسان باشد. این موضوع برای فعالان احتمالی اختیار معامله نیز صادق است، زیرا آنها نیز برای پوشش معاملات می توانند از قراردادهای آتی هم ماه استفاده کنند.

ساعات معاملاتی

در اکثر بورس ها، معاملات در یک جلسه معاملاتی انجام می شود و برای تعیین ساعت معاملات نیز توجه به زمان کشف قیمت در بازار نقد داخلی و یا بازارهای جهانی بسیار مهم است. از آنجایی که معاملات بازار نقدی و آتی سکه طلا از ساعت ۱۰ صبح شروع می شود و تا ۷ عصر ادامه دارد (البته معاملات بازار نقدی گاها تا ساعت ۱۲ نیمه شب نیز ادامه دارد)، ساعات معاملاتی اختیار معامله نیز همانند آتی سکه تعیین می شود.

دامنه تغییرات قیمتی روزانه

در معاملات اختیار برخلاف معاملات آتی نیاز به تعیین دامنه نوسان قیمت نیست. زیرا قیمت کشف برای اختیار معامله نشان دهنده قیمت قرارداد اختیار معامله است نه دارایی پایه قرارداد. در مورد قراردادهای آتی، قیمت کشف شده در معاملات قیمت دارایی پایه است که باید طرفین در سررسید بر اساس آن معامله را تسویه کنند، اما در قرارداد اختیار معامله قیمت اعمال قرارداد از قبل مشخص شده و قابل تغییر نیست. در واقع خریدار بر اساس قیمت اعمال تعیین شده، قرارداد اختیار را قیمت گذاری و خریداری میکند و در سررسید حق اعمال برای وی محفوظ است. بنابراین نیازی به تعیین دامنه نوسان قمیت وجود ندارد. در تمامی بورسهای سایر کشور نیز به همین صورت عمل شده است.

سقف مجاز موقعیت های معاملاتی باز

سقف مجاز موقعیت های معاملاتی باز برای خریدار همانند قراردادهای آتی تعیین شده است. از آنجایی که در قراردادهای آتی سقف مجاز در هر نماد معاملاتی ۲۵۰ قرارداد است و با توجه به اینکه حجم هر قرارداد ۱۰ سکه است پس سقف مجاز در هر نماد آتی سکه ۲۵۰۰ سکه است. همانطور که بیان شد اندازه هر قرارداد اختیار یک سکه طلا در نظر گرفته شده است بنابراین سقف موقعیت های نحوه اعمال اختیار معاملات باز در هر نماد ۲۵۰۰ سکه تعیین می شود.

فواصل قیمت اعمال

هدف از تعیین فواصل قیمت اعمال این است که در صورت نوسان قیمت دارایی پایه، قراردادهای اختیار جدید با قیمت اعمال مختلف ایجاد شود. در صورتی که فواصل اعمال بسیار بالا باشد نمادهای معاملاتی خیلی محدود خواهد نحوه اعمال اختیار معاملات شد و ریسک قراردادها به شدت افزایش می یابد، بنابراین جذابیت معاملات به شدت کاهش خواهد یافت. در صورتی که فواصل اعمال کم باشد این موضوع باعث تعدد بسیار زیاد نمادهای معاملاتی خواهد شد که منجر به سردرگمی فعالان بازار خواهد شد و باز از جذابیت معاملات کاسته میشود.

براساس بررسی های آماری انجام شده روی قیمت سکه و نوسانات آن مشاهده شد که قیمت سکه در طول یک ماه حداقل به میزان ۲ درصد نوسان، اعم از صعودی و نزولی خواهد داشت. با توجه به قیمت فعلی سکه (۱۱۲۰ هزار تومان) یعنی در ماه حداقل ۲۳ هزار تومان نوسان قیمتی صعودی یا نزولی برای آن وجود دارد.

با توجه به این موضوع و همچنین این نکته که معاملات اختیار در ایران برای اولین بار در حال راه اندازی و باید تا حد ممکن از سردرگمی فعالان بازار در این معاملات کاسته شود و جذابیت کافی نیز ایجاد شود فواصل قیمت اعمال ۲۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است. با این فاصله اعمال میتوان مطمئن بود که در هر ماه حداقل یک نماد معاملاتی جدید در تمامی سررسیدهای بازار ایجاد خواهد شد و بازار از پویایی لازم برخوردار خواهد شد.