نحوه محاسبه اسپرد

[Deal:معامله، Order:سفارش، Alert:هشدار، SELL:فروش، BUY:خرید، Size:اندازه، contracts:قراردادها، min:حداقل، US$5.00 per point : د ۵ دلار به ازای هر پوینت، Spread in pips:اسپرد برحسب پیپ، Buy : خرید، Sell : فروش ]

کرک اسپرد (Crack Spread)

برای تحلیل صنعت پالایشی در بازار بورس، به اطلاعات و دانشی که مربوط به این صنعت می باشد نیاز است. موارد مهمی که در تحلیل صنایع پالایشی باید مورد توجه قرار گیرند؛ دانستن مفهوم کرک اسپرد و انواع آن، بررسی چگونگی تاثیر کرک اسپرد پالایشگاه ها در سودآوری ‌می‌باشد که معامله گران و تحلیل گران برای اتخاذ تصمیمات صحیح باید از آن‌ها آگاهی داشته باشند.

کرک اسپرد ( Crack Spread ) چیست؟

کرک اسپرد ( Crack Spread ) به تفاوت کلی قیمت گذاری بین هر بشکه نفت خام و فرآورده‌های نفتی و پالایش شده از آن اشاره دارد. به بیان ساده‌تر، به اختلاف قیمت بین یک بشکه محصول با یک بشکه نفت خام، کرک اسپرد گفته می‌شود.

کرک اسپرد (مابه تفاوت قیمت نفت خام و فرآورده) پالایشگاه ‌ های ایران حدودا به 7 رسیده است که این موضوع متاثر از افزایش قیمت نفت بوده و در صورت ثبات، همچنان این عدد بالاتر خواهد رفت.

"کرک " اصطلاحی برای تجزیه نفت خام به محصولات اصلی، از جمله گازهایی مانند: پروپان، سوخت گرمایشی، بنزین، تقطیرهای سبک (مانند سوخت جت)، تقطیرهای میانی (مانند سوخت دیزل) و تقطیرهای سنگین (مانند گریس) می‌باشد.

قیمت هر بشکه نفت خام و قیمت محصولات مختلف حاصل از آن همیشه یکسان نیستند و همین امر منجر به تفاوت و مجزا بودن قیمت ها می شود. در صنعت پالایشی صرفا تفاوت قیمت و فرآوره های نفتی مورد نظر نمی‌باشد، بلکه برآیند تغییر قیمت این دو بر پالایشگاهی ها مهم و تاثیر گذار است. در معامله پالایش نفت خام توجه به قیمت بازار محصولات جانبی نیز باید توجه داشت.

به دلیل آنکه تفاوت قیمت پالایشگاه های نفت می‌تواند بر حاشیه سود آن‌ها تأثیر گذار باشد، مهم است.

حاشیه سود پالایشگاه‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله عوامل تأثیر ‌گذار بر حاشیه سود:

فصلی بودن هوا، منابع جهانی، زمان، میزان عرضه و تقاضا از جمله عوامل تاثیر گذار هستند.

پالایشگاه ها برای کاهش جلوگیری از ریسک قیمت گذاری از قیمت آتی و برای پوشش ریسک نوسان قیمت، از کرک اسپرد استفاده می کنند. درحالی که سوداگران قصد دارند از اختلاف قیمت بین نفت خام و اجزای جانبی آن سود ببرند.

به عنوان مثال، اگر یک پالایشگاه به فروش بنزین وابسته باشد و قیمت بنزین به زیر قیمت نفت خام کاهش پیدا کند، این امر احتمالاً منجر به ضرر پالایشگاه خواهد شد.

مفهوم کرک اسپرد با مثال:

اولین قدم تبدیل قیمت محصول پالایش شده به دلار در هر گالن است. بیایید به یک مثال نگاه کنیم . :

فرض کنید در هر بشکه 42 گالن نفت وجود دارد. بنابراین، می‌توان باتوجه به هر گالن مصرف شده برای تولید محصول پالایشی کرک اسپرد آن را حساب کرد.

برای مثال، در حال حاضر قیمت فروش یک بشکه نفت 15 دلار می‌باشد، پالایشگاه‌ها نفت را به بنزین تبدیل می‌کنند و پس از انجام عملیات پالایش و تصفیه آن را به قیمت 20 دلار به خریدار می‌فروشند. در این حالت، 5 دلار تفاوت قیمت، کرک اسپرد بنزین می‌باشد.

برای هر فرآورده یک کرک اسپرد ( Crack Spread ) مجزا در نظر گرفته می‌شود و پالایشگاه‌ها برای هر فرآورده، کرک اسپرد جداگانه‌ای در نظر می‌گیرند. در این مثال فرض می‌کنیم، پالایشگاه گازوئیل را به قیمت 18 دلار عرضه می‌کند، بنابراین کرک اسپرد آن 3 دلار می‌شود. به این تفاوت قیمت مثبتی که وجود دارد، به اصطلاح کرک اسپرد مثبت گفته می‌شود.

کرک اسپرد می‌تواند مثبت یا منفی باشد. زمانی که کرک اسپرد محصول پالایشگاه منفی شود، به معنای این است که محصول زیان‌ده پالایشگاه است. عمدتا نفت کوره دارای کرک اسپرد منفی یا کرک اسپرد زیان‌ده است.

نفت کوره( Fuel Oil ) باقی مانده تقطير نفت خام در پالایش است که در سوخت كشتي ها، قطار ها، نيروگاه هاي برق، واحدهاي صنعتي بزرگ و كوچك استفاده می‌شود.

عوامل موثر بر کرک اسپرد(Crack Spread):

• یکی از عواملی که بر کرک اسپردتأثیر دارد، مسائل ژئوپلیتیکی است. به طور کلی، در دوره‌های عدم اطمینان سیاسی و بی ثباتی، احتمال کاهش در عرضه نفت وجود خواهد داشت. نتیجه این کاهش عرضه، افزایش قیمت نفت خام نسبت به محصولات پالایش شده است.
• همچنین تغییر در سیاست خارجی بر عملکرد تولیدکنندگان نفت خام و قیمت محصولات جانبی نفت خام تأثیر گذار است.
• شرایط آب و هوایی غالب، به طور عمده تغییرات فصلی، بر کرک اسپرد نیز تأثیر می‌گذارد.
• در فصل تابستان، برای محصولات جانبی خاص مانند بنزین و گازوئیل تقاضای بیشتری وجود دارد که به طور قابل توجهی کرک اسپرد را تقویت می‌کند.
• همچنین فصل زمستان تقاضا برای تقطیرهایی مانند سوخت دیزل و بنزین موتور را افزایش می‌دهد و منجر به کرک اسپرد بیشتر می شود.
• بین نفت خام و قدرت نقدینگی رابطه معکوس وجود دارد. هرگونه تغییر در قدرت یک ارز ممکن است بر قیمت نفت خام و در نهایت بر کرک اسپرد تأثیر گدار باشد. وقتی ارزش یک ارز کاهش می یابد ، قیمت نفت خام افزایش می‌یابد و این باعث تضعیف کرک اسپرد می‌شود.

نحوه استفاده از کرک اسپرد:

حتی اگر فقط سهام انرژی را معامله می کنید یا فقط معاملات آتی نفت خام کامل مانند قرارداد خام WTI

(West نحوه محاسبه اسپرد Texas Intermediate) را انجام می‌دهید، درک برخی از محرک‌ها و خروجی‌های بازار انرژی بسیار مهم است.

شرکت های نفتی، نفت خام خود را به پالایشگاه هایی می‌فروشند که آن را به محصولات تصفیه و پالایش شده مانند گاز یا گازوئیل تغییر می دهند.

نفت خام با حرارت(گرمایش) و فشرده سازی در دماهای مختلف تصفیه می شود. سایر فرآورده‌های نفتی، باتوجه به درجه ای که حرارت داده می‌شوند، تولید می‌شوند.

در تصویر زیر می‌توانید ببینید چه محصولی، در چه دمایی تولید می‌شود.

توجه به قیمت محصولات تصفیه شده برای معامله‌گران بسیار مهم است. زیرا این قیمت‌ها (در درجه اول بنزین و سوخت دیزل) محرک ایجاد تقاضا برای نفت خام دریافت شده پالایشگاه ها می‌باشند و متعاقباً بر قیمت نفت خام نیز تأثیر گذار است.

انواع کرک اسپرد

• 1: 1کرک اسپرد ساده
  
• 3: 2: 1 کرک اسپرد
• 5: 3: 2 کرک اسپرد

کرک اسپرد 1: 1 یکی از رایج‌ترین انواع کرک اسپرد پالایشگاه است که نشان دهنده حاشیه سود می‌باشد. به این معنا که نفت خام را می‌خرد و محصولات پالایش شده (مانند سوخت دیزل ، بنزین ، سوخت جت) را می‌فروشد. به عبارتی اختلاف بین محصولات پالایش شده و نفت خام است.

همانطور که در مثال هم گفته شد، بسیاری از محصولات پالایش شده را باید به نرخ دلار به ازای هر گالن تبدیل کرد. بنابراین اگر محصول پالایش شد‌ه به دلار در هر بشکه تبدیل نشده باشد، لازم است این کار انجام شود.

برای مثال اگر هر بشکه، 42 گالن نفت باشد، ما برای تبدیل NY Harbour ULSD، قیمت هر دلار گالن ULSD را در 42 ضرب می کنیم.

اگر ارزش محصول تصفیه شده بیشتر از قیمت نفت خام باشد، کرک اسپرد سودآور است. از طرف دیگر، اگر ارزش محصول پالایش شده شده کمتر از مقدار نفت خام باشد، کرک اسپرد سودآور نیست.

کرک اسپرد(Crack Spread) معمولاً با استفاده از دو روش معامله می شود:

1. کرک اسپرد تک محصول

کرک اسپرد تک محصول از متداول‌ترین نوع کرک اسپرد است و منعکس کننده تفاوت حاشیه پالایشگاه بین نفت خام و محصولات تصفیه شده مانند گازوئیل یا بنزین می‌باشد. کرک اسپرد چند محصول

2. کرک اسپرد چند محصول

اسپردهای چند محصول برای انعکاس عملکرد محصولات تصفیه شده طراحی شده است. طبق گفته گروه CME ، میزان تولید بنزین دو برابر نفت مایع تقطیر شده است. این نسبت باعث شده است که کرک اسپرد 3: 2: 1 بر استراتژی پوشش ریسک تمرکز کند. کرک اسپرد نسبت 3: 2: 1 یعنی با خرید سه بشکه در معاملات آتی نفت خام و فروش دو بشکه در معاملات آتی بنزین و یک بشکه آتی نفت کوره معامله می شود. پالایشگاهی که عملکرد پایین تری از بنزین نسبت به سایر مواد تقطیر دارد ممکن است از ترکیبات دیگری مانند اسپرد 5: 3: 2 استفاده کند. نسبت 5: 3: 2 با خرید پنج بشکه معاملات آتی نفت خام و فروش سه معاملات آتی بنزین و دو معاملات آتی نفت کوره پالایشی معامله می شود.

همانطور که تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت توانایی و استراتژی پوشش ریسک قیمت‌های ناپایدار نفت را دارند، پالایشگاه‌ها نیز استراتژی پوشش ریسک خود را دارند. در حقیقت، می‌توان ادعا کرد که حتی پالایشگاه‌ها بیشتر از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نیاز به تضمین استراتژی پوشش ریسک دارند. زیرا حاشیه سود آنها تنها بر اساس قیمت یک کالا نمی‌باشد، بلکه حداقل دو و اغلب چندین کالا است: قیمت مواد اولیه یا ورودی (نفت خام) و همچنین خروجی آنها (سوخت پناهگاه ، روغن گرمایش ، بنزین ، سوخت دیزل ، بنزین ، سوخت جت و غیره).

بسیاری از پالایشگاه ها با خرید در معاملات آتی نفت خام یا مبادله و فروش همزمان محصولات پالایش شده یا معاملات سوآپ، از ریسک قرار گرفتن در معرض نوسان قیمت کرک اسپرد (Crack Spread) جلوگیری می‌کنند. در نتیجه پالایشگاه می‌تواندحاشیه پالایش را اصلاح یا ثابت حفظ کند .

حاشیه سود یک پالایشگاه نفت می‌تواند به میزان قابل توجهی توسط محرک های اساسی مختلف قیمت ورودی (نفت خام) و خروجی (محصولات پالایش شده) تحت تأثیر قرار بگیرد. قیمت محصولات تصفیه شده نیز می تواند جدا از یکدیگر و یا در برخی مواقع برعکس حرکت کند. وقتی این اتفاق می‌افتد ، می‌تواند به طور قابل توجهی برکرک اسپرد تأثیر بگذارد و باعث می‌شود که تصفیه‌خانه تقاضای خود را برای نفت خام تغییر دهد.

همچنین قیمت محصولات پالایشی می تواند جدا از یکدیگر و یا در برخی مواقع برعکس حرکت کنند. زمانی که این اتفاق می‎افتد به طور قابل توجهی بر کرک اسپرد می تواند تأثیر گذار باشد و باعث شود که پالایشگاه تقاضای خود برای نفت خام را تغییر دهد.

به عنوان مثال، وقتی قیمت قیمت محصولات پالایش ثابت است و قیمت نفت افزایش یابد، به طور معمول شاهد محدود شدن اسپرد خواهیم بود.

پالایشگاه ممکن است تولید خود را کاهش دهد و باعث گسترش مجدد اسپرد شود. یا اگر قیمت نفت کاهش یابد و قیمت محصولات پالایش شده ثابت بماند یا حتی افزایش یابد، ممکن است انتظار گسترش اسپرد را داشته باشیم. در صورت شدت گرفتن اسپرد ، پالایشگاه ها تولید خود را کاهش می‌دهند تا با محدود کردن عرضه محصولات پالایشی، حاشیه سود خود را بازیابند.

همانطور که گفته شد، افزایش تقاضا در نرخ کرک اسپرد تاثیر گذار است و بیان کننده فروش بیشتر می‌باشد اما در نظر داشته باشید که ظرفیت تولید کرک اسپرد پالایشگاه‌ها نیز محدود است و مقداری از تولیدات آن‌ها مانند نفت کوره، زیان است و هزینه‌هایی مانند هزینه تعمیر قطعات، نرخ دستمزد، هزینه توزیع و هزینه‌های دیگر از مواردی هستند که نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی نمود.

خلاصه نکات مهم در مورد کرک اسپرد (Crack Spread):

درتعریف کرک اسپرد (crack spread) گفته شد که به اختلاف قیمت بین یک بشکه محصول با یک بشکه نفت خام، کرک اسپرد گفته می‌شود و به انواع کرک اسپرد نیز اشاره شد. در تاثیر کرک اسپرد بر سودآوری پالایشگاه‌ها اینگونه متوجه شدیم که با افزایش قیمت نفت کرک اسپرد ، سود شرکت‌های پالایشی نیز افزایش می‌یابد که موجب افزاش EPS شرکت‌ها نیز می‌شود. برای تحلیل سهم پالایشگاهی تنها در نظر داشتن کرک اسپرد(Crack Spread)کافی و لازم نیست. توجه به بسیاری از عوامل مانند؛ تغییرات فصل، آب و هوا، سیاست‌های اتخاذ شده خارجی، عوامل موثر بر کاهش تقاضا، کمبود کیفیت استاندارد و غیره بسیار اهمیت دارد.

مفهوم پایه Bid و Ask در فارکس

Bid و Ask در فارکس چیست؟ این شاید سوال شما بعنوان یک تریدر مبتدی باشد. نرخ‌های پیشنهادی و درخواستی نقش مهمی در انواع بازارهای مالی دارند. زمانی که پای ترید وسط باشد قیمت پیشنهادی بالاترین قیمتی است که خریدار حاضر به پرداخت در خصوص یک دارایی خاص است. قیمت درخواستی که بعنوان پیشنهاد نیز شناخته میشود پایین‌ترین قیمتی است که فروشنده حاضر است برای یک دارایی خاص بپذیرد. قیمت درخواستی معمولا بالاتر از قیمت پیشنهادی بوده و تفاوت میان این دو اسپرد نام دارد. به عنوان یک قاعده کلی، هرچه اسپرد کمتر باشد دارایی پایدارتر است. برای فعالیت در بازارهای مالی نیاز به اقدام از طریق یک بروکر معتبر بوده و اسپرد نشان دهنده هزینه اجرای یک معامله است.

مفهوم اسپردهای فارکس

در فارکس اسپرد عبارت است از تفاوت بین قیمت پیشنهادی و درخواستی برای یک ارز بخصوص، که البته بعنوان نرخ مبادله (Exchange Rate) نیز شناخته میشود. اگرچه ما مبادله را بعنوان یک تراکنش دو جانبه درنظر میگیریم اما این تعریف در مورد ارز تا حدودی گمراه کننده است. مانند هر کالای دیگری، ارز باید با قیمت مشخصی خرید و فروش شود. فرآیند مبادله یک نوع ارز با دیگری در واقع شامل دو معامله جداگانه است: فروش یک ارز و خرید ارز دیگر. در حالی که نرخ مبادله ممکن است تحت تاثیر شرایط بازار جهانی باشد اما در نهایت توسط بانک، بروکر یا موسسه مالی میزبان معامله تعیین میشود. میزبان به عنوان بازارساز (Market Maker) شناخته میشود زیرا آنها قیمت (و بنابراین، نقدینگی) دارایی مورد نظر را کنترل میکنند. اسپرد ارز میتواند بین بروکرها و سایر موسسات میزبان متفاوت باشد.

انواع اسپردهای فارکس

در ترید دو نوع اسپرد فارکس وجود دارد: ثابت و متغیر. متغیر (اسپرد شناور) مقداری است که به دلیل عوامل دائمی در حال تغییر مانند فعالیت تجاری، عرضه، کمبود و تقاضای اقتصادی، به طور مداوم بین قیمتهای درخواستی و قیمت پیشنهادی در نوسان است. در همین حال، اسپردهای ثابت فارکس به فعالان بازار این امکان را میدهد که هزینه اسپرد را قبل از خرید شناسایی کنند و به آنها امکان میدهد استراتژی‌های کوتاه مدت یا بلندمدت را متناسب با آن تعیین کنند. این نوع اسپرد شفافیت قیمت بیشتر و ارزیابی دقیق‌تری را از هزینه ارائه میدهد.

عواملی مانند نوسانات بازار و زمان روز چگونه بر اسپرد فارکس تأثیر می‌گذارند؟

اگر اسپرد بالایی وجود داشته باشد به این معناست که تفاوت زیادی بین قیمتهای پیشنهادی و درخواستی وجود داشته و این امر معمولاً به این معنی است که نوسانات بالا و نقدینگی پایین وجود دارد. اسپرد بالا زمانی اتفاق می‌افتد که بازار از حجم معاملات کم و فعالیت کمتر از حد معمول برخوردار باشد. برعکس، اسپرد پایین به احتمال زیاد به معنای وجود نقدینگی بالا و نوسانات کم است که زمانی اتفاق می‌افتد که بازار فعال است و فعالیت‌های زیادی وجود دارد یا تعداد زیادی از قراردادها در حال ترید شدن هستند.

زمان روز نیز بر اسپرد فارکس بسیار تأثیر خواهد گذاشت. در ایالات متحده، معاملات اروپا از ساعت 3 بامداد به وقت شرقی آغاز شده، در حالی که بازارهای آسیایی همچنان در اواخر شب برای تریدرهای اروپایی و آمریکایی فعال هستند. این بدان معناست که اگر یک معامله اروپایی در ساعات معاملات بازار آسیا آغاز شود، اسپرد فارکس بسیار بیشتر از زمانی خواهد بود که در طول جلسه معاملاتی اروپا انجام شود. اگر جلسه معاملاتی عادی برای یک ارز خاص نباشد، تریدرهای کمتری درگیر ترید آن ارز خواهند بود و در نتیجه نقدینگی کلی کاهش می‌یابد.

سهامداران دو نماد پالایشی بخوانند | دو شایعه مهم برای شتران و شبندر

به گزارش نبض بورس، درچند روز اخیر دو شایعه مؤثر در ارتباط با نماد‌های شتران و شبندر شنیده می‌شد. در ابتدا شایعه فروش بلوک سهام نحوه محاسبه اسپرد شاراک توسط وبانک به شتران در ۲۲ مردادماه مطرح بود که شایعه فروش بلوک شاراک توسط وبانک و خرید آن توسط شتران منجر به صف خرید وبانک شد. این خبر پس از بسته شدن بازار در آن روز تکذیب شد، اما معاملات دو نماد شتران و وبانک به شدت تحت تأثیر این شایعه قرار گرفتند.

جریان از این قرار است که سهامدار اصلی پتروشیمی شازند (شاراک) یعنی شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی (وبانک) با دارا بودن ۵۱.۲۹ درصد از مالکیت این شرکت، قصد فروش این دارایی را دارد.

منشا این شایعات از کجاست؟

مدتی بود که این شایعات در بازار مطرح می‌شد و منشاء آن به مجمع وبانک بر می‌گشت که مدیرعامل آن در مورد قصد شرکت به فروش شاراک خبر داده بود. طبق گفته وی پتروشیمی شازند جزو لیست ارزشگذاری قرار گرفته و آگهی منتشر شده به منزله فروش قطعی نمی‌باشد و باید در ابتدا مشتری برای این بلوک‌ها یافت شود.

خریدار احتمالی بلوک‌های شاراک

در نقطه مقابل صحبت‌هایی مبنی بر اینکه پالایشگاه نفت تهران خواهان خرید این بلوک هااست مطرح می‌شود. این شایعات نیز از مجمع شتران نشآت گرفته و دلیل تقسیم سود پایین شرکت نیز قصد خرید این بلوک‌ها بود است. طبق گفته مدیرعامل، پالایشگاه نفت تهران خواهان خرید بلوک‌های پتروشیمی شازند می‌باشد تا بتواند با افزایش تعداد سهم، درصد سهم مدیریتی خود را در آن افزایش و در جهت منافع هر دو شرکت حرکت نماید.

خبر دوم

شایعه دومی که در رسانه‌ها و فضای مجازی منتشر گردید مربوط به فرمول و نحوه محاسبه کرک اسپرد در دو پالایشگاه نفت تهران و نفت بندرعباس بود.

این شایعه به سرعت در سامانه کدال شفاف سازی شد و هر دو شرکت در ضمیمه اطلاعیه نحوه دقیق محاسبه کرک اسپرد هر یک از فرآورده‌های خود را تشریح کردند. براساس این دستورالعمل، برخلاف گذشته که تنها کیفیت محصول در نظر گرفته می‌شد؛ در فرمول جدید کیفیت خوراک نیز مد نظر قرار می‌گیرد، به عبارتی اگر خوراک کم کیفیت باشد، نرخ آن با تخفیف بیشتری به پالایشگاه اعطا می‌گردد که تحول مثبتی است.

همچنین تخفیفات و نحوه محاسبه خوراک و فرآورده همچون سال ۱۴۰۰ باقی مانده است، بنابریان فرمول‌های قبلی پابرجا است.

کرک اسپرد چیست و چه تأثیری در سود پالایشگاه‌ها دارد؟

به گزارش اکوایران یک شرکت پالایشی در قدم اول با خرید مواد اولیه مثل نفت خام نسبت به تقاضایی که می‌بیند آن را تقطیر یا پالایش کرده و سپس با تولید فرآورده‌های مختلف مانند گازوئیل، بنزین، سوخت جت و . اقدام به فروش آن می‌کند تا به سود برسد. در این میان شرکت‌های پالایشی با دو بازار در ارتباط هستند که یکی از آن‌ها مربوط به بازار نفت خام بوده و دیگری بازاری است که محصولات خود را در آن به فروش می‌رسانند.

به اختلاف قیمتی که میان مواد اولیه خریداری شده در بازار اول و محصولات فروخته شده در بازار دوم به وجود می‌آید، کرک اسپرد گفته می‌شود. با این تعاریف می‌توان گفت کرک اسپرد، اختلاف قیمتی است که بین ورودی و خروجی پالایشگاه‌ها وجود دارد. کرک اسپرد باید برای هر پنج فرآورده نفتی محاسبه شود و بر اساس وزن هر محصول در سبد شرکت پالایشی، سود یا زیان محاسبه گردد. اگر شرکت پالایشی محصول با کیفیت‌تری تولید کند، کرک اسپرد آن محصول خاص بیشتر بوده و می‌تواند در آمد را بالا ببرد. کرک اسپرد می‌تواند مثبت، صفر یا منفی باشد. به عنوان مثال عموما کرک اسپرد نفت کوره منفی بوده و به زبان ساده‌تر نفت کوره در بسیاری از موارد محصول زیان‌ده پالایشگاه‌ها است؛ بنابراین هر چه کرک اسپرد مثبت‌تر باشد، به معنای سودآورتر بودن پالایشگاه است.

تفاوت بروکر و صرافی در ارزهای دیجیتال چیست؟

دو راه برای معامله و خرید و فروش ارز دیجیتال وجود دارد، با استفاده از یک صرافی و یا استفاده از یک بروکر. این دو با هم تفاوت‌هایی دارند که برای عموم مردم واضح نیستند. در ادامه ابتدا به تعریف این دو مفهوم می‌پردازیم و سپس مواردی را که معامله‌گران باید در هنگام خرید ارز دیجیتال در یک صرافی و یا در یک پلتفرم معاملاتی آنلاین یک بروکر مد نظر قرار دهند را بررسی خواهیم کرد.

یکی از کاربران بخش استک وب‌سایت ارزدیجیتال در پاسخ به سوالی درباره تفاوت بروکر و صرافی می‌نویسد:

کارگزار کاملا با صرافی متفاوت هست.

شما در صرافی میتونید یه ارز بخرید یا ارزتون رو به ارز دیگه ای تبدیل کنید.صرافی های جدیدا امکاناتی مثل چارت قیمت و خرید های شرطی و یا اهرم هم اضافه کردند.

اما گارگزار مثل ویندزور یا آلپاری یا همه جاهایی که اسم کارگزار دارند، در بورس یا فارکس و یا غیره فعالیت میکنند.

کارشون خرید و فروش هر چیزی مثل سهام فلزات، کالاهای اساسی، ارزهای دیجیتال، انرژی مثل نفت و گاز و غیره هست.

شما به صورت مستقیم امکان خرید مثلا سهام اپل رو ندارید. باید در یک کارگزاری حساب باز کنید و درخواست خرید هر اون چیزی زو که اون کارگزار باهاش قرارداد داره رو براشون بفرستید که بسته به نوع خریدتون ممکنه سود یا زیان کنید. کارگزار های فارکس (بازار ارز خارجی مثل یورو وپوند و …) معمولا لورج یا اهرم میدن که میتونید چند برابر سرمایه‌تون خرید کنید.

جدیدا کارگزارهای فارکس با شرکت های تامین نقدینگی قرار داد خرید ارز دیجیتال میبندند. یعنی شما در واقع به کارگزار میگید که مثلا برای من مقداری از بیت کوین بخر یا بفروش. دقت کنید این قرارداده نه خود بیت کوین. در سمت مقابل شما همیشه یا یه قرارداد مخالف شما وجود داره یا خود شرکت تامین نقدینگی قرارداره. اگه سود کنید که معادل دلاری رو به شما میده یا بر عکس از شما میگیره. پس شما صاحب ارز دیجیتال نیستید. (یعنی بروکر برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست و فقط برای خرید و فروش و معامله مناسب است.)

هشدار: مانند صرافی‌ها، در بروکرهای بین‌المللی هم خطر بلوکه شدن دارایی‌ها برای افراد ایرانی وجود دارد.

بروکر و یا کارگزار چیست؟

بروکر یا کارگزار (Broker) شخص یا شرکتی است که به عنوان واسط بین خریدار و فروشنده ایفای نقش می کند. بروکر تنها در بازار اقتصادی معنا ندارد بلکه در بازار املاک و مستغلات، بازار کالا، بازار هنر و… نیز وجود دارد.

اما در دنیای اقتصاد، بروکر یک نهاد مالی غیربانکی است که وظیفه اعلان نرخ دارایی‌های در بازار را به مشتریان برعهده دارد، کارگزاران، اوردرهای (سفارش‌های معاملاتی) مشتریان خود را از طریق تلفن، فکس و اینترنت دریافت کرده و از محل سپرده مشتری اقدام به اجرای دستورات (خرید یا فروش) می کنند و خود در کمیسیون انجام دستورات کسب درآمد می‌کند.

هر بروکر نرم افزاری خاص خود دارد که از طریق آن میتوان از قیمت‌ها مطلع شد و دستورات خرید و فروش را به بروکر منتقل نمود. یک کارگزار به طور معمول مجموعه‌ای از فعالیت‌های لازم بین خریدار و فروشنده را با توجه به مسئولیت قبلی که خریدار و فروشنده به او واگذار کرده‌اند انجام می‌دهد تا در شرایط مشخص و امن موضوع مورد معامله و هزینه‌های اصلی و جانبی آن تبادل گردد.

اما به طور خاص در حوزه ارز دیجیتال، با استفاده از یک بروکر، وجوه و سرمایه شما بر خلاف یک صرافی متمرکز، توسط یک شبکه معاملاتی خرید و فروش می‌شود و تحت عنوان بازار فرابورس (OTC) از آن یاد می‌شود.

بروکرها فروشنده‌ها و یا خریدارانی را که به تنهایی مقادیر خیلی زیادی ارز دیجیتال در اختیار دارند را پیدا می‌کند و آن‌ها را برای فروش جفت می‌کند. این فرآیند انعطاف‌پذیرتر، راحت‌تر و عموما سریع‌تر از صرافی اتفاق می‌افتد.

صرافی چیست؟

صرافی در لغت به معنای محلی برای داد و ستد انواع پول است. پیدایش آن به عنوان یک حرفه را می‌توان ناشی از نیاز مردم به تعین و صحت وزن و عیار مسکوکات گوناگونی دانست که در قرون پیشین رواج داشتند.

سیستم کاری صرافی‌های مرسوم ارز دیجیتال همانند بورس اوراق بهادار است که در آن خریداران و فروشندگان بر اساس قیمت لحظه‌ای ارز دیجیتال معاملات خود را انجام می‌دهند.

قیمت یک ارز دیجیتال در صرافی بر اساس خرید و فروش به دست می آید و اگر تقاضا برای خرید ارزی بیشتر باشد قیمت افزایش، و اگر تقاضا کم باشد قیمت کاهش می یابد.

صرافی‌ها معمولا برای هر تراکنش درصدی را به عنوان کارمزد خود برمی‌دارند. در صرافی‌ها ممکن است برخی افراد ارز فیات را به ارز دیجیتال تبدیل کنند و یا بالعکس، در حالی که برخی دیگر فقط ارزهای دیجیتال مختلف را با هم مبادله می‌کنند.

در ادامه به بررسی تفاوت‌های این دو مفهوم در ابعاد مختلف می‌پردازیم.

افتتاح حساب کاربری و احراز هویت

صرافی

روند افتتاح حساب در صرافی‌ها به آسانی باز کردن یک حساب در سایر وب‌سایت‌ها است. تمام کاری که شما باید انجام دهید ارائه یک ایمیل و ساختن گذرواژه و تایید آدرس ایمیل ارائه شده است. پس از ثبت نام، برای این‌که بتوانید از حساب خود برداشت و یا در آن سپرده‌گذاری کنید، باید فرآیند احراز هویت را انجام دهید.

برای تایید و احراز هویت حساب کاربری خود باید تصویری از کارت شناسایی خود و یا تصویری از خود با کارت شناسایی در دستانتان را در وب‌سایت صرافی آپلود کنید. اصولا صرافی‌ها طی چند ساعت تا چند روز به درخواست تایید هویت شما پاسخ خواهند داد.

اما در این بین برخی صرافی‌ها نیازی به احراز هویت ندارند که از جمله آن می‌توان به صرافی بایننس، یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های ارز دیجیتال در سراسر جهان اشاره کرد. در این صرافی به محض ثبت‌نام، شما می‌توانید از حساب خود برداشت کنید و یا در آن سپرده‌گذاری کنید و تنها محدودیت تراکنش تا سقف ۲ بیت کوین در روز وجود دارد.

بروکر

ثبت نام در بروکر نیز کار سختی نیست و مانند صرافی ساده است. با این‌حال برای سپرده‌گذاری و انجام معامله، تایید حساب کاربری اجباری و الزامی است. به عنوان یک قاعده و قانون باید یک یا دو نسخه مدرک اسکن شده ارائه دهید که اصولا کارت شناسایی و مدرکی برای اثبات آدرس شماست.

ممکن است برخی بروکر از شما مدارک دیگری درخواست کنند. فرآیند و پروسه‌ی احراز هویت بسیار سریع‌تر از صرافی صورت می‌گیرد و در عرض ۳۰ دقیقه تکمیل می‌شود. پس از این‌که حساب شما با موفقیت تایید شد و حساب معاملاتی شما باز شد، شما می‌توانید به راحتی سپرده‌گذاری کنید و خرید و فروش را آغاز کنید. در برخی بروکرها هم مانند صرافی‌ها نیاز به احراز هویت نیست.

سپرده‌گذاری و برداشت

صرافی

ارسال پول فیات به صرافی‌های ارز دیجیتال اغلب یک دردسر است. مثلا شما نمی‌توانید دلار و یا یورو را در بایننس به صورت سپرده نگه دارید و باید به جای آن از ارز دیجیتال استفاده کنید. این بدان معناست که شما باید پیش از آن مقداری ارز دیجیتال بخرید.

برای خریدن ارز دیجیتال راه‌های مختلفی وجود دارد، اما این تراکنش‌ها معمولا با کارمزد و کمیسیون بالا همراه است. اگر قرار است که تراکنش‌های متعددی را هنگام واریز به حساب خود انجام دهید، به خاطر داشته باشید که که برای هر تراکنش باید کارمزد پرداخت کنید و به این ترتیب ممکن است ۱۵ درصد از سرمایه اولیه خود را از دست دهید.

برداشت سرمایه از صرافی به صورت ارز فیات هم بدون دردسر نیست. البته شما می‌توانید از کیف پول و یا صرافی آنلاین استفاده کنید، اما انتقال دارایی به آن‌ها هم دوباره شامل پرداخت کارمزد می‌شود. برداشت و انتقال به یک حساب بانکی نیز خود یک مساله است، چرا که برخی بانک به دلیل مشخص نبودن منشا این پول‌ها و تراکنش‌های آن، از پذیرش پول از صرافی‌های ارز دیجیتال خودداری می‌کنند.

بروکر

شارژ حساب و برداشت در بروکرها معمولا به صورت دلاری یا یورو صورت می‌گیرد و شما نمی‌توانید برخلاف صرافی‌ها اقدام به واریز و برداشت با ارزهای دیجیتال کنید. البته ممکن است بروکرهایی وجود داشته باشند که امکان واریز و برداشت با ارزهای دیجیتال را فراهم کنند. سپرده‌گذاری با استفاده از بروکر به راحتی آب خوردن است البته نه برای کاربران ایرانی. مشتری بروکر روش‌های زیادی برای ایجاد سپرده در اختیار دارد؛ از جمله استفاده از کارت اعتباری، کیف پول‌های الکترونیکی معتبر و غیره. شما می‌توانید در سپرده خود دلار آمریکا، یورو و گاهی ارزهای دیگر را نگه دارید. این قابلیت کل فرآیند را بسیار ساده می‌کند و به عنوان یک قاعده، کارمزدی برای سپرده‌گذاری وجود ندارد. کاربران ایرانی معمولا از بروکرهایی استفاده می‌کنند که گزینه پرداخت با وبمانی دارد.

خرید و فروش

صرافی

معامله و خرید و فروش در صرافی نیاز به دانش خاصی ندارد. کافی است شما ابزار معاملاتی دلخواه خود را انتخاب کنید و بخش ترید را باز کنید و نمودار قیمت‌ها را تماشا کنید.

شما می‌توانید سفارشات خرید و فروش بگذارید و همچنین از قابلیت‌های استاپ لیمیت و لیمیت اوردر استفاده کنید. از این منظر ویژگی‌های صرافی‌ها در مقایسه با پلتفرم بروکر تا حدودی محدود است.

یکی از مزایای صرافی این است که شما بین تعداد زیادی ارز دیجیتال برای خرید و فروش حق انتخاب دارید. برای مثال، صرافی بایننس ۱۲۰ ارز دیجیتال برای معامله ارائه می‌دهد و شما به هنگام انتخاب استراتژی خرید و فروشتان، مجموعه‌ای عالی از گزینه‌های متنوع را پیش رو دارید.

بروکر

با استفاده از پلتفرم بروکر، مجموعه گسترده‌ای از ویژگی‌ها را در اختیار خواهید داشت که به شما کمک می‌کند تا استراتژی‌ها و ریسک‌هایتان را دقیق‌تر پیاده کنید. به این ترتیب که شما قادر خواهید بود اندیکاتورهای اضافی بر روی نمودار قرار دهید و از ابرازهای تحلیل درون‌ساخت استفاده کنید.

با این حال، پلتفرم بروکر برخلاف صرافی تعداد محدودی ارز دیجیتال به شما ارائه می‌کند. هر بروکر از ارزهای متفاوتی پشتیبانی می‌کند، اما به احتمال زیاد شما محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال را در آن‌جا پیدا خواهید کرد.

یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت بروکر، اختلاف کم بین پایین‌ترین و بالاترین قیمت در سفارشات آن است. این اختلاف قیمت در بازار ارزهای دیجیتال ممکن است به چند صد دلار برسد، اما بر روی پلتفرم‌های خرید و فروش، ممکن است شما با کمترین اختلاف قیمت ممکن مواجه شوید.

پلتفرم بروکر امکانات خوب زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد. بر خلاف صرافی، می‌توانید چندین نمودار را در پنجره خود قرار دهید، جریان قیمت‌ها و مظنه را دنبال کنید، از مجموعه اندیکاتورها و سایر افزونه‌ها استفاده کنید.

جمع‌بندی

در نتیجه باید بگوییم که ارزهای دیجیتال، دارایی بسیار نوسانی‌پذیر و پرریسکی هستند که می‌توانند هم سود و هم ضرری بزرگ را به ارمغان بیاورد. هنگام انتخاب روش معاملاتی برای ارزهای دیجیتال باید تمام جنبه‌های مثبت و منفی آن را به دقت مطالعه و بررسی کرد.

شما باید به درستی بدانید که می‌خواهید از کدام شرکت و یا صرافی‌ به عنوان پلتفرمی برای انجام معاملاتتان استفاده کنید. بروکر و صرافی هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند؛ بنابراین تصمیم نهایی شما به اهداف و اولویت‌های شخصی خودتان بستگی دارد.

اسپرد فارکس به معامله‌گران چه می‌گوید؟!

برای معامله‌گران، آشنایی با اسپردهای فارکس مهم است؛ چرا که آنها هزینه‌های اولیه‌ی ارزهای معاملاتی هستند. در این درس، برای به حداکثر رسانی موفقیت معاملاتی، چگونگی کار اسپردهای فارکس را بررسی میکنیم و همچنین میگوییم که چگونه می‌توان هزینه‌ها را محاسبه کرد و مراقب تغییرات در اسپرد بود.

اسپرد در معاملات فارکس چیست؟

اسپرد (Spread:کمیسیون) در هر بازاری وجود دارد، در نتیجه در فارکس هم همین طور است. این اصطلاح به عنوان اختلاف قیمت بین خرید و فروش یک داراییِ پایه توسط معامله‌گر تعریف می شود. معامله‌گرانی که با سهام آشنایی دارند آن را اسپردِ Bid: Ask (پیشنهاد خرید و درخواست فروش) می‌نامند.

[ Bid: Ask spread چیست؟ معادل Bid و Ask را در فارسی می‌توان پیشنهاد (Bid) و درخواست (Ask) دانست. عبارت Bid-Ask Spread را می توان در فارسی، “اسپردِ پیشنهاد خرید و درخواست فروش” در نظر گرفت. اسپردِ پیشنهاد خرید و درخواست فروش، تفاوت بین قیمت پیشنهاد شده توسط خریدار برای خرید یک دارایی و قیمت درخواست شده توسط فروشنده برای فروش همان دارایی است. منبع: bourseiness]

در ادامه می‌توانیم مثالی از اسپرد فارکس را مشاهده کنیم که برای جفت ارز EUR/USD محاسبه نحوه محاسبه اسپرد شده است. در ابتدا، ما قیمت خرید ۱.۱۳۳۹۸ را پیدا می‌کنیم و آن را از قیمت فروش ۱.۳۴۰۴ کم می‌کنیم. باقی مانده‌ی این فرایند، عدد ۰.۰۰۰۰۶ است. معامله‌گران باید به یاد داشته باشند که ارزش پیپ در جفت ارز EUR/USD، چهارمین عدد بعد از اعشار بوده، و با توجه به این موضوع ،اسپرد نهایی محاسبه شده ۰.۶ است.

[Deal:معامله، Order:سفارش، Alert:هشدار، SELL:فروش، BUY:خرید، Size:اندازه، contracts:قراردادها، min:حداقل، US$5.00 per point : د ۵ دلار به ازای هر پوینت، Spread in pips:اسپرد برحسب پیپ، Buy : خرید، Sell : فروش ]

حالا ما می‌دانیم که چگونه اسپرد بر حسب پیپ محاسبه می‌شود، اجازه دهید نگاهی به هزینه ای واقعی بیاندازیم که معامله‌گران باید آن را پرداخت کنند.

چگونه هزینه‌ها و اسپرد فارکس را می‌توان محاسبه کرد

قبل از اینکه هزینه‌ی اسپرد را محاسبه کنیم، باید به یاد داشته باشیم که اسپرد، قیمت درخواست (فروش) منهای قیمت پیشنهادِ (خرید) یک جفت ارز است . بنابراین در مثال بالا، ۱.۱۳۴۰۴ منهای ۱.۱۳۳۹۸ برابر است با ۰.۰۰۰۰۶ یا ۰.۶ پیپ.

با استفاده از نرخ بالا، متوجه می‌شویم که می‌توانیم جفت ارز را در قیمت ۱.۱۳۴۰۴ بخریم و معامله را با قیمت فروش ۱.۱۳۳۹۸ ببندیم. این بدین معناست که به محض اینکه معامله باز می‌شود، ۰.۶ اسپرد به معامله‌گر تحمیل میگردد.

برای پیدا کردن قیمت کلِ اسپرد، حالا باید با در نظر گرفتن مبلغ کل لات‌های معامله شده، این مقدار را در قیمت پیپ ضرب کنیم. هنگام معامله‌ی ۱۰۰۰۰ لات جفت ارز EUR/USD، هزینه‌ی کلِ ۰.۶$ به شما تحمیل می‌شود. (به عکس زیر دقت کنید)

اگر شما یک لات استاندارد (۱۰۰۰۰۰ واحد ارز) معامله کرده باشید، هزینه اسپرد می شود :

اگر حساب معاملاتی شما برحسب ارز دیگری، نظیر پوند انگلیس (GBP) باشد، باید آن را به دلار آمریکا تبدیل کنید.

آشنایی با اسپرد بالا و اسپرد پایین

اشاره به این نکته مهم است که اسپرد فارکس می‌تواند در طی یک روز تغییر کند و بین اسپرد بالا و پایین نوسان یابد.

دلیلش این است که اسپرد می‌تواند تحت تاثیر عوامل بسیاری مانند نوسان یا نقدینگی قرار گیرد. شما متوجه خواهید شد که بعضی از جفت ارزها، مانند جفت ارزهای جدید بازار (emerging market currency pairs) نسبت به جفت ارزهای اصلی (major currency pairs)، اسپردِ بالاتری دارند. جفت ارزهای اصلی در مقایسه با جفت ارزهای جدید بازار، با حجم‌های بالاتری معامله می‌شوند و تحت شرایط عادی، حجم بالاتر معاملات به سمت اسپردهای پایین تر گرایش دارد.

علاوه بر این، مشخص است به دلیل انتشار وقایع خبری مهم و در بین نشست‌های معاملاتی (trading sessions)، نقدینگی می‌تواند کاهش یابد و اسپردها می‌توانند افزایش یابند.

اسپرد بالا

اسپردِ بالا به این معناست که بین قیمت خرید و فروش، تفاوت زیادی وجود دارد. جفت ارزهای جدید بازار در مقایسه با جفت ارزهای اصلی، معمولاَ اسپردِ بالاتری دارند.

اسپردِ بالاتر از حد معمول به طور کلی نشان دهنده‌ی یکی از موارد زیر می‌باشد:

• نوسان بالا یا نقدینگی پایین در بازار به دلیل معامله در خارج از ساعت کار بازار.
• قبل از رویدادهای خبری، یا هنگام وقوع یک شوک بزرگ (مانند برگزیت یا انتخابات آمریکا)، اسپردها می‌توانند به اندازه زیادی افزایش یابند.

اسپرد پایین

اسپردِ پایین به این معناست که اختلاف بین قیمت خرید و فروش کم است. وقتی که اسپردها پایین هستند، مثل وقتیکه در طی نشست‌های معاملاتی اصلی هستیم، ترجیح داده می شود که معامله انجام گردد. اسپردِ پایین معمولاً نشان می‌دهد که نوسان پایین بوده و نقدینگی بالا میباشد.

حواستان به تغییرات اسپرد باشد

اخبار، یکی از عوامل ایجاد عدم اطمینان در بازار است. انتشار اخبار در تقویم اقتصادی هر از گاهی اتفاق می‌افتد و با توجه به اینکه انتظارات برآورده میشود یا بلعکس، می‌تواند باعث شود قیمت‌ها خیلی سریع نوسان یابند. تامین کننده‌های بزرگ نقدینگی، دقیقا مانند معامله‌گران خرده فروشی، قبل از انتشار رویدادهای خبری، از پیامدهای آنها اطلاعی ندارند. به همین دلیل، آنها به دنبال این هستند که با افزایش اسپردها، مقداری از ریسک خود را جبران کنند.

اسپردها می‌توانند باعث ایجاد مارجین کال (margin call) شوند

اگر شما در حال حاضر یک پوزیشن داشته باشید و اسپرد به طور قابل توجهی افزایش یابد، ممکن است مجبور به توقف اجباری معامله شوید یا یک مارجین کال دریافت کنید. تنها راه حفاظت از خودتان در زمان افزایش اسپردها، محدود کردن مقدار لوریج (Leverage یا اهرم) استفاده شده در حسابتان می‌باشد. همچنین در مواقع افزایش اسپرد، حفظ معامله تا زمانی که اسپرد کاهش یابد، می‌تواند سودمند باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه‌ی یافتن موفقیت آمیز حرکت اسپرد فارکس، به مقاله‌ی پیشنهادی استراتژی‌‌های معاملاتی اسپرد فارکس، نگاهی بیاندازید.